Adolf Dygasiński

Ur.

7 marca 1839 w Niegosławicach

Zm.

3 czerwca 1902 w Grodzisku Mazowieckim

Najważniejsze dzieła:

Wilk, psy i ludzie (1883), Na pańskim dworze, Von Molken, Głód i miłość, Na warszawskim bruku (cykl 1884-1886), Nowe tajemnice Warszawy (t. 1-2, 1887), Beldonek(1888), Właściciele (1888), Gorzałka (1894), Cudowne bajki (1896), Dramaty lubądzkie (1897), Zając (1900), Listy z Brazylii (1891, 1900), Gody życia (1902)

Reprezentujący nurt naturalizmu w literaturze polskiej powieściopisarz i nowelista, publicysta; pedagog. Uczestnik powstania styczniowego, dwukrotnie więziony (w Szczekocinach i Olkuszu). Przerwał edukację uniwersytecką, podjętą w zakresie językoznawstwa, przyrodoznawstwa i geografii w Szkole Głównej w Warszawie, a następnie na Uniwersytecie Karola w Pradze. Utrzymywał się głównie z pracy nauczycielskiej. Pracował jako prywatny guwerner na dworach ziemiańskich (był wychowawcą m.in. Jacka Malczewskiego, późniejszego malarza); prowadził pensjonat wychowawczy w Krakowie i niewielką księgarnię wydawniczą zajmującą się popularyzacją nauki ( 1871-1877), został jednak doprowadzony do bankructwa; następnie uczył w szkołach warszawskich, jednak po jakimś czasie odebrano mu prawo wykonywania zawodu za prowadzenie zajęć w języku polskim. Jako pisarz debiutował w wieku 44 lat. Jako publicysta związany z tygodnikiem „Wędrowiec” (organ naturalistów polskich), a także czasopismami „Głos” oraz „Wisła” (miesięcznik geograficzno-etnograficzny). Był założycielem i redaktorem „Przeglądu Pedagogicznego”. W l. 1890--1891 odbył podróż do Brazylii szlakiem polskiej emigracji zarobkowej jako wysłannik „Kuriera Warszawskiego”, czego owocem był cykl Listy z Brazylii przedstawiający losy i obraz polskich uchodźców.