Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna Katalog Autor
Eliza Orzeszkowa

Eliza Orzeszkowa

Pozytywizm ✖
Sortuj:

Twórczość Pozytywizm Eliza Orzeszkowa

Dramat Epika Liryka List Nowela Opowiadanie Powieść powieść obyczajowa powieść pozytywistyczna Zygmunt Przybylski Publicystyka Rozprawa Sielanka Tragedia Wiersz Alkohol Ambicja Arkadia Artysta Asceta Bieda Bijatyka Błądzenie Błazen Błoto Bóg Bogactwo Brat Burza Chciwość Chłop Chleb Choroba Ciało Cierpienie Cisza Cnota Córka Czas Czyn Dama Dekadent Diabeł Dobro Dom Dorosłość Drzewo Duch Duma Dusza Dwór Dworek Dworzanin Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Emancypacja Emigrant Filozof Flirt Głód Głupiec Głupota Gniew Gość Gospodarz Gospodyni Grób Grzech Gwiazda Hańba Handel Historia Honor Idealista Interes Jedzenie Kara Kłótnia Klęska Kobieta Kobieta "upadła" Kochanek Kochanek romantyczny Koń Kondycja ludzka Konflikt Konflikt pokoleń Korzyść Krew Król Krzywda Książka Księżyc Kuchnia Kwiaty Łzy Las Lato Lekarz Lenistwo List Literat Los Lud Mąż Małżeństwo Marzenie Matka Mężczyzna Melancholia Miasto Miłość Miłość niespełniona Miłość romantyczna Miłość silniejsza niż śmierć Miłość spełniona Miłosierdzie Mizoginia Młodość Moda Modlitwa Motyl Mucha Muzyka Natura Nauczyciel Nauczycielka Nauka Niedziela Nienawiść Niewola Noc Nuda Obłok Obowiązek Obraz świata Obyczaje Ofiara Ogród Ojciec Ojczyzna Oko Okrucieństwo Opieka Oświadczyny Pamięć Pan Państwo Panna młoda Patriota Piękno Pieniądz Pies Pijaństwo Plotka Pocałunek Podróż Poezja Pokusa Polak Polityka Polowanie Portret Powstanie Pozycja społeczna Praca Praca organiczna Praca u podstaw Prawo Próżność Przekleństwo Przemiana Przemijanie Przemoc Przestrzeń Przyjaźń Przyroda nieożywiona Ptak Pustynia Pycha Raj Religia Robak Robotnik Rodzina Rośliny Rosjanin Rozczarowanie Rozstanie Rozum Rzeka Śmiech Śmierć Śmierć bohaterska Śpiew Świt Sąd Sąsiad Salon Samobójstwo Samolubstwo Samotnik Samotność Sen Serce Sielanka Siła Siostra Sława Słońce Słowo Sługa Służalczość Sobowtór Spowiedź Sprawiedliwość Starość Strach Strój Sumienie Swaty Syn Szaleństwo Szaleniec Szczęście Szkoła Szlachcic Sztuka Taniec Tęsknota Testament Trup Ucieczka Uczeń Umiarkowanie Upadek Uroda Urzędnik Vanitas Walka Wdowa Wesele Wiatr Wiedza Wierność Wierzenia Wieś Wina Wizja Własność Woda Wojna Wolność Współpraca Wspomnienia Wzrok Żebrak Żołnierz Żona Życie snem Żyd Zabawa Zaręczyny Zaświaty Zazdrość Zbrodnia Zdrada Zdrowie Ziemia Zima Zwierzęta Zwycięstwo

O autorze

Eliza Orzeszkowa
fot. Jan Mieczkowski (1830-1889), domena publiczna

Eliza Orzeszkowa

Ur.
6 czerwca 1841 r. w Miłkowszczyźnie
Zm.
18 maja 1910 r. w Grodnie
Najważniejsze dzieła:
Nad Niemnem (1888), Cham (1888), Meir Ezofowicz (1878), Gloria victis (1910), Dobra pani (1873), A...B...C... (1873), Niziny (1885), Dziurdziowie (1885)

Polska pisarka nurtu pozytywizmu znana pod nazwiskiem męża, Piotra Orzeszko, nazwisko rodowe: Korwin-Pawłowska. Publikowała pod pseudonimami: E.O., Bąk, Wa-Lit-No, Li...ka, Gabriela, Litwinka. Pierwszymi jej tekstami były powieści tendencyjne (Marta 1873); cele swojej wczesnej twórczości przedstawiła w rozprawach: Kilka uwag nad powieścią (1866) i Listy o literaturze (1873). Drugim etapem pisarskim Orzeszkowej był realizm (Nad Niemnem), oscylujący niekiedy w kierunku naturalizmu (Dziurdziowie). Teoretycznoliterackie opracowanie założeń powieści realistycznej znalazło się w rozprawie O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle (1879). Późne utwory noszą cechy prozy modernistycznej (tom Gloria victis). Najsłynniejsza powieść Orzeszkowej, Nad Niemnem, dotyczy tematu tożsamości narodowej, będąc jednocześnie uczczeniem powstania styczniowego, w którym autorka czynnie brała udział. Samo powstanie było bardzo ważną częścią jej życia - w swoim domu ukrywała ostatniego dyktatora tego zrywu narodowego, Romualda Traugutta, osobiście też organizowała zaopatrzenie i pomoc lekarską dla powstańców. Pisarka utrzymywała ścisłe kontakty ze środowiskiem literackim: M. Konopnicka była jej bliską przyjaciółką jeszcze z pensji; ożywiona korespondencja łączyła Orzeszkową z L. Méyetem i Z. Miłkowskim; była związana z tygodnikiem Bluszcz. Nominowana do Nagrody Nobla w 1905 r., przegrała jednak z H. Sienkiewiczem. Twierdziła, że literatura powinna odpowiadać za los społeczeństwa.

  • autor: Bartłomiej Sandomierski

Stojące wody społeczne zaszumiały, wzdęły się i wyrzucały w górę kipiące kaskady; w martwej atmosferze...

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Nad Niemnem, tom pierwszy

— Moja ciociu, czyż ciocia dla nas tego nie zrobi? Kiedy my tak prosimy, tak lękamy...

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Nad Niemnem, tom drugi

— Wielka rzecz! Każden, żeby tak włosy swoje rozpuścił, pokazałby, że ich niemało ma… ale nam...

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Nad Niemnem, tom drugi
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.