Charles de Montesquieu (Monteskiusz)
O duchu praw
Teodoryk, król włoski, w którego duchu i polityce było zawsze odróżnić się od innych barbarzyńskich...
Teodoryk, król włoski, w którego duchu i polityce było zawsze odróżnić się od innych barbarzyńskich...
Jeżeli zważycie formalności sądowe w stosunku do trudu, z jakim przychodzi obywatelowi odzyskać swoje mienie...
Nie ma słowa, któremu by dawano więcej rozmaitych znaczeń, i...
Got Jornandez nazwał północną część Europy warsztatem rodzaju ludzkiego: nazwę ją raczej warsztatem narzędzi, które...
Naród wolny może mieć oswobodziciela; naród ujarzmiony może mieć tylko innego ciemięzcę.
Wszelki człowiek bowiem...
W narodzie wolnym bardzo często obojętne jest, czy obywatele rozumują dobrze czy źle; wystarcza, że...
Więc ta cała potęga zjednoczona próbowała raz jednym uderzeniem ujarzmić wasz i nasz kraj, i...
Dopóki naród jakiś zmuszony jest słuchać i słucha, robi dobrze; skoro tylko może zrzucić jarzmo...
Choćby każdy mógł oddać swą własną osobę na rzecz drugiego, nie może oddawać swych dzieci...
Zrzekać się wolności to zrzekać się godności człowieczej, praw ludzkich, nawet obowiązków. Nie ma odpłaty...
Choć w pierwszym odruchu każdy jest przekonany, że wie, czym jest wolność (zwłaszcza, gdy chodzi o jego osobistą wolność), nie jest to pojęcie jednoznaczne i bywa rozmaicie definiowane. Konserwatyści wolą np. mówić nie o jednej, uniwersalnej wolności, ale o wolnościach (w lm.), czyli możliwościach decydowania i wyboru w określonych dziedzinach życia prywatnego i publicznego. Z całą pewnością można jedynie powiedzieć, że przebywanie w zamknięciu — więzieniu, odbiera człowiekowi wolność w sensie fizycznym. Istnieje jednak inny rodzaj wolności (możemy nazwać ją wolnością ducha), związanej z odwagą wyznawania i głoszenia własnych przekonań. Konrad w III części Dziadów przekonywał: „Ludzie! każdy z was mógłby, samotny, więziony,/ Myślą i wiarą zwalać i podźwigać trony.”