ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Fryderyk Schiller

Fryderyk Schiller

Sortuj:

Twórczość Fryderyka Schillera

Romantyzm Ballada Dramat Liryka Oda Tragedia Artysta Błogosławieństwo Błoto Bóg Bogactwo Bohaterstwo Brat Broń Bunt Cierpienie Cnota Córka Cud Czas Dar Dobro Duch Duma Dusza Dziecko Filozof Głód Grób Grzech Hańba Historia Honor Kara Kłamstwo Kobieta Kobieta "upadła" Kochanek Kondycja ludzka Konflikt Kradzież Krew Król Ksiądz Kuszenie Łzy List Los Lud Małżeństwo Matka Mężczyzna Miłość Miłość niespełniona Miłość platoniczna Miłosierdzie Młodość Modlitwa Morderstwo Morze Muzyka Narodziny Natura Niebezpieczeństwo Nienawiść Nieśmiertelność Niewola Obowiązek Obraz świata Obyczaje Odwaga Ofiara Ojciec Ojczyzna Okrucieństwo Omen Opieka Pamięć Pan Patriota Piękno Piekło Pieniądz Pies Plotka Pocałunek Podstęp Pogarda Pogrzeb Pojedynek Pokora Pokusa Polityka Polowanie Poświęcenie Potwór Pozycja społeczna Praca Prawda Prawo Próżność Proroctwo Przekleństwo Przemijanie Przemoc Przyjaźń Przysięga Przywódca Pycha Radość Religia Równość Rodzina Rozum Rycerz Ślub Śmierć Śmierć bohaterska Świt Sąd Sąd Ostateczny Samobójstwo Samolubstwo Samotnik Samotność Sędzia Seks Sen Siła Siostra Słońce Słowo Sługa Smutek Spowiedź Sprawiedliwość Strach Sumienie Syn Szaleństwo Szaleniec Szatan Szczęście Szkoła Sztuka Tajemnica Trucizna Trup Ucieczka Uroda Walka Wiara Więzienie Wierność Wina Wino Wiosna Władza Wojna Wolność Wróg Wygnanie Żałoba Żebrak Zbrodnia Zbrodniarz Zdrada Zemsta Złodziej Zmartwychwstanie

O autorze

Fryderyk Schiller
Aut. Ludovike Simanowiz, domena publiczna, Wikimedia Commons

Fryderyk Schiller

Ur.
10 listopada 1759 w Marbach am Neckar
Zm.
9 maja 1805 w Weimarze
Najważniejsze dzieła:
Zbójcy, Intryga i miłość, Sprzysiężenie Fieska w Genui, Don Carlos, Oda do radości, Rękawiczka

Poeta i dramaturg, autor prac z zakresu estetyki (Kallias czyli O pięknie, Listy o estetycznym wychowaniu człowieka, O wzniosłości) oraz teorii sztuki (m.in. O poezji naiwnej i sentymentalnej, Teatr jako instytucja moralna); interesowały go także wybrane tematy historyczne, przede wszystkim z okresu średniowiecza oraz wojny trzydziestoletniej. Uznawany za prekursora romantyzmu niem., jego twórczość, ze względu na krytykę stosunków społecznych czy portretowanie postaci wybitnych samotników skłóconych ze światem, wpisuje się w idee Okresu Burzy i Naporu, Schiller pozostaje jednak jednym z głównych przedstawicieli klasyki weimarskiej, obok Goethego, z którym wiązała go głęboka przyjaźń. Wspólnie napisali kilka istotnych tekstów, np. O patetyczności oraz humorystyczne Ksenie, razem też założyli w 1799 r. teatr w Weimarze.
Pochodził z niezamożnej rodziny mieszczańskiej. Jako zdolny młodzieniec zyskał sobie mecenasa w osobie księcia Wirtembergii, Karola Eugeniusza, który umożliwił mu wyższą edukację w zakresie prawa i medycyny w akademii wojskowej w Stuttgarcie. Pierwszą i najsławniejszą ze swoich sztuk napisał mając zaledwie 18 lat, jej premiera w 1781 r. w Mannheim zaowocowała aresztowaniem autora, zakazem publikacji oraz - rozgłosem. Po tym skandalu zmuszony był potajemnie opuścić rodzinne strony i wyjechał do Lipska (gdzie z lekarza wojskowego awansował na wykładowcę filozofii i historii), Drezna, a następnie Weimaru. Drugi z najbardziej rozpoznawalnych utworów Schillera, Oda do radości, powstała w 1786 r. Skomponowana do jej słów przez Beethovena kantata stanowi finał jego IX symfonii, a dziś także hymn Unii Europejskiej. Z powodu treści Zbójców Schiller został uhonorowany obywatelstwem przez rewolucyjną Francję, jednak trudno uznać go za entuzjastę Wielkiej Rewolucji, dostrzegał bowiem dwuznaczność moralną wszelkich prób przywracania sprawiedliwości w sposób gwałtowny.
Zmarł na gruźlicę, pozostawiając wiele niedokończonych prac oraz szkiców.