Ignacy Krasicki
Pasterz i morze
Ponad skały i rzeczki
Pędził pasterz owieczki.
Gdy zeszło zorze
A ujźrzał morze,
Jak wspaniałe...
Często w literaturze pojawiają się sytuacje, które ilustrują wymianę jakichś usług — jednak nie zawsze mają one charakter materialny i merkantylny. Warto prześledzić pod tym kątem choćby Chłopów Reymonta (zob. też: handel).