ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Szacowany czas do końca: -
Wanda Sieradzka, Samobójstwo

Spis treści

    1. Samobójstwo: 1 2
    2. Wiara: 1

    Wanda SieradzkaSamobójstwo

    1
    Trzecie piętro —
    czwarte, piąte —
    parapet okna
    byle prędzej
    5
    Samobójstwogłową w dół
    pod jakimś kątem
    skoczyć!…
    I pogrzebać ból.
    Nie ma ludzi[1]
    10
    desperacja.
    WiaraPustka! Wściekłość!
    Nie ma Boga!
    Świst powietrza —
    dom… akacja
    15
    z kwieciem bladym,
    jak ma trwoga…
    — — — —
    SamobójstwoPotem cisza…
    Potem spokój…
    20
    I już nigdy, nigdzie ja.
    Jeszcze tylko serce moje
    dawnych burz
    tęsknotą drga…

    (Warszawa, 1942 r.)

    Przypisy

    [1]

    Nie ma ludzi… — wiersz powstał w getcie warszawskim, do którego autorka trafiła w wieku 17 lat wspólnie z rodzicami; ojciec autorki zmarł w maju 1942 na tyfus. Wiersz był reakcją na wiadomość, że matka autorki została zabrana na Umschlagplatz, czyli miejsce, z którego w tym czasie wyruszały transporty więźniów getta do obozu zagłady w Treblince oraz obozów w dystrykcie lubelskim. Getto warszawskie było zamkniętą dzielnicą, utworzoną jesienią 1940 r. przez nazistów dla odizolowania osób pochodzenia żydowskiego od reszty polskiego społeczeństwa i od dzielnicy niemieckiej. Na niewielkim terytorium stłoczono 460 tys. osób, przesiedlonych z różnych części Warszawy oraz z innych miejscowości wcielonych do III Rzeszy. Z czasem dzielnicę szczelnie zamknięto, nikt nie mógł jej opuścić bez zgody okupacyjnych władz. Zapasy żywności i innych artykułów przywiezione przez przesiedleńców szybko się wyczerpały, a w getcie zaczął panować głód i choroby. Wynikało to z planowej polityki nazistów, którzy ograniczyli dzienną dawkę kalorii do 180 (czyli 10 proc. tego, czego potrzebuje dorosła osoba). Ponad 90 tys. więźniów getta zmarło z głodu i chorób w ciągu pierwszych kilkunastu miesięcy działania getta. 22 lipca 1942 rozpoczęła się tzw. wielka akcja deportacyjna. W ciągu kolejnych dwóch miesięcy mieszkanki i mieszkańców getta gromadzono na Umschlaplatzu, gdzie oczekiwali od kilku godzin do kilku dni na transport do obozów zagłady. W tym okresie wywieziono 250–300 tys. osób, w tym ponad 50 tys. dzieci, z czego 4 tys. z blisko trzydziestu sierocińców i internatów. Dopiero we wrześniu mieszkańcy getta pozyskali informacje, że transporty kończyły się w obozach zagłady ludobójstwem. Wielka akcja zakończyła się 24 września. Na terenie zmniejszonego getta pozostało 60 tys., a kolejna fala deportacji rozpoczęła się w styczniu 1943 r. W międzyczasie żydowskie organizacje oporu pozyskały uzbrojenie, dzięki czemu wszczęły dwa powstania, pierwsze, mniejsze, 18 stycznia, drugie, rozpoczęte 19 kwietnia 1943, trwało do 16 maja. Jeszcze przez kilka miesięcy ostatni ocaleńcy ukrywali się wśród gryzów getta. Nieliczni powstańcy, którym udało się uniknąć deportacji, dołączyli do Armii Ludowej lub Armii Krajowej, część także brała udział w powstaniu warszawskim 1944. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca