Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna Katalog Autor
Karol Irzykowski

Karol Irzykowski

Modernizm ✖ Powieść ✖
Sortuj:

powieści Modernizm Karola Irzykowskiego

Epika Artysta Artystka Brat Chłop Choroba Ciąża Ciało Cierpienie Czyn Dar Dobro Dorosłość Duch Dusza Dworek Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziewictwo Egoizm Erotyzm Fałsz Flirt Gniew Gospodyni Gra Grzech Gwałt Idealista Imię Kara Kobieta Kobieta demoniczna Kobieta "upadła" Kochanek romantyczny Koń Kondycja ludzka Konflikt Korzyść Krzywda Ksiądz Kwiaty Literat Los Lud Lustro Mąż Małżeństwo Marzenie Matka Mężczyzna Miłość Miłość niespełniona Miłość platoniczna Miłość romantyczna Miłość silniejsza niż śmierć Miłość spełniona Miłosierdzie Mizoginia Młodość Moda Morderstwo Natura Nauka Niebezpieczeństwo Niemiec Niewola Noc Obraz świata Obrzędy Obyczaje Ojciec Okrucieństwo Opieka Pan Piękno Pieniądz Pies Pocałunek Poezja Pokusa Polak Polityka Portret Pożądanie Pozory Pozycja społeczna Prawda Próżność Przebranie Przeczucie Przemiana Przemoc Religia Rodzina Rozczarowanie Rozum Ruiny Ślub Śmierć Sąsiad Samobójstwo Samotność Seks Sen Słowo Smutek Spotkanie Starość Strach Sumienie Syn Szaleństwo Szczęście Szlachcic Sztuka Tajemnica Tęsknota Teatr Twórczość Upadek Uroda Walka Wdowiec Więzienie Wiedza Wierność Wierzenia Wina Wino Władza Własność Wojna Wspomnienia Żałoba Żona Życie snem Zabawa Zaświaty Zazdrość Zdrada Zemsta Zło Zwierzę

O autorze

Karol Irzykowski
Fot. autor nieznany, domena publiczna, Wikimedia Commons

Karol Irzykowski

Ur.
23 stycznia 1873 w Błażkowa
Zm.
2 listopada 1944 w Żyrardów
Najważniejsze dzieła:
Pałuba (1903), Sny Marii Dunin (1903), Spod ciemnej gwiazdy (1922), Dziesiąta Muza (1924)

Prozaik, dramaturg, krytyk literacki i teoretyk filmu.
W latach 1894-1893 studiował germanistykę na Uniwersytecie we Lwowie, jednak z powodu trudności finansowych nie udało mu się ukończyć studiów; owocem jego badań w dziedzinie literatury niemieckiej stało się tłumaczenie jednego z dramatów Fryderyka Hebbla Judyta (wyd. 1908) oraz monografia poświęcona temuż autorowi Fryderyk Hebbel jako poeta konieczności (1907). Mieszkał we Lwowie (od 1895 r.), Krakowie (od 1908 r.) i Warszawie (od 1918 r.), pracując jako stenograf (spisywał m.in. sprawozdania sejmowe i sądowe, w czasie II wojny światowej zarobkował ucząc stenografii).
Nie był ściśle związany z żadnym stronnictwem politycznym ani środowiskiem artystycznym, wobec wszystkich zaś pozostawał krytyczny. Jak sam pisał, nie zaangażował się w „rewolucję literacką Młodej Polski, skupiającą się w Krakowie koło Przybyszewskiego". Po I wojnie, w 1920 r. został zaproszony z honorami przez grupę ",Pikadora" do redakcji „Skamandra", jednak nie zamierzał być dla młodych poetów „dobrym wujaszkiem", skrytykował ich za „programofobię" jako objaw małoduszności i pozostał jedynie w luźnym związku z grupą czołowych poetów i publicystów dwudziestolecia międzywojennego. Gromił Tadeusza Boy'a Żeleńskiego za spłycanie życia umysłowego i propagowanie „życia ułatwionego" (w pamflecie Beniaminek. Rzecz o Boyu Żeleńskim). W zbiorze artykułów Walka o treść (1929) podejmował zasadniczą polemikę z Awangardą Krakowską i Witkacym jako twórcą teorii czystej formy. Publikował zarówno w PPS-owskim „Robotniku" (1922-1933), jak ze skrajnie prawicowym czasopismem „Prosto z Mostu" (do sprawy Zbąszynia pod koniec 1938 r.) oraz centrowym, prorządowym sanacyjnym „Pionem" (1933-1939).
Swoją neutralną, zdystansowaną, ale krytyczną postawę wobec aktualnych prądów ideowych i bieżących wydarzeń tłumaczył koncepcją klerkizmu. Był członkiem Polskiej Akademii Literatury, pracował w Polskim Radiu. W wielu dziedzinach podejmował pionierskie próby pisarskie i badawcze, np. wprowadzając analizę psychologiczną w powieści Pałuba, zajmując się estetyką filmu jako nowej dziedziny sztuki (Dziesiąta Muza), czy tworząc prozę fantastyczną (np. Almanzor, Wagon astralny, W przestrzeniach czasu i in. teksty opublikowane w zbiorach Nowele i Spod ciemnej gwiazdy).

A naokoło niego kręcił się świat, w którym, jak mu się zdawało, skrupuły były nieznane...

Karol Irzykowski, Pałuba

Gdy Ola przyjechała do Warszawy, upłynęło nieco czasu, zanim się spotkała z Gasztoldem, tenże bowiem...

Karol Irzykowski, Pałuba

Ona sama zaczęła mieć także swój krąg „wariacki”. Nauczyła się od męża wielu rzeczy, ale...

Karol Irzykowski, Pałuba
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.