Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna Katalog Autor
Wacław Potocki

Wacław Potocki

Sortuj:

Twórczość Wacław Potocki

Barok Epika Liryka Poemat Wiersz Ambicja Anioł Bezpieczeństwo Bieda Bijatyka Błądzenie Bóg Bogactwo Broń Chciwość Chłop Choroba Chrystus Cierpienie Cnota Cud Czas Danse macabre Dar Dziecko Dziedzictwo Głód Głupota Gniew Gość Gospodarz Grób Grzech Grzeczność Hańba Honor Imię Jedzenie Jesień Kapłan Kara Kłamstwo Kłótnia Klęska Kobieta Kondycja ludzka Konflikt Kradzież Krew Król Ksiądz Lek Lekarz List Literat Los Mądrość Mąż Matka Boska Miłosierdzie Młodość Moda Modlitwa Morze Mucha Muzyka Nadzieja Nauka Niebezpieczeństwo Niebo Nienawiść Niewola Noc Obcy Obyczaje Odwaga Ojczyzna Okrucieństwo Omen Opieka Pamięć Pan Piękno Pieniądz Pies Pijaństwo Pochlebstwo Podróż Podstęp Poeta Poezja Pojedynek Pokój Polak Polowanie Posłaniec Pozycja społeczna Praca Prawda Prawo Proroctwo Przebranie Przemoc Przyjaźń Przysięga Przywódca Ptak Pycha Religia Rodzina Rozczarowanie Rozkosz Rozpacz Rozum Śmierć Śmierć bohaterska Świątynia Święto Święty Świt Sąsiad Samolubstwo Samotność Sen Siła Skąpiec Sława Spowiedź Sprawiedliwość Starość Stoicyzm Strach Strój Szczęście Szlachcic Szpieg Tchórzostwo Trup Ucieczka Uczta Urzędnik Vanitas Walka Wiara Więzień Wina Wino Wiosna Wódz Wojna Żart Żołnierz Żona Życie snem Zabawa Zabobony Zdrada Zemsta Zima Zwycięstwo

O autorze

Wacław Potocki
il. autor nieznany, domena publiczna

Wacław Potocki

Ur.
1621 w Woli Łużańskiej
Zm.
1696 w Łużnej
Najważniejsze dzieła:
Wojna Chocimska, Ogród Fraszek

Poeta o wyjątkowo obfitej spuściźnie, najważniejszy przedstawiciel tzw. baroku sarmackiego. Autor fraszek (zebranych w książce, której tytuł rozpoczynał się od słów Ogród, ale nie plewiony, bróg, ale co snop, to inszego zboża; kram rozlicznego gatunku...), pieśni, wierszowanych romansów, dzieł heraldycznych, trenów na śmierć dzieci (przeżył je wszystkie) i poematów. Pochodził z ariańskiej rodziny herbu Szreniawa, w 1658 przeszedł jednak na katolicyzm, by uniknąć przymusowej emigracji po wygnaniu arian z Polski. Pomijając to wydarzenie, wiódł typowe życie szlachcica: gospodarzył, sprawował urzędy (m.in. podczaszego krakowskiego w latach 1678-1685), uczestniczył w walkach z Kozakami i ze Szwedami, procesował się o majątek.
Przez historyków literatury oskarżany niekiedy o prymitywizm i ograniczone horyzonty, w istocie Potocki często przywdziewał retoryczną maskę prostaczka i programowo odcinał się od stylu uprawiania poezji dworskiej. Twórczość jego charakteryzuje plastyczność opisu i konkretny charakter metafor - przy jednoczesnym zamiłowaniu do konceptów i odległych porównań (Żywot ludzki do golenia, Nagrobek grobowi). Spora część jego utworów miała charakter moralizatorski.
Widać to także w dygresjach z Transakcji wojny chocimskiej - poematu opowiadającego przebieg kampanii wojennej z 1621 roku a opartego m. in. na diariuszu naocznego świadka, Jakuba Sobieskiego. Potocki świadomie zrezygnował z wydania poematu drukiem za życia, zyskując w ten sposób wolną rękę w pisaniu fragmentów krytycznych i polemicznych.

Nie tak było przed laty, gdzie nie pierwej młody
Do szabelki przypadał, aż od wojewody...

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej
Niechaj was to nie stracha, niech oczu nie mydli,
Że się poganin upstrzy, uzłoci, uskrzydli...

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej
Nie kmieć, parobcy piją, sama czeladź hula,
Że mu ledwie na grzbiecie zostanie koszula.
Kupi...

Wacław Potocki, Nie za nas to powstało
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.