Pobieranie e-booka
Wybierz wersję dla siebie:
Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.
.epub
Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.
.mobi
Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.
inne formaty
O duchu praw to jedno z najważniejszych dzieł francuskiego oświecenia autorstwa Charles'a de Montesquieu.
Traktat filozoficzny francuskiego myśliciela dotyczy praw związanych z ustrojem państwowym, wyróżnił arystokrację, monarchię i demokrację, omawia je w kontekście historycznym, a także przedstawia różne zagrożenia, „skażenia” ustrojów. Monteskiusz postuluje w tej rozprawie zasadę trójpodziału władzy, będącą fundamentem porządku w znacznej części współczesnych demokracji.
Charles de Montesquieu, znany bardziej jako Monteskiusz, był jednym z najsłynniejszych autorów francuskiego oświecenia. Był również prawnikiem, filozofem i wolnomularzem. Zasłynął przede wszystkim z popularyzacji koncepcji trójpodziału władzy. Dzieło O duchu praw zostało po raz pierwszy wydane w Genewie w 1748 roku.
Spis treści:
-
Przedmowa
- Księga pierwsza. O prawach w ogólności.
- Księga druga. O prawach wypływających wprost z natury rządu.
-
Rozdział I. O naturze trzech rozmaitych rządów.
- Rozdział II. O rządzie republikańskim i prawach właściwych demokracji.
- Rozdział III. O prawach odnośnych do natury arystokracji.
- Rozdział IV. O prawach w ich stosunku do natury rządu monarchicznego.
- Rozdział V. O prawach odnośnych do natury państwa despotycznego.
Księga trzecia. O zasadach trzech postaci rządu.-
Rozdział I. Różnica między naturą rządu a jego zasadą.
- Rozdział II. O zasadzie rozmaitych rządów.
- Rozdział III. O zasadzie demokracji.
- Rozdział IV. O zasadzie arystokracji.
- Rozdział V. Iż cnota nie jest zasadą rządu monarchicznego.
- Rozdział VI. W jaki sposób zastępuje się cnotę w ustroju monarchicznym.
- Rozdział VII. O zasadzie monarchii.
- Rozdział VIII. Iż honor nie jest zasadą państw despotycznych.
- Rozdział IX. O zasadzie rządu despotycznego.
- Rozdział X. Różnica między posłuchem w rządzie umiarkowanym a w rządzie despotycznym.
- Rozdział XI. Uwaga nad tym wszystkim.
Księga czwarta. Iż prawa wychowania muszą zależeć od zasad rządu.-
Rozdział I. O prawach wychowania.
- Rozdziat II. O wychowaniu w monarchii.
- Rozdział III. O wychowaniu pod rządem despotycznym.
- Rozdział IV. Różne wyniki wychowania u starożytnych a u nas.
- Rozdział V. O wychowaniu pod rządem republikańskim.
- Rozdział VI. O paru urządzeniach u Greków.
- Rozdział VII. W jakim wypadku te osobliwe urządzenia mogą być dobre.
- Rozdział VIII. Wytłumaczenie pewnego paradoksu obyczajowego u starożytnych.
Księga piąta. Iż prawa nadane przez prawodawcę winny być dostosowane do natury rządu.-
Rozdział I. Myśl tej księgi.
- Rozdział II. Co to jest cnota w ustroju politycznym.
- Rozdział III. Czym jest miłość republiki w demokracji.
- Rozdział IV. Jak wszczepia się miłość równości i pomierności.
- Rozdział V. Jak w demokracji prawa stanowią równość.
- Rozdział VI. Jak prawa powinny podtrzymywać w demokracji pomierność życia.
- Rozdział VII. Inne sposoby wspierania zasady demokracji.
- Rozdział VIII. Jak w arystokracji prawa powinny być w zgodzie z zasadą rządu.
- Rozdział IX. W jaki sposób w monarchii prawa zgodne są ze swą zasadą.
- Rozdział X. O szybkości wykonania w ustroju monarchicznym.
- Rozdział XI. O wyborności rządu monarchicznego.
- Rozdział XII. Dalszy ciąg tego samego przedmiotu.
- Rozdział XIII. Istota despotyzmu.
- Rozdział XIV. W jaki sposób prawa zgodne są z zasadą rządu despotycznego.
- Rozdział XV. Dalszy ciąg poprzedniego.
- Rozdział XVI. O udzielaniu władzy.
- Rozdział XVII. O podarkach.
- Rozdział XVIII. O nagrodach, które daje monarcha.
- Rozdział XIX. Dalsze następstwa zasad trzech rządów.
Księga szósta. Następstwa zasad rozmaitych rządów, w stosunku do prostoty praw cywilnych i karnych, form sądowych oraz ustanowienia kar.-
Rozdział I. O prostocie praw cywilnych w rozmaitych rządach.
- Rozdział II. O prostocie praw karnych w rozmaitych rządach.
- Rozdział III. W którym rządzie i w jakich wypadkach powinno się sądzić wedle ścisłego brzmienia prawa.
- Rozdział IV. O sposobie sądzenia.
- Rozdział V. W jakiej formie rządu najwyższy władca może być sędzią.
- Rozdział VI. Iż w monarchii ministrowie nie powinni sądzić.
- Rozdział VII. O jedynym sędzi.
- Rozdział VIII. O oskarżeniach w rozmaitych formach rządu.
- Rozdziai IX. O surowości kar w rozmaitych rządach.
- Rozdział X. O dawnych prawach francuskich.
- Rozdział XI. Iż kiedy lud jest cnotliwy, nie trzeba wiele kar.
- Rozdział XII. O potędze kar.
- Rozdział XIII. Bezsilność praw japońskich.
- Rozdział XIV. O duchu rzymskiego senatu.
- Rozdział XV. O prawach rzymskich odnośnie do kar.
- Rozdział XVI. O słusznej proporcji kar do zbrodni.
- Rozdział XVII. O torturach i badaniu zbrodniarzy.
- Rozdział XVIII. O karach pieniężnych i cielesnych.
- Rozdział XIX. O prawie odwetu.
- Rozdział XX. O karaniu ojców za dzieci.
- Rozdział XXI. O łaskawości panującego.
Księga siódma. Następstwa rozmaitych zasad trzech ustrojów rządu, odnośnie do praw przeciw zbytkowi, do zbytku oraz do kondycji niewiast.-
Rozdział I. O zbytku.
- Rozdział II. O prawach przeciw zbytkowi w demokracji.
- Rozdział III. O prawach przeciw zbytkowi w rządzie arystokratycznym.
- Rozdział IV. O prawach przeciw zbytkowi w rządzie monarchicznym.
- Rozdział V. W jakich wypadkach prawa przeciw zbytkowi użyteczne są w monarchii.
- Rozdział VI. O zbytku w Chinach.
- Rozdział VII. Opłakane następstwa zbytku w Chinach.
- Rozdział VIII. O wstrzemięźliwości publicznej.
- Rozdział IX. O życiu kobiet w rozmaitych ustrojach rządu.
- Rozdział X. O sądzie domowym u Rzymian.
- Rozdział XI. W jaki sposób instytucje zmieniły się w Rzymie wraz z rządem.
- Rozdział XII. O opiece nad kobietami u Rzymian.
- Rozdział XIII. O karach ustanowionych przez cesarzy na rozpusty u kobiet.
- Rozdział XIV. Prawa przeciw zbytkowi u Rzymian.
- Rozdział XV. O posagach i przywilejach małżeńskich w rozmaitych formach rządu.
- Rozdział XVI. Piękny zwyczaj Samnitów.
- Rozdział XVII. O rządzie kobiet.
Księga ósma. O skażeniu zasad trzech ustrojów-
Rozdział I. Ogólna myśl tej księgi.
- Rozdział II. O skażeniu zasady demokracji.
- Rozdział III. O duchu nadmiernej równości.
- Rozdział IV. Osobliwa przyczyna skażenia ludu.
- Rozdział V. O skażeniu zasady arystokracji.
- Rozdział VI. O skażeniu zasady monarchii.
- Rozdział VII. Dalszy ciąg tego samego przedmiotu.
- Rozdział VIII. Niebezpieczeństwo skażenia zasady rządu monarchicznego.
- Rozdział IX. Jak szlachta skłonna jest bronić tronu.
- Rozdział X. O skażeniu zasady rządu despotycznego.
- Rozdział XI. Naturalne następstwa dobroci i skażenia zasad.
- Rozdział XII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XIII. Działanie przysięgi u cnotliwego ludu.
- Rozdział XIV. Jak najmniejsza zmiana ustroju pociąga zniweczenie zasad.
- Rozdział XV. Bardzo skuteczne środki utrzymania trzech zasad.
- Rozdział XVI. Swoiste właściwości republiki.
- Rozdział XVII. Swoiste właściwości monarchii.
- Rozdział XVIII. Jako monarchia hiszpańska stanowi osobliwy wypadek.
- Rozdział XIX. Swoiste właściwości rządu despotycznego.
- Rozdział XX. Wnioski z poprzedzających rozdziałów.
- Rozdział XXI. O cesarstwie chińskim.
Księga dziewiąta. O prawach w ich stosunku do siły obronnej.-
Rozdział I. W jaki sposób republiki upewniają swoje bezpieczeństwo.
- Rozdział II. Iż ustrój federacyjny powinien składać się z państw tej samej natury, zwłaszcza z państw republikańskich.
- Rozdział III. Inne warunki republiki federacyjnej.
- Rozdział IV. W jaki sposób państwa despotyczne upewniają swoje bezpieczeństwo.
- Rozdział V. W jaki sposób monarchia upewnia swoje bezpieczeństwo.
- Rozdział VI. O sile obronnej państw w ogólności.
- Rozdział VII. Rozważania.
- Rozdział VIII. Wypadek, w którym siła obronna danego państwa niższa jest od jego siły zaczepnej.
- Rozdział IX. O względnej sile państw.
- Rozdział X. O słabości sąsiednich państw.
Księga dziesiąta. O prawach w ich stosunku do siły zaczepnej.-
Rozdział I. O sile zaczepnej.
- Rozdział II. O wojnie.
- Rozdział III. O prawie zdobyczy.
- Rozdział IV. O niektórych korzyściach podbitego ludu.
- Rozdział V. Gelon, król Syrakuz.
- Rozdział VI. O republice, która zdobywa.
- Rozdział VII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział VIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział IX. O monarchii, która zdobywa dokoła siebie.
- Rozdział X. O podboju monarchii przez drugą monarchię.
- Rozdział XI. O obyczajach ujarzmionego narodu.
- Rozdział XII. O pewnym prawie Cyrusa.
- Rozdział XIII. Karol XII.
- Rozdział XIV. Aleksander.
- Rozdział XV. Nowe środki zachowania zdobyczy.
- Rozdział XVI. O państwie despotycznym, które dokonywa podbojów.
- Rozdział XVII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
Księga jedenasta. O prawach tworzących wolność polityczną w jej związku z ustrojem państwa.-
Rozdział I. Myśl ogólna.
- Rozdział II. Rozmaite znaczenia dawane słowu Wolność.
- Rozdział III. Co to jest wolność.
- Rozdział IV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział V. O celu rozmaitych ustrojów państwowych.
- Rozdział VI. O ustroju angielskim.
- Rozdział VII. O monarchiach, które znamy.
- Rozdział VIII. Czemu starożytni nie mieli jasnego pojęcia o monarchii.
- Rozdział IX. Sposób myślenia Arystotelesa.
- Rozdział X. Sposób myślenia innych polityków.
- Rozdział XI. O królach w heroicznych czasach u Greków.
- Rozdział XII. O rządzie królów w Rzymie i w jaki sposób były tam podzielone trzy władze.
- Rozdział XIII. Ogólne rozważania nad państwem rzymskim po wypędzeniu królów.
- Rozdział XIV. W jaki sposób po wypędzeniu królów podział trzech władz począł się odmieniać.
- Rozdział XV. W jaki sposób, w kwitnącym stanie republiki, Rzym postradał nagle swą wolność.
- Rozdział XVI. O władzy prawodawczej w republice rzymskiej.
- Rozdział XVII. O władzy wykonawczej w tejże republice.
- Rozdział XVIII. O władzy sędziowskiej w rządzie rzymskim.
- Rozdział XIX. O rządzie prowincji rzymskich.
- Rozdział XX. Koniec tej księgi.
Księga dwunasta. O prawach, które tworzą wolność polityczną w stosunku jej do obywatela.-
Rozdział I. Myśl tej księgi.
- Rozdział II. O wolności obywatela.
- Rozdział III. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział IV. Iż rodzaj kar oraz ich proporcja wspierają wolność.
- Rozdział V. O pewnych oskarżeniach, które osobliwie wymagają umiarkowania i ostrożności.
- Rozdział VI. O zbrodni przeciw naturze.
- Rozdział VII. O zbrodni obrazy majestatu.
- Rozdział VIII. O złym stosowaniu miana świętokradztwa i obrazy majestatu.
- Rozdiiał IX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział X. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XI. O myślach
- Rozdział XII. O nierozważnych słowach.
- Rozdział XIII. O pismach.
- Rozdział XIV. Pogwałcenie obyczajności w karaniu zbrodni.
- Rozdział XV. O wyzwoleniu niewolnika, iżby świadczył przeciw panu.
- Rozdział XVI. Oszczerstwo w zbrodni obrazy majestatu.
- Rozdział XVII. O odsłanianiu spisków.
- Rozdział XVIII. Jak niebezpiecznym jest w republikach nadto karać obrazę majestatu.
- Rozdział XIX. Jak w republice zawiesza się użytek wolności.
- Rozdział XX. O prawach sprzyjających wolności obywatela w republice.
- Rozdział XXI. O okrutnych prawach na dłużników w republice.
- Rozdział XXII. O rzeczach, które naruszają wolność w monarchii.
- Rozdział XXIII. O szpiegach w monarchii.
- Rozdział XXIV. O listach anonimowych.
- Rozdział XXV. O sposobie rządzenia w monarchii.
- Rozdział XXVI. Iż w monarchii władca powinien być przystępny.
- Rozdział XXVII. O obyczajach monarchy.
- Rozdział XXVIII. O względach, jakie monarchowie winni poddanym.
- Rozdział XXIX. O prawach cywilnych zdolnych wprowadzić nieco wolności w rząd despotyczny.
- Rozdział XXX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
Księga trzynasta. O związku między wolnością a pobieraniem danin i wielkością dochodów publicznych.-
Rozdział I. O dochodach państwa.
- Rozdział II. Jako złym rozumowaniem jest twierdzić, iż wielkość podatków dobra jest sama w sobie.
- Rozdział III. O daninach w kraju, gdzie część ludu jest w poddaństwie.
- Rozdział IV. O republice w podobnym wypadku.
- Rozdział V. O monarchii w podobnym wypadku.
- Rozdział VI. O państwie despotycznym w podobnym wypadku.
- Rozdział VII. O podatkach w kraju, gdzie poddaństwo nie istnieje.
- Rozdział VIII. W jaki sposób zachowuje się złudzenie.
- Rozdział IX. O złym rodzaju podatków.
- Rozdział X. Iż wysokość danin zależy od natury rządu.
- Rozdział XI. O karach fiskalnych.
- Rozdział XII. Związek wielkości danin z wolnością.
- Rozdział XIII. W jakich rodzajach rządu podatki można podwyższać.
- Rozdział XIV. Iż natura podatków jest w związku z rządem.
- Rozdział XV. Nadużycie wolności.
- Rozdział XVI. O podbojach Mahometan.
- Rozdział XVII. O pomnożeniu wojsk.
- Rozdział XVIII. O odpuszczeniu podatków.
- Rozdział XIX. Co jest lepsze dla władcy i dla ludu, dzierżawa czy też własny zarząd podatków?
- Rozdział XX. O dzierżawcach podatków.
Księga czternasta. O prawach w ich związku z naturą klimatu.-
Rozdział I. Myśl ogólna.
- Rozdział II. Jak ludzie różni są w rozmaitych klimatach.
- Rozdział III. Sprzeczność charakteru niektórych ludów południowych.
- Rozdział IV. Przyczyna niezmienności religii, zwyczajów, obyczajów, praw na Wschodzie.
- Rozdział V. Iż źli prawodawcy są ci, którzy wspierali wady klimatu, a dobrzy ci, którzy się im przeciwili.
- Rozdział VI. O uprawie ziemi w gorących krajach.
- Rozdział VII. O mnichostwie.
- Rozdział VIII. Dobry obyczaj chiński.
- Rozdział IX. Sposoby pobudzenia przemysłu.
- Rozdział X. O prawach będących w związku z trzeźwością narodów.
- Rozdział XI. O prawach związanych z chorobami zaraźliwymi.
- Rozdział XII. O prawach przeciw samobójcom.
- Rozdział XIII. Skutki wynikające z angielskiego klimatu.
- Rozdział XIV. Inne skutki klimatu.
- Rozdział XV. O rozmaitym stopniu zaufania, jakie prawa pokładają w ludzie zależnie od klimatu.
Księga piętnasta. W jaki sposób prawa niewoli cywilnej mają związek z naturą klimatu.-
Rozdział I. O niewoli cywilnej.
- Rozdział II. Początek prawa niewoli u prawników rzymskich.
- Rozdział III. Inne źródło prawa niewoli.
- Rozdział IV. Inne źródło prawa niewoli.
- Rozdział V. O niewoli Murzynów.
- Rozdział VI. Prawdziwe źródło prawa niewoli.
- Rozdział VII. Inne źródło prawa niewoli.
- Rozdział VIII. Bezużyteczność niewolnictwa u nas.
- Rozdział IX. O narodach, u których wolność cywilna jest powszechnie wprowadzona.
- Rozdział X. Rozmaite rodzaje niewoli.
- Rozdział XI. Co powinny czynić prawa w stosunku do niewolnictwa.
- Rozdział XII. Nadużycia niewoli.
- Rozdział XIII. Niebezpieczeństwo mnogości niewolników.
- Rozdział XIV. O niewolnikach uzbrojonych.
- Rozdział XV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XVI. Ostrożności konieczne w rządzie umiarkowanym.
- Rozdział XVII. Zarządzenia, jakie należy ustanowić pomiędzy panem a niewolnikiem.
- Rozdział XVIII. O wyzwoleniach.
- Rozdział XIX. O wyzwoleńcach i o rzezańcach.
Księga szesnasta. Jak prawa domowej niewoli są w związku z naturą klimatu.-
Rozdział I. O niewoli domowej.
- Rozdział II. Iż w krajach południowych istnieje między dwiema płciami przyrodzona nierówność.
- Rozdział III. Iż mnogość żon zależy wiele od ich kosztu.
- Rozdział IV. O wielożeństwie: rozmaite okoliczności.
- Rozdział V. Przyczyna prawa malabarskiego.
- Rozdział VI. O wielożeństwie w jego istocie.
- Rozdział VII. O jednakim obchodzeniu się w razie mnogości żon.
- Rozdział VIII. O oddzieleniu kobiet od mężczyzn.
- Rozdział IX. Związek rządu domowego z politycznym.
- Rozdział X. Zasada moralności na Wschodzie.
- Rozdział XI. O niewoli domowej niezależnej od wielożeństwa.
- Rozdział XII. O naturalnym wstydzie.
- Rozdział XIII. O zazdrości.
- Rozdział XIV. O zarządzie domowym na Wschodzie.
- Rozdział XV. O rozwodzie i o odtrąceniu.
- Rozdział XVI. O odtrąceniu i rozwodzie u Rzymian.
Księga siedemnasta. Jak prawa niewoli politycznej są w związku z naturą klimatu.-
Rozdział I. O niewoli politycznej.
- Rozdział II. Różnica narodów co do odwagi.
- Rozdział III. O klimacie Azji.
- Rozdział IV. Wnioski z poprzedzającego.
- Rozdział V. Iż, kiedy ludy północnej Azji i ludy Europy podbijały, skutki podboju nie były jednakie.
- Rozdział VI. Nowa fizyczna przyczyna niewoli Azji i wolności Europy.
- Rozdział VII. O Afryce i Ameryce.
- Rozdział VIII. O stolicy państwa.
Księga ośmnasta. O prawach w ich stosunku do natury ziemi.-
Rozdział I. Jak natura ziemi wpływa na prawa.
- Rozdział II. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział III. Jakie kraje są lepiej uprawne.
- Rozdział IV. Nowe skutki żyzności i jałowości krajów.
- Rozdział V. O wyspiarzach.
- Rozdział VI. O krajach utworzonych przez przemyślność ludzką.
- Rozdział VII. O dziełach ludzi.
- Rozdział VIII. Ogólny związek praw.
- Rozdział IX. O gruncie w Ameryce.
- Rozdział X. O ilości ludzi, w stosunku do sposobu, w jaki zdobywają sobie żywność.
- Rozdział XI. O ludach dzikich i ludach barbarzyńskich.
- Rozdział XII. O prawie narodów u ludów, które nie uprawiają ziemi.
- Rozdział XIII. O prawach cywilnych u ludów, które nie uprawiają ziemi.
- Rozdział XIV. O stanie politycznym ludów nie uprawiających ziemi.
- Rozdział XV. O ludach, które znają użytek pieniędzy.
- Rozdział XVI. O prawach cywilnych u ludów nie znających użytku monety.
- Rozdział XVII. O prawach politycznych u ludów nie znających użytku monety.
- Rozdział XVIII. Siła zabobonu.
- Rozdział XIX. O wolności Arabów i niewoli Tatarów.
- Rozdział XX. O prawie narodów u Talarów.
- Rozdział XXI. Prawo cywilne u Tatarów.
- Rozdział XXII. O pewnym prawie cywilnym u ludów germańskich.
- Rozdział XXIII. O długich włosach królów frankońskich.
- Rozdział XXIV. O małżeństwach królów frankońskich.
- Rozdział XXV. Childeryk.
- Rozdział XXVI. O pełnoletności królów frankońskich.
- Rozdział XXVII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXVIII. O usynowieniu u Germanów.
- Rozdział XXIX. Krwawy duch królów frankońskich.
- Rozdział XXX. O zgromadzeniach narodowych u Franków.
- Rozdział XXXI. O powadze duchowieństwa za pierwszej dynasiji.
Księga dziewiętnasta. O prawach w ich związku z zasadami tworzącymi powszechnego ducha, obyczaje i zwyczaje narodu.-
Rozdział I. O przedmiocie tej księgi.
- Rozdział II. Jako nawet dla najlepszych praw trzeba, aby umysły były przygotowane.
- Rozdział III. O tyranii.
- Rozdział IV. Co to jest ogólny duch.
- Rozdział V. Jak trzeba baczyć, aby nie odmieniać ogólnego ducha narodu.
- Rozdział VI. Iż nie trzeba wszystkiego poprawiać.
- Rozdział VII. O Ateńczykach i Spartanach.
- Rozdział VIII. Skutki towarzyskości.
- Rozdział IX. O próżności i dumie narodów.
- Rozdział X. O charakterze Hiszpanów a Chińczyków.
- Rozdział XI. Uwaga.
- Rozdział XII. O zwyczajach i obyczajach w państwie despotycznym.
- Rozdział XIII. O zwyczajach u Chińczyków.
- Rozdział XIV. Jakie są naturalne sposoby odmieniania obyczajów i zwyczajów narodu.
- Rozdział XV. Wpływ domowego rządu na politykę.
- Rozdział XVI. Jak niektórzy prawodawcy pomieszali zasady rządzące ludźmi.
- Rozdział XVII. Osobliwa właściwość rządu chińskiego.
- Rozdział XVIII. Wnioski z poprzedzającego rozdziału.
- Rozdział XIX. Jak dokonało się u Chińczyków owo zespolenie religii, praw, zwyczajów i obyczajów.
- Rozdział XX. Wytłumaczenie pewnego paradoksu u Chińczyków.
- Rozdział XXI. Jak prawa muszą się stosować do zwyczajów i obyczajów.
- Rozdział XXII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXIII. Jak prawa idą w ślad obyczajów.
- Rozdział XXIV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXVI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXVII. Jak prawa mogą się przyczynić do kształtowania obyczajów, zwyczajów i charakteru narodu.
Wezwanie do muz- Księga dwudziesta. O prawach w ich stosunku do handlu, zważanym wedle jego przyrody i rodzajów.
-
Rozdział I.
O handlu.
- Rozdział II. O duchu handlu.
- Rozdział III. O ubóstwie ludów.
- Rozdział IV. O handlu pod rozmaitymi rządami.
- Rozdział V. O ludach, które uprawiały handel gospodarczy.
- Rozdział VI. Niektóre skutki wielkiej żeglugi.
- Rozdział VII. Duch Anglii w handlu.
- Rozdział VIII. Jak niekiedy krępowano handel gospodarczy.
- Rozdział IX. O wykluczeniu w handlu.
- Rozdział X. Urządzenie sposobne dla handlu gospodarczego.
- Rozdział XI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XII. O wolności handlu.
- Rozdział XIII. Co niweczy tę wolność.
- Rozdział XIV. O prawach handlowych dopuszczających konfiskaty towarów.
- Rozdział XV. O przymusie osobistym.
- Rozdział XVI. Piękne prawo.
- Rozdział XVII. Prawo rodyjskie.
- Rozdział XVIII. O sędziach handlowych.
- Rozdział XIX. Iż monarcha nie powinien uprawiać handlu.
- Rozdział XX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXI. O handlu u szlachty w monarchii.
- Rozdział XXII. Szczególna uwaga.
- Rozdział XXIII. Dla których narodów niekorzystnie jest uprawiać handel.
Księga dwudziesta pierwsza.
O prawach i stosunku ich do handlu, rozważanego wedle przewrotów, jakie przechodził.-
Rozdział I.
Parę uwag ogólnych.
- Rozdział II. O ludach afrykańskich.
- Rozdział III. Iż potrzeby ludów południowych inne są niż ludów północnych.
- Rozdział IV. Główna różnica między handlem starożytnych a dzisiejszym.
- Rozdział V. Inne różnice.
- Rozdział VI. O handlu u starożytnych.
- Rozdział VII. O handlu Greków.
- Rozdział VIII. O Aleksandrze i jego podbojach.
- Rozdział IX. O handlu królów greckich po Aleksandrze.
- Rozdziai X. O okrążeniu Afryki.
- Rozdział XI. Kartagina i Marsylia.
- Rozdział XII. Wyspa Delos. Mitrydates.
- Rozdział XIII. O zmyśle Rzymian do marynarki.
- Rozdział XIV. O zmyśle Rzymian do handlu.
- Rozdział XV. Handel Rzymian z barbarzyńcami.
- Rozdział XVI. O handlu Rzymian z Arabią i Indiami.
- Rozdział XVII. O handlu po zniszczeniu Rzymian na Zachodzie.
- Rozdział XVIII. Szczególna ustawa.
- Rozdział XIX. O handlu od czasu osłabienia Rzymian na Wschodzie.
- Rozdział XX. Jak handel wyłonił się w Europie z barbarzyństwa.
- Rozdział XXI. Odkrycie dwóch nowych światów; stan Europy w tej mierze.
- Rozdział XXII. O bogactwach, jakie Hiszpania wydobyła z Ameryki.
- Rozdział XXIII. Zagadnienie.
Księga dwudziesta druga. O prawach w związku ich z użytkiem monety.-
Rozdział I.
Racja użytku monety.
- Rozdział II. O naturze pieniądza.
- Rozdział III. O monetach idealnych.
- Rozdział IV. O ilości złota i srebra.
- Rozdział V. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział VI. Czemu stopa procentowa zmniejszyła się o połowę od odkrycia Indii.
- Rozdział VII. Jak cena rzeczy ustala się wśród zmian wartości znaku.
- Rozdział VIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział IX. O stosunkowej rzadkości złota i srebra.
- Rozdział X. O kursie.
- Rozdział XI. O operacjach, jakie Rzymianie czynili na monetach.
- Rozdział XII. Okoliczności, w jakich Rzymianie dokonywali swoich operacji monetarnych.
- Rozdział XIII. Operacje monetarne za czasów cesarzy.
- Rozdział XIV. W jaki sposób wekslarstwo krępuje państwa despotyczne.
- Rozdział XV. Zwyczaj niektórych krajów włoskich.
- Rozdział XVI. O pomocy, jaką państwo może mieć z bankierów.
- Rozdział XVII. O długach publicznych.
- Rozdział XVIII. O spłacie długów publicznych.
- Rozdział XIX. O pożyczaniu na procent.
- Rozdział XX. O lichwie morskiej.
- Rozdział XXI. O umowie pożyczki i o lichwie u Rzymian.
- Rozdział XXII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
Księga dwudziesta trzecia. O prawach w ich związku z liczbą mieszkańców.-
Rozdział I.
O ludziach i zwierzętach pod względem mnożenia się ich gatunku.
- Rozdział II. O małżeństwach.
- Rozdział III. O stanie dzieci.
- Rozdział IV. O rodzinach.
- Rozdział V. O rozmaitych rodzajach prawych żon.
- Rozdział VI. O bękartach w rozmaitych rządach.
- Rozdział VII. O zgodzie ojców na małżeństwo.
- Rozdział VIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział IX. O dziewczętach.
- Rozdział X. Co skłania do małżeństwa.
- Rozdział XI. O srogości rządu.
- Rozdział XII. O liczbie dziewcząt i chłopców w rozmaitych krajach.
- Rozdział XIII. O portach morskich.
- Rozdział XIV. O płodach ziemi wymagających więcej lub mniej ludzi.
- Rozdział XV. O liczbie mieszkańców w stosunku do rzemiosł.
- Rozdział XVI. O poglądach prawodawcy na rozmnażanie gatunku.
- Rozdział XVII. O Grecji i ilości jej mieszkańców.
- Rozdział XVIII. O stanie ludów przed Rzymianami.
- Rozdział XIX. Wyludnienie świata.
- Rozdział XX. Iż Rzymianie musieli stanowić prawa dla utrwalenia gatunku.
- Rozdział XXI. O prawach Rzymian co do utrwalenia gatunku.
- Rozdział XXII. O traceniu dzieci.
- Rozdział XXIII. O stanie świata po zniweczeniu Rzymian.
- Rozdział XXIV. Zmiany zaszłe w Europie co do liczby mieszkańców.
- Rozdział XXV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXVI. Skutki.
- Rozdział XXVII. O prawie wydanym we Francji dla poparcia przyrostu ludności.
- Rozdział XXVIII. W jaki sposób można zaradzić wyludnieniu.
- Rozdział XXIX. O przytułkach.
Księga dwudziesta czwarta.
O prawach w ich związku z religią każdego kraju, zważaną w jej praktykach i w jej duchu.-
Rozdział I.
O religiach w ogólności.
- Rozdział II. Paradoks Bayle'a.
- Rozdział III. Iż rząd umiarkowany lepiej godzi się z religią chrześcijańską, a rząd despotyczny z mahometańską.
- Rozdział IV. Następstwa charakteru religii chrześcijańskiej a mahometańskiej.
- Rozdział V. Iż religia katolicka lepiej nadaje się dla monarchii, a protestancka lepiej godzi się z republiką.
- Rozdział VI. Inny paradoks Bayle'a.
- Rozdział VII. O prawach doskonałości w religii.
- Rozdział VIII. O zgodności praw moralności z prawami religii.
- Rozdział IX. O Esseńczykach.
- Rozdział X. O sekcie stoików.
- Rozdział XI. O kontemplacji.
- Rozdział XII. O pokutach.
- Rozdział XIII. O zbrodniach nie do odpuszczenia.
- Rozdział XIV. Jak władza religii wspomaga prawa cywilne.
- Rozdział XV. Jak prawa cywilne poprawiają czasami fałszywe religie.
- Rozdział XVI. Jak prawa religii poprawiają braki ustroju politycznego.
- Rozdział XVII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XVIII. Jak prawa religii mogą zastąpić prawa cywilne.
- Rozdział XIX. Iż nie tyle prawda lub fałsz jakiegoś dogmatu stanowi o jego korzyści lub szkodzie dla ludzi w stanie cywilnym, ile użytek lub nadużycie, jakie się zeń czyni.
- Rozdział XX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXI. O metampsychozie.
- Rozdział XXII. Jak niebezpieczne jest, aby religia budziła wstręt do rzeczy obojętnych.
- Rozdział XXIII. O świętach.
- Rozdział XXIV. O miejscowych prawach religii.
- Rozdział XXV. Trudności przeszczepienia religii z jednego kraju do drugiego.
- Rozdział XXVI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
Księga dwudziesta piąta.
O prawach w ich stosunku do religii istniejącej w każdym kraju oraz do jej zewnętrznego zabezpieczenia.-
Rozdział I.
O poczuciu religii.
- Rozdział II. O pobudkach przywiązania do rozmaitych religii.
- Rozdział III. O świątyniach.
- Rozdział IV. O sługach religii.
- Rozdział V. O granicach, jakie prawa winny zakreślać bogactwom kleru.
- Rozdział VI. O klasztorach.
- Rozdział VII. O zbytku zabobonu.
- Rozdział VIII. O najwyższym kapłaństwie.
- Rozdział IX. O tolerancji religijnej.
- Rozdział X. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XI. O zmianie religii.
- Rozdział XII. O prawach karnych.
- Rozdział XIII. Bardzo pokorne przedłożenie inkwizytorom Hiszpanii i Portugalii.
- Rozdział XIV. Czemu religia chrześcijańska tak znienawidzona jest w Japonii.
- Rozdział XV. O rozpowszechnianiu religii.
Księga dwudziesta szósta. O prawach w związku, jaki powinny mieć z porządkiem rzeczy, o których stanowią.-
Rozdział I.
Myśl tej księgi.
- Rozdział II. O prawach boskich i o prawach ludzkich.
- Rozdział III. O prawach cywilnych przeciwnych prawu natury.
- Rozdział IV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział V. Wypadek, w którym można sądzić wedle zasad prawa cywilnego, zmieniając zasady prawa natury.
- Rozdział VI. Iż porządek dziedzictwa zależy od zasad prawa politycznego lub cywilnego, a nie od zasad prawa natury.
- Rozdział VII. Iż nie trzeba rozstrzygać wedle zasad religii, kiedy chodzi o zasady prawa natury.
- Rozdział VIII. Iż nie trzeba rozstrzygać wedle zasad tzw. prawa kanonicznego rzeczy uregulowanych zasadami prawa cywilnego.
- Rozdział IX. Iz rzeczy, które powinny być miarkowane prawami cywilnymi, rzadko można miarkować prawami religii.
- Rozdział X. W jakim wypadku należy się trzymać prawa cywilnego, które pozwala, nie zaś religii, która zabrania.
- Rozdział XI. Iż nie trzeba w trybunałach ludzkich powodować się zasadami trybunałów mających na oku przyszłe życie.
- Rozdział XII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XIII. Kiedy należy się trzymać, odnośnie do małżeństwa, praw religii, a kiedy praw cywilnych.
- Rozdział XIV. W jakich wypadkach, w małżeństwie miedzy krewnymi, trzeba się powodować prawami natury, w jakich zaś prawami cywilnymi.
- Rozdział XV. Jako nie trzeba rozstrzygać zasadami prawa politycznego rzeczy zawisłych od zasad prawa cywilnego.
- Rozdział XVI. Iż nie trzeba rozstrzygać normami prawa cywilnego, gdy chodzi o rozstrzyganie normami prawa politycznego.
- Rozdział XVII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XVIII. Iż trzeba zbadać, czy prawa, które zdają się sobie sprzeciwiać, są tego samego rzędu.
- Rozdział XIX. Iż nie trzeba rozstrzygać prawami cywilnymi rzeczy, które winny być rozstrzygane prawem domowym.
- Rozdział XX. Iż nie trzeba rozstrzygać zasadami prawa cywilnego rzeczy, które należą do prawa narodów.
- Rozdział XXI. Iż nie trzeba rozstrzygać prawami politycznymi rzeczy, które należą do prawa narodów.
- Rozdział XXII. Nieszczęśliwy los Inkasa Atualpy.
- Rozdział XXIII. Iż, jeżeli, wskutek jakiejś okoliczności, prawo polityczne niszczy państwo, trzeba rozstrzygać wedle prawa politycznego, które je zachowuje, a które staje się niekiedy prawem narodów.
- Rozdział XXIV. Iż przepisy policji są innego rodzaju niż inne prawa cywilne.
- Rozdział XXV. Iż nie trzeba się trzymać ogólnych zarządzeń prawa cywilnego, kiedy chodzi o rzeczy, które powinny podlegać szczególnym prawidłom wynikającym z ich natury.
Księga dwudziesta siódma.
O pochodzeniu i przemianach praw rzymskich o dziedziczeniu.- Księga dwudziesta ósma. O początku i przemianach praw cywilnych u Francuzów.
-
Rozdział I.
O rozmaitym charakterze praw u ludów germańskich.
- Rozdział II. Jako prawa Barbarzyńców były na wskroś osobiste.
- Rozdział III. Zasadnicza różnica miedzy prawami salickimi a prawami Wizygotów i Burgundów.
- Rozdział IV. Jak prawo rzymskie zatraciło się w dziedzinach Franków, a zachowało się w dziedzinach Gotów i Burgundów.
- Rozdział V. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział VI. Jak prawo rzymskie zachowało się w dziedzinie Longobardów.
- Rozdział VII. Jak prawo rzymskie zatraciło się w Hiszpanii.
- Rozdział VIII. Fałszywy kapitularz.
- Rozdział IX. Jak zatraciły się kodeksy barbarzyńców i kapitularze.
- Rozdział X. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XI. Inne przyczyny upadku kodeksów barbarzyńców, prawa rzymskiego i kapitularzy.
- Rozdział XII. O zwyczajach miejscowych; przeobrażenia praw ludów barbarzyńskich i prawa rzymskiego.
- Rozdział XIII. Różnica miądzy prawem salickim, czyli prawem Franków salickich, a prawem Franków rypuarskich i innych barbarzyńskich ludów.
- Rozdział XIV. Inna różnica.
- Rozdział XV. Uwaga.
- Rozdział XVI. O dowodzie przez wrzącą wodę ustanowionym przez prawo salickie.
- Rozdział XVII. Sposób myślenia naszych ojców.
- Rozdział XVIII. Jak rozpowszechnił się dowód przez walkę.
- Rozdział XIX. Nowa przyczyna zapomnienia praw salickich, praw rzymskich i kapitularzy.
- Rozdział XX. Pochodzenie punktu honoru.
- Rozdział XXI. Nowa refleksja o punkcie honoru u Germanów.
- Rozdział XXII. O zwyczajach tyczących się walki.
- Rozdział XXIII. O praktyce walki sądowej.
- Rozdział XXIV. Prawidła ustanowione dla walki sądowej.
- Rozdział XXV. O granicach, jakie stawiano zwyczajowi walki sądowej.
- Rozdział XXVI. O sądzie przez walkę między jedną ze stron a jednym ze świadków.
- Rozdział XXVII. O sądzie przez walkę miedzy stroną a jednym z parów pana. Odwołanie od niesłusznego wyroku.
- Rozdział XXVIII. O apelacji od braku wymiaru sprawiedliwości.
- Rozdział XXIX. Epoka panowania Ludwika Świętego.
- Rozdział XXX. Uwagi nad apelacjami.
- Rozdział XXXI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXXII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXXIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXXIV. W jaki sposób postępowanie sądowe stało się tajne.
- Rozdział XXXV. O kosztach.
- Rozdział XXXVI. O stronie publicznej.
- Rozdział XXXVII. Jak Postanowienia Ludwika Świętego poszły w zapomnienie.
- Rozdział XXXVIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXXIX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XL. Jak wzięto formy sądowe z dekretaliów.
- Rozdział XLI. Wzrost i upadek sądownictwa kościelnego i sądownictwa świeckiego.
- Rozdział XLII. Odrodzenie prawa rzymskiego i co z tego wynikło. Zmiany w trybunałach.
- Rozdział XLIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XLIV. O dowodzie przez świadków.
- Rozdział XLV. O zwyczajach we Francji.
Księga dwudziesta dziewiąta.
O sposobie układania praw.-
Rozdział I.
O duchu prawodawcy.
- Rozdział II. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział III. Iż prawa, które z pozoru oddalają się od zamiarów prawodawcy, często są z nimi zgodne.
- Rozdział IV. O prawach sprzeciwiających się zamiarom prawodawcy.
- Rozdział V. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział VI. Iż prawa, które zdają się jednakie, nie zawsze mają ten sam skutek.
- Rozdział VII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu. Potrzeba dobrego układania praw.
- Rozdział VIII. Iż prawa, które zdają się jednakie, nie zawsze mają jednaką pobudką.
- Rozdział IX. Iż prawa greckie i rzymskie karały samobójstwo, każde z innych pobudek.
- Rozdział X. Iż prawa, które zdają się sprzeczne, płyną niekiedy z jednego ducha.
- Rozdział XI. W jaki sposób można porównywać dwa różne prawa.
- Rozdział XII. Iż prawa, które zdają się jednakie, są niekiedy w istocie różne.
- Rozdział XIII. Iż nie trzeba oddzielać praw od celu, dla którego je wydano. O prawach rzymskich tyczących kradzieży.
- Rozdział XIV. Iż nie trzeba oddzielać praw od okoliczności, w jakich zostały wydane.
- Rozdział XV. Iż dobrze jest niekiedy, aby prawo poprawiało się samo.
- Rozdział XVI. Rzeczy, których należy przestrzegać w układaniu praw.
- Rozdział XVII. Zły sposób stanowienia praw.
- Rozdział XVIII. O pojęciach jednostajności.
- Rozdział XIX. O prawodawcach.
Księga trzydziesta.
Teoria praw lennych u Franków, w związku ich z powstaniem monarchii.-
Rozdział I.
O prawach feudalnych.
- Rozdział II. O źródłach praw feudalnych.
- Rozdział III. Pochodzenie wasalslwa.
- Rozdział IV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział V. O podboju Franków.
- Rozdział VI. O Gotach, Burgundach i Frankach.
- Rozdział VII. Rozmaite sposoby podziału ziemi.
- Rozdział VIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział IX. Należyte zastosowanie prawa Burgundów i prawa Wizygotów o podziale ziemi.
- Rozdział X. O poddaństwie.
- Rozdział XI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XII. Iż ziemie wydzielone barbarzyńcom nie płaciły podatków.
- Rozdział XIII. Jakie były ciężary Rzymian i Galów w monarchii Franków.
- Rozdział XIV. O tym co nazywano census.
- Rozdział XV. Iż to, co nazywano census, ściągano jedynie z poddanych, a nie z ludzi wolnych.
- Rozdział XVI. O lennikach czyli wasalach.
- Rozdział XVII. O służbie wojskowej ludzi wolnych.
- Rozdział XVIII. O dwojakiej służbie.
- Rozdział XIX. O okupach u barbarzyńskich ludów.
- Rozdział XX. O tym, co nazwano później jurysdykcją pańską.
- Rozdział XXI. O jurysdykcji terytorialnej kościołów.
- Rozdział XXII. Iż sądy ustanowiono przed końcem drugiej dynastii.
- Rozdział XXIII. Ogólna myśl książki O powstaniu monarchii francuskiej w Galii, przez księdza Dubos.
- Rozdział XXIV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu. Uwagi nad podstawą systemu.
- Rozdział XXV. O szlachcie francuskiej.
Księga trzydziesta pierwsza.
Teoria praw feudalnych u Franków w związku z przewrotami ich monarchii.-
Rozdział I.
Zmiany w urzędach i lennościach.
- Rozdział II. Jak zreformowano rząd cywilny.
- Rozdział III. Powaga Marszałków Dworu.
- Rozdział IV. Jakie było usposobienie narodu w stosunku do marszałków.
- Rozdział V. Jak marszałkowie uzyskali dowództwo wojsk.
- Rozdział VI. Drugi okres poniżenia królów z pierwszej dynastii.
- Rozdział VII. O wielkich urzędach i lennach pod marszałkami dworu.
- Rozdział VIII. W jaki sposób właścizny zmieniły się w lenna.
- Rozdział IX. Jak dobra kościelne zmieniono w lenna.
- Rozdział X. Bogactwa kleru.
- Rozdział XI. Stan Europy za czasu Karola Martela.
- Rozdział XII. Ustanowienie dziesięcin.
- Rozdział XIII. O wyborach do biskupstw i opactw.
- Rozdział XIV. O lennach Karola Martela.
- Rozdział XV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XVI. Pomieszanie korony i marszałkostwa. Druga dynastia.
- Rozdział XVII. Osobliwa rzecz w wyborze królów z drugiej dynastii.
- Rozdzial XVIII. Karol Wielki.
- Rozdział XIX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XX. Ludwik Pobożny.
- Rozdział XXI. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXIII. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXIV. Iż ludzi wolnych uczyniono zdolnymi do posiadania lenna.
- Rozdział XXV. Główna przyczyna osłabienia drugiej dynastii. Zmiany we właściznach.
- Rozdział XXVI. Zmiany w lennach.
- Rozdział XXVII. Inna odmiana w lennach.
- Rozdział XXVIII. Odmiany zaszłe w wielkich urzędach i w lennach.
- Rozdział XXIX. O naturze lenności od panowania Karola Łysego.
- Rozdział XXX. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
- Rozdział XXXI. Jak cesarstwo wyszło z domu Karola Wielkiego.
- Rozdział XXXII. Jak korona francuska przeszła do domu Hugona Kapeta.
- Rozdział XXXIII. Niektóre następstwa wiekuistości lenna.
- Rozdział XXXIV. Dalszy ciąg tegoż przedmiotu.
