Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy abo Wiersze polskie w wyborze, wyd. E. Wende i S-ka., Warszawa 1914

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Forestedpaths@Flickr, CC BY 2.0.

Do Kasie (Jako lód taje przezroczysty z lekka...)
Szacowany czas do końca: -
Mikołaj Sęp Szarzyński, Do Kasie (Jako lód taje przezroczysty z lekka...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Kasie (Jako lód taje przezroczysty z lekka...)

Spis treści

    1. Bóg: 1
    2. Cień: 1 2
    3. Kochanek: 1 2 3
    4. Kondycja ludzka: 1
    5. Kwiaty: 1
    6. Lustro: 1 2 3
    7. Miłość: 1 2 3
    8. Miłość niespełniona: 1
    9. Miłość spełniona: 1
    10. Miłość tragiczna: 1
    11. Oko: 1
    12. Próżność: 1
    13. Rozum: 1
    14. Sobowtór: 1 2
    15. Śmierć: 1 2
    16. Woda: 1
    17. Wzrok: 1

    Mikołaj Sęp SzarzyńskiDo Kasie

    1
    Kochanek, Miłość, Oko, Śmierć, WzrokJako lód taje przezroczysty z lekka,
    Kiedy go ogień zagrzewa z daleka,
    Tak ja na twarz twą na każdą godzinę
    Patrzam[1] a ginę.
    5
    Patrzam a ginę z wielkiego frasunku;
    A jeśli nie dasz łaskawie ratunku,
    Nielutościwą[2] tobie wiecznie słynąć[3],
    Przyjdzie mnie zginąć.
    Bóg, Kondycja ludzka, Miłość, RozumW co mie nieszczęście okrutne wprawiło!
    10
    Śmierć tuż, gdy patrzam na to, co mi miło,
    Śmierć tuż, gdybych[4] cie namniej[5] spuścił z oczy,
    Za mną się toczy.
    Gdzież on mój umysł, który płomień taki
    Aż nazbyt sobie miał za ladajaki[6]?
    15
    O, próżne dumy! Nie my sobą sami:
    Bóg rządzi nami.
    Cień, Lustro, Miłość, SobowtórTak napiękniejszej[7] Narcysus[8] urody,
    Gdy się chciał napić, nachyliwszy, wody,
    Jak we źwierciedle, choć nie tego żądał,
    20
    Twarz swą oglądał.
    PróżnośćNie widał przedtem oblicza swojego:
    Przeto, mnimając kogo być inszego
    Pod wodą, swej sie piekności zdziwował
    I rozmiłował.
    25
    Patrza a patrza, a jem patrza pilniej[9],
    Tym w jego sercu sroga miłość silniej
    Cieniem a wodą — kto się nie zadziwi!—
    Płomienie żywi.
    Chwalę, Kupido, strzały twe; w tej mierze
    30
    Niechaj za przykład każdy sobie bierze,
    Że ty na tego, co prze[10] piekność hardy,
    Masz munsztuk twardy.
    Zgardzał ten nimfy[11], co mu się kłaniały;
    Prze jego hardość, chodząc miedzy skały,
    35
    Stwardziała Echo, powtarzać gotowa
    Człowiecze słowa.
    Kochanek, Lustro, Miłość niespełniona, WodaA gdy tak patrzał na swoje twarz chciwie,
    Już poczuł miłość, wzdycha żałośliwie,
    Już się rozmawiać [z] swem cieniem nie wstydzi,
    40
    A Wenus szydzi.
    „Któżkolwiek jesteś — rzecze — co mieszkanie
    Masz pod tą wodą, usłysz me żądanie:
    Niech wolno będzie dotknąć się twojego
    Ciała ślicznego.
    45
    Miłość spełniona, SobowtórCo cie wsadziło, dziecię napiekniejsze,
    W tę wodę? Wynidź do mnie! Czy mocniejsze
    Przyczyny bronią i tak wolą[12] twoję
    Psują, jak moję?
    Ach! widzę twojej chęci ku mnie znamię;
    50
    Dokąd ja patrzam na cie, patrzasz na mie,
    Mówię, — usta twe snadź odpowiadają,
    Bo się ruchają[13].
    Płaczesz, gdy płaczę; gdy żałośnie wzdycham,
    Wzdychasz; śmiejesz się, gdy się ja uśmiecham;
    55
    Chcę cie obłapić[14], ręce twe rozciągasz
    I mnie też siągasz.
    Chcę cię całować, wnet usta chętliwe
    Sam mi podawasz; jedno zazdrościwe
    Nam tego wody, co nas rozdzielają,
    60
    Nie dopuszczają.
    Mała rzecz wielkie nam psuje rozkoszy.
    Niechże twe źródła przeklęte rozproszy,
    Bezecna wodo, słońce gorącemi
    Promieńmi swemi”.
    65
    Cień, Kochanek, Kwiaty, Lustro, Miłość tragiczna, ŚmierćTak siedział, [z] swojem cieniem rozmawiając,
    A wszelką pomoc żywota zgardzając.
    Usechł z tęsknice. Potem jego ciało
    Kwiatem się stało.

    Przypisy

    [1]

    Patrzam — patrzę. [przypis redakcyjny]

    [2]

    Nielutościwą — nielitościwą. [przypis redakcyjny]

    [3]

    Nielutościwą tobie (…) słynąć — zyskasz sławę bezlitosnej. [przypis edytorski]

    [4]

    gdybych — gdybym. [przypis redakcyjny]

    [5]

    namniej — najmniej (starop. postać stopnia najwyższego, bez wtrąconego później -j). [przypis redakcyjny]

    [6]

    ladajaki — byle jaki, nieważny. [przypis edytorski]

    [7]

    napiękniejszej — w rękopisie: napiękniejszy. [przypis redakcyjny]

    [8]

    Narcysus (gr. Narkissos) — Narcyz, syn boga rzecznego Kefissosa wzgardził miłością nimfy Echo, za co rozgniewana Afrodyta wzbudziła w nim miłość do własnego obrazu odbitego w wodzie. Nie mogąc miłości tej zaspokoić, Narcyz usechł, a na jego miejscu pozostał biały kwiat, noszący jego imię. [przypis redakcyjny]

    [9]

    Patrza (…), a jem patrza pilniej — Patrzy i patrzy, a im uważniej patrzy. [przypis edytorski]

    [10]

    prze — dla, z powodu. [przypis redakcyjny]

    [11]

    Zgardzał (…) nimfy — gardził nimfami. [przypis edytorski]

    [12]

    wolą — dziś: wolę (dawn. B. l.p. rzeczowników r. ż. z osn. spółgł. podnieb.; por.: panią. [przypis redakcyjny]

    [13]

    ruchają — ruszają (forma starop.). [przypis edytorski]

    [14]

    obłapić — uściskać. [przypis redakcyjny]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Wspieram, bo uważam że dostęp do wiedzy powinien być darmowy. Sam często korzystam z zasobów wolnelektury.pl więc wspieram jak tylko mogę.

    Adam Fidusiewicz

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

    Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Bez wsparcia czytelników Wolne Lektury nie będą się rozwijać. Nie pozwól na to! Kliknij i dorzuć się!

    Twoje dziecko znalazło potrzebną książkę na Wolnych Lekturach? Teraz Ty możesz nam pomóc!
    Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.