Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Oświecenie

Sortuj:

Pamiętnik Oświecenie

Giacomo Casanova Epika Jan Kiliński Jędrzej Kitowicz Jean-Jacques Rousseau Alkohol Ambicja Antysemityzm Bieda Bijatyka Błazen Błoto Bóg Bogactwo Bohaterstwo Broń Brud Bunt Chłop Chleb Choroba Chrystus Chrzest Ciało Cierpienie Cnota Córka Cud Czarownica Czary Czas Dama Dar Diabeł Dobro Dom Drzewo Dusza Dwór Dworzanin Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Egzorcyzm Erotyzm Fałsz Filozof Flirt Głód Głupota Gość Gospodarz Gra Grzeczność Hańba Handel Historia Honor Idealista Interes Ironia Jedzenie Kara Karnawał Kat Kłamstwo Kłótnia Klejnot Kobieta Kobieta "upadła" Kochanek Koń Kondycja ludzka Konflikt Konflikt wewnętrzny Korzyść Kradzież Krew Król Krzywda Ksiądz Książka Kuchnia Kuszenie Lato Lekarz Lenistwo List Literat Lud Mądrość Mąż Małżeństwo Marzenie Maska Maszyna Mężczyzna Miasto Mieszczanin Miłość Miłość niespełniona Miłosierdzie Milczenie Młodość Moda Modlitwa Muzyka Narodziny Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Niebo Nienawiść Niewola Nuda Obcy Obowiązek Obraz świata Obrzędy Obyczaje Obywatel Ogień Ogród Ojciec Ojczyzna Okrucieństwo Omen Opieka Opinia Pamięć Pan Państwo Patriota Piękno Pieniądz Pijaństwo Plotka Pobożność Pocałunek Pochlebstwo Podróż Podstęp Pogarda Pogrzeb Pojedynek Pokusa Polak Polityka Polowanie Polska Porwanie Powstanie Powstaniec Pożądanie Pozory Pozycja społeczna Praca Praca organiczna Prawda Prawnik Prawo Próżność Proroctwo Prorok Przekupstwo Przemiana Przemoc Przyjaźń Przysięga Przywódca Pycha Religia Rosja Rozkosz Rozpacz Rozstanie Rozum Śmiech Śmierć Święto Świętoszek Sąd Samolubstwo Samotnik Samotność Sędzia Seks Słowo Sługa Spotkanie Spowiedź Sprawiedliwość Starość Strach Strój Szczęście Szkoła Szlachcic Szpieg Sztuka Tajemnica Taniec Tchórzostwo Teatr Tolerancja Twórczość Ucieczka Uczeń Uczta Upadek Uroda Urzędnik Vanitas Wąż Walka Walka klas Warszawa Wiara Więzień Więzienie Wiedza Wierność Wierzenia Wieś Wina Wino Wiosna Władza Własność Woda Wojna Wojsko Wolność Wróg Wspomnienia Wyobraźnia Wyrzuty sumienia Żałoba Żart Żebrak Żołnierz Żona Żyd Zabawa Zabobony Zbrodnia Zdrada Zdrowie Zima Zło Złodziej Zwierzęta

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska