- Kłamstwo: 1
- Obraz świata: 1
- Pielgrzym: 1
- Prawda: 1
- Raj: 1
- Sprawiedliwość: 1
- Szczęście: 1
Andrzej NiemojewskiKiedy kłamią
1
Przemierzymy glob dokoła,
Wiatr-nomada
[1] do nas woła,
Że fałszywe są pomiary —
5Na fałszywych miar łańcuchu
My się znamy, stary druhu!
Idźmy żwawo a miarowo,
Kiedy kłamią, u pioruna,
Od bieguna do bieguna
10Przemierzymy świat na nowo —
A nam prędzej lud da wiarę,
Bo my mamy dobrą miarę.
W togach, których nie uznajem,
15Przyszli, jęli mierzyć ziemię
I orzekli — że jest rajem!
Kogo zaś ten sąd obruszy,
Ten — orzekli — bity w ciemię.
No, nie łokieć do wymiarów
20Nam posłuży, bo to łudzi,
Bo my mamy głupi narów
[2],
Że świat mierzym szczęściem ludzi —
A gdy przejdziem kraj za krajem,
Kto wie, czy świat takim rajem.
25
Więc nie traćmy życia chwili,
Niechaj prawdę lud się dowie —
Ho, coś krzywo pomierzyli
Ci miernicy urzędowi…
Do stu gromów, bomb, kartaczy
[3],
30Nam wypada coś inaczej!
Czy nas mylą nasze oczy?
Kędy
[4] spojrzym — łza się toczy,
Ile kroków — tyle mroków!
Ile ludów — tyle trudów!
35Ile grodów — tyle głodów!
A rzekami — łzy narodów!
Dość, ha, stójmy! Tam w krwi płużą
[5]…
To pomyłka nadto gruba.
Nasza miara i rachuba
40Wykazuje kłamstw za dużo.
Mierzmy dalej, druhu stary,
Bo my mamy dobre miary!
Czy my ślepi, kijku-druhu?
Czyli
[6] słońce zaszło chmurą?
45Jakoś tłumno, lecz ponuro —
Jakieś jęki błądzą w uchu —
Choć nałożym śmiałość głową,
Bieżmy żwawo a miarowo.
Kto tam płacze?… To gmin świata!
50Ha, dławiłeś łzy twe długo,
Teraz burzą krzyk ulata —
Gdzie twe szczęście, władców sługo?
Motłoch wyje do pielgrzyma:
«Ha, tam szczęście, gdzie nas nie ma!».
55O, mój druhu, coś się zdaje,
Że miernicy wiadomości
Drzewa złego i dobrego
W swych pomiarach krzywo biegą
[7]
I kłamane głoszą raje
60Tam, gdzie ból i rozpacz gości.
Wznieś się kijku, uderz z góry
Na tych panów, utnij stary!
Bo choć mamy lepsze miary,
Oni mają grubsze skóry —
65A gdy drzewa prawdy strzegą,
Pędź ich kijku z raju tego!
Nam słonecznej prawdy trzeba,
A gdy strzeli jutrznia
[8] złota,
Zobaczymy, czy tu nieba,
70Czy też zwykły padół błota…
Bo gdzie tyle jest zgorszenia,
Nawet raj się w piekło zmienia!