- Najważniejsi twórcy
- Henryk Sienkiewicz, Maria Ratuld-Rakowska, Adolf Dygasiński, Artur Gruszecki, Władysław Reymont
Odmiana reportażu, dokumentująca relację autora z podróży do danego miejsca. Poza przedstawieniem samej wyprawy, często zawiera informacje na temat geografii, historii i kultury danego kraju, a także psychologiczny portret jego mieszkańców. Za jeden z pierwszych polskich reportaży uznawana jest ,,Pielgrzymka na Jasną Górę" Władysława Reymonta, ale cechy tego gatunku można odnaleźć już w nieliterackiej twórczości Konopnickiej, Świętochowskiego czy Dygasińskiego.