Robinson Crusoe

Ur.

1660 r. w Londyn

Zm.

24 kwietnia 1731 w Moorfields

Najważniejsze dzieła:

Robinson Crusoe, Kapitan Singleton, Dziennik roku zarazy, Roxana, czyli Szczęśliwa kochanka

Właśc. Daniel Foe; ang. powieściopisarz, pamflecista i dziennikarz; wybitny przedstawiciel oświecenia, rzecznik racjonalizmu, liberalizmu i tolerancji religijnej. Jeden z głównych prekursorów nowożytnej powieści realistycznej. Przypadki Robinsona Cruzoe, najsławniejsza powieść podróżniczo-przygodowa, została prawdopodobnie oparta na autentycznych przeżyciach ang. marynarza A. Selkirka i jest relacją o samotnej walce bohatera-rozbitka z naturą, o ujarzmianiu dzikiego świata. Powieść, mająca charakter optymistycznej pochwały ludzkiego rozumu i doświadczenia, doczekała się licznych naśladownictw (tzw. robinsonad). Defoe chętnie opisywał również dzieje niekonwencjonalnych związków uczuciowych (ciekawe pod tym względem są opowieści o Kapitanie Singletonie, Moll Flanders i Roxanie). Natomiast powieść Dziennik roku zarazy zarówno jeśli chodzi o temat (destrukcja więzi społecznych podczas epidemii dżumy), jak i wstrzemięźliwy styl narracji stała się wzorcem dla późniejszych autorów, m.in. A. Camusa. Pisarz pochodził z nizin społecznych (był synem rzeźnika). Swoje nazwisko ,,uszlachcił" przedrostkiem ,,De", gdy stawiał pierwsze kroki na ścieżce swej kariery literackiej.

• autor: Monika Machnikowska