Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna Katalog Epoka

Oświecenie

Liryka ✖
Sortuj:

Liryka Oświecenie

Aforyzm Erotyk Oliver Goldsmith Hymn Franciszek Karpiński Ignacy Krasicki Pieśń Poemat Sielanka Stanisław Trembecki Wiersz Józef Wybicki Alkohol Bieda Błogosławieństwo Bóg Bogactwo Bogini Broń Chłop Ciało Cierpienie Cnota Córka Czary Dom Droga Drzewo Dusza Dziecko Filozof Głupiec Głupota Gospodarz Grób Grzeczność Historia Jedzenie Kłótnia Kobieta Kochanek Kondycja ludzka Korzyść Król Książka Kwiaty Lenistwo Los Lud Małżeństwo Mężczyzna Miłość Miłość tragiczna Motyl Naród Narodziny Natura Nauka Niemiec Nieśmiertelność Niewola Noc Obraz świata Odrodzenie Ogień Ogród Ojciec Ojczyzna Oko Okrucieństwo Opieka Pamięć Pan Państwo Patriota Piekło Pocałunek Pochlebstwo Podstęp Polak Polowanie Polska Poświęcenie Powstanie Pozycja społeczna Praca Prawda Próżność Przemiana Przemijanie Przemoc Przyroda nieożywiona Przywódca Robotnik Rosja Rosjanin Rozkosz Rzeka Śmierć Światło Samobójstwo Seks Sen Serce Siła Skąpiec Słowo Sługa Stworzenie Syn Szczęście Szlachcic Tęsknota Trucizna Umiarkowanie Uroda Vanitas Walka Wieś Wino Wiosna Władza Woda Wojna Wolność Wróg Zabawa Zaświaty Zazdrość Zdrada Zdrowie Zwycięstwo

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska
Wzięły wilka skrupuły. Wiódł łotrowskie życie,
Więc ażeby pokutę zaczął należycie,
Zrzekł się mięsa. Jarzyną...

Ignacy Krasicki, Bajki i przypowieści, Wilk pokutujący

— Wiem również — rzekł Kandyd — że trzeba uprawiać nasz ogródek.

— Masz słuszność — rzekł Pangloss — albowiem kiedy...

François-Marie Arouet (Voltaire / Wolter), Kandyd

Wszedłszy do pokoiu, zostałem go siedzącego u stolika. Dwóch ludzi krzątało się około iego włosów...

Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.