Spis treści

Car: 1
Ciało: 1 2
Dusza: 1 2
Dźwięk: 1
Gotycyzm: 1 2
Król: 1
Ojczyzna: 1
Okrucieństwo: 1
Piekło: 1
Przemiana: 1
Robak: 1
Siła: 1
Sobowtór: 1
Szaleniec: 1
Szatan: 1
Śmiech: 1
Śmierć: 1
Tajemnica: 1
Trup: 1
Uczta: 1
Upadek: 1 2
Walka: 1
Władza: 1
Wróg: 1
Zdrada: 1

Juliusz SłowackiOto Bóg, który łona tajemnic odmyka…

Tajemnica, Okrucieństwo, Upadek Piekło, ZdradaOto Bóg, który łona tajemnic odmyka,

Podniósł wreszcie zasłonę czarną z matecznikaGotycyzm

I pokazał… okropną umysłów ruinę,

CiałoOczy krwią zaszłe, twarze zielone i sine,

Dogasające oczy przy ofiarnej czarze,

Zabójstwa serc i skryte na trupy cmentarze,

Kijami po moskiewsku nasiekane grzbiety,

Żywe zwierzęce widma — włóczęgi — szkielety,

Chodzące ludzi szczątki — ciał ruchome ćwierci,

Walka, Dusza, ŚmierćPełny wężowisk ducha matecznik, gród śmierci…

Król, Car, Władza, SiłaTamże jest tron jako grób straszliwy i czarny,

Na którym się pokazał ów niedźwiedź polarny,

Figura z krwi i z ciała, wewnątrz chora, pusta,

Mocarz zapowiedziany w proroctwie oszusta.

Przed jego pożyczoną już od cara mocą

Szkielety waryjatów kładną się [1], gruchocą,

Podlą się i za podłość mu składają dzięki.

Słychać trzask czaszek, grzechot piszczeli i jęki.Uczta, Upadek

Któż by powiedział wczora, że ta, ach, kotara

Kryje takie tam uczty straszne Baltazara [2],

Że ten, co miał serdeczne niegdyś w Polsce państwo,

Dzisiaj osławiony zapadł w ducha pijaństwo

I bachanalią kończy z uczuciem wieczności,

Nie wiedząc, że ma z trupów śmiejących się gości,

Że tam nieoświecony jest dom bez miesiąca

I ręka carska ogniem po ścianach pisząca,

Że przy stole okropne zbierając okruchy

Sobowtór, Dusza, Ciało, SzatanSiedzą ciała nie swymi napełnione duchy,

Liczba jakaś szatanów, która ciał używa.

Ten mówi ja — a drugi duch się w nim odzywa —

Drugi — którego przeszłość w siebie zajrzeć znęci,

Spojrzy — i cudzą pamięć znajdzie w swej pamięci.

Inny… gdzieś pod Grochowem naznaczony blizną [3],

Zapomni się i Moskwę nazywa ojczyzną.

Szaleniec, Śmiech, DźwiękTamten rozczochra włosy i podniesie pięście,

I krzyknie jak kobieta: Boże! o! nieszczęście!

I zaszlochaniem, w którym już braknie oddechu,

Zakończy jak dziecinna harmonika śmiechu,

Z tonu na ton spadając, aż głosem zaleci

W te jamy, gdzie psy wyją piekielne jak dzieci…

Ojczyzna, Wróg, PrzemianaTam, patrzaj, człowiek niby zachłyśniony [4] Bogiem,

Ojczyzny, swojej matki dawnej, stoi wrogiem;

W serce, gdzie ona jeszcze święty ogień trzyma,

Swymi sztyletowymi utkwiwszy oczyma…

Wariat, a mądry! Sztandar zaguby rozwinie,

Wszystkich wyszle [5] i straci, ale sam nie zginie —

Jako płaz będzie pływał w skorupach i ślinie…

Trup, Robak, GotycyzmI teraz stoi, patrzaj, jak trup w grobie cały,

Od którego robaki sto lat uciekały,

I nareszcie z przestrachem rzuciły trumnicę,

Gdzie kości wypróchniałe gorzały jak świéce.

I nad okropnym, ciemnym piekła malowidłem

Szary tak machnął ręką, jak niedoperz [6] skrzydłem…

Przypisy

[1]

kładną się — dziś popr.: kładą się. [przypis edytorski]

[2]

uczty (…) Baltazara — uczta Baltazara to motyw zaczerpnięty z Biblii (Dn 5, 1–31). W oblężonym przez Persów Babilonie król Baltazar wydał ucztę, podczas której rozochoceni goście używali naczyń zrabowanych przez dziada Baltazara, Nabuchodonozora, ze świątyni w Jerozolimie, bezczeszcząc je w ten sposób. Wówczas ukazała się ręka pisząca na ścianie słowa: Mane, tekel, fares, co zwykło się tłumaczyć: „policzone, zważone, rozdzielone” i oznaczać ma przepowiednię śmierci Baltazara, jak również upadku jego państwa. Proroctwo spełniło się jeszcze tej samej nocy; uczta Baltazara oznacza więc rozpasaną zabawę poprzedzającą nieuchronną, całkowitą katastrofę. [przypis edytorski]

[3]

pod Grochowem naznaczony blizną — chodzi zapewne o bitwę pod Olszynką Grochowską, jedną z najbardziej krwawych bitew powstania listopadowego, która rozegrała się 25 lutego 1831 r. [przypis edytorski]

[4]

zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]

[5]

wyszle — dziś popr.: wyśle. [przypis edytorski]

[6]

niedoperz (gwar.) — nietoperz. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Nowe książki pojawiają się częściej, gdy nas wspieracie. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Kto raz pokocha czytanie, już nigdy nie będzie całkiem sam. Książki ratują życie. W Wolnych Lekturach znajdziecie ich bez liku.

Paulina Młynarska

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Publiczne dotacje nigdy nie pokrywają wszystkich potrzeb biblioteki. Wsparcie czytelników jest niezbędne! Kliknij i dorzuć się!

Książka, którą czytasz, powstała dzięki darowiznom i dotacjom. Biblioteka potrzebuje stałego wsparcia. Tylko czytelnicy, tacy jak Ty, mogą uratować Wolne Lektury. Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.