Spis treści

Dar: 1
Ogień: 1 2
Omen: 1

Północ już była…

Ogień, OmenPółnoc już była, gdy się zjawiła

Nad bliską doliną jasna łuna;

Którą zoczywszy [1] i zobaczywszy,

Krzyknął mocno Wojtek na Szymona:

Szymonie kochany, znak to niewidziany,

Że całe niebo czerwone.

Na braci zawołaj, niechaj wstawają;

Kuba i Mikołaj niech wypędzają

Barany i capy, owce, kozły, skopy [2]

Zamknione [3].

Na te wołania z smacznego spania

Porwał się Stach z Grześkiem i spadł z broga [4];

Maciek truchleje [5], od strachu mdleje,

Woła: uciekajcie, ach dla Boga!

Grześko nogę złamał, Stach na nogę chromał [6],

Bo ją w kolanie wywinął [7].

Oj oj oj, dla Boga! Pawełek woła:

OgieńUciekajcie prędko, gore [8] stodoła;

Pogorzały szopy i pszeniczne snopy,

Jam zginął.

Leżąc w stodole, patrząc na pole,

Ujrzał Bartos stary anioły,

Którzy [9] wdzięcznymi głosami swymi,

Okrzyknęli ziemskie padoły [10]:

Na niebie niech chwała Bogu będzie trwała,

A ludziom pokój na ziemi.

Pasterze wstawajcie, witajcie Pana;

Pokłon Mu oddajcie, wziąwszy barana;

Skoczno [11] Mu zagrajcie, głosy [12] zaśpiewajcie

Zgodnymi.

Więc ich tamuje [13] i perswaduje [14]

Bartos jako stary w te słowa:

Czego [15] krzyczycie, gwałty czynicie?

Nie gore, lecz to rzecz nowa:

Bóg się na świat rodzi, witać się Go godzi [16],

Pójdźmyż do Niego z darami.

Weź Kuba jędyka [17], ty Wojtku cielę;

Ja Mu poduszeczkę z puchu uścielę;

Grześko zagra w dudki [18], by skakał malutki

Wraz z nami.

Biegną więc w skoki [19], nabrawszy w troki [20]

Jabłek, obwarzanków i gruszek:

Miodu praśnego [21], masła młodego,

Mleka i śmietany dzbanuszek:

Kurcząt młodych czworo,

kur starych ośmioro,

Przy tym jaj świeżych dwie kopy [22].

Dwie kozy dla mleka i jagniąteczko,

Jędyka, kapłona [23]i cieląteczko;

Idąc wygrywają, szczęśliwie stawają

U szopy.

DarStojąc pod ścianą, powyjmowano,

Co z sobą przynieśli dla Pana:

Dał Wojtek cielę, Stach jaj kobielę [24],

Mikołaj i Szymon barana;

Grześko obwarzanki, Kuba dzban śmietanki,

Przytem jaj świeżych dwie kopy.

Klęknąwszy, z darami serca oddali;

Stanąwszy parami, na dudkach grali;

Potem się skłonili, do domu wrócili

Wesoło.

Przypisy

[1]

zoczyć (daw.) — zauważyć. [przypis edytorski]

[2]

skop — wykastrowany baran. [przypis edytorski]

[3]

zamkniony – dziś popr.: zamknięty. [przypis edytorski]

[4]

bróg — daszek chroniący siano. [przypis edytorski]

[5]

truchleć — drętwieć ze strachu. [przypis edytorski]

[6]

chromać (daw.) — kuleć. [przypis edytorski]

[7]

wywinąć — tu: zwichnąć, skręcić. [przypis edytorski]

[8]

gorzeć (daw.) — palić się, płonąć. [przypis edytorski]

[9]

którzy — z użycia tego zaimka wynika, iż w kolędzie anioły są rodzaju męskiego. [przypis edytorski]

[10]

padół (daw.) — nisko położony teren, przen. cała ziemia. [przypis edytorski]

[11]

skoczno — dziś popr.: skocznie. [przypis edytorski]

[12]

głosy — dziś popr. forma N. lm: głosami. [przypis edytorski]

[13]

tamować — powstrzymywać. [przypis edytorski]

[14]

perswadować — tłumaczyć. [przypis edytorski]

[15]

czego — dziś popr.: czemu. [przypis edytorski]

[16]

godzi się (daw.) — wypada, należy. [przypis edytorski]

[17]

jędyk (gw.) — indyk. [przypis edytorski]

[18]

dudki a. dudy — instrument ludowy składający się z piszczałek, do których powietrze tłoczono za pomocą skórzanego miecha. [przypis edytorski]

[19]

w skoki (daw.) — częściej „w skok”: szybko. [przypis edytorski]

[20]

troki — rzemienie służące do przywiązywania części ubrania. [przypis edytorski]

[21]

praśny (reg.) a. przaśny— surowy, niezakwaszony (wynika stąd, że nie chodziło o miód pitny, lecz o naturalny). [przypis edytorski]

[22]

kopa — 60 sztuk. [przypis edytorski]

[23]

kapłon — wykastrowany kogut. [przypis edytorski]

[24]

kobiela — kobiałka, koszyk. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Na Wolnych Lekturach jest ponad 6,5 tys. ebooków. Wszystkie dostępne za darmo. Pomóż nam utrzymać i rozwijać ten zbiór! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!

KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Kto raz pokocha czytanie, już nigdy nie będzie całkiem sam. Książki ratują życie. W Wolnych Lekturach znajdziecie ich bez liku.

Paulina Młynarska

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Lubisz czytać? Pomóż nam sprawiać, by coraz więcej książek było dostępnych za darmo w polskim Internecie! Kliknij i dorzuć się!

Twoje dziecko znalazło potrzebną książkę na Wolnych Lekturach? Teraz Ty możesz nam pomóc!
Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.