- Matka Boska: 1
- Modlitwa: 1
- Rozstanie: 1
- Samotność: 1
Uwspółcześniono:
pisownię łączną i rozdzielną: zwolna -> z wolna; nakształt -> na kształt;
fleksję: mię -> mnie; mem -> mym; wszystkiem -> wszystkim; niczem -> niczym.
Kazimierz Przerwa-TetmajerDziwna chwila
1Czas płynie… Nigdy więcej nie przyjdą ku sobie —
rozeszli się na zawsze, na zawsze rozstali,
żyją, jakby na innym każde żyło globie — —
czas płynie, czas, co z każdym dniem rozdziela dalej…
5Stracona chwila złudy… Już jak grobu płyta
powoli mchem zarasta i pleśnią zakwita:
tak owa chwila w pomrok wspomnienia się chowa
i z wolna ginie z oczu, jak płyta grobowa.
RozstanieRozstali się… Czy patrzą jeszcze kiedy w stronę
10swojej dawnej przeszłości? Czy oczy, zaćmione
mimowolnie mgłą żalu, zwracają ku sobie,
żyjąc, jakby na innym każde żyło globie?…
15gdy się wieczór na ziemię w ciemnych zsuwał chmurach,
wieczór górski jesienny, posępny i słotny:
na Anioł Pański dzwon bił. Siedziałem samotny,
patrząc w okno. Tak pusto mi było, jakoby
same mnie otoczyły mogiły i groby,
20a dusza moja, na kształt oślepłego ptaka,
co, bijąc skrzydłem próżno, nie chce sfrunąć z krzaka,
błąkała mi się w piersi, smutna i samotna
i ciemna, jako noc ta w mrocznych chmurach słotna
[1].
Nagle począł dzwon dźwięczeć…
Matka BoskaW tej pustce, w tym mroku,
25na nieskończone lasów i tęsknot otchłanie,
smutny, w przestrzeń płynący dzwon na Zwiastowanie,
jak u nas tam daleko, u gór moich stoku…
I zdało mi się wówczas, że z chmur, jak lilija
[2],
wykwitnie twarz anielska, że się mgła rozwija
30i że z mgły, na kształt srebrnej światłości księżyca,
srebrna, cicha i jasna zjawi się Dziewica…
Jam wówczas tylko wierzył… I wówczas, w tej zmroczy
[3],
w owej dalekiej stronie, w obczyźnie dalekiej,
w tej samotności grobu, gdym wznosił powieki
35i spojrzałem ku niebu — zawilgły mi oczy…
Wezbrało mi się serce… Byłbym ziemię całą
cisnął do mego serca — ono świat kochało,
to puste, głuche serce w ową dziwną chwilę
kochało świat do łez…
40Byłem podniesiony
w nieziemskie i nieznane mi dotąd regiony
jakiejś wielkiej miłości, ukojeń wzajemnych,
zapomnień krzywd i żalów i uniesień ziemnych,
byłem, jakby na zmarłych ziemskich żądz mogile.
45
ModlitwaCzułem w wnętrzu mym, w piersi, duch, co się kołysze
ponad wszystkim, co ludzkie, z niczym się nie zspala,
jest jako mgła nad rzeką, pod którą grzmi fala,
a ona ma swą wieczną, niezmąconą ciszę…
I rzekły moje usta w ową dziwną chwilę
50wielkie, święte i czyste:
Ave Maria[4]…
Rozstali się — i nigdy nie przyjdą ku sobie,
rozeszli się na zawsze, na zawsze rozstali,
żyją, jakby na innym każde żyło globie — —
czas płynie, czas, co z każdym dniem rozdziela dalej —
55są sobie obcy do dna.
Lecz czyż nigdy ona
nie uczuła nad sercem, jakby wzdłuż jej łona
płynęła ciepła, duża spadła łza deszczowa?
i nigdy nie słyszała w wieczornej godzinie,
60kiedy dusza się Bogu, jako kwiat rozwinie,
cichego słów szelestu: bądź zdrowa! bądź zdrowa!
bądź szczęśliwa na wieki! bądź błogosławiona!?…