Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Pierwszy raz widział zamek z rana i nie wierzył,
Że to były też same mury...
Stare mury, osunięte gruzy, opuszczone budowle budzą refleksje autorów i bohaterów literackich nad nieuchronnym niszczącym działaniem czasu. Bywają tłem wydarzeń: rozmów, pojedynków, także samobójstw i zbrodni. W literaturze romantycznej stanowiły ważny element krajobrazu melancholicznego.