W paryskiej gazecie ukazuje się doniesienie o niezwykłej zbrodni dokonanej przy rue Morgue. Zaalarmowani nocnymi krzykami mieszkańcy dzielnicy wtargnęli do budynku, gdzie w zamkniętym od wewnątrz pokoju ujrzeli zniszczone, poprzewracane w nieładzie meble, a wkrótce potem znaleźli ciała brutalnie zamordowanych kobiet: właścicielki domu i jej córki. Jak zdołał uciec zabójca? Co było motywem tej zbrodni? Dlaczego popełniono ją z takim okrucieństwem? Policja nie potrafi rozwikłać sprawy. Zaintrygowany Dupin postanawia przeprowadzić własne śledztwo.
Pierwsze z opowiadań Edgara Allana Poego, w których anonimowy narrator przedstawia najbardziej spektakularne sprawy swojego przyjaciela C. Auguste'a Dupina. Nowele o błyskotliwym ekscentryku, posługującym się dedukcją i analizą sposobu myślenia innych osób, stanowią pierwsze współczesne utwory detektywistyczne, zaś postać Dupina stała się prototypem kolejnych literackich detektywów, w tym Sherlocka Holmesa Arthura Conan Doyle'a.
Chociaż dzieła z podobnymi motywami pojawiały się już wcześniej, opublikowane w roku 1841 Zabójstwo przy Rue Morgue to pierwszy utwór w pełni skupiony na stosowanej przez bohatera metodzie analitycznej. W swoim Studium w szkarłacie, wydanej w roku 1887 pierwszej powieści o Sherlocku Holmesie, Arthur Conan Doyle zapożyczył z opowiadania Poego sprawdzone elementy. Narracja w obu przypadkach prowadzona jest pierwszoosobowo, historię opowiada człowiek, który mieszka w stolicy w wynajętym mieszkaniu wspólnie ze znajomym, wkrótce przyjacielem. Jego nadzwyczajne zdolności detektywistyczne narrator poznaje po raz pierwszy nie podczas rozwikływania przez niego sprawy kryminalnej, ale w życiu codziennym, na własnej osobie. Pewnego dnia do bohaterów dociera wiadomość o zagadkowej zbrodni, wobec której zawodzą rutynowe sposoby śledztwa stosowane przez policję. Dzięki nawykowi uważnej obserwacji, zwracaniu uwagi na szczegóły i skrupulatnie stosowanej metodzie analitycznej detektyw rozwiązuje sprawę. W historiach o Sherlocku Holmesie występuje również zapożyczona od Poego nowatorska technika narracyjna, w której bohater najpierw oznajmia rozwiązanie, a dopiero następnie przedstawia rozumowanie, które do niego doprowadziło.
