Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Szacowany czas do końca: -
Tadeusz Hollender, Blaski Guberni

Spis treści

    1. Niemiec: 1
    2. Polak: 1
    3. Władza: 1

    Tadeusz HollenderBlaski guberni

    1
    Źli są Polacy, źli i niewierni,
    że w Generalnej źle im Guberni[1],
    czy źle im może, doktorze Franku[2],
    w miłym letnisku, w pięknym Majdanku[3]?
    5
    nie zajadają masła i szynki
    w innym kurorcie, zwanym Treblinki[4]?
    że nie wymienię wśród tylu imion,
    ciebie, uroczy nasz Oświęcimiu[5]
    Życie po różach, róże bez cierni
    10
    w tej Generalnej kwitną Guberni.
    A ileż nowych codziennych wrażeń,
    ileż wypadków, ileż wydarzeń,
    we dnie łapanki, branki, macanki,
    a w noc do getta wjeżdżają tanki[6]
    15
    i zajmujące dzieją się sceny
    albo przeciągle wyją syreny
    i słychać zaraz spóźnioną porą
    potężny warkot i mruk motorów.
    Pyta więc każdy nerwowo nieco:
    20
    — Rzucą coś dzisiaj, czy tak przelecą?
    Dziś nie. Zasypiasz szczęśliw niezmiernie
    w swej Generalnej drogiej Guberni.
    Może śmiesz twierdzić, że w owym kraju
    wcale, Polaku, o cię nie dbają?
    25
    Polak, Niemiec, WładzaCzym byłeś dawniej? Słowiańskim gburem,
    dziś cię niemieckiej uczą kultury,
    a — byś ją dobrze miał w swej pamięci,
    lśni na warszawskiej napis Zachęcie,
    ona dziś wyższej kultury domem,
    30
    choć lepiej piszą knutem i łomem
    ową kulturę tam — w Oświęcimiu,
    aż w krematoriach ognie z niej dymią,
    mają kultury tej aż za wiele
    ci, co jej przedtem wcale nie mieli
    35
    albo ją znali nazbyt mizernie
    na Generalnej ziemiach Guberni.
    Czym byłeś dawniej? — Obywatelem?
    Z tego tytułu miałeś niewiele,
    dzisiaj pracujesz, bo dobrodzieje
    40
    rzekli, że kto nie pracuje, nie je,
    więc pracujący żarciem się krzepi,
    kto nie pracuje, żre jeszcze lepiej.
    Módl się i pracuj! — Sam tak ci radzę.
    Nie opiekują się tobą władze?
    45
    Sam to, Polaku, przyznaj zuchwały:
    RGO[7] miałeś przedtem? — Nie miałeś,
    lub czy przed wojną, Polaku miły,
    jeździłeś rikszą[8]? — Nie, nie jeździłeś!
    Przyznaj, Polaku, wyznaj otwarcie,
    50
    miałeś przed wojną kartki na żarcie?
    Nie! Musisz przyznać, drogi kolego,
    nie posiadałeś tego wszystkiego,
    a dziś posiadasz, świat ci zazdrości,
    więc nie posiadaj się też z radości,
    55
    musisz posiadać się. Ich to dzieło;
    kartki na żarcie, riksze, RGO
    i „nur fűr Deutsche[9]” knajpy, cukiernie
    masz w Generalnej swojej Guberni.
    Cóż to, rodaku, brak ci zapału?
    60
    Jeszcze ci tego wszystkiego mało?
    Dziś cię, niewdzięczny polski narodzie,
    przed bolszewikiem bronią na Wschodzie.
    Oto niemiecka armia zwycięska
    bezpłatnie wozi cię do Smoleńska[10],
    65
    gdzie płacząc rzewnie, pokażą tobie
    twych oficerów we wspólnym grobie
    i pomnik własnym kosztem postawią
    w twojej stolicy, w wielkiej Warszawie,
    a w tym Smoleńsku jeszcze do tego
    70
    mszę polską, pierwszą od Batorego[11],
    odprawią, byleś wdzięczny być umiał,
    byłeś docenił, byłeś zrozumiał,
    że te zamiary jasne i szczere,
    że gubernialny twój to interes,
    75
    gdybyś do tego dał interesu
    wojsko — na polskich obronę Kresów
    Wschodnich — Zachodnie dziś oni sami
    muszą na razie bronić przed nami.
    Poznański wiatrak, toruński piernik
    80
    dla Generalnej nie są Guberni.
    A tobie Chrobry marzy się Bolko,
    który nie znosił wprost Herrenvolku[12],
    a ty, Polaku, jeszcze im szkodzisz
    nie doceniając wszystkich dobrodziejstw,
    85
    ty wciąż im brzydkie robisz kawały,
    wręcz ich mordujesz, strzelasz w dzień biały,
    ty ich za podłe uważasz plemię,
    choć już robotnik żre to, co Niemiec,
    choć już gotowi ustąpić więcej,
    90
    bylebyś trochę pokochał Niemcy.
    Choć wciąż niemiecka armia zwycięska,
    choć w tej Guberni czwarte już lato,
    nie Polak jesteś, lecz gubernator…
    Źle tak, Polaku, służ panu wiernie,
    95
    on generalnie za to gubernie…

    Przypisy

    [1]

    Generalna Gubernia — właśc. Generalne Gubernatorstwo, jednostka administracyjna obejmująca ziemie dawnej II Rzeczypospolitej, które nie zostały włączone w obręb Niemiec. [przypis edytorski]

    [2]

    Frank, Hans (1900–1946) — niemiecki zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za realizację planów eksterminacji narodu żydowskiego, w procesie norymberskim skazany na karę śmierci, w latach 1939–1945 generalny gubernator pozostających pod okupacją ziem polskich. [przypis edytorski]

    [3]

    Majdanek — niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny, jak również obóz jeniecki, usytuowany na przedmieściach Lublina. [przypis edytorski]

    [4]

    Treblinka — niemiecki nazistowski obóz pracy (Treblinka I) oraz obóz zagłady (Treblinka II) w powiecie siedleckim, nazwany od pobliskiej wsi i stacji kolejowej. [przypis edytorski]

    [5]

    Oświęcim — Auschwitz-Birkenau, zespół niemieckich nazistowskich obozów pracy i obozów zagłady, miejsce ludobójstwa Żydów i innych narodów. [przypis edytorski]

    [6]

    tank (daw.) — czołg. [przypis edytorski]

    [7]

    RGO — Rada Główna Opiekuńcza, organizacja charytatywna funkcjonująca w latach 1940–1945 na terenie Generalnego Gubernatorstwa. [przypis edytorski]

    [8]

    riksza — pojazd do transportu osób, poruszany siłą ludzkich mięśni, początkowo ciągnięty przez człowieka, później wykorzystujący mechanizm roweru. [przypis edytorski]

    [9]

    nur fűr Deutsche (niem.) — tylko dla Niemców. [przypis edytorski]

    [10]

    Oto niemiecka armia zwycięska bezpłatnie wozi cię do Smoleńska — istnienie masowych grobów polskich oficerów zamordowanych przez NKWD w Katyniu zostało nagłośnione przez okupacyjne władze niemieckie. [przypis edytorski]

    [11]

    Batory, Stefan (1533–1586) — właśc. Istvan Bathory, książę Siedmiogrodu, od 1571 król Polski, a od 1576 wielki książę litewski; poślubił Annę Jagiellonkę, córkę Zygmunta I Starego, ostatnią przedstawicielkę Piastów na polskim tronie. Jeden z najwybitniejszych polskich królów elekcyjnych. [przypis edytorski]

    [12]

    Herrenvolk (niem.) — rasa panów. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca