Zygmunt Krasiński
Irydion
Spojrzyj na tę niewiastę, do której się już nie odzywam, bo ręka sądu spoczywa na...
Spojrzyj na tę niewiastę, do której się już nie odzywam, bo ręka sądu spoczywa na...
Niżej czoła! Słyszę odgłos z niebozstąpienia!
On to z nieśmiertelną młodością na...
Duchu święty, w Ojcu i Synu poczęty! To serce obłąkane uczyń na nowo domem Twoim...
Symptomem szaleństwa jest przede wszystkim zachowanie przeczące zdrowemu rozsądkowi. Dlatego na ogół jest ono oceniane negatywnie. Wyjątek stanowi okres romantyzmu, kiedy rozumowi przeciwstawiano alternatywne władze poznania i oceny rzeczywistości (często określane mianem serce). Szaleństwo zyskało wówczas inne znaczenie: przekroczenia (transgresji) w kierunku rzeczywistości duchowej lub ku doznaniom mistycznym. Pod tym hasłem gromadzimy fragmenty dotyczące samego stanu (opisów i definiowania obłędu), osobne hasło mamy na naszej liście dla osób pozostających w stanie szaleństwa (lub o to podejrzewanych).