Dziecko-niespodzianka, dziecko na mocy wymuszonej obietnicy przekazane obcej osobie, zanim jeszcze się urodziło, to motyw wielu opowieści. Czarownica zdobywa śliczną małą dziewczynkę, która rośnie jak bujna roszpunka i staje się coraz piękniejsza. Ale wiedźma nie jest dla Roszpunki dobrą matką: zamyka ją w wieży na odludziu.
Moralizatorski charakter baśni zwraca się tu — co rzadkie — nie do dzieci i młodzieży, ale do ich wychowawców. Przekaz, jaki płynie z tej historii, uświadamia im, że nie można na siłę próbować zatrzymać wychowanka czy wychowanicy tylko dla siebie, izolować od świata. Młodość znajdzie swoją drogę i swoją miłość, wbrew zazdrosnym opiekunom i choćby kosztem wielkich cierpień.
Wersja baśni spisana przez braci Grimm różni się znacznie od opowieści z disneyowskiego filmu, ale łączy je nie tylko postać dzielnej, rozśpiewanej bohaterki o pięknych włosach. Wspólne pozostaje również przekonanie, że można pokonać wszelkie, nawet zdawało by się miażdżące przeszkody.