Ta powściągliwość Niemców wobec wielkiej własności posiadała również powody dalsze, na pozór bardziej autonomiczne psychologicznie...
Motyw dworku znaleźć można w Panu Tadeuszu Mickiewicza, ale też w Nad Niemnem Orzeszkowej, Przedwiośniu Żeromskiego itd. Dworek (najczęściej szlacheckie gniazdo) traktujemy tu jako konkretną przestrzeń (miał on swoją określoną budowę ze stałymi elementami — od kolumienek i ganku po salon, kredens i trojaki), która przeistoczyła się z czasem w przestrzeń mityczną. Motyw związany jest z kulturą szlachecką i jej mitem kultywowanym w Polsce do dziś.
