— Pani — zaczął impetycznie, jakby ze środka swych myśli — wiek jeszcze nie minął, kiedy w takich...
— Hm? — rozszerzyły się pułkownikowi oczy. — Czyżby taki żył jeszcze?… Wojsk polskich?
— Kampanię trzydziestego roku odbył...
wstąpił myślą w senatorskie koło postaci o posągowym geście i jasnym spojrzeniu wieku Oświecenia — na...
I zapadły mu nagle myśli w dale przeszłości, przywodząc na pamięć tłuszczę podobną i równie...
I o czym ty tu, staruszku, w długie noce myślał? Coś zrozumiał, po czymeś tak...
Myśli jest ciężko w świecie, bo świat nie był przygotowany na myśl — on ją porodził...
— Człowiek, człowiek albo kobieta… Mówimy. I siebie bierzemy za przykład. Jak to mogło się stać...
— Jedno słowo — rzekł Goldenberg — czy historia byłaby ta sama, gdybym ja został tam…?
Kirsanow nie...
W historii polskiej droga mi była zawsze postać Warneńczyka. Dwa wieki polskich dziejów: XV i...
Myśl kulturalna posiadających warstw nie może się oswoić jeszcze z psychologią tych świadomych budowniczych dziejów...
Używając tego hasła wskazujemy pojawiające się w tekstach literackich rozmaite koncepcje historiozoficzne (szczególnie popularne w okresie oświecenia i romantyzmu), jak też po prostu przeświadczenia na temat funkcjonowania historii i jej wpływu na współczesność, na życie jednostki.
