Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna Katalog Autor
Friedrich Nietzsche

Friedrich Nietzsche

Traktat ✖ Modernizm ✖
Sortuj:

trakataty Modernizm Friedrich Nietzsche

Epika Aktor Anioł Antysemityzm Bezpieczeństwo Bieda Błądzenie Błazen Błogosławieństwo Błoto Bóg Bogactwo Bohater Bohaterstwo Brud Bunt Burza Chłop Chleb Choroba Chrystus Ciało Cień Cierpienie Cisza Cnota Czary Czas Czyn Dar Deszcz Diabeł Dobro Dojrzałość Dom Dorosłość Doskonałość Droga Drzewo Duch Duma Dusza Dworzanin Dźwięk Dziecko Dziedzictwo Fałsz Filozof Głód Głupota Gniew Góra Góry Gość Gospodarz Gra Grób Grzech Grzeczność Gwiazda Handel Imię Interes Jabłko Jedzenie Jesień Kaleka Kara Katastrofa Kłamstwo Kobieta Kobieta demoniczna Kondycja ludzka Konflikt Koniec świata Kot Kradzież Krew Król Krzyk Ksiądz Książka Księżyc Kwiaty Łzy Lato Lenistwo Los Lot Lud Lustro Mądrość Małpa Małżeństwo Maska Matka Mędrzec Mężczyzna Melancholia Miasto Miłość Miłosierdzie Milczenie Mizoginia Młodość Modlitwa Morderstwo Morze Motyl Mucha Naród Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Niebo Niedoskonałość Nienawiść Nieśmiertelność Niewola Niewolnik Noc Nuda Obcy Obłok Obraz świata Odrodzenie Odwaga Ofiara Ogień Ojciec Ojczyzna Oko Okrucieństwo Otchłań Owoc Pająk Pamięć Pan Państwo Piękno Pielgrzym Pies Piorun Pobożność Pochlebstwo Podróż Poeta Poezja Pogarda Pokora Pokusa Poród Poświęcenie Potwór Pożądanie Pozory Pozycja społeczna Praca Prawda Prawo Próżność Proroctwo Przebranie Przekleństwo Przemiana Przemijanie Przemoc Przyjaciel Przyjaźń Przywódca Ptak Pustynia Pycha Radość Religia Rewolucja Robak Rozkosz Rozpacz Rozum Rycerz Rzeka Śmiech Śmierć Śpiew Światło Święto Święty Świt Sąd Sąsiad Samobójstwo Samolubstwo Samotnik Samotność Sędzia Sen Serce Siła Skąpiec Sława Słońce Słowo Sługa Służalczość Smutek Spotkanie Sprawiedliwość Starość Strach Strój Stworzenie Sumienie Szaleństwo Szaleniec Szatan Szczęście Szlachcic Tajemnica Taniec Tchórzostwo Tęsknota Tłum Trucizna Trup Twórczość Uczeń Uczta Umiarkowanie Upadek Upiór Vanitas Wąż Walka Wiara Wiatr Więzienie Wieczność Wieczór Wiedza Wina Wino Wiosna Władza Własność Woda Wojna Wolność Wróg Współczucie Wspomnienia Wygnanie Wzrok Żebrak Żołnierz Żona Życie snem Zabawa Zapach Zaświaty Zazdrość Zbrodnia Zbrodniarz Zdrada Zdrowie Zemsta Ziemia Zima Zło Złodziej Zmęczenie Zmysły Zwątpienie Zwierzę Zwierzęta Zwycięstwo

O autorze

Friedrich Nietzsche
fot. Friedrich Hermann Hartmann (1822–1902), domena publiczna

Friedrich Nietzsche

Ur.
15 października 1844 w Röcken
Zm.
25 sierpnia 1900 w Weimarze
Najważniejsze dzieła:
Narodziny tragedii czyli hellenizm i pesymizm, Tako rzecze Zaratustra, Ludzkie, arcyludzkie, Poza dobrem i złem, Zmierzch bożyszcz, Antychryst, Ecce Homo, Wola mocy.

Filozof, filolog klasyczny, pisarz. W latach szkolnych z zamiłowaniem oddawał się poznawaniu niemieckiej muzyki klasycznej od Bacha i Mozarta po Beethovena oraz poezji romantycznej (szczególnie wielkie wrażenie zrobiły na nim utwory nowo odkrytego Hölderlina). Studiował filologię klasyczną, teologię, historię Kościoła i historię na uniwersytecie w Bonn (1864-1865) i w Lipsku (od 1865). Jako filolog klasyczny zyskał wielkie uznanie, wśród jego pierwszych publikacji znalazły się m. in. komentarze do Arystotelesa; w 1869 roku został profesorem nadzwyczajnym w katedrze filologii klasycznej uniwersytetu w Bazylei. Początkowa popularność w środowisku uczelni przygasła po krytycznym przyjęciu koncepcji dionizyjskości i apollińskości wyłożonej w Narodzinach tragedii (1872). Jeszcze przed podjęciem pracy akademickiej Nietzsche odbył obowiązkową służbę wojskową. Wkrótce potem wymówił obywatelstwo pruskie i od 1869 roku pozostawał „bezpaństwowcem”. Bardzo istotny wpływ na myśl Nietzschego miało zetknięcie się z filozofią Artura Schopenhauera oraz muzyką Ryszarda Wagnera, z którym blisko przyjaźnił się na początku lat 70 XIX wieku (później doszło do rozluźnienia stosunków ze względów światopoglądowych; komentarzem do istoty tego rozdźwięku jest napisana przez filozofa w 1888 r. rozprawa Nietzsche kontra Wagner). Charakterystyczne w stylu pisarskim Nietzschego jest pisanie aforyzmami (począwszy do dzieła Ludzkie, arcyludzkie z 1878 r.). Po części wynikało to z choroby, na którą cierpiał od lat młodzieńczych, a która objawiała się niezwykle silnymi, wielodniowymi atakami migreny, po części jednak był to świadomy wybór formy literackiej: „Kto krwią i w przypowieściach pisze, nie chce, by go czytano, żąda, by się go na pamięć uczono” - pisał w najbardziej znanym ze swych tekstów, Tako rzecze Zaratustra (1883-1885). Choroba zmusiła go do zrezygnowania z pracy uniwersyteckiej w 1879 roku. Od tego czasu wiele podróżował, po Włoszech, Niemczech i Szwajcarii, gdzie przebywał najchętniej. Na przełomie 1888 i 1889 roku nasilenie choroby doprowadziło do obłędu; Nietzsche trafił na rok do kliniki psychiatrycznej, najpierw w Bazylei, a następnie w Jenie. W 1890 matka zabrała go w rodzinne strony, do Naumburga; ostatnie trzy lata życia spędził samotnie w Weimarze. Został pochowany w Röcken, obok swego ojca, pastora luterańskiego. Ostatnim dziełem Nietzschego jest autobiograficzna książka Ecce Homo (1888); pośmiertnie została wydana jeszcze z notatek Wola mocy.

Sumienie zastępcze. — Jeden człowiek jest dla drugiego człowieka sumieniem jego: wtedy to zwłaszcza ważne, gdy...

Friedrich Nietzsche, Jutrzenka

Czyńcie mi jako wicher, gdy się z górskich czeluści rwie: w takt własnych dud pląsać...

Friedrich Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra

Winowajca karany nie jest już tym, który dopuścił się czynu. Jest on zawsze kozłem ofiarnym.

Friedrich Nietzsche, Jutrzenka
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.