Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Juliusz Słowacki, Dzieła Juliusza Słowackiego. Pierwsze krytyczne wydanie zbiorowe, t. I., Wiersze drobne, wyd. Bronisław Gubrynowicz, Lwów 1909

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: cherubsongs@Flickr, CC BY 2.0.

Oto Bóg, który łona tajemnic odmyka...
Szacowany czas do końca: -
Juliusz Słowacki, Oto Bóg, który łona tajemnic odmyka...

Juliusz Słowacki

Oto Bóg, który łona tajemnic odmyka...

Spis treści

    1. Car: 1
    2. Ciało: 1 2
    3. Dusza: 1 2
    4. Dźwięk: 1
    5. Gotycyzm: 1 2
    6. Król: 1
    7. Ojczyzna: 1
    8. Okrucieństwo: 1
    9. Piekło: 1
    10. Przemiana: 1
    11. Robak: 1
    12. Siła: 1
    13. Sobowtór: 1
    14. Szaleniec: 1
    15. Szatan: 1
    16. Śmiech: 1
    17. Śmierć: 1
    18. Tajemnica: 1
    19. Trup: 1
    20. Uczta: 1
    21. Upadek: 1 2
    22. Walka: 1
    23. Władza: 1
    24. Wróg: 1
    25. Zdrada: 1

    Juliusz SłowackiOto Bóg, który łona tajemnic odmyka…

    1
    Tajemnica, Okrucieństwo, UpadekPiekło, ZdradaOto Bóg, który łona tajemnic odmyka,
    Podniósł wreszcie zasłonę czarną z matecznikaGotycyzm
    I pokazał… okropną umysłów ruinę,
    CiałoOczy krwią zaszłe, twarze zielone i sine,
    5
    Dogasające oczy przy ofiarnej czarze,
    Zabójstwa serc i skryte na trupy cmentarze,
    Kijami po moskiewsku nasiekane grzbiety,
    Żywe zwierzęce widma — włóczęgi — szkielety,
    Chodzące ludzi szczątki — ciał ruchome ćwierci,
    10
    Walka, Dusza, ŚmierćPełny wężowisk ducha matecznik, gród śmierci…
    Król, Car, Władza, SiłaTamże jest tron jako grób straszliwy i czarny,
    Na którym się pokazał ów niedźwiedź polarny,
    Figura z krwi i z ciała, wewnątrz chora, pusta,
    Mocarz zapowiedziany w proroctwie oszusta.
    15
    Przed jego pożyczoną już od cara mocą
    Szkielety waryjatów kładną się[1], gruchocą,
    Podlą się i za podłość mu składają dzięki.
    Słychać trzask czaszek, grzechot piszczeli i jęki.Uczta, Upadek
    Któż by powiedział wczora, że ta, ach, kotara
    20
    Kryje takie tam uczty straszne Baltazara[2],
    Że ten, co miał serdeczne niegdyś w Polsce państwo,
    Dzisiaj osławiony zapadł w ducha pijaństwo
    I bachanalią kończy z uczuciem wieczności,
    Nie wiedząc, że ma z trupów śmiejących się gości,
    25
    Że tam nieoświecony jest dom bez miesiąca
    I ręka carska ogniem po ścianach pisząca,
    Że przy stole okropne zbierając okruchy
    Sobowtór, Dusza, Ciało, SzatanSiedzą ciała nie swymi napełnione duchy,
    Liczba jakaś szatanów, która ciał używa.
    30
    Ten mówi ja — a drugi duch się w nim odzywa —
    Drugi — którego przeszłość w siebie zajrzeć znęci,
    Spojrzy — i cudzą pamięć znajdzie w swej pamięci.
    Inny… gdzieś pod Grochowem naznaczony blizną[3],
    Zapomni się i Moskwę nazywa ojczyzną.
    35
    Szaleniec, Śmiech, DźwiękTamten rozczochra włosy i podniesie pięście,
    I krzyknie jak kobieta: Boże! o! nieszczęście!
    I zaszlochaniem, w którym już braknie oddechu,
    Zakończy jak dziecinna harmonika śmiechu,
    Z tonu na ton spadając, aż głosem zaleci
    40
    W te jamy, gdzie psy wyją piekielne jak dzieci…
    Ojczyzna, Wróg, PrzemianaTam, patrzaj, człowiek niby zachłyśniony[4] Bogiem,
    Ojczyzny, swojej matki dawnej, stoi wrogiem;
    W serce, gdzie ona jeszcze święty ogień trzyma,
    Swymi sztyletowymi utkwiwszy oczyma…
    45
    Wariat, a mądry! Sztandar zaguby rozwinie,
    Wszystkich wyszle[5] i straci, ale sam nie zginie —
    Jako płaz będzie pływał w skorupach i ślinie…
    Trup, Robak, GotycyzmI teraz stoi, patrzaj, jak trup w grobie cały,
    Od którego robaki sto lat uciekały,
    50
    I nareszcie z przestrachem rzuciły trumnicę,
    Gdzie kości wypróchniałe gorzały jak świéce.
    I nad okropnym, ciemnym piekła malowidłem
    Szary tak machnął ręką, jak niedoperz[6] skrzydłem…

    Przypisy

    [1]

    kładną się — dziś popr.: kładą się. [przypis edytorski]

    [2]

    uczty (…) Baltazara — uczta Baltazara to motyw zaczerpnięty z Biblii (Dn 5, 1–31). W oblężonym przez Persów Babilonie król Baltazar wydał ucztę, podczas której rozochoceni goście używali naczyń zrabowanych przez dziada Baltazara, Nabuchodonozora, ze świątyni w Jerozolimie, bezczeszcząc je w ten sposób. Wówczas ukazała się ręka pisząca na ścianie słowa: Mane, tekel, fares, co zwykło się tłumaczyć: „policzone, zważone, rozdzielone” i oznaczać ma przepowiednię śmierci Baltazara, jak również upadku jego państwa. Proroctwo spełniło się jeszcze tej samej nocy; uczta Baltazara oznacza więc rozpasaną zabawę poprzedzającą nieuchronną, całkowitą katastrofę. [przypis edytorski]

    [3]

    pod Grochowem naznaczony blizną — chodzi zapewne o bitwę pod Olszynką Grochowską, jedną z najbardziej krwawych bitew powstania listopadowego, która rozegrała się 25 lutego 1831 r. [przypis edytorski]

    [4]

    zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]

    [5]

    wyszle — dziś popr.: wyśle. [przypis edytorski]

    [6]

    niedoperz (gwar.) — nietoperz. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

    Filip Springer

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
    Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Nasi Przyjaciele pomagają nam stałymi, comiesięcznymi wpłatami. Jeśli będzie ich wystarczająco dużo, biblioteka będzie działać stabilnie, bez obaw o przyszłość. Kliknij i dorzuć się!

    Czy wiesz, że wystarczyłoby 1000 osób, udzielających nam regularnego wsparcia, żeby zaspokoić podstawowe potrzeby Wolnych Lektur? Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.