Spis treści

Anioł: 1
Antysemityzm: 1
Chrystus: 1
Ciało: 1 2
Cierpienie: 1 2
Dziecko: 1
Matka: 1 2 3
Matka Boska: 1
Opieka: 1
Syn: 1 2
Śmierć: 1 2
Współczucie: 1
Żałoba: 1 2

Usunięto, zgodnie z tradycją redakcyjną, oznaczenia wątpliwości transkrypcyjnych: (z)stał > zstał; godzin(a) > godzina, święteg(o) > świętego.

Lament świętokrzyski

Posłuchajcie, bracia miła [1],

Kcęć [2] wam skorżyć krwawą głowę [3];

Usłyszycie [4] moj zamętek [5],

Jen mi się zstał [6] w Wielki Piątek.

Matka, Syn, Żałoba, WspółczuciePożałuj mię, stary, młody,

Boć mi przyszły krwawe gody [7]:

Jednegociem [8] Syna miała

I tegociem ożalała [9].

Zamęt [10] ciężki dostał się mie [11], ubogiej żenie [12],

Widzęć [13] rozkrwawione me miłe narodzenie [14];

AntysemityzmCiężka moja chwila, krwawa godzina,

Widzęć niewiernego Żydowina,

Iż on bije, męczy mego miłego Syna.

Matka, Syn, Cierpienie, Opieka, Ciało, ŚmierćSynku miły i wybrany,

Rozdziel z matką swoją rany [15];

A wszakom [16] cię, Synku miły, w swem sercu nosiła,

A takież tobie wiernie służyła.

Przemów k matce [17], bych [18] się ucieszyła,

Bo już jidziesz [19] ode mnie, moja nadzieja miła [20].

Synku, bych [21] cię nisko miała,

Niecoć [22] bych ci wspomagała:

Twoja główka krzywo wisa [23], tęć [24] bych ja podparła [25];

Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła [26];

Picia wołasz, piciać [27] bych ci dała,

Ale nie lza [28] dosiąc [29] twego świętego ciała.

Matka, Matka Boska, Dziecko, Chrystus, Anioł, Śmierć, Żałoba, Ciało, CierpienieO anjele Gabryjele [30],

Gdzie jest ono [31] twe wesele,

Cożeś mi go obiecował [32] tako barzo [33] wiele [34],

A rzekęcy [35]: „Panno, pełna jeś [36] miłości!”

A ja pełna smutku i żałości.

Sprochniało we mnie ciało i moje wszytki [37] kości.

Proścież [38] Boga, wy miłe i żądne [39] maciory [40],

By wam nad dziatkami nie były takie to pozory [41],

Jele [42] ja nieboga ninie [43] dziś zeźrzała

Nad swym, nad miłym Synem krasnym [44],

Iż on cirpi [45] męki nie będąc w żadnej winie.

Nie mam ani będę mieć jinego [46],

Jedno ciebie, Synu, na krzyżu rozbitego.

Przypisy

[1]

bracia miła (starop.) — miła braci; forma wołacza od rzeczownika zbiorowego r.ż. brać. [przypis edytorski]

[2]

kcęć (starop.) — konstrukcja z wzmacniającą partykułą -ci, skróconą do -ć; inaczej: chcę ci. [przypis edytorski]

[3]

kcęć wam skorżyć krwawą głowę (starop.) — chcę się wam poskarżyć, [jaką mam] znękaną głowę (jak bardzo jestem stroskana). [przypis edytorski]

[4]

usłyszycie (starop.) — daw. forma wołacza: usłyszcie. [przypis edytorski]

[5]

zamętek (starop.) — smutek, żałość, cierpienie. [przypis edytorski]

[6]

jen mi się zstał (starop.) — który przydarzył mi się. [przypis edytorski]

[7]

krwawe gody (starop.) — krwawe święto; czas cierpienia. [przypis edytorski]

[8]

jednegociem syna miała — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci oraz przestawną końcówką czasownika; inaczej: jednego ci syna miałam. [przypis edytorski]

[9]

ożaleć (starop.) — opłakać kogo (po jego stracie, w wyniku żałoby). [przypis edytorski]

[10]

zamęt (starop.) — smutek; cierpienie. [przypis edytorski]

[11]

zamęt ciężki dostał się mie (starop.) — spotkało mnie ciężkie nieszczęście. [przypis edytorski]

[12]

ubogiej żenie (starop.) — forma C.lp r.ż.; dziś: biednej kobiecie. [przypis edytorski]

[13]

widzęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

[14]

narodzenie (starop.) — tu: potomstwo, dziecko. [przypis edytorski]

[15]

rozdziel z matką swoją rany (starop.) — podziel się ranami ze swoją matką. [przypis edytorski]

[16]

wszakom (…) nosiła — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika, inaczej: wszak nosiłam; przecież nosiłam. [przypis edytorski]

[17]

k matce (starop.) — ku matce, do matki. [przypis edytorski]

[18]

bych (starop.) — bym, abym; bych się ucieszyła: ucieszyłabym się. [przypis edytorski]

[19]

jidziesz (starop.) — forma 3.os. lp: idziesz, odchodzisz. [przypis edytorski]

[20]

moja nadzieja miła (starop.) — forma W.lp, dziś: moja nadziejo miła. [przypis edytorski]

[21]

bych (starop.) — bym, gdybym; bych cię nisko miała: miałabym cię nisko; gdybym cię miała nisko. [przypis edytorski]

[22]

niecoć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; niecoć bych ci wspomagała: nieco wspomagałabym cię. [przypis edytorski]

[23]

wisać (starop.) — tu: zwisać. [przypis edytorski]

[24]

tęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

[25]

tęć bych ja podparła (starop.) — tę podparłabym; podparłabym ją. [przypis edytorski]

[26]

utrzeć (starop.) — obetrzeć, przetrzeć, wytrzeć. [przypis edytorski]

[27]

piciać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; piciać bych ci dała: dałabym ci picia. [przypis edytorski]

[28]

nie lza (starop.) — nie sposób; nie można. [przypis edytorski]

[29]

dosiąc (starop.) — dziś popr. forma: dosięgnąć. [przypis edytorski]

[30]

anjele Gabryjele (starop.) — forma W.lp; dziś: aniele Gabrielu. [przypis edytorski]

[31]

ono (starop.) — to, owo. [przypis edytorski]

[32]

obiecował (starop.) — dziś popr. forma: obiecywał. [przypis edytorski]

[33]

barzo (starop.) — bardzo. [przypis edytorski]

[34]

tako wiele (starop.) — tak wiele. [przypis edytorski]

[35]

rzekęcy (starop.) — daw. forma imiesłowowa; dziś: mówiąc. [przypis edytorski]

[36]

pełna jeś (starop.) — jesteś pełna. [przypis edytorski]

[37]

wszytki (starop.) — wszystkie. [przypis edytorski]

[38]

proścież (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

[39]

żądny (starop.) — proszący, potrzebujący; wnoszący żarliwą, gorącą prośbę. [przypis edytorski]

[40]

maciora (starop.) — macierz, matka. [przypis edytorski]

[41]

by wam nad dziatkami nie były takie to pozory, jele ja (…) dziś zeźrzała (…) nad swym (…) synem (starop.) — żebyście nie zobaczyły dzieci w takim stanie, w jakim ja dziś ujrzałam swego syna. [przypis edytorski]

[42]

jele (starop.) — tu: które, jakie. [przypis edytorski]

[43]

ninie (starop.) — teraz. [przypis edytorski]

[44]

krasny (starop.) — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]

[45]

cirpi (starop.) — dziś popr. forma 3.os.lp: cierpi. [przypis edytorski]

[46]

jinego (starop.) — innego. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Wspiera nas mniej niż 1% naszych czytelników :( Przekaż 1,5% swojego podatku na Wolne Lektury!

KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Warto wspierać czytanie w każdej formie, możliwie dostępne dla wszystkich. I takich książek, po które warto sięgnąć

Sylwia Chutnik

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Zrób sobie prezent i wesprzyj Wolne Lektury – zaowocują nowymi książkami! Kliknij i dorzuć się!

Książka, którą czytasz, powstała dzięki darowiznom i dotacjom. Biblioteka potrzebuje stałego wsparcia. Tylko czytelnicy, tacy jak Ty, mogą uratować Wolne Lektury. Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.