- Najważniejsi twórcy
- F. Dostojewski, M. Proust, J. Joyce, V. Woolf
Odmiana powieści charakteryzująca się umieszczeniem w centrum życia wewnętrznego postaci, jej przeżyć, emocji, odczuć, wyobrażeń, fantazji. Często sięga po konwencje literatury realistycznej, ukazując problemy jednostki w określonym kontekście społecznym, ale pod wpływem ukształtowanych w XX wieku koncepcji psychologicznych (freudyzm, psychoanaliza, psychologia głębi) wypracowała technikę przedstawiania świata wewnętrznego w izolacji od czynników zewnętrznych. Narracja w powieści psychologicznej jest prowadzona zazwyczaj w 1 os. l. poj. lub 3 os. l. poj. bądź mową pozornie zależną. Powieści psychologiczne wykorzystują formę pamiętników, dzienników, wspomnień.
Za prototyp powieści psychologicznej uznaje się ,,Wyznania" św. Augustyna oraz osiemnastowieczne powieści sentymentalne.