P. Joly de Fleury, generalny kontroler w r. 1781, mówił do mego przyjaciela, pana B...
Niepodobna zaprzeczyć Francuzom, iż byli najbardziej chrześcijańskim ludem na ziemi: nie z tego względu, jakoby...
Posiadać wiele górnych doświadczeń wewnętrznych i okiem duszy spozierać na nie z wysoka — oto znamię...
Niemcy w teatrze. — Właściwym talentem dramatycznym Niemców był Kotzebue; on i jego Niemcy, klas wyższych...
Herold boży. — Poeta wypowiada ogólne i wyższe pojęcia, jakie posiada naród, jest jego heroldem i...
Pia fraus lub coś innego. — Obym się mylił, lecz coś zdaje mi się, iż w...
W czym upatruje się różnice narodowe, jest o wiele więcej, niż dotychczas się to rozeznaje...
Albowiem, kiedy naród posuwa się naprzód i rośnie, ustawicznie rozsadza więzy, nakładane dotychczas przez cechy...
O Goethemnarodu nie mierzy się ani tym, czy żyje, ani czy jest nowy, ani...
Najwięcej wypowiedzi na temat tego, czym jest naród i jakie są obowiązki jego członków znajdziemy zapewne w polskiej literaturze epoki romantyzmu, ponieważ w tym okresie pojęcie to było definiowane jako zakorzenione w świecie idei (w łonie Boga, planach Opatrzności). Często przeciwstawiano naród oficjalnej władzy i organizmowi państwa, przez co pojęcie to staje niekiedy w opozycji do renesansowej czy oświeceniowej koncepcji ojczyzny oraz powinności obywatelskich. W fantazmatyce związanej z ideą narodu wykorzystywano symbolikę krwi, ofiary, czy matki w jej relacji z dzieckiem. Romantyczna wizja Polski jako Chrystusa narodów sakralizowała ideę narodu, ale też politycyzowała religię.
