Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 457 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna Literatura

Stanisław Staszic

Przestrogi dla Polski

Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski
czytaj online
 
  • 2×
  • 1.75×
  • 1.5×
  • 1.25×
  • 1×
  • 0.75×
  • 0.5×
Rozdziały Roz.

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Pobieranie audiobooka

Wybierz wersję dla siebie:

.mp3

Uniwersalny format, obsługiwany przez wszystkie urządzenia.

OggVorbis

Otwarty format plików audio, oferujący wysokiej jakości nagranie.

DAISY

Format dla osób z dysfunkcjami czytania.

EPUB + audiobook

Książka elektroniczna i audiobook w jednym. Wymaga aplikacji obsługującej format.

Przestrogi dla Polski to rozprawa Stanisława Staszica, która została opublikowana w trakcie trwania Sejmu Czteroletniego. Autor postuluje w niej wprowadzenie zmian, które miałyby wpłynąć na poprawę sytuacji w kraju.

Wśród jego sugestii znajdują się: zniesienie liberum veto, nadanie prawa wolności osobistej chłopom, objęcie prawami mieszczan, utworzenie sojuszu między arystokracją a mieszczanami, odwołanie się do republikańskiej myśli oświeceniowej. Rozprawa po raz pierwszy została opublikowana anonimowo.

Stanisław Staszic był polskim działaczem oświeceniowym, pisarzem, publicystą, filozofem, przyrodnikiem, a także księdzem katolickim. Na początku XIX wieku pełnił wiele funkcji publicznych w Królestwie Polskim. Obok Przestróg dla Polski do jego najważniejszych dzieł należy również pierwsza publikacja zawierająca jego koncepcję, Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego.

Spis treści:

    Przedmowa imieniem narodu polskiego do pierwszego w tym narodzie stanu
  1. Prawo Natury czyli o związkach naturalnych
  2. Prawo Człowieka czyli o związkach człowieka z światem, z sobą samym i z innymi ludźmi
  3. Wniosek
  4. Wniosek dalszy
  5. Wniosek względem Towarzystwa
  6. Wniosek względem Prawodawstwa
  7. Wniosek względem Władzy Rządowej
  8. Wniosek względem Władzy Sądowniczej
  9. Wniosek względem bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego
  10. Wniosek względem Praw Narodów
  11. Dokończenie
  12. Kontrakt Wspołeczności czyli Ustawa Towarzystwa
  13. Ustawa Rządu czyli Prawa Polityczne
  14. Teraźniejszy Zewnętrzny Związek Polityczny Krajów czyli Prawa Narodów
  15. Dalsze Zobrażenie Dzisiejszego Prawa Narodów
  16. Teraźniejszy Związek Polityczny co do Powagi Narodów
  17. Zewnętrzne Teraźniejsze Związki Polityczne co do Sprawiedliwości
  18. Teraźniejsze Związki Polityczne co do Obrony Narodu
  19. Jakiż był dotąd w Despotycznych Krajach Wielki Sposób takiego Powiększenia Podatków?
  20. Wniosek dla Polski
  21. Do Panów czyli Możnowładców
  22. Rolnictwo
  23. Własność
  24. Starostwa
  25. Dobra Stołowe Królewskie
  26. Dobra Duchowne
  27. Dobra Kawalerów Maltańskich
  28. Dobra Szlacheckie
  29. Grunta Dworskie
  30. Dobra Potioritatis
  31. Dobra Białogłowskie
  32. Dobra Zastawne
  33. Grunta Chłopskie czyli Rolnik Pracowity
  34. Miasta
  35. Żydzi
  36. Wniosek dla Polski
  37. Ustawa Rządu w Polsce
  38. Wniosek względem Miast z Ustawy Tronu wypadły
  39. Do Szlachty

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Stanisław Staszic
il. Franciszek Sobolewski, domena publiczna

Stanisław Staszic

Ur.
przed 6 listopada 1755 w Pile
Zm.
20 stycznia 1826 w Warszawie
Najważniejsze dzieła:
Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, Przestrogi dla Polski, O ziemorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski

Syn burmistrza Piły, duchowny katolicki, jeden z najwybitniejszych działaczy społecznych epoki oświecenia. Edukację swoją uzupełniał we Francji i w Niemczech. Zwolennik i propagator reform państwa, Przestrogi dla Polski pisał w czasie Sejmu Wielkiego. Za kluczowe dla polskiej niepodległości uważał wzmocnienie gospodarki przez oddanie chłopom na własność uprawianej przez nich ziemi, aby nieefektywną i niehumanitarną pańszczyznę zastąpić czynszem. Z tą myślą stworzył pierwszą w Polsce spółdzielnię rolniczą, Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie. Postulował też ograniczenie przywilejów ekonomicznych klas nieprodukujących, a szczególnie Żydów i duchowieństwa. Współpracował z Andrzejem Zamoyskim i był wychowawcą jego synów. Odkrył i wspierał talent Abrahama Sterna, wynalazcy maszyn arytmetycznych. Jako geolog i jako organizator przyczynił się do rozwoju przemysłu, zwłaszcza górnictwa i hutnictwa. Przełożył także na polski Iliadę oraz francuskie prace naukowe. Ufundował Szpital Dzieciątka Jezus w Warszawie oraz dom zarobkowy dla ubogich, wspierał finansowo i organizacyjnie wiele innych placówek i inicjatyw mających na celu edukację i rozwój społeczeństwa.

Sprawiedliwości, bezpieczeństwa, ani wolności mieć nie mogą miasta, jeżeli w samym prawie jest niesprawiedliwość.

Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski

Powiedziałem, iż miasta trzeba przypuścić do równego prawodawstwa. Albowiem trzeba miasta tak z sobą złączyć...

Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski

Nie są to prawa natury, obowiązki religii, bo te dzieciom waszym tylko wpoić można. Wy...

Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski

Motywy występujące w tym utworze Wszystkie motywy

Czytaj także

  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.