Dostojny księże Hugonie, skończ przekładania, sprawa pójdzie pod sąd Izby gwiaździstej, a sir Robert Płytek, koniuszy, nie zlęknie się dwudziestu takich Falstaffów.

W hrabstwie Gloucester sędzia pokoju i Coram[2].

Tak jest, kuzynie Chudziaku, i custalorum[3].

A do tego Rotolorum[4] i Szlachcicrodowity szlachcic, mości plebanie, który się pisze armigero[5] na wszystkich aktach, upoważnieniach, kwitach i obligach; armigero.

Tak się piszę i tak zawsze się pisałem od lat trzechset.

I tak się pisali wszyscy jego sukcesorowie, którzy go poprzedzili, i tak się pisać będą mieli prawo wszyscy przodkowie, co się po nim urodzą. Wszyscy mogą się pieczętować dwunastu białymi szczypami[6].

Herb to stary.

Twanaście szczyp przystoi staremu herpowi. Szczypa stary to ludzki przyjaciel, a znaczy ogień i ciepło.

Szczyp jest to biała ryba, a, żeby herb był stary, musi być ryba solona.

Czy mam prawo herb mój ćwiartkować, kuzynie?

Będziesz miał prawo, zawierając stadło[7].

To prawta, że musi ćwiartkować, kto chce mieć stadło![8].

Bynajmniej.

Musi ćwiartkować, powtarzam, po jeśli weźmie jedno stadło, zostanie tylko resztka, tak mi się przynajmniej zdaje, piorąc rzeczy na mój płytki rozum, Ale dajmy temu pokój. Jeśli ci sir John Falstaff upliżył, ja, jako duchowna osopa, z radością ofiaruję wam moje pośrednictwo, aby załagodzić sprawę i skończyć interes przez kompromis.

Izba rozsądzi; to był gwałt oczywisty.

Nie przystoi, żepy Izpa gwałtów słuchała; nie ma pojaźni pożej w gwałtach, a trzepa wam wiedzieć, że Izba wolałaby coś usłyszeć o pojaźni pożej, a nie o gwałtach; niech wam to służy za przestrogę.

Ha, na moją głowę, gdybym odmłodniał, szabla skończyłaby wszystko!

Lepiej, żepy tę szaplę zastąpili przyjaciele i położyli koniec wszystkiemu. Ale wylągł się nowy projekt w mojej głowie, który przyta się może na co. Jest tu niejaka panna Anna Page, córka pana Jerzego Page, a piękny to kwiatek panieństwa, na uczciwość.

Panna Anna Page, co ma ciemne włosy, a cedzi słówka, jak wielka pani?

Ona właśnie;Testament to mi kopieta, jakiejpyś chciał za żonę. A siedemset funtów monety i złota zapisał jej na śmiertelnem łożu dziadek (taj mu Panie ratosne zmartwychwstanie!), do których ma prawo, byle się toczekała lat siedemnastu. Zdaniem mojem pyłopy lepiej skończyć wszystkie swary, a pomyśleć o małżeństwie pana Aprahama z panną Anną Page.

Więc dziadek zostawił jej siedemset funtów?

A ojciec zeprał dla niej więcej jeszcze grosiwa.

Znam ja tę młodą panienkę; nie zbywa jej na dobrych przymiotach.

Sietemset funtów i speranta[9], tobre to przymioty.

Więc idźmy do uczciwego pana Page. Czy zastaniemy tam Falstaffa?

Mamże ci powiedzieć kłamstwo? Gartzę kłamcą, jak gartzę fałszywym człowiekiem, jak gartzę człowiekiem, który nie mówi prawty; zastaniesz tam kawalera sir Johna. Ale proszę cię, słuchaj raty życzliwych ci ludzi. Zastukam we trzwi pana Page stuka. Hola! Pokój temu tomowi. Wchodzi Page.

Kto tam?

Płogosławieństwo poże i twój przyjaciel, i pan sętzia Płytek, i młoty pan Chutziak, który kto wie, może ci inną zaśpiewa piosneczkę, jeśli rzeczy po twojej pójtą myśli.

Cieszę się, mości panowie, że was widzę przy dobrym zdrowiu; a wam, panie Płytku, dziękuję za zwierzynę.

Panie Page, rad cię widzę. Niech wam to będzie na zdrowie. Pragnąłbym, żeby lepsza była zwierzyna, bo źle była zabita. A jakże zdrowie dobrej pani Page? Kocham was zawsze z całego serca, na uczciwość, z całego serca.

Dziękuję wam, panie sędzio.

To mnie raczej dziękować należy; więc krótko a węzłowato, najpiękniej dziękuję.

Cieszę się, że cię widzę, dobry panie Chudziaku.

A jak się ma twój płowy chart, panie Page? Słyszałem, że na wyścigach w Cotsall mydło woził.

Rzecz nie była rozstrzygnięta.

Nie chcesz się tylko przyznać, nie chcesz się przyznać!

Bardzo wierzę. To wasza wina, wasza wina, bo to pies doskonały.

Powiedz raczej, że to kundel.

A ja utrzymuję, że to pies doskonały, że to pies piękny. Czy można powiedzieć więcej, jak że doskonały i piękny? Czy sir John Falstaff jest w waszym domu?

Jest w naszym domu, a pragnąłbym waszym być pośrednikiem.

Oto mi słowa, jakie chrześcijaninowi przystoją.

Pokrzywdził mnie, panie Page.

Sam się po części do winy przyznaje.

Przyznać się nie znaczy naprawić, czy nieprawda, panie Page? Pokrzywdził mnie, na uczciwość, pokrzywdził mnie; Robert Płytek, armigero, powiada, że był pokrzywdzony.

Właśnie sir John nadchodzi.

Więc to rzecz zdecydowana, mości Płytku, że zanosisz na mnie skargę przed króla jegomości?

Panie kawalerze, zbiłeś moich ludzi, wystrzelałeś moją zwierzynę, wyłamałeś mój zwierzyniec.

Ale nie wycałowałem córki twojego gajowego.

Wolne żarty. Odpowiesz za to, kawalerze.

Odpowiem natychmiast i bez ogródki: wszystko to prawda. Spodziewam się, że jasna odpowiedź.

Rozpozna to Izba.

Zrobiłbyś lepiej, panie Płytku, gdybyś siedział cicho w własnej izbie, bo tylko na śmiech się wystawisz.

Pauca verba[10], sir Johnie, topre słowa!

Ja mu dałem coś lepszego jak dobre słowa, bo dobry uczynek. Mości Chudziaku, rozpłatałem ci czaszkę, co masz jeszcze do mnie?

Bądź spokojny, mości panie, mam w tej czaszce dosyć rzeczy przeciw tobie, mam też i przeciw twoim trzem urwizom rzezimieszkom, których nazwiska Bardolf, Nym i Pistol. Wciągnęli mnie do szynkowni, upoili, a potem do grosza okradli.

A ty banburski[11] serze!

Mniejsza o to.

Co śmiesz utrzymywać, Mefostofilu[12]?

Mniejsza, mniejsza o to.

Porąbać go! Pauca, pauca! Porąbać, to moja reguła.

Gdzie Głuptas, mój sługa? Czy nie wiesz, kuzynie?

Cicho, panowie! Partzo proszę. Czas już porozumieć się. Trzech jest, jak rozumiem, polupownych sętziów w tej sprawie; to jest pan Page, vitelicet[13] pan Page; po wtóre ja, vitelicet ja; a trzecim sętzią, ostatecznie i na koniec, jest pan gospotarz operży pod Potwiązką.

My trzej mamy ich wysłuchać i sprawę zakończyć.

Pardzo toprze; wciągnę treść całej sprawy do mojego pugilaresu[14], a roztrząśniemy ją potem z największą jak pędzie można tyskrecyą.

Pistol!

Słucha uszyma.

Do kroćset peczek! Co to za wysłowienie: słucha uszyma, co za afektacja!

Pistol, czy zwędziłeś sakiewkę pana Chudziaka?

Na te rękawiczki, zwędził; a jeśli kłamię, bodaj moja noga nie postała więcej w mojej wielkiej sali! Zwędził mi trzy złote groszy, trzy w samych dziesiątakach i dwa edwardowskie talary, które płaciłem pięć złotych groszy dziesięć sztuka u Jeda Millera, na te rękawiczki!

Pistol, czy to prawda? Czy to bezwarunkowa prawda?

Tylko warunkowa tam prawta, gdzie idzie o zwarowanie.

Jeśli nie on, to ten mnie okradł, na moje rękawiczki!

Uważaj, co mówisz, mości panie, a wiwat dobry humor! Nie przepuszczam takich przypuszczań! To moja odpowiedź.

Więc na mój kapelusz, ten jegomość z czerwoną gębą ma moją sakiewkę; bo choć nie mogę sobie przypomnieć, co robiłem, gdyście mnie spoili, nie jestem jeszcze jednak zupełnym osłem.

Co mówisz na to, Janie Szkarłacie?

Mówię, że ten jegomość sam zapił swoje pięć zamysłów.

Chcesz powietzieć: swoje pięć zmysłów; o zgroza, co za nieuctwo!

A gdy raz sobie w czub nalał, plótł, jakby się wyrwał od czubków i bredził jakby w delirium[15].

He, teraz sobie przypominam, że i wtedy także mówił po łacinie. Ale mniejsza o to; Alkoholodtąd, póki życia, nie upiję się, chyba w towarzystwie uczciwych, grzecznych i bogobojnych ludzi; nauczył mnie rozumu wasz figiel. Jeśli sobie zaleję kiedy głowę, to zaleję z ludźmi, u których jest jeszcze bojaźń boża, a nie z pijanym hultajstwem.

To mi się nazywa uczciwe postanowienie, sątź mnie, Poże.

Słyszycie panowie, że przeczą wszystkiemu, słyszycie.

Nie, córko, wróć z winem do domu, tam wychylimy szklenicę.

O nieba! To panna Anna Page.

Jakże zdrowie, pani Ford?

Pani Page, na honor, przychodzisz w porę. Z przeproszeniem całuje ją.

Żono, pozdrów tych panów. Proszę z sobą; mamy dziś na obiad pasztet ze zwierzyny, prosto z pieca. Proszę z sobą, panowie, a mam nadzieję, że utopimy wszystkie urazy.

Wolałbym teraz mieć pod ręką mój Zbiór Pieśni i Sonetów niż czterdzieści złotych w kieszeni. Wchodzi Głuptas Gdzież to bywałeś, Głuptasie? Jak to, więc mam sobie sam służyć? Hę? Czy masz przy sobie Wybór Zagadek? Hę?

Wybór Zagadek? Alboż go pan nie pożyczyłeś Halce Pierożek, w ostatni dzień Wszystkich Świętych, na tydzień przed Świętym Michałem?

Śmiało, kuzynie! Śmiało, kuzynie! Czekamy na ciebie. Jeszcze słowo, kuzynie. Uważaj, kuzynie, jest już, że tak powiem, deklaracja, pewien rodzaj deklaracji, zrobiony z daleka jeszcze przez dostojnego księdza Hugona. Czy mnie rozumiesz?

Doskonale. Bądź spokojny, kuzynie; zobaczysz, że się poprowadzę roztropnie. Jeśli już na to mi przyszło, zrobię, co nakazuje roztropność.

Aleć zrozum mnie na koniec.

Rozumiem cię bardzo dobrze, kuzynie.

Słuchaj jego raty, panie Chutziaku. Tam ci opis całej sprawy, jeśli masz po temu serce.

Zrobię wszystko, co radzi kuzyn Płytek. Przebacz, proszę, dostojny plebanie; to sędzia pokoju w swoim obwodzie, choć ze mnie prosty tylko człowiek.

Ale tu nie o to rzecz itzie: tu itzie o małżeństwo.

Tu cały sęk, miły kuzynie!

Tak jest, tu sęk, tu itzie o Pannę Annę Page.

Jeśli o to idzie, wezmę ją za żonę, byle rozsądne były warunki.

Ale czy masz to niej jakie czułe afekta? Niech się towiemy z twoich ust lup twoich warg, po, jak niektórzy filozofowie utrzymują, wargi stanowią część ust, więc powietz topitnie, czy czujesz jaki pociąg do tziewczyny?

Kuzynie Abrahamie Chudziaku, czy możesz ją kochać?

Spodziewam się, panie, że zrobię, co przystoi człowiekowi, chętnemu iść za radą rozumu.

Przez Poga i Wszystkich Świętych, tłumacz się jasno: czy masz ku niej jaką przychylność?

Tak jest, musisz powiedzieć nam wyraźnie, czy chcesz wziąć ją za żonę z dobrym posagiem?

Gotów jestem do większej ofiary na twoje żądanie, kuzynie, do daleko większej.

Aleć zechciej mnie zrozumieć, zechciej zrozumieć, kochany kuzynie! Wszystko, co teraz robię, robię dla twojego szczęścia. Czy możesz ją kochać, tę dziewczynę?

Wezmę ją za żonę na twoje żądanie, a jeśli nie ma wielkiej miłości w początku, niebo może ją odmnożyć przy lepszej znajomości, gdy raz pobrani będziemy mieli więcej okazji do poznania się. Spodziewam się, że z poufałością rozwinie się sentyment. Ale skoro ty mówisz: weź ją, wezmę ją; to moja niezmienna, wolna rewolucja.

Pardzo tyskretna otpowietź. Jest tylko mała omyłka w wyrazie rewolucja; właściwy wyraz, wetle naszego rozumienia, jest rezolucja[16]; ale intencja pyła topra.

I ja myślę, że intencja mojego kuzyna była dobra.

Zaręczam, a niech mnie powieszą, jeśli kłamię, na uczciwość.

Ale jak widzę, zbliża się panna Anna. — Chciałbym odmłodnieć dla twojej miłości, panno Anno!

Obiad na stole; ojciec mój czeka na wasze zacne towarzystwo.

Śpieszę do niego, śpieszę, piękna panno Anno!

Tam to kata! Nie chciałpym chypić penetykcji[17].

Czy raczysz wejść i ty także, szanowny panie?

Nie, pani, dziękuję, na honor, z całego serca. Bardzo mi tu dobrze.

Obiad czeka na was od dawna gotowy.

SługaNie jestem głodny, dziękuję, na honor. Ruszaj, pachołku, a choć jesteś moim sługą, idź służyć mojemu kuzynowi Płytkowi. (Wychodzi Głuptas) Nawet sędzia pokoju może czasem potrzebować usługi pachołków swojego przyjaciela. Jak na teraz, mam trzech ludzi i jednego chłopaka, póki nie umrze moja matka. Ale mniejsza o to, żyję tymczasem jak biedny urodzony szlachcic.

Nie mogę wrócić bez ciebie, szanowny panie, bo nie siądą do stołu, póki nie przyjdziesz.

Na uczciwość, nic do ust nie wezmę; ale dziękuję ci, panienko, jakbym doskonale obiadował.

Ale bardzo proszę, panie, wejdź do domu.

Pojedynek, JedzenieWolę tu się przechadzać. Dziękuję. Otarłem sobie goleń, dni temu kilka, bijąc się na szablę i sztylet z fechmistrzem. Szło za trzy trafienia o półmisek gotowanych śliwek, i na honor, od tego czasu nie mogę znieść zapachu gorącej potrawy. Ale czemu wasze psy tak szczekają? Czy są w mieście niedźwiedzie?

Zdaje mi się, że są; słyszałam przynajmniej, jak o nich mówiono.

Zapamiętale lubię hece[18], choć nie ma na nich gorętszego ode mnie człowieka w całej Anglii; o lada nic gotów jestem szukać kłótni. Czy nieprawda, panno Anno, że strach cię bierze na widok puszczonego niedźwiedzia?

Prawda.

A dla mnie jest to jadło i napitek. Dwadzieścia razy widziałem puszczonego Sackersona, chwyciłem go za łańcuch, ale możesz mi wierzyć, że kobiety wrzeszczały wniebogłosy na ten widok. Ciężko by mi było przestrach ich opisać, bo kobiety, trzeba wyznać, nie mogą znieść widoku niedźwiedzia[19]; brzydka to i dzika bestia.

Przybywaj, panie Chudziaku, przybywaj! Na ciebie tylko czekamy.

Nic do ust nie wezmę; dziękuję.

Terefere! Nie ma tu wyboru, musisz iść z nami.

Więc proszę, pokaż mi drogę.

Idźmy!

Panno Anno! Tobie się należy pierwszeństwo.

O nie, nie, panie, bądź naszym przewodnikiem.

Na uczciwość, nie wejdę pierwszy, na uczciwość, nie, nie wejdę. Nie chcę ci robić tej krzywdy, panno Anno!

Ale proszę.

Wolę być niegrzecznym, niż nudnym. Sama się krzywdzisz, panno Anno! I na tym koniec, tak.

Ruszaj, a pytaj o trogę to tomu toktora Kajusza. Mieszka tam niejaka pani Żwawińska, która jest nipy jego mamką, alpo jego niańką, alpo jego kucharką, alpo jego praczką, alpo jego szwaczką.

Dobrze, panie.

Słuchaj tylko, a powiem ci coś lepszego. Ottaj jej ten list, po to jest kopieta serteczna przyjaciołka panny Anny, a list ten ją prosi, żepy poparła intencje twojego pana do panny Anny Page. Więc proszę, śpiesz się, a ja tymczasem idę skończyć mój opiat, po przyjtą jeszcze pórsztówki i ser.

Panie gospodarzu Podwiązki!

Co mówi dzielny mój zuchter[20]? Wytłumacz się uczenie a mądrze.

Naprawdę, panie gospodarzu! Muszę odprawić część moich ludzi.

Odgoń, junaku, Herkulesie, degraduj! Niech idą w świat, der, der!

Siedzę tu gospodą za dziesięć funtów na tydzień.

Drugi z ciebie cesarz, Cezar, Kajzer i Fizar[21]. Biorę na mój rachunek Bardolfa; będzie mi beczki odszpuntowywał i ściągał butelki. Czy zgoda junaku, Herkulesie?

Zrób tak, dobry panie gospodarzu!

Powiedziałem; niech idzie za mną. Zobaczę, czy będziesz w stanie zarobić na kawałek chleba, szumując. Słowny ze mnie człowiek. Idź za mną. (Wychodzi)

Idź za nim, Bardolfie. Piwniczy! Dobre to rzemiosło. Ze starego płaszcza można wykroić nową kurtkę, a z wywiędłego sługi świeżego piwniczego. Idź za nim i bądź zdrów!

Jest to rzemiosło, za którym od dawna wzdychałem. Urosnę! (Wychodzi)

Plugawe cygańskie plemię! I ty chcesz czopem obracać?

Po pijanemu był poczęty; czy koncept niedobry? Nie ma w jego duszy nic heroicznego, i na tym koniec.

Kradzież, MuzykaRad jestem, żem się na koniec żagwi[22] tej pozbył. Kradzieże jego zbyt były jawne; jego wędzenie było jak śpiewak niećwiczony — nie trzymało miary.

To mi talent — kraść w krótkich pauzach.

Mądrzy ludzie nazywają to subtylizowaniem. Kraść! Fe, figa za takie wyrażenie!

Nie chcę dłużej taić wam prawdy, panowie: już prawie świecę piętami.

Przygotuj się więc na odmrożenie.

Nie ma lekarstwa; czas zacząć tumanić, muszę kierować się przemysłem.

Młode kurczęta muszą mieć strawę.

Czy zna który z was Forda, tutejszego mieszczanina?

Znam tego jegomościa, pięknej to człowiek substancji[23].

Uczciwe moje chłopaki, powiem wam teraz, co u mnie za pasem —

Dwa sążnie obwodu i coś w przysypku.

Schowaj żarty na później, Pistolecie! Prawda, że mam w pasie coś około dwóch sążni; lecz nie o pasie teraz myślę, ale o zapasie. Krótko węzłowato, zamierzam stroić koperczaki[24] do żony Forda. Czuję nosem zwierzynę. Jej słowa, jej uśmiechy, jej zalotne spojrzenia, wszystko daje mi zachętę. Mogę jasno tłumaczyć całe znaczenie poufałego jej stylu, a najsurowsze słowo jej postępowania znaczy dobrą angielszczyzną: jestem sir Johna Falstaffa.

Studerował, widzę, jej chęci i przetłumaczył je z języka uczciwości na angielski.

Głęboko zarzucił kotwicę. Jak wam się zdaje ten humor?

PieniądzOtóż, jak powiadają ludzie, rozrządza ona po swojej woli workiem swojego męża, a w tym worku siedzą pułki aniołów.

Przywołaj więc na pomoc równą liczbę diabłów i ruszaj do szturmu, to moja rada.

Humor rośnie; doskonale; shumoruj mi tych aniołów.

Napisałem tu sobie list do niej, a ten list drugi do żony pana Page, która także strzelała do mnie oczyma, chwila temu, i doświadczonym wzrokiem badała moje doskonałości. Promień jej źrenicy to ślizgał się po moich nogach, to krążył po moim majestatycznym brzuchu.

To więc słońce świeciło na kupie gnoju.

Dziękuję ci za ten humor.

O, błąkała się po mojej osobie tak łakomym spojrzeniem, że chętka jej oka zdawała mi się dopiekać jak szkło palące. Oto jest drugi list, do niej wystosowany. I ona też nosi sakiewkę; to druga Gujana — samo złoto i dostatek. Będę obu zwodnikiem, a one obie będą mi płatnikiem, moimi Wschodnimi i Zachodnimi Indiami[25], będę z obydwiema handlował. Idź więc i ponieś ten list do pani Page, a ty ponieś ten do pani Ford. Odrosną nam pióra, chłopaki, odrosną nam pióra!

Z szablą przy boku mam twym być Pandarem[26]? Nigdy! Niech wprzódy diabli wszystko wezmą!

Nie chcę być winnym podłego humoru; trzymaj sobie twój list humorystyczny, bo ja chcę żyć, jak szlachcicowi przystoi.

Chcesz się zemścić?

Na niebo i gwiazdy!

Sprytem czy stalą?

Obydwoma humorami: uwiadomię Forda o humorze tej miłości.

Mój humor nie ostygnie. Podbudzę Forda, żeby się wziął do trucizny; nabawię go żółtaczki, bo gniew mój niebezpieczny: to mój prawdziwy humor.

Czysty z ciebie Mars malkontentów: rachuj na moją pomoc, marsz!

Słuchaj, Janku Rugby, proszę cię, idź, wyjrzyj oknem i zobacz, czy nie ujrzysz wracającego mego pana, pana doktora Kajusza, bo na uczciwość, gdyby wrócił, a znalazł kogo w domu, narobiłby harmideru i na straszną wystawił próbę bożą cierpliwość i królewską angielszczyznę.

Stanę na czatach wychodzi.

Idź więc, Janku, a za to dziś wieczór napijemy się krupniku, kiedy ogień ziemnego węgla zacznie gasnąć. Uczciwy to i pełny dobrych chęci pachołek, sługa, jakiego życzę każdemu domowi, a do tego, możesz mi wierzyć, nie plotka i nie hałaburda[28]. To najgorsza jego wada, że za długo odmawia modlitwy; to jego słaba strona; ale cóż robić, każdy ma swoje wady; dajmy temu pokój. Więc, jak powiadasz, imię twoje Piotr Głuptas?

W braku lepszego.

A pan Chudziak twoim jest panem?

Wyznaję.

Czy nie nosi on wielkiej, okrągłej brody, jak rękawicznika nożyce?

Nie, na uczciwość; on ma malutką twarzyczkę, z małą żółtą bródką, bródką kainowego koloru.

Łagodnego charakteru człowiek, czy nieprawda?

O, co to, to prawda. Ale mimo tego ma on pięść tak twardą, jak ktokolwiek, co by mu śmiał spojrzeć w oczy; bił się niedawno z gajowym.

Co powiadasz? O, przypominam sobie teraz doskonale. Czy nie trzyma głowy do góry, że tak powiem, a chodząc, czy się nie puszy?

I bardzo.

Niechże niebo gorszej nie spuści fortuny na pannę Annę! Powiedz księdzu plebanowi, że zrobię, co będzie można dla twojego pana. Anusia dobra to dziewczyna i pragnę — wchodzi Rugby

Umykaj! Pan mój idzie.

Toż da się nam wszystkim we znaki! Dalej! Co żywo, młodzieniaszku, schowaj się do tej komory. Zamyka Głuptasa w komorze Nie długo tu zabawi. — Hej tam, Janku Rugby! Janku! Czy słyszysz? Ruszaj, Janku, wywiedz się o twoim panu; boję się, żeby mu się co nie przytrafiło, że dotąd nie wrócił jeszcze do domu śpiewa. Tra, la, la! Wchodzi doktor Kajusz

Co to szpiewalem za trele? Ja nie lubial takie rozpusty. Proszę, poszukaj w moja komora un boitier vert[29], pudelko, zielony pudelko. Czy rozumial, co ja mówil? zielony pudelko.

Rozumiem bardzo dobrze; zaraz je przyniosę. Na stronie Dzięki Bogu, że sam szukać go nie poszedł, bo gdyby tam znalazł młodego pachołka, wściekłby się od złości. Wychodzi

Fe, fe, fe, fe! Ma foi, il fait fort chaud. Je m'en vais à la cour, la grande affaire[30].

(Wraca z pudełkiem) Czy to, panie?

Oui, mette le au mon[31] kieszonka; dépêche[32], żwawo! A gdzie ten hultaj Rugby?

Hej, Janku Rugby! Janku!

Jestem, panie.

Ty, Janek Rugby, lub Gawel Rugby, ruszaj, weź twego miecza i maszerowal za mój pięta na zamek.

Szabla moja czeka gotowa w sieni.

Na honor, za dlugo bawię. Tam do kata! Qu' ai-je oublié?[33] Są tam pewne ziółka w mój komora, którychbym nie chcial zapomnial za cały globus ziemski.

O, Boże! Znajdzie tam młodego pachołka i wścieknie się.

O, diable, diable! Co tam siedzi w mój komora? Rozbój! Larron![34] Wyciąga z komory Głuptasa Rugby, mój szpada!

Uspokój się, dobry panie.

Na co mam uspokój się?

To młody, uczciwy pachołek.

Co mial do roboty uczciwy pacholek w mój komora? Uczciwy pacholek nie wlazilbym w mój komora.

Proszę cię, panie, nie bądź tak flegmatyczny; powiem ci szczerą prawdę; pachołek ten przyszedł do mnie w posły od księdza plebana Hugona.

Bon[35].

To prawda, panie, z prośbą —

Cicho! Proszę cię, cicho!

Cicho z twego języka! A ty opowiadaj twój historia.

Z prośbą do tej uczciwej szlachcianki, a twojej, panie, gospodyni, żeby powiedziała dobre słowo pannie Annie Page za moim panem w interesie małżeństwa.

I na tym koniec, Bóg świadkiem, no! Ale nie wścibię palca w ogień, gdzie nie potrzeba.

Ksiądz pleban Hugo cię poslalem? Rugby, baillez moi[36] papieru. Zaczekaj tu kwilka (pisze).

Cieszę się, że tak jest spokojny, bo gdyby się wedle zwyczaju w gniewie zaciekł, tożbyś się nasłuchał krzyków i melancholii! Mimo tego jednak, człowieku, zrobię, co będę mogła, w interesie twojego pana; ale żeby ci wszystko powiedzieć, ten francuski pan mój — mogę go nazywać moim panem, bo widzisz, jestem jego gospodynią, piorę, prasuję, warzę, piekę, szoruję, przyrządzam jadło i napitek, ścielę łóżka, a wszystko sama.

Wielki to ciężar na dwie ręce.

Poznałeś się na tym? Przyznać musisz, że wielki to ciężar być wcześnie na nogach, a kłaść się późno. Mimo tego jednak, powiem ci pod sekretem, bo nie chciałabym, żeby o tym ludzie paplali, pan mój jest sam zakochany w pannie Annie; mimo tego jednak, znam myśli Anusi, nie będzie z tej mąki chleba.

Ty dureń, oddalem list ten ksiądz Hugo. Morbleu[37], to kartel. Zakole go w parku. Nauczyłem tego parszywy kleka mieszać się w nie swoje sprawy. Marsz! Nie zdrowy dla ciebie dlużej tu kwaterować. Parbleu[38], utnę mu wszystkie jego dwa uszy, że będzie szelma.

Ach, dobry panie, on się tylko wstawia za przyjacielem.

To nic nie znaczylo: czy nie powiedzialeś, że dostałem pannę Annę dla siebie? Na honor, zakolę tego Gawel kleka; już nominowalem gospodarza de la Jarretière[39], żeby nasze szpada wymierzyl. Na honor, kcialem sam wziąć pannę Annę Page.

Dziewczyna szaleje za tobą, dobry panie, i wszystko pójdzie jak po mydle[40]. Trudno przeszkodzić ludziom, żeby nie paplali; tak zawsze bywało i tak będzie.

Rugby, marsz za mną do dwora. Morbleu, jak nie mam Anusia Page, to twój glowa przez okno wyrzucę. Marsz za moja pięta, Rugby.

Będziesz miał twoją własną oślą głowę, a nie Anusię. Wiem ja, co myśli o tobie Anusia. Nie ma kobiety w Windsor, która by lepiej znała jej myśli, która by u niej więcej mogła ode mnie, dzięki Bogu.

Czy jest tam kto? Hola!

Kto tam woła? Zbliż się do domu, mój panie, bardzo proszę.

Co tam nowego, dobra kobieto? Jakże zdrowie?

Tym lepiej, że tak dostojny pan pytać się o nie raczy.

Jakie masz dla mnie nowiny? Jak się ma piękna panna Anna?

O, nie ma co mówić, piękna to panna, i uczciwa, i słodka, a do tego twoja przyjaciółka, mój panie, mogę ci to powiedzieć mimochodem, za co dziękuję panu Bogu.

Czy się to przyda na co? Jak myślisz? Czy nie próżne moje zaloty?

Prawda panie, że wszystko jest w ręku tego, który mieszka tam w górze; lecz mimo tego, panie Fenton, gotowam przysiąc na Biblię, że cię kocha. Czy nie masz, panie, brodawki nad okiem?

Mam, i cóż stąd?

O, długa o tym historia. Oj, prawda, że to niewinne stworzenie jak dziecko w pieluchach, ale uczciwsza od niej nigdy nie łamała chleba. Miałyśmy co gadać przez całą godzinę o tej brodawce. Nigdy się tak nie uśmieję, jak w towarzystwie tej dziewczyny; tylko muszę wyznać, że zbyt sobie upodobała w alikolii[41] i dumaniu. Lecz co do ciebie, panie Fenton, oj, to nie żarty!

Dobrze, będę się z nią dziś widział. Weź to dla siebie; nie omieszkaj mówić w moim interesie, jeśli ją zobaczysz przede mną; poleć mnie jej przyjaźni.

Może nie polecę? Oj, że polecę, to polecę! A co do brodawki opowiem panu więcej przy pierwszym widzeniu; powiem też i o innych gachach[42].

Więc dobrze; a teraz bądź zdrowa, bo mam pilne i ważne interesa. (Wychodzi)

Bądź zdrów, dobry panie! — Na uczciwość, uczciwy to szlachcic; szkoda tylko, że go nie kocha Anusia, bo znam tak dobrze myśli Anusi, jak kto inny. A tam do kata! Co ja zapomniałam! Wychodzi

Co? Ja, com uniknęła miłosnych listów w świątkach mojej piękności[43], mam teraz być ich przedmiotem?

A cóż to za Herod żydowski? O grzeszny, grzeszny świecie! Człowiek prawie na kawałki poszarpany wiekiem chce uchodzić za młodego galanta[44]! Jakież u diabła nierozważne słowo ten flamandzki[45] pijak w mojej rozmowie ułowił, aby śmiał atakować mnie w ten sposób? Toć on nie znajdował się trzy razy w moim towarzystwie! Co ja mogłam mu powiedzieć? Nie byłam przecie podówczas szczodrą w śmiechu; odpuść mi, panie Boże! Wniosę prawo do parlamentu o wytępienie tłustych ludzi. Jak mam się pomścić na nim? Bo pomścić się muszę tak niewątpliwie, jak niewątpliwie brzuch jego ulepiony z puddingu[46].

Pani Page, daję słowo, że szłam do ciebie.

A ja do ciebie, na uczciwość. Ale coś źle mi dziś wyglądasz.

Nie, nie mogę temu wierzyć, bo mam dowody, że tak nie jest.

A jednak zdaje mi się, że źle wyglądasz.

Niechże i tak będzie, choć, powtarzam, mogłabym dać dowody, że nie wszyscy tak o mnie myślą. O, pani Page, daj mi proszę dobrą radę!

O co tu chodzi, kobieto?

Gdyby nie pewne, mało znaczące skrupuły, jakiego mogłabym dostąpić honoru!

Wygoń skrupuły za drzwi, a weź honor. Co to za sprawa? Nie uważaj na drobnostki. Co to za sprawa?

Gdybym tylko zdecydowała się pójść do piekła na chwilkę wieczności, lub coś podobnego, mogłabym zostać rycerką.

Co? Nie, nie, kłamiesz! Sir Alina Ford! Wkrótce będzie rycerzy więcej niż śmieci. Zrobisz więc lepiej, nie zmieniając twego rodowodu.

Palimy świecę w południe. Patrz i czytaj, czytaj! Dowiedz się, w jaki sposób mogłabym zostać rycerką. Będę najgorsze miała wyobrażenie o tłustych ludziach, dopóki oczu mi stanie na rozróżnienie ludzkich figur. A jednak człowiek ten nie klął, uwielbiał kobiecą skromność, a tak pięknie i grzecznie wszelką nieprzystojność potępiał, iż byłam gotowa przysiąc, że jego postępowanie kłamstwa nie zada jego słowom; ale teraz widzę, że nie więcej między nimi zgody, i że nie lepiej do siebie przystają jak setny psalm do nuty Zielone rękawki. Co za burza wyrzuciła na windsorskie brzegi tego wieloryba z tylu beczkami tranu w brzuchu? Jak pomszczę się na nim? Zdaje mi się, że byłoby najlepiej łudzić go nadzieją, dopóki grzeszny ogień rozpusty nie stopi go we własnej jego tłustości. Czy słyszałaś kiedy co podobnego?

List, KłamstwoSłowo w słowo list jednakowy, tylko imię Page na Ford zmienione. Na twoją wielką pociechę w tej tajemnicy złych o tobie myśli, spojrzyj na tego bliźniaka twojego listu. Ale niech twój zabierze dziedzictwo jako starszy, bo przysięgam, że mój nigdy się o nic nie upomni. O zakład, że on ma tysiąc podobnych listów już gotowych, z próżnym miejscem na zapisanie różnych nazwisk. Może nawet ma ich i więcej, a te należą do drugiego już wydania. Ani wątpię, że da je do druku, bo on nie troszczy się wcale o to, co kładzie pod prasę, skoro nas dwie chciał tam umieścić. Wolałabym raczej być olbrzymką i leżeć pod górą Pelion[47]. Widzę, że łatwiej by mi było znaleźć dwadzieścia rozpustnych turkawek[48], niż jednego czystego mężczyznę.

Aleć to słowo w słowo rzecz ta sama; ta sama ręka, te same wyrazy. Za kogo on nas bierze?

Nie wiem; ale jestem gotowa z moją własną uczciwością rozpocząć proces. Muszę postępować sama z sobą, jak z kobietą, której nie znam, bo nie wątpię, że gdyby nie był odkrył we mnie jakiejś złej skłonności, której nie znam, nigdy by nie śmiał abordować[49] mnie z taką furią.

Nazywasz to abordażem? Co do mnie, jestem pewna, że się nigdy nie dostanie na pokład mojej nawy[50].

Zemsta, PodstępI ja twojej jestem myśli. Jeśli się wciśnie do mojej kajuty, wyrzeknę się morza na zawsze. Pomścijmy się na nim. Dajmy mu rendez-vous[51], łudźmy go pozorami nadziei dobrego skutku w jego zamiarach, a zwłoką dobrze zanęconą wabmy go, dopóki nie zastawi swoich koni u gospodarza spod Podwiązki.

Gotowa jestem użyć przeciw niemu wszystkich, choćby najgorszych nawet środków, byleby nie zostały plamy na naszej uczciwości. O, gdyby mąż mój list ten zobaczył! Byłby on wieczną podnietą jego zazdrości.

Czy widzisz, jak się zbliża w towarzystwie mojego męża? On tak daleko od zazdrości, jak ja od dania mu do niej powodów, a odległość ta, jak myślę, jest nieskończona.

Szczęśliwa z ciebie kobieta.

Idźmy naradzić się, co zrobić z tym zaszmalcowanym rycerzem. Idźmy.

Mam nadzieję, że tak nie jest.

Nadzieja — z uciętym to ogonem kundel w pewnych sprawach. Powtarzam, sir John zagiął parol[52] na twoją żonę.

Będę cierpliwy; sprawę tę muszę wyświecić.

Wszystko prawda. Do pana Page Nie lubię kłamliwego humoru. Pokrzywdził mnie w pewnym humorze; chciał, żebym poniósł jego bilet pełny humoru; ale ja mam szablę przy boku, w biedzie nią wolę się posłużyć. Kocha się w twojej żonie, i na tym koniec. Moje imię kapral Nym, a Falstaff kocha twoją żonę. Bądźcie zdrowi. Nie do smaku mi humor chleba i sera, i to jest humor tej sprawy. Żegnam wychodzi.

I to jest humor tej sprawy, powiada. To człowiek zdolny wystraszyć humor z rozumu.

Będę miał na oku Falstaffa.

Nigdy jeszcze nie zdarzyło mi się słyszeć z większą przesadą cedzącego słówka hultaja.

A jak się o prawdzie przekonam, zobaczymy!

Nie uwierzę takiemu Chińczykowi, choćby mi go własny pleban zalecał jako uczciwego człowieka.

Dobre to, niegłupie człeczysko. Zobaczymy.

Co tam nowego, Małgosiu?

Dokądże to, Jerzuniu? Słuchaj tylko.

Co ci się stało, słodki Franusiu? Skąd ci przyszła taka melancholia?

Melancholia? Ani mi się marzyło o melancholii. Wracaj do domu.

Widzę, że ci się znowu coś w głowie ubrdało. Czy chcesz iść ze mną, pani Page?

Chętnie — Czy wrócisz na obiad, Jerzuniu? Do pani Ford na stronie Czy widzisz, kto się tam zbliża? To będzie nasz posłaniec do tego kapcana rycerza.

I ja też o niej myślałam; to właśnie kobieta do takiej sprawy.

Idziesz w odwiedziny do mojej córki Anusi?

To był mój zamiar. Powiedz mi, proszę, jak się ma moja dobra panna Anna?

Chodź z nami, a sama zobaczysz. Będziemy miały o czym gadać z tobą przez jaką godzinę.

O czym tak dumasz, panie Ford?

Czy nie słyszałeś, co mi ten łotr powiedział?

Słyszałem, a i ty zapewne słyszałeś, co mi powiedział jego kompan?

Jak myślisz, jestże w tym co prawdy?

Na szubienicę z tymi hajdamakami! Nie przypuszczam, aby kawaler podobne miał zamiary. Panicze, którzy go oskarżają o zasadzkę na nasze żony, to parka sług jego odegnanych; wierutne hołysze[54] od czasu, jak są bez kondycji[55].

To byli jego ludzie?

Nie ma wątpliwości.

Mimo tego nie lepiej sprawa mi ta smakuje. Czy mieszka pod Podwiązką?

Jak powiedziałeś. Gdyby zamierzył wyprawę na moją żonę, wypuściłbym ją na niego, a jeśli zyska od niej co więcej, jak ostre słowa, będę to nosił na głowie.

I ja też nie podejrzewam mojej żony, nie chciałbym jednak zostawić ich sam na sam. Zbytek ufności szkodzi nieraz; nie chcę nic nosić na głowie; nie mogę tak łatwo się uspokoić.

Czy widzisz? Zbliża się nasz paliwoda spod Podwiązki. Musi mieć albo garniec wina w czuprynie, albo worek talarów w kieszeni, skoro tak wesołą ma minę. Co tam nowego, panie gospodarzu?

Tylko żwawo, dzielny mój zuchu! Rodowity z ciebie szlachcic, cavalero sędzio, tylko żwawo!

Idę, panie gospodarzu! Idę. Dobry wieczór, dwadzieścia razy dobry wieczór, dobry panie Page! Panie Page! czy chcesz nam towarzyszyć? Czeka na nas wyśmienita krotofila[56].

Powiedz mu, cavalero sędzio! Powiedz mu, mój zuchu, co się tam święci.

Ma się odbyć pojedynek między sir Hugonem, walijskim plebanem, a Kajuszem, francuskim doktorem.

Dobry panie gospodarzu spod Podwiązki, chciałbym ci parę słów sam na sam powiedzieć.

Co masz za sekret dla mnie, moj zuchu?

Pojedynek, PodstępCzy chcesz być z nami świadkiem tego widowiska? Wesoły mój gospodarz szpady ich zmierzył, a zdaje mi się, że każdemu inny plac wyznaczył, bo wierzaj mi, jak słyszałem, ksiądz pleban nie żartuje. Słuchaj tylko, a opowiem ci, jaką będziemy mieli z nimi zabawę.

Czy nie masz procesu z moim rycerzem, moim gościem, cavalero?

Żadnego, przysięgam. Dam ci garniec doskonałego kseresu[57], byleś mnie mu zaprezentował i powiedział, że się nazywam Struga[58]; tylko dla żartu.

Daję ci rękę, mój zuchu, będziesz miał do niego wolne wejście i wyjście. Czy dosyć ci na tym? A nazwisko twoje będzie Struga? Wesoły to kawaler. Czy chcecie iść z nami, majnhery[59]?

Jestem na rozkazy, panie gospodarzu!

Słyszałem, że Francuz jest pierwszego rzędu fechmistrzem na rapiery[60].

Ba, mości panie! W moim czasie mógłbym z tobą dłużej o tym pogadać. Dziś wszystko się u was gruntuje na odległości i cięciu, i pchnięciu, i Bóg wie, na czym tam jeszcze, ale, panie Page, wierzaj, serce to grunt; tu, tu wszystko leży! Były czasy, w których przed długą moją klingą czterech takich jak wy dryblasów uciekłoby, jak myszy do dziury.

Za mną, dzieci, za mną, kto śmiać się pragnie!

Idziemy. Wolałbym jednak przysłuchiwać się ich kłótni, niż przypatrywać się ich bójce.

Zazdrość, PodstępChoć Page, jak łatwowierny dudek, spuszcza się[61] na wierność swojej żony, ja nie tak łatwo moich podejrzeń się pozbywam. Była z nim razem w domu Page'a, a co tam robili, nie wiem. Dobrze więc, przyjrzę się uważniej tej sprawie, a mam przebranie, żeby wymacać Falstaffa. Jeśli się o jej uczciwości przekonam, nie zmarnuję pracy, a i w przeciwnym razie będzie to praca dobrze użyta wychodzi.

Nie pożyczę ci szeląga[62].

Ani szeląga. Pozwoliłem ci, mopanku, dać moje dobre imię na zastaw; dręczyłem zacnych moich przyjaciół, aby trzy razy ciebie i godnego twojego kompana Nyma z kozy[63] wyratować, bo inaczej wyglądalibyście dziś przez kratę jak para koczkodanów. Zarobiłem na piekło, przysięgając szlachcie, moim przyjaciołom, że dobrzy z was żołnierze i uczciwe chłopaki; a kiedy pani Brygida straciła rączkę swego wachlarza, wziąłem to na własny honor, że go nie widziałeś.

Nic sprawiedliwszego, hultaju, nic sprawiedliwszego. Dusza, PieniądzCzy chciałbyś, żebym gratis wystawiał duszę na zatracenie? Krótko mówiąc, nie wieszaj się przy mnie dłużej, nie jestem twoją szubienicą. Zmiataj. Z kozikiem szukaj tłumu. Wracaj do twojego rodzinnego zamku Łotrogniazdów. Co? Nie chcesz ponieść mojego listu, hultaju? Prawisz, że tu o honor twój idzie? A, ty podlcze bez granic! Toć ja sam ledwo mogę własny mój honor od napaści ratować. Ja, ja, tak jest, ja sam, czasami, zostawiam bojaźń bożą na lewo, a zasłaniając honor mój koniecznością, żyć muszę wykrętami, chować się między opłotkami i czatować, a ty, ty hultaju, ty chcesz tarczą twojego honoru przykryć twoje łachmany, twoje żbicze spojrzenie, twoje karczemne mowy, twoje bezczelne przeklinania? Ha! Nie chcesz listów moich nosić? Co, nie chcesz?

Przyznaję się do winy i żałuję za grzechy; czego więcej od człowieka możesz wymagać?

Jest w sieni kobieta, panie, która ma ci coś do powiedzenia.

Niech wejdzie.

Dzień dobry, dostojny panie.

Dzień dobry, dobra niewiasto.

Nie jestem nią, z przeproszeniem, dostojny panie.

Więc dobra panienko.

Tak jest, przysięgam, jak była panienką moja matka godzinę po moim urodzeniu.

Wierzę przysiędze. Jaki masz do mnie interes?

Czy dozwalasz mi, dostojny panie, dwa lub trzy słowa powiedzieć?

Choćby dwa tysiące, piękna kobieto; gotowy jestem słuchać.

Jest niejaka pani Ford, dostojny panie — lecz proszę cię, panie, przybliż się trochę — co do mnie, mieszkam u doktora Kajusza.

Bardzo dobrze. Prowadź rzecz dalej. Mówisz, że niejaka pani Ford —

Wszystko, co mówisz, dostojny panie, wszystko jest prawda. Proszę cię tylko, dostojny panie, przybliż się trochę.

Nie bój się, nikt nas nie słyszy; moi ludzie, tylko moi właśni ludzie.

Czy tak? Więc błogosław im, Boże, i przyjmij ich do swojej służby!

Bardzo dobrze. Więc pani Ford — cóż dalej?

Co dalej? Uczciwe to stworzenie. Ach, Boże, Boże! ModlitwaDostojny panie, wielki z ciebie figlarz, odpuść ci Panie i nam wszystkim! To moja modlitwa.

Pani Ford — tylko do rzeczy; pani Ford —

Miłość niespełnionaWięc krótko a węzłowato opowiem całą sprawę. Tak ją zabałamuciłeś, dostojny panie, że aż dziwno. Najlepszy dworak ze wszystkich, kiedy dwór bawił w Windsor, nigdy by nie potrafił tak jej zabałamucić. A byli tam przecie kawalerowie, magnaci i szlachta z koczami; możesz mi wierzyć, panie, kocz za koczem, list za listem, prezent za prezentem; a każdy pachnął tak miło — samo piżmo — a ich szaty, tylko złoto a jedwab, tak szeleściły rozkosznie, możesz mi wierzyć; a dopieroż aliganckie rozmowy, wina słodkie jak cukier, co najlepszego, co najpiękniejszego, że by ujęły serce każdej kobiety; a przecie, możesz mi wierzyć, żaden nie zyskał u niej jednego nawet spojrzenia. Ja sama dostałam dzisiaj dwadzieścia aniołów; ale ja drwię z aniołów na wszystkich drogach, jak to powiadają, wyjąwszy na drodze uczciwości; więc możesz mi wierzyć, nie mogli nawet tyle u niej uprosić, żeby się napiła z jednej szklanki z najdumniejszymi nawet magnatami, a byli tam hrabiowie, ba! byli nawet gwardziści, lecz możesz mi wierzyć, dla niej wszystko to było jedno.

Ale co mi powiada? Mów krótko, żeński mój Merkuriuszu[64].

Co powiada? Odebrała list twój, panie, za który tysiąc razy ci dziękuje i donosi, że nie będzie w domu męża między dziesiątą a jedenastą.

Dziesiątą a jedenastą?

Tak jest; będziesz więc mógł zajrzeć do niej między dziesiątą a jedenastą i przypatrzyć się obrazowi, o którym wiesz, jak powiada. ZazdrośćPana Ford, męża jej, nie będzie w domu. Ach! Słodkie to stworzenie biedne z nim prowadzi życie; prawdziwy to mąż zazdrośnik; kłopotliwy ma z nim żywot uczciwe to serduszko.

Między dziesiątą a jedenastą. Kobieto, poleć mnie jej względom; nie chybię godziny.

To mi piękna odpowiedź! Ale ja mam drugie jeszcze poselstwo do waszej dostojności. Pani Page zasyła ci także serdeczne pozdrowienia, a pozwól, panie, że ci powiem do ucha: uczciwa to, grzeczna i skromna niewiasta; niewiasta, powiadam, która ci nigdy, rano czy wieczorem, nie zapomni odmówić pacierza, jak którakolwiek inna w Windsor kobieta, niech się jak chce nazywa. Ona to poleciła mi uwiadomić cię, dostojny panie, że mąż jej bardzo rzadko z domu wychodzi, ma jednak nadzieję, że nadarzy się sposobność. Nie widziałam jeszcze niewiasty tak przepadającej za mężczyzną. Ani wątpię, panie, że nosisz na sobie jakieś czary, tak jest, jakieś czary, to moje przekonanie.

Wierzaj mi, nie noszę żadnych, a kładąc na stronę siłę przyciągającą, jaką mają moje doskonałości, żadnych innych nie posiadam czarów.

Niechże ci za to Pan Bóg błogosławi!

Ale powiedz mi, czy przypadkiem żona Forda i żona Page'a nie zwierzyły się jedna drugiej ze swojej gorącej dla mnie miłości?

A to byłyby mi żarty! Na uczciwość. Spodziewam się, że nie w ciemię bite. A to byłyby mi figle, zaprawdę! Ale pani Page prosi cię na wszystko, co ci miłe, żebyś jej przysłał twojego małego pazia; mąż jej ma dziwną infekcję do tego małego pazia, a trudno zaprzeczyć, że pan Page uczciwy to człowiek. Nie ma kobiety w Windsor, która by szczęśliwsze od niej prowadziła życie; robi, co chce, mówi, co chce; kupuje wszystko, płaci wszystko, idzie spać, kiedy się jej zachce, wstaje, kiedy się jej spodoba; wszystko dzieje się po jej woli; ależ na to zasługuje, bo jeśli jest w Windsor dobra niewiasta, to ona. Dziecko, Starość, TajemnicaMusisz jej posłać twojego pazia; nie ma lekarstwa.

Poślę go chętnie.

Dziecko, ErotyzmWięc poślij co prędzej, bo widzisz, może on być waszym pośrednikiem. W każdym razie umówcie się o znaki, żebyście mogli wasze myśli zrozumieć, a chłopię nie domyślało się niczego, bo to niedobrze, żeby dzieci wiedziały o bezecnościach; starzy ludzie, jak to wiesz dobrze, mają dyskrecję, jak to powiadają, i znają świat.

Bądź zdrowa; poleć mnie jednej i drugiej. Przyjmij tę sakiewkę; jeszcze jestem twoim dłużnikiem. — Paziu, idź z tą kobietą. Wiadomość ta zawraca mi głowę.

Co mówisz na to, stary Jasiu? Śmiało naprzód! Z twojego starego ciała większe wyciągnę korzyści, niż kiedykolwiek wyciągnąłem z młodego. Czy jeszcze strzelają oczami na ciebie kobiety? Czy po tylu wydatkach zacznę na koniec zarabiać? Dobre ciało, dziękuję ci! Niech sobie ludzie mówią, żeś uciosane jak klocek, byłeś się podobało, mniejsza o resztę.

AlkoholSir Johnie, czeka przy drzwiach niejaki pan Struga, który by chciał z tobą mówić i zawrzeć znajomość. Na początek przysyła waszej dostojności flaszkę starego wina na zalanie robaka.

Nazywa się Struga?

Tak jest.

Zawołaj go. Wychodzi Bardolf — Strugi, w których taka płynie woda, zawsze dobre znajdą u mnie przyjęcie. Aha, mościa pani Ford, aha, mościa pani Page, wpadłyście więc w moją siatkę? Naprzód więc, via!

Błogosław ci Boże, mój panie!

I tobie, panie. Chciałbyś ze mną mówić?

Odważam się być natrętnym bez ceremonii.

Witam cię z radością. Czego pragniesz? Zostaw nas samych, piwniczy.

Widzisz we mnie szlachcica, który niemało roztrwonił; nazywam się Struga.

Dobry panie Strugo, pragnę bliższą z tobą zawrzeć znajomość.

Dobry sir Johnie, ja proszę cię o twoją, nie żeby ciężarem być dla ciebie, bo muszę dać ci do zrozumienia, iż łatwiej mi zostać wierzycielem niż tobie, i to właśnie dodało mi trochę odwagi do tak niewczesnego natręctwa: bo jak to powiadają, gdzie pieniądz idzie naprzód, wszystkie drogi stoją otworem.

PieniądzPieniądz jest dobrym żołnierzem i łamie wszystkie zawady[67].

Zgadzam się na to, i właśnie mam tu worek pieniędzy, który mnie fatyguje; jeśli chcesz pomóc mi do dźwigania go, sir Johnie, weź wszystko albo połowę, żeby mi ulżyć ciężaru.

Nie wiem, panie, jak mogę zasłużyć na godność twojego tragarza.

Powiem ci, panie, jeśli zechcesz mnie wysłuchać.

Mów, dobry panie Strugo, z radością będę ci służył.

Słyszałem, panie, że jesteś uczony — nie będę cię długo nudził — i znałem cię od dawna, choć nigdy nie mogłem znaleźć sposobności do osobistego zaznajomienia się z tobą. Powiem ci teraz rzecz, która ci odkryje moją ułomność; lecz, dobry sir Johnie, patrząc jednym okiem na moje szaleństwa, które ci odsłonię, zwróć drugie na regestr twoich własnych, abym uniknął tym łatwiej wyrzutów, skoro zobaczysz, jak łatwo nam jest popaść w grzechy podobnej natury.

Bardzo dobrze, mój panie, prowadź rzecz dalej.

Jest w tym mieście szlachcianka, której mąż nazywa się Ford.

Dobrze, cóż dalej?

Kochałem ją od dawna i przysięgam ci, niemało na nią wydałem; jak cień za nią chodziłem, z każdej korzystałem sposobności, aby się z nią spotkać, łakomo chwytałem lada okazję, aby ją choć z daleka zobaczyć, nie tylko, że kupowałem dla niej tysiączne podarki, ale niejednemu szczodrą sypałem ręką, byle się dowiedzieć, jaki prezent mógłby jej sprawić przyjemność: słowem, ścigałem ją, jak mnie ścigała miłość, to jest na skrzydłach każdej sposobności. Lecz na jakąkolwiek mogłem zasłużyć nagrodę przez moje uczucia lub moje wydatki, to wiem dobrze, że nie otrzymałem żadnej, chyba, że doświadczenie jest klejnotem, za który dobrze zapłaciłem, a który mnie nauczył powtarzać co następuje:

Czy nie dała ci żadnej obietnicy zmiłowania?

Nigdy.

Czy nalegałeś kiedy o to?

Nigdy.

Jakiegoż to więc rodzaju była twoja miłość?

Jak piękny dom zbudowany na cudzym gruncie: straciłem też mój pałac, myląc się w wyborze placu, na którym go wystawiłem.

W jakimże celu zwierzasz mi się z swoją tajemnicą?

Gdy ci to powiem, powiem ci wszystko. Są ludzie, którzy utrzymują, że choć ze mną zachowuje pozory uczciwości, gdzie indziej tak daleko krotofile posuwa, że dziwne niejednemu nasuwa tłumaczenia. Otóż, sir Johnie, tu jest rdzeń moich projektów. Jesteś szlachcic doskonałego wychowania, dziwnej wymowy, wysokich zażyłości, poważny stopniem i osobą, powszechnie wielbiony dla twoich wojskowych, dworskich i literackich talentów.

O, mości dobrodzieju!

Wierzaj mi, a zresztą i sam wiesz o tym dobrze. Oto są pieniądze; wydaj je, roztrwoń je, wydaj więcej; wydaj wszystko, co posiadam, a w zamian poświęć mi tylko tyle twojego czasu, ile potrzeba na miłosne oblężenie cnoty żony tego Forda. Użyj całej twojej taktyki w zalotach; otrzymaj jej przychylne zezwolenie, bo jeśli komukolwiek udać się to może, to tobie nie trudniej jak komukolwiek.

Jakże się to pogodzi z gwałtownością twojego uczucia, gdy to zyskam dla siebie, do czego ty wzdychasz? Zdaje mi się, że osobliwsze przepisujesz sobie lekarstwo.

O, poznaj prąd moich myśli! Ona stoi tak silnie na swojej cnocie ugruntowana, że nie mam odwagi pokazać jej szaleństwa mojej duszy; zbyt jest jasna, abym śmiał w twarz jej spojrzeć. Otóż, gdybym mógł zbliżyć się do niej z dowodami w ręku, miałbym środki i argumenta do poparcia mojej żądzy, mógłbym ją wtedy wyparować z twierdzy jej czystości, jej dobrej sławy, jej ślubnych przysiąg i tysiąca innych szańców, które dziś za mocne na moją artylerię. Co ty na to, sir Johnie?

Panie Strugo, naprzód pozwolę sobie przyjąć twoje pieniądze; po wtóre, daj mi rękę; a na koniec, jakem szlachcic, byleś zechciał, będziesz miał żonę Forda.

O, dobry panie!

Będziesz miał, powtarzam.

Nigdy ci nie braknie na pieniądzach, sir Johnie, nigdy, nigdy!

A tobie nigdy nie braknie na pani Ford, panie Strugo, nigdy, nigdy! Będę się z nią widział (mogę ci się z tym zwierzyć) na własne jej żądanie. Właśnie gdyś ty wchodził, wychodziła ode mnie jej pomocniczka lub pośredniczka. Mam się z nią widzieć między dziesiątą a jedenastą, bo to właśnie godzina, o której nie będzie w domu zazdrosnego urwisa, jej męża. Wróć do mnie tej nocy, a dowiesz się, jak stoją interesa.

Błogosławieństwem dla mnie twoja znajomość. Czy znasz Forda, sir Johnie?

Na szubienicę z tym biednym urwisem rogalem! Nie znam go. Krzywdzę go jednak, nazywając go biednym, bo powiadają, że zazdrosny hultaj ma góry złota u siebie, i dlatego właśnie żona jego ma tyle dla mnie wdzięków. Będzie mi ona kluczem do szkatuły rogatego hajdamaka. Będzie to moja stodoła.

Pragnąłbym jednak, żebyś znał Forda, sir Johnie, abyś go mógł uniknąć na przypadek spotkania.

Na szubienicę z tym urwisem, z tą osełką solonego masła! Jednym spojrzeniem odbiorę mu cały jego rozum; przestraszę go moją pałką, którą jak meteor zawieszę nad jego rogami. Wiedz, panie Strugo, że łatwy mi tryumf nad tym chłopem, a co do ciebie, będziesz spał z jego żoną. Przyjdź do mnie wieczorem. Ford jest to urwis, a ja mu tytułów przyczynię, i ty, ty, panie Strugo, dowiesz się pierwszy, że urwis Ford jest i rogalem w dodatku. Przyjdź do mnie wieczorem. Wychodzi

A cóż to za przeklęty łotr epikurejczyk[68]! Serce moje gotowe pęknąć ze złości. Kto śmie teraz utrzymywać, że to zazdrość bez podstawy? Żona moja wyprawiła do niego posłańca, oznaczona już godzina, targ przybity. Komu by się o tym marzyło! — Patrzcie, co to za piekło fałszywa żona! Moje łoże będzie skalane, zrabowana szkatuła, dobre imię potyrane[69]. Nie tylko, że tę szpetną krzywdę poniosę, ale muszę jeszcze słuchać przebrzydłych nazwisk, którymi mnie tytułuje ten właśnie, który mi krzywdę tę wyrządza. A co za tytuły! co za nazwiska! Amaimon brzmi dobrze, dobrze Lucyper, dobrze Barbason, a przecie są to diabłów tytuły, nazwiska nieprzyjaciół ludzkiego rodu! Ale rogal! usłużny rogal! Sam diabeł nawet nie ma takiego nazwiska. Co za osioł z tego Page'a, co za bezpieczny osioł! Ufa swojej żonie, nie chce być zazdrosnym. Wolałbym raczej powierzyć Flamandczykowi moje masło, ser mój walijskiemu księdzu Hugonowi, Irlandczykowi flaszę mojej wódki, lub złodziejowi mojego wałacha, niż żonę moją samej sobie zostawić. Toż dopiero dla niej pora spisków, kabał i projektów: a co kobieta postanowiła w sercu do skutku doprowadzić, to doprowadzi do skutku, choćby jej miało serce pęknąć. — Dziękuję niebu za moją zazdrość! — O jedenastej godzinie! — Wszystkiemu przeszkodzę, odmaskuję żonę, pomszczę się na Falstaffie, a śmiać się będę z Page'a. — Muszę natychmiast zająć się tą sprawą: lepiej trzy godziny za wcześnie, niż minutę za późno. Fe, fe, fe! rogal! rogal! Wychodzi

Janek Rugby!

Słucham, panie.

Który jest godzina, Janek?

Już dawno minęła godzina, o której ksiądz Hugo miał się stawić.

Na honor, uratował swój duszę; dobrze się modliłem w swej piblia, że się nie stawiłem; na honor, Janek Rugby, on już umarł, gdyby się stawiłem.

Mądry to ksiądz, mój panie, wiedział on dobrze, żebyś go był zabił, gdyby stanął na placu.

Na honor, śledź nie tak umarli, jak ja go zabiłem. Weź twój rapira, Janek, powiem ci, jak go zabiłem.

Ach, dobry panie, nie znam się na fechtunku.

Łotr, weź twojego rapira!

Stój, panie, ktoś nadchodzi.

Bóg ci błogosław, zuchu doktorze!

Życzymy zdrowia, panie doktorze Kajuszu!

Witamy, mości doktorze!

Dzień dobry panu.

Po co wy wszystkie, jeden, dwa, trzy, cztery, po co wy wszystkie przyszedłem?

Żeby widzieć twój pojedynek, żeby widzieć twoje ciosy, żeby widzieć skoki, żeby cię widzieć tu, żeby cię widzieć tam, żeby widzieć twoje pchnięcie, twoje cięcie, twoją rejteradę, twój dystans, twoje awansowanie. Czy zginął mój Etiopczyk? Czy zginął mój Francisco? Ha, zuchu! Co mówi Eskulapiusz[70]? mój Galen[71], mój rdzeń bzowy? Ha, czy zginął, zuchu, czerstwy chlebie, czy zginął?

Na honor, on byłem największy tchórz ksiądz Gaweł na świecie; nie pokazałem się na oczach.

Prawdziwy z ciebie Kastylijczyk, król Urinal[72], Hektor[73] grecki, mój chłopaku.

Prosiłem was, dajcie świadectwo, że my tu czekałem sześć albo siedem, dwie albo trzy godziny na niego, a on się nie stawiłem.

Tym mędrszy z niego człowiek, panie doktorze! On kuruje dusze, jak ty kurujesz ciała; gdyby przyszło między wami do bójki, szlibyście pod włos waszego rzemiosła. Czy to nieprawda, panie Page?

Mości Płytku, byłeś sam kiedyś sławnym zawadiaką, choć dziś jesteś człowiekiem pokoju.

Do króćset beczek, panie Page, choć dziś stary ze mnie człowiek i przyjaciel pokoju, na widok pałasza świerzbią mnie palce, żeby nim świsnąć w powietrzu. Choć jesteśmy sędziami pokoju, doktorami lub kanonikami, panie Page, zostało w nas jeszcze trochę soli młodości; jesteśmy synami niewiast, panie Page!

Wielka prawda, panie Płytku!

Dowiedziemy tego w potrzebie, panie Page. Mości doktorze Kajuszu, przychodzę tu, żeby cię do domu zaprowadzić. Jestem stróżem publicznego pokoju. Pokazałeś się mądrym doktorem, jak ksiądz Hugo mądrym a cierpliwym kapłanem. Musisz pójść ze mną, mości doktorze!

Za pozwoleniem, mości sędzio. Ach, monsieur Patrzywodo!

Patrzywodo? Co to byłem?

Patrzywoda znaczy w naszym angielskim języku zuch, waleczny.

To, na honor, tyle u mnie Patrzywoda, co u którego bądź Anglika. Ten psubrat, ksiądz urwis! Na honor, obciąłem mu uszy.

Jeszcze on ci skroi kurtkę, mój zuchu!

Skroi kurtkę? Co to byłem?

To się znaczy: przeprosi publicznie.

Na honor, dopilnuję, żeby mi kurtkę skroiłem; domagam się, żeby mi kurtkę skroiłem.

Albo ci ją skroi, albo go sam stąd wymiotę; rzecz to moja.

Ja dziękował za to aspanu[74].

Prócz tego, mój zuchu — (do innych na stronie). Lecz naprzód, panie gościu, panie Page i ty cavalero Chudziaku, śpieszcie przez miasto do Frogmore.

Czy znajdziemy tam plebana Hugo?

Znajdziecie. Zobaczcie, w jakim jest humorze. Ja tymczasem poprowadzę doktora przez pola. Czy przyjmujecie projekt?

Zgoda.

Żegnamy, panie doktorze!

Na honor, zabiłem księdza, bo on mówiłem do Anusi Page za jakimś urwisem.

Niech ginie! Włóż do pochwy twoją niecierpliwość, polej zimną wodą żółć twoją gorącą. Chodź ze mną przez pola do Frogmore, a zaprowadzę cię tam, gdzie znajdziesz pannę Annę w pewnym folwarku, na zabawie. Będziesz miał porę prawić jej koperczaki[75]. Co o tym myślisz?

Ja dsiękowal panu za to; ja cię kochalem, a na zaplata, ja cię zarekomendował dobrym goście, hrabie, kawalery, panowie i szlachta, moje pacjenci.

Ja za to będę twoim adwersarzem przy pannie Annie. Czy dobrze powiedziałem?

Na honor, dobrze, bardzo dobrze powiedzialem.

Więc nogi za pas, i w drogę!

Szedlem za moje pięty, Janek Rugby.

Proszę cię teraz, pachołku toprego pana Chutziaka, a przyjacielu Głuptasie z nazwiska, powietz mi, ot której strony wyglątałeś pana Kajusza, który się sam mianuje toktorem metycyny?

Od której strony? Od strony zamku, od strony parku, od każdej strony; na drodze od starego Windsor, na każdej drodze, prócz drogi do miasta.

Więc proszę cię uprzejmie, wyjrzyj jeszcze i na tę trogę.

Chętnie, panie.

Otpuść mi Panie, jak pełny jestem cholery, jak jestem wstrząśnięty aż to głępi tuszy! — Uratuję się, jeśli mnie zawiedzie. — Co za melancholia mnie opanowała! — Potłukę mu wszystkie jego nocniki na urwisa tego pałce, przy pierwszej sposopności, otpuść mi Panie! śpiewa

Panie, zmiłuj się nate mną! Okrutnie na płacz mi się zpiera.

Tędy, przybliża się tędy, księże plebanie!

Z żadną bronią, panie! Zbliża się pan mój, pan Płytek i jeszcze pan jakiś inny od strony Frogmore, przez kołowrót, tędy.

Taj mi moją rewerentę[78], alpo raczej trzymaj ją w pogotowiu.

Co tam nowego, mości plebanie? Dzień dobry, zacny księże Hugonie! Widzieć szulera bez kostek, a dobrego literata daleko od książek, to cud prawdziwy.

O, słodka panno Anno Page!

Pozdrawiamy, dobry księże Hugonie!

Zachowaj was Poże w swojej świętej łasce, zachowaj was wszystkie!

A to co się znaczy? Szabla i brewiarz[79]; czy jedną i drugi praktykujesz, księże proboszczu!

StrójA zawsze młody; w kaftanie tylko i spodniach, gdy to dzień jakby umyślnie dla romatyzmu stworzony.

Są tego powoty i przyczyny.

Przychodzimy, żeby ci oddać dobrą usługę, księże proboszczu.

Więc słucham: co za usługa?

Jest stąd niedaleko pewien dostojny szlachcic, który, jak się zdaje, przez kogoś pokrzywdzony, tak pokłócił się z własną godnością i cierpliwością, jak może nigdy jeszcze nie widziałeś.

Ośm krzyżyków[80] z górą przeżyłem, a nie zdarzyło mi się nigdy słyszeć o człowieku jego stanu, powagi i nauki, co by się do tego stopnia zapomniał.

Kto to?

Zdaje mi się, że znasz go: pan doktor Kajusz, sławny medyk francuski.

Chryste Panie! Nie zropiłpyś mi większej przyjemności, gdypyś mi mówił o talerzu rosołu.

Dlaczego?

On tak zna Hipokrata[81] i Galena[82], jak — a to tego to urwis, taki łotr i tchórz, z jakim pragnąłpyś zropić znajomość.

O zakład, że to człowiek, z którym się bić zamierzał.

O, słodka panno Anno!

Tak się zdaje, wnosząc z jego oręża. Nie dajcie się im zbliżyć do siebie. Widzę, że nadchodzi doktor Kajusz.

PojedynekNie, dobry księże plebanie; włóż szablę do pochwy.

I ty włóż twoją, dostojny panie doktorze.

Rozbrójcie ich; niech się wytłumaczą. Byle mieli skóry całe, niech kaleczą naszą angielszczyznę.

Prosiłem o pozwolenie, aby powiedziałem jedno słówko twojemu ucho: czemu się nie stawiłem na placu.

Chwilkę cierpliwości; co się otwlecze, to nie uciecze.

Na honor, ty byłem tchórz, Gaweł kundel, Maciek małpa.

Proszę cię, tylko nie wystawiaj nas na pośmiewisko ludzi. Pragnę pyć twoim przyjacielem, a tak lup owak tam ci satysfakcję; potłukę twoje nocniki na twojej hultajskiej pałce za to, że nie stawiłeś się na umówionym miejscu.

Diable! Janek Rugby i pan gospodarz de la Jarretière[83], czy go nie czekałem, aby go zabiłem? Czy go nie czekałem na plac umówiony?

Jakem chrześcijanin, czy rozumiesz? Patrz, jakem chrześcianin, tu pył plac umówiony. Niech pan gospotarz spot Potwiązki sętzią naszym pętzie!

Pokój, święty pokój, Galio i Walio, Francuzie i Walijczyku, doktorze duszy i doktorze ciała!

A to mi pięknie powiedziałem, doskonale powiedziałem!

Ksiądz, Lekarz, PojedynekPokój! Powtarzam. Słuchajcie gospodarza spod Podwiązki. Czy ze mnie polityk? Czy subtelna głowa? Czy drugi Machiawel[84]? Chciałżebym stracić mojego doktora? Nie, bo on mi daje pocje[85] i mocje. Chciałżebym stracić mojego plebana? Mojego księdza? mojego przewielebnego Hugona? Nie, bo on mi wykłada Księgi Rodzaju i pokazuje drogę do raju. Daj mi więc twoją ziemską rękę — dobrze — a teraz ty daj mi twoją rękę niebiańską — dobrze. Zwolennicy umiejętności, oszukałem was obu, każdemu błędne wskazałem miejsce. Serca wasze są nieustraszone, skóry wasze całe; niech teraz wszystko skończy się na wazie ponczu[86]. Dalej! Dajcie ich szable w zastaw — za mną! Przyjaciele pokoju, za mną! Za mną! Za mną!

Możecie mi wierzyć, gospodarzowi przewróciło się w głowie. Spieszmy za nim, spieszmy!

O, słodka Anno Page!

Ha, czy zrozumiałem dobrze? Czy zrobiłem z nas dwa dudki? Ha! ha!

Zemsta, ZgodaToprze, toprze! Wziął nas, witzę, na funtusz. Proszę cię, żyjmy w zgotzie, szukajmy we twa mózgi, jak się zemścić na tym parszywym, fałszywym hultaju, gospotarzu spot Potwiązki.

Na honor, z cały serca. On obiecałem mnie poprowadzić do Anny Page, na honor, a on mnie oszukałem.

Pątź spokojny, jeszcze ja mu rozpłatam jego pałkę. Chotź tylko ze mną.

Tylko naprzód! Mały zuszku. Przyuczyłeś się chodzić za drugimi, ale teraz jesteś przewodnikiem. Co wolisz, czy prowadzić moje oczy, czy przyglądać się piętom twojego pana?

Wyznaję, pani, że wolę iść przed tobą jak człowiek, niż deptać za nim jak karzełek.

O, mały z ciebie pochlebca; widzę, że wyjdziesz na dworaka.

Szczęśliwe spotkanie! Pani Page, dokąd droga?

Do twojej żony; czy znajdę ją w domu?

Znajdziesz ją znudzoną jak ty bezczynnością. Myślę, że gdyby wasi mężowie pomarli, pobrałybyście się obie.

Możesz być tego pewny; pobrałybyśmy sobie dwóch nowych małżonków.

Gdzież to znalazłaś tego kogutka na dachu?

Na śmierć zapomniałam, jak się nazywa jegomość, który go mężowi mojemu ustąpił. Chłopcze, jak imię twojemu rycerzowi?

Sir John Falstaff.

Sir John Falstaff!

To dziwna, że jego nazwiska w pamięci zatrzymać nie mogę. Jaka zażyłość między nim a moim mężem! — Ale czy doprawdy znajdę w domu twoją żonę?

Znajdziesz ją, zaręczam.

Więc z twoim pozwoleniem, mój panie; słabo mi, póki jej nie zobaczę.

Czy ten pan Page ma w głowie choć trochę oleju? Czy ma oczy? Czy ma zmysły? Jeśli je ma, to śpią wszystkie, bo się nimi nie posługuje. Toć ten pachołek poniesie list o dwadzieścia mil tak łatwo, jak działowa kula trafi do celu o dwieście kroków. On sam skłonnościom swojej żony pomaga, podsyca jej szaleństwa i sposobności im nastręcza. Zazdrość, ZemstaIdzie ona teraz do mojej żony, a z nią pachołek Falstaffa. Kto by nie dosłyszał, jaki tu deszcz z wiatrem śwista! A z nią pachołek Falstaffa! Dobry spisek! Pięknie uknowany! A nasze żony idą ręka w ręce do piekła. Ale cierpliwości! Złapię go na uczynku, zamęczę potem moją żonę, zedrę pożyczoną szatę skromności z tej udanej świętoszki, pani Page, ogłoszę przed światem samego Page'a za bezpiecznego, dobrowolnego Akteona, a wszyscy sąsiedzi przyklasną mojej popędliwości. (Bije zegar) Zegar znak mi daje, a moja pewność nakazuje mi poszukiwanie. Znajdę tam Falstaffa. Ludzie nie śmiać się z tego, ale raczej chwalić mnie będą, bo to rzecz tak pewna, jak że stała jest ziemia, iż znajdę tam Falstaffa. Idę.

Witamy, panie Ford.

Na uczciwość, miłe towarzystwo. Mam w domu coś dobrego i zapraszam was wszystkie!

Zmuszony jestem odmówić, panie Ford.

I ja także, panie Ford. Przyrzekliśmy obiadować z panną Anną, a nie chciałbym nie dotrzymać danego jej słowa za większą sumę pieniędzy, niżbym mógł powiedzieć.

Od dawna już toczy się sprawa o zamęście Anny Page z moim krewnym, Chudziakiem; dziś na koniec mamy otrzymać stanowczą odpowiedź.

Rachuję na twoją przychylność, ojcze Page.

Możesz być jej pewnym, panie Chudziaku. Duszą i ciałem stoję przy tobie; ale moja żona, panie doktorze, popiera gorąco twój interes.

A na honor, mlody panienka miłowałem mnie z całego serca. Mój gospodyni, pani Żwawińska, dawno mnie o tym zapewniłem.

A co mówicie o młodym panu Fenton? Tańcuje, wywija kominki, ma w oczach ogień młodości, komponuje wiersze, prawi jak z ambony, a jak kwiecień lub maj pachnie: jego będzie wygrana, jego będzie wygrana; to stoi w jego gwiazdach zapisane, jego będzie wygrana!

Tylko nie z moim przyzwoleniem; możecie być tego pewni. Szlachcic ten nie ma szeląga; żył w towarzystwie rozpustnego księcia i Poinsa; za niskie moje progi na jego nogi; wie on za wiele. Nie, nie, nie zawiąże on węzełka swojej fortuny palcami mojej substancji[87]. Jeśli ją weźmie, niech ją weźmie dla niej samej; grosze, które zebrałem, czekają na me przyzwolenie, a moje przyzwolenie nie idzie tą drogą.

Proszę z całego serca, niech z was choć kilku przyjmie moje zaproszenie. Oprócz dobrego jadła, nie braknie na krotochwili[88]: pokażę wam cudaka. Mości doktorze, musisz pójść ze mną, i ty także, panie Page, i ty, księże Hugonie.

Tym lepiej. Bądźcie zdrowi. Będziemy mieli dogodniejszą sposobność do konkurów[89] w domu pana Page.

Ruszaj do domu, Janek Rugby, i ja wróciłem niebawem.

Żegnam was, serduszka; wracam do mojego uczciwego Falstaffa, aby z nim jeden i drugi kufel kanaryjskiego wina wychylić.

Myślę, że on wprzódy[90] napije się u mnie brzozowego soku i będzie skakał, jak mu zagram. Proszę, mości panowie.

Idziemy, aby twojego cudaka zobaczyć.

Hola, Janku! Hola, Robercie!

Żwawo! żwawo; Czy kosz od bielizny —

Wszystko w pogotowiu. Hej tam, Robercie!

Spieszcie się, prędko! Prędko!

Tu go postawcie.

Powiedz twoim ludziom, co mają robić; nie mamy czasu do stracenia.

Jak wam już powiedziałam, Janku i Robercie, bądźcie gotowi w browarze, a na pierwsze moje zawołanie w lot przybywajcie, bez najmniejszej straty czasu, bez wahania się, weźcie kosz na ramiona, ruszajcie potem co tchu wam stanie, ponieście go między praczki na Daczetowej łące i rzućcie wszystko w bagnisty rów nad Tamizą.

Czy rozumiecie?

Raz i drugi całą rzecz im powtórzyłam; wiedzą dobrze, co mają robić. Idźcie teraz, a przybywajcie na pierwsze zawołanie.

Lecz patrz, zbliża się mały Robin.

Co tam nowego, młody mój kobuzku[91]? Jakie przynosisz mi nowiny?

Pan mój, sir John, czeka u tylnej furtki twojego domu, pani Ford, i prosi o posłuchanie.

Mała ty łątko[92], czy tylko nas nie zdradziłeś?

Nie, przysięgam. Pan mój nie wie, że tu jesteś, a zagroził mi wieczną wolnością, gdybym ci słowo o tym pisnął; przysiągł, że mnie odgoni.

Dobry z ciebie chłopczyna; twoje też milczenie za krawca ci stanie[93] i uszyje ci nowy kaftan i nowe rajtuzy. Idę się teraz schować.

Już bo i pora. — Idź, powiedz twojemu panu, że jestem sama. — Pani Page, pamiętaj, jaka twoja rola.

Bądź spokojna. Wyświstaj mnie, jeśli jej dobrze nie odegram. (Wychodzi)

Wszystko więc gotowe. Uczęstujemy tę chorowitą wilgoć, tę brzuchatą, wodnistą dynię; nauczymy go rozróżnić turkawki od sujek.

O, słodki sir Johnie!

MążPani Ford, nie mogę pochlebiać; nie mogę szczebiotać, pani Ford. Muszę ci teraz moje grzeszne życzenie wypowiedzieć: chciałbym, żeby mąż twój był w trumnie. Gotów jestem oświadczyć w przytomności największego magnata, że zrobiłbym z ciebie moją panią.

PięknoJa twoją panią, sir Johnie? Licha byłaby ze mnie pani.

Niech mi cały dwór francuski drugą taką pokaże. Widzę, jak twoje oczy walczyłyby o pierwszeństwo z diamentami. Piękny łuk twojego czoła godny najpiękniejszego weneckiego stroiku.

Prosta chustka, prosta tylko chustka mojemu czołu przystoi, a i ta nawet nie bardzo.

Jak możesz tak mówić, tyranko? Przepyszna byłaby z ciebie dworska dama. Twoja pewna i elastyczna noga rozkoszny dałaby ruch całej twojej kibici w półzaokrąglonej spódnicy. Wiem, co by z ciebie było, gdyby twój nieprzyjaciel fortuna nie była w wojnie z twoją przyjaciółką naturą. Tego przynajmniej nie możesz utaić.

Wierzaj mi, na wszystkim mi tym zbywa.

A dlaczegóż cię pokochałem? Niech ci to służy za dowód, że jest w tobie coś nadzwyczajnego. Słuchaj, nie mogę pochlebiać, nie mogę powiedzieć, że jesteś tym lub owym, jak niejeden z tych cedzących słówka fircyków[94], co to chodzą jak kobiety w męskim ubiorze, a pachną jak babiniec na Matkę Boską Zielną, nie mogę, bo kocham cię, ciebie tylko, bo godna jesteś mojej miłości.

Nie zdradź mnie tylko, Johnie, ale mi się wszystko zdaje, że ty kochasz panią Page.

Mogłabyś równie dobrze powiedzieć, że kocham przechadzkę przede drzwiami więzienia za długi, które tak mi jest obrzydłe jak wyziewy pieca wapiennego.

Co do mnie, Bóg wie jeden, jak serdecznie cię kocham; przyjdzie czas, w którym się o tym dowodnie przekonasz.

Trwaj w tych uczuciach, a ja na nie zasłużę.

Ach! Muszę ci wyznać, że już na nie zasłużyłeś, bo nie miałabym ich inaczej.

Pani Ford, pani Ford! Pani Page stoi u drzwi, zapocona, zadyszana, z obłąkanymi oczyma, i gwałtem pragnie z tobą mówić i to natychmiast.

Nie chcę, żeby mnie widziała; schowam się za obicie.

O, schowaj się, proszę, bo to pierwszego rzędu papla z tej kobiety. Chowa się Falstaff. — Wchodzą: pani Page i Robin O co tu chodzi? Co tam nowego?

O, pani Ford, co ty zrobiłaś? Czekają na cię wstyd i ruina; zgubiłaś się na wieki.

Jak to rozumiesz, dobra pani Page?

Przebóg, pani Ford! Mieć tak uczciwego męża, a dawać mu takie powody do podejrzeń!

Jakie powody do podejrzeń?

Jakie powody do podejrzeń? Wstydź się! Jak grubo się pomyliłam w sądzie o twojej uczciwości!

O nieba! Co to wszystko znaczy?

Twój mąż się zbliża, kobieto, z całą windsorską policją, aby szukać szlachcica, który, jak powiada, jest teraz w jego domu, z twoim przyzwoleniem, aby grzesznie z jego nieobecności korzystać. Zginęłaś!

Spodziewam się, że tak nie jest.

Daj Boże, aby tak nie było, abyś nie miała u siebie takiego człowieka! Ale to niewątpliwa prawda, że mąż twój nadchodzi, a za nim połowa ludności windsorskiej, aby szukać tego jegomościa. Wyprzedziłam ich, żeby cię o wszystkim uwiadomić. Jeśli się nie czujesz do winy, cieszę się z tego bardzo; lecz jeśli masz tu przyjaciela, oddal go, oddal go co prędzej. Nie stój tylko jak odurzona; przywołaj cały twój dowcip[95] na pomoc, broń twojego dobrego imienia, albo żegnaj szczęśliwe życie na wieki!

Co tu począć? Jest tu szlachcic, drogi mój przyjaciel, a wstyd mój własny mniej mnie trwoży, niż jego niebezpieczeństwo. Wolałabym raczej widzieć go stąd daleko, niż mieć tysiąc funtów w kieszeni.

Przez Boga żywego! Skończ twoje: wolałabym raczej i wolałabym raczej; pamiętaj, że mąż twój o trzy stąd kroki; myśl, jak by go stąd wydobyć, bo w domu ukryć go nie można. — Jakże mnie zawiodłaś! — Patrz, widzę kosz — jeśli to jegomość nie wyjątkowej postaci, może się do kosza wcisnąć — przykryj go z wierzchu brudną bielizną, jakbyś wszystko do zolowania posyłała; — ale nie — teraz właśnie pora prania, każ twoim dwom sługom ponieść go na Daczetową łąkę.

Za gruby, aby się tu zmieścić: co tu począć?

Pokaż mi go, pokaż mi go! O, pokaż mi go! Zmieszczę się, zmieszczę się. Słuchaj rady twojej przyjaciółki; zmieszczę się.

Co? Sir John Falstaff? A twoje listy, kawalerze?

Kocham cię. Ratuj mnie tylko; pomóż mi wcisnąć się do kosza. Nigdy —

Chłopcze, pomóż nam przykryć twojego pana. Zawołaj twoich ludzi, pani Ford. A ty zwodniku, kawalerze!

Hola, Janku, Robercie! Janku! Wychodzi Robin. — Wchodzą Służący Zabierzcie te brudy, a żwawo. Gdzie drążek? Co tam mruczycie pod nosem? Ponieście je do praczki na Daczetowej łące. W drogę, a żwawo!

Zbliżcie się, proszę. Jeśli podejrzenia moje są bezzasadne, śmiejcie się ze mnie, szydźcie ze mnie; zasługuję na to. — Co to i gdzie niesiecie?

Jużci brudną bieliznę do praczki.

A tobie co do tego, gdzie ją niosą? Jeszcze tylko tego brakło, żebyś nos wścibiał do prania brudnej bielizny.

Do prania brudnej bielizny! Chciałbym, żebyś się przódy sama wyprała. Brudy! brudy! brudy! Tak jest, brudy, zaręczam, brudy, jakich jeszcze żadna praczka nie wyprała, jak się o tym naocznie przekonacie. Wychodzą Służący z koszem Panowie, miałem sen tej nocy, i sen wam ten opowiem. Oto moje klucze; idźcie do moich pokojów, szukajcie, szperajcie, a znajdziecie. Zapewniam was, że wykurzycie lisa; czekajcie tylko, żebym mu wprzódy z tej strony zaskoczył. Dobrze — a teraz do nory!

Uspokój się, dobry panie Ford. Sam sobie wielką krzywdę wyrządzasz.

Masz rację, panie Page! — Idźmy teraz na górę, panowie; zobaczycie niebawem polowanie. Za mną, panowie! Wychodzi

Fantastyczne to humory i zaztroście.

To nie francuski moda; we Francji zazdrosny nie było.

Idźmy za nim, panowie; zobaczymy, jak się to wszystko skończy.

A co, czy nie dubeltowy[96] figiel?

Nie wiem, co więcej mnie bawi, czy wyprowadzenie w pole mojego męża, czy sir Johna.

Jak mu tam ciepło być musiało, gdy mąż twój pytał, co było w koszu!

Wszystko mi się zdaje, że mu bardzo potrzebna będzie kąpiel; tak więc rzucenie do wody na dobre mu wyjdzie.

Na szubienicę z tym nieuczciwym urwisem! Chciałabym, żeby wszystkich podobnych hultai podobny los spotkał.

Mąż mój, jak wnoszę, musiał mieć szczególne podejrzenie, że Falstaff był w jego domu, bo nigdy jeszcze nie widziałam go w takim paroksyzmie zazdrości.

Zrobię zasadzkę na wyświecenie tej rzeczy. Co do Falstaffa, trzeba mu jeszcze nowy figiel wypłatać, bo trudno, żeby jedno lekarstwo wyleczyło go z tej rozpustnej choroby.

Czy nie byłoby dobrze wyprawić do niego w poselstwie to głupie ścierwo, panią Żwawińską, z przeproszeniem, że go do wody rzucono, a z nową nadzieją, aby go tym sposobem przywabić na powtórne cięgi?

Zróbmy tak. Zaproś go jutro rano na ósmą godzinę, żeby mu dzisiejszą nieprzyjemność wynagrodzić.

Nie mogę go znaleźć. Kto wie, czy ten urwis nie chwalił się z rzeczy, których dopiąć nie mógł.

Czy słyszysz?

Pięknie mnie traktujesz, panie Ford, nie ma co powiedzieć.

To prawda.

ModlitwaBodaj niebo zrobiło cię lepszym od twoich myśli!

Amen.

Sam ciężko się krzywdzisz, panie Ford.

Cóż robić? Muszę znieść wszystko.

Jeśli tu jest kto w tym tomu, alpo w tych pokojach, alpo tych skrzyniach, albo szafach, niech Pan Póg otpuści moje grzechy w tzień sątu!

Na honor, i ja tak myślał, nikt tu nie było.

Fe, fe, panie Ford! Czy się nie wstydzisz? Co za duch, co za diabeł myśl ci tę podszepnął? Nie chciałbym zapaść na tę chorobę za wszystkie skarby windsorskiego zamku.

Moja w tym wina, panie Page, cierpię też za to.

Cierpisz za złe sumienie. Żona twoja tak jest uczciwa kopieta, jakiej pym nie znalazł między pięcioma tysiącami i pięćset w totatku.

Na honor, widziałem teraz, że to uczciwa kobieta.

Niech i tak będzie — obiecałem wam obiad — chodźcie ze mną do parku. Proszę was, przebaczcie mi; wyłożę wam później przyczyny, dla których to zrobiłem. A ty, żono, i ty, pani Page, proszę was, przebaczcie mi także, proszę was z całego serca, przebaczcie mi.

Idźmy, panowie, ale uprzedzam, że śmiać się z niego będziemy. Zapraszam was do mojego domu jutro na śniadanie; pójdziemy potem razem na ptaki, bo mam przedziwnego sokoła. Czy zgoda?

Zgoda na wszystko.

Gdzie pędzie jeden, może rachować na mnie trugiego to kompanii.

Gdzie byłem jeden lub dwa, to ja dorobiłem trzeci.

Proszę, panie Page, idźmy.

A ja cię teraz proszę, nie zapomnij o tym wszawym urwisie, gospotarzu.

Dobry, dobry, na honor, z cały serca!

Wszawym urwisie, który się ważył trwiny z nas stroić.

Ach, cóż więc począć?

Przerwij ich rozmowę, pani Żwawińska; mój krewny sam przemówi w własnym interesie.

Trafię czy nie trafię, wolna próba.

Nie trać tylko serca.

StrachNie, nie przestraszy mnie ona; tego się nie boję; ale wyznaję, że drżą pode mną łydki.

Anusiu, pan Chudziak chciałby z tobą kilka słów pogadać.

A jakże się miewa dobry nasz pan Fenton? Słówko, jeśli łaska.

Przybliża się, więc do szturmu, kuzynie! Chłopcze, pamiętaj, miałeś ojca —

Miałem ojca, panno Anno; stryj mój mógłby ci o nim zabawne opowiadać historie. Proszę cię, stryjaszku, opowiedz pannie Annie figiel, jak ojciec mój wykradł dwie gęsi z kojca.

Panno Anno, synowiec mój kocha cię.

O kocham, jak jaką bądź inną pannę w całym hrabstwie Gloucesterskim.

Da ci utrzymanie godne szlachcianki.

Dam je, na przekorę wielkim i małym, dam, jak to szlachcicowi na zagrodzie przystoi.

Zapisze ci na grosz wdowi sto pięćdziesiąt funtów.

Pozwól, dobry panie Płytku, niech sam dla siebie konkuruje.

Dziękuję ci za to, panno Anno, dziękuję ci za to pocieszające słowo. Panna Anna pragnie z tobą mówić, synowcze, więc was sam na sam zostawiam.

Cóż więc, panie Chudziaku?

Cóż więc, panno Anno?

Jaka jest twoja ostatnia wola?

Moja ostatnia wola? Do kroćset beczek! A to mi piękne żarty! Jeszcze, dzięki niebu, nie napisałem mojej ostatniej woli; jeszcze ze mną tak źle nie jest, dzięki Bogu.

Chciałam powiedzieć, panie Chudziaku, czego ode mnie żądasz?

Żeby powiedzieć prawdę, osobiście, żądałbym od ciebie albo mało, albo nic. Lecz twój ojciec i stryj mój zrobili mi pewne propozycje; jeśli mi się to poszczęści, bardzo dobrze; jeśli nie poszczęści, to cóż robić? Daj panie Boże radość innemu! Zresztą oni ci lepiej powiedzą, jak stoją rzeczy; zapytaj twojego ojca, który się zbliża.

Dobry mój panie, nie gniewaj się na mnie.

Proszę cię, przestań córkę mą nawiedzać.

Adresuj się do pani Page, tylko śmiało.

Wybaw mnie, matko, od głupiego męża.

Nie bój się, mam ja lepszego na myśli.

Mojego pana, doktora Kajusza.

Żegnam cię, pani, żegnam cię, Anusiu.

To moja sprawa, panie Fenton. Jak to, mówiłam, i ty chcesz rzucić twoje dziecko w objęcia jakiegoś tam głuptasa, lub jakiegoś doktora? Wiedz, panie Fenton, moja to sprawa.

Niech ci za to pan Bóg stokrotnie zapłaci! Uczciwe to serce; dla takiego serca gotowa kobieta w ogień się rzucić lub skoczyć do wody. A jednak Przysięgapragnęłabym, żeby pan mój dostał Anusię, albo pragnęłabym, żeby ją dostał pan Chudziak, a prawdę mówiąc, pragnęłabym, żeby ją dostał pan Fenton. Co będę mogła dla wszystkich trzech zrobię, bo to wszystkim trzem przyrzekłam, a dane słowo, to rzecz święta, przede wszystkim dla pana Fenton. A teraz śpieszę z innym poselstwem od dwóch moich pań do sir Johna Falstaffa. Co za cielę ze mnie, że już tu tyle czasu straciłam! Wychodzi

Hola, Bardolf!

Jestem, panie.

Przynieś mi kwartę wina, a dorzuć grzankę. Wychodzi Bardolf Dożyłem więc tego, żeby mnie wyniesiono w koszu i rzucono do Tamizy jak rzeźnicze podróbki? Jeśli raz jeszcze podobnego mnie co spotka, każę sobie z czaszki mózg wyjąć, omaścić i dać psu na kolędę. Toć te hultaje cisnęli mnie do wody z tak spokojnym sumieniem, jakby szło o utopienie ślepych szczeniąt, piętnaścioro jednym pomiotem; a dość rzucić oko na moją figurę, żeby się domyślić, iż mam pewną skłonność do zatonięcia; choćby woda była głęboka jak piekło, na samo dno pójdę. Byłbym niewątpliwie utonął, gdyby, na moje szczęście, nie było przy brzegu mielizny; a to jest rodzaj śmierci, którym się brzydzę, bo woda wydyma człowieka, a co by się ze mnie zrobiło, gdyby mnie wydęła woda? Byłaby ze mnie prawdziwa Góra-Mumia.

Pani Żwawińska chciałaby mówić z tobą, panie.

Czekaj, niech wprzódy wleję trochę wina do tamizianej wody, bo żołądek mój tak zimny, jak gdybym połknął kilka pigułek ze śniegu dla ochłodzenia nerek. Zawołaj ją teraz.

Hola, mościa pani!

Z przeproszeniem; przebacz, dostojny panie; życzę dostojnemu panu dzień dobry.

Zabierz te kielichy, a przynieś mi kwartę gorącego wina; tylko przyrządź trunek jak należy.

Czy z jajami?

Nie, czysty; nie lubię kurzego nasienia w moim napitku. Wychodzi Bardolf Co masz mi do powiedzenia?

Co mam do powiedzenia? Przychodzę do ciebie, panie, w poselstwie od pani Ford.

Od pani Ford? Mam już po gardło twojej pani Ford; dobry już jej zapłaciłem fordan[98] ani chcę więcej o niej słyszeć.

Ach, biedne serduszko! To nie jej wina. Wścieka się za to na swoich ludzi, którzy nie zrozumieli jej myśli.

Jak ja nie zrozumiałem, budując na obietnicach szalonej niewiasty.

Ach, panie! Gdybyś widział, jak ona lamentuje nad tym wypadkiem, serce by się w tobie krajało. Mąż jej idzie dziś polować na ptaki; raz jeszcze zaprasza cię do siebie, między ósmą a dziewiątą. Muszę co prędzej zanieść jej odpowiedź. Wynagrodzi cię za wszystko, możesz mi wierzyć.

Niech i tak będzie. Powiedz jej, że przyjdę, a dodaj, niech pomyśli, co jest człowiek, niech rozważy jego słabości, a potem niech sądzi o mojej zasłudze.

Powiem jej wszystko.

Pamiętaj. Więc mówiłaś między dziewiątą a dziesiątą?

Nie, między ósmą a dziewiątą.

Dobrze; idź teraz z Bogiem; nie chybię terminu.

Pokój z tobą, panie. wychodzi

Dziwno mi, że nic jeszcze nie słyszałem o panu Strudze; uprzedził mnie jednak, żebym na niego czekał. Pieniądze jego bardzo mi do smaku. Otóż i on.

Szczęść Boże!

Witamy, panie Strugo. Przychodzisz zapewne dowiedzieć się, co zaszło między mną a żoną Forda?

Tak jest, sir Johnie, to powód moich odwiedzin.

Panie Strugo, nie chcę ci kłamać; byłem w jej domu o wyznaczonej godzinie.

I znalazłeś przyjęcie?

Bardzo niemiłe, panie Strugo.

Jak to, panie? Czy nagle zmieniła postanowienie?

Bynajmniej, panie Strugo, ale ten wymokły cornuto[99], jej małżonek, panie Strugo, palony ciągłą zazdrością, nadbiegł w chwili naszego spotkania, gdyśmy się uściskali, ucałowali, wieczną miłość przysięgli, odegrali, że tak powiem, prolog naszej komedii, a za nim przyleciała psiarnia jego kompanów, zazdrością jego podszczuwanych, czy uwierzysz, aby szukać w całym domu gacha[100] jego żony.

Jak to, gdy tam byłeś?

Gdy tam byłem.

A on cię szukał, ale nie mógł znaleźć?

Opowiem ci wszystko. Szczęśliwym wpływem mojej dobrej gwiazdy nadbiega niejaka pani Page, donosi, że Ford się zbliża, i wpada na myśl — bo żona Forda straciła głowę — żeby mnie wynieść z domu w koszu na bieliznę.

W koszu na bieliznę?

Tak jest, w koszu na bieliznę. Zapakowały mnie więc z brudnymi koszulami, spódnicami, skarpetkami, zasmarowanymi serwetami, tak, panie Strugo, że była tam mieszanina smrodów, jakie jeszcze nigdy nie obraziły ludzkiego nosa.

A jakże długo tam zostałeś?

Dowiesz się o wszystkim, panie Strugo, co wycierpiałem, żeby tę kobietę, dla twojego dobra, do złego poprowadzić. Gdy więc tak byłem do kosza zapakowany, dwóch hajdamaków ze służby Forda, przywołanych przez panią, odebrało rozkaz, aby mnie ponieść, pod nazwiskiem brudnej bielizny, na Daczetową łąkę. Wzięli mię więc na ramiona, w samych drzwiach spotkali zazdrosnego durnia, swojego pana, który ich dwa czy trzy razy zapytał, co nieśli w koszu. Drżałem ze strachu, żeby czasem nie przyszła myśl temu wściekłemu hultajowi zajrzeć do kosza; ale przeznaczenie, które go wskazało na rogala, wstrzymało mu rękę; tak więc on wszedł do domu, aby mnie szukać, a ja wyszedłem pod firmą brudnej bielizny. Lecz słuchaj końca, panie Strugo. Wycierpiałem męki trzech rodzajów śmierci: naprzód, okrutny strach, żeby mnie nie znalazł ten zgniły baran zazdrosny; po wtóre, siedziałem zgięty w obręcz jak dobra klinga, szpic do rękojeści, pięta do głowy; na koniec, byłem zaszpuntowany, jak dobra okowita, śmierdzącą bielizną, we własnej fermentującą tłustości. Wyobraź sobie to wszystko, — człowiek mojej natury — wyobraź sobie to wszystko; ja, co jestem czuły na gorąco jak masło, ja, człowiek w ciągłym roztopie i odwilży! To był cud wyraźny, że się nie udusiłem. Pomyśl teraz, że właśnie kiedy najgorętsza była kąpiel, gdy byłem więcej niż na połowę wyduszony w tej tłustości jak holenderska sztufada[101], rzucono mnie do Tamizy, i gorącego do czerwoności ostudzono jak podkowę w lodowatej wodzie. Pomyśl tylko, rozpalonego do czerwoności! Pomyśl tylko, panie Strugo!

Wierzaj mi, panie, ubolewam z całego serca, że dla mojej miłości tyle wycierpiałeś. Widzę, że trzeba mi wszelkiej wyrzec się nadziei, bo nie sądzę, abyś chciał raz jeszcze szczęścia u niej próbować.

Panie Strugo, wolałbym raczej, żeby mnie rzucono do Etny[102], jak mnie rzucono do Tamizy, niż żebym ją miał tak zostawić. Mąż jej poluje dziś na ptaki; odebrałem od niej nowe poselstwo; czeka na mnie, panie Strugo, między ósmą a dziewiątą.

Zdaje mi się, że już wybiła ósma.

Już wybiła ósma? Muszę więc śpieszyć na umówione miejsce. Przyjdź do mnie, skoro znajdziesz wolną chwilę, a dowiesz się o skutku mojej wyprawy. Wszystko na tym się skończy, że będzie twoją. Bądź zdrów! Będziesz ją miał, panie Strugo; przyprawisz rogi panu Ford, panie Strugo! (Wychodzi)

Ha, ha! Czy to widzenie? Czy to sen? Czy śpię? Panie Ford, obudź się, obudź się, panie Ford! Jest dziura w twojej najlepszej szacie, panie Ford. Oto są skutki małżeństwa! Oto są skutki posiadania bielizny i koszów! To dobrze; sam ogłoszę przed światem, czym jestem. Złapię teraz tego rozpustnika; jest w moim domu; nie wymknie mi się; niepodobna[103], żeby się wymknął; nie wciśnie się przecie do sakiewki, ani do pieprzniczki, a jeżeli diabeł, który się nim opiekuje, na pomoc mu nie przyszedł, będę go szukał w mysiej jamie. Choć muszę zostać tym, czym jestem, to przynajmniej to, czym bym być nie chciał, nie zrobi mnie potulnym. Jeśli mam rogi, które mnie do szaleństwa doprowadzą, to przynajmniej, jak wściekły, będę bódł tymi rogami. Wychodzi

Czy myślisz, że jest już w domu Forda?

Jestem pewna, że jest już, albo będzie za chwilę. Trudno opowiedzieć, jak szaleje na samą myśl o swojej kąpieli w Tamizie. Pani Ford czeka na ciebie z niecierpliwością.

Idę do niej za chwilę, tylko wprzódy mojego chłopaka do szkoły poprowadzę. Ale zbliża się jego nauczyciel; widzę, że dziś rekreacja. Wchodzi sir Hugo Evans Jak to, księże Hugonie, czy nie ma dziś szkoły?

Nie; pan Chudziak wyprosił tziś tla stutentów rekreacja.

Daj mu za to, panie Boże, długie zdrowie!

Uczeń, NauczycielKsięże Hugonie, mąż mój powiada, że syn mój żadnych nie robi postępów w szkole. Proszę cię, zadaj mu kilka pytań z gramatyki.

Pójtź tu sam, Wilhelmku; trzymaj prosto głowę; pójtź tu sam. Pani Page. No! Idźże do księdza proboszcza; trzymaj prosto głowę, a odpowiadaj śmiało na pytania pana profesora; nie bój się.

No! idźże do księdza proboszcza; trzymaj prosto głowę, a odpowiadaj śmiało na pytania pana profesora; nie bój się.

Wilhelmku, ile mają liczp rzeczowniki?

Dwie.

Kto by myślał? Mnie się zawsze zdawało, ze było ich jedna więcej, boć przecie mówią: plecie trzy po trzy.

Skończ twoje paplanie. Jak po łacinie piękny, Wilhelmku?

Pulcher[104].

A, co do tego, to prawda, boć co pulchne, to piękne.

Prostotuszna z ciepie niewiasta; proszę cię, tylko nie przerywaj nam egzaminu. Co jest lapis[105], Wilhelmku?

Kamień.

A co jest kamień, Wilhelmku?

Glazik.

Nie, kamień jest lapis; proszę cię, zanotuj to sopie w pamięci.

Lapis.

Partzo toprze, Wilhelmku. A jak się to nazywa, skat się pożyczają artykuły[106]?

Artykuły pożyczają się od zaimków, które się odmieniają, jak następuje: Singulariter, nominativo hic, haec, hoc[107].

Nominativo hig, haeg, hog, proszę teraz, taj paczność; genitivo[108], huius, a jak jest accusativo[109]?

Accusativo, hincAccusativo, hinc.

Zapisz sopie w pamięci, moje tziecko, Accusativo hing, hang, hong.

Hang, hong, to jakaś chińska łacina.

Skończ twoje paplanie, niewiasto. Jak vocativo[110], Wilhelmku?

O — vocativo, O!

Pamiętaj, Wilhelmku, vocativo jest caret[111].

Wygodny to wózek, ale na co to biednym ludziom o nim myśleć.

Skończ, kopieto!

Cicho!

Powiedz teraz dativo[112].

Dativo, huic.

A to co mi za łacina? Grzeszysz, księże proboszczu, jeśli takich wyrazów uczysz dzieci; nie ma po co do szkoły je posyłać, zbyt tylko prędko same się tego w domu nauczą. Fe, wstydź się, księże proboszczu!

Kopieto, czy głowę straciłaś? Czy nie masz zmysłu na przypatki, liczpy i rotzaje? Taka z ciebie głupia chrześcijanka, jakiejpym sopie mógł zapragnąć.

Proszę cię, nie przerywaj!

A teraz, Wilhelmku, odmieniaj mi zaimek względny.

Zapomniałem.

Zaimek względny jest qui, quae, quod[113]. Jeśli mi raz jeszcze zapomnisz twoje qui, twoje quae, twoje quod, zajrzymy do starej pani. A teraz idź pawić się, ruszaj.

Większy z niego mędrek, niż myślałam.

Niesłychaną ma pamięć. Żegnam, pani Page.

Żegnam, dobry księże proboszczu. Wychodzi sir Hugo Idź do domu, migdałku. W drogę, niemało już straciłyśmy czasu.

Pani Ford, smutek twój pochłonął moje cierpienia. Widzę, że jesteś gorąca w miłości, a bądź przekonana, że wszystko tak ci zapłacę, iż nie będzie na szerokość włoska różnicy, a to, pani Ford, nie tylko w zwykłych obowiązkach miłości, ale i we wszystkich jej przyborach, dopełnieniach i obrzędach. Ale czy tylko pewna jesteś teraz, że mąż twój nas nie zajdzie?

Poszedł polować na ptaki, słodki sir Johnie.

Hej tam, kumo Ford, otwórz, otwórz co prędzej!

Skryj się do tego pokoju, sir Johnie.

Co tam nowego, kochaneczko? Czy jest kto w domu prócz ciebie?

Nie ma nikogo prócz mnie i moich ludzi.

Czy to tylko prawda?

Nie, wierzaj mi, nie ma nikogo. na stronie Mów głośniej.

Jeśli tak, to dzięki Bogu, że nie ma nikogo.

Dlaczego?

ZazdrośćBo twojego męża napadł nowy paroksyzm starej choroby. Słyszałam, jak z moim mężem dysputował. Tak wygaduje na wszystkich żonatych, tak przeklina wszystkie córki Ewy, jakiej bądź cery, tak bije się w czoło i krzyczy: „Puszczajcie, puszczajcie!”, że wszelkie szaleństwa, jakie dotąd widziałam, zdają mi się teraz potulnością, grzecznością i cierpliwością, z tym jego paroksyzmem[114] porównane. Cieszę się, że nie ma tu tłustego kawalera.

Jak to? Czy mówi o nim?

O nim tylko. Przysięga, że gdy go szukał ostatnią razą[115], wyniesiono go stąd w koszu; zapewnia mojego męża, że jest tu znowu teraz; odciągnął go z towarzyszami od rozpoczętej zabawy, aby się przekonać powtórnie, czy bezzasadne są jego podejrzenia. Cieszę się, że nie ma tu kawalera; niech teraz mąż twój zobaczy, na jakiego wystrychnął się dudka.

Jak jest stąd daleko, pani Page?

O trzy kroki, na rogu ulicy; będzie tu w mgnieniu oka.

Zginęłam! Kawaler jest tutaj.

A więc ciebie wieczny wstyd, a jego śmierć czeka. Co za kobieta z ciebie! Precz z nim, precz z nim! Lepszy wstyd, niż morderstwo.

Jakże go stąd wyprawić? Jak go ocalić? Czy znowu do kosza zapakować?

Nie, za nic na świecie nie dam się powtórnie do kosza pakować! Czy nie mógłbym się wymknąć, nim nadejdzie?

Niestety, trzech braci Forda stoi u drzwi z pistoletami tak, że wyjść stąd niepodobna[116]; inaczej mógłbyś się wymknąć, nim nadejdzie. Ale po co tu przyszedłeś?

Co ja tu pocznę? Schowam się do komina.

Zwyczaj ich flinty[117] w komin wystrzeliwać. Wleź raczej do pieca.

Pokaż go.

Ale nie, szukać cię tam nie omieszka[118]. Dla pamięci ma regestr[119] wszystkich pras, kufrów, szaf, waliz, studni i piwnic; z regestru będzie jedne po drugich przetrząsał: ani podobna w domu cię schować.

To wyjdę.

Ucieczka, PrzebranieJeśli we własnej wyjdziesz postaci, zginąłeś, kawalerze. Ale gdybyś się przebrał —

Jakby go tu przebrać?

Alboż ja wiem, nieszczęśliwa! Nie ma kobiecej sukni dość na niego przestronnej, inaczej mógłby zacisnąć kapelusz, spuścić podwikę[120], owinąć się szalem i ratować się ucieczką.

Poczciwe dusze, wymyślcie jaki ratunek! Gotowy jestem na wszystko, byle uniknąć nieszczęścia.

Ciotka mojej garderobianej, otyła kobieta z Brentford, zostawiła swoją suknię na strychu.

Daję słowo, suknia mu się ta nada, boć ona ma jego tuszę; jest tu także jej pilśniany[121] kapelusz i jej podwika. Wskocz więc na strych, kawalerze.

Słuchaj jej rady, słodki sir Johnie. Tymczasem poszukam tu z panią Page jakiego czepca.

Spiesz się, spiesz się! Wdziej tymczasem suknię; przyjdziemy niebawem, aby skończyć twoją toaletę.

Jak bym pragnęła, żeby go mąż mój spotkał w tym przebraniu! On nie może ścierpieć widoku tej starej baby z Brentford; przysięga, że to czarownica; zabronił jej w naszym domu nogą stanąć, inaczej zagroził jej kijem.

Niechże go naprzód Bóg poprowadzi pod kij twojego męża, a potem niech diabeł tym kijem kieruje!

Ale czy tylko mąż mój przyjdzie?

Przyjdzie, bo co mówiłam, jest prawdą, że mówi o koszu, choć nie wiem, skąd się o sprawie tej dowiedział.

Przekonamy się o tym. Nakażę moim ludziom kosz powtórnie wynosić i w samych drzwiach go spotkać, jak ostatnią razą[122].

Tylko go nie widać. Idźmy go przebrać za czarownicę z Brentford.

Powiem wprzódy moim ludziom, co mają robić z koszem. Idź tymczasem na górę, pospieszę za tobą co prędzej z potrzebnymi rupieciami. (wychodzi)

Na szubienicę z tym nieuczciwym hultajem! Nie potrafimy nigdy ukarać go dość surowo.

Dalej, chłopaki, weźcie znowu kosz na barki; pan wasz do drzwi się zbliża. Jeśli wam każe na ziemi kosz postawić, wykonajcie rozkaz. Nie traćcie czasu, zróbcie, jak powiedziałam. wychodzi

Chwytaj za drążek.

Daj Boże, żeby znowu nie był pełny kawalera!

Mam nadzieję, że tak źle nie będzie; wolałbym raczej nieść kosz pełny ołowiu.

A jeśli się pokaże, że to prawda, jak wrócisz honor mojemu rozumowi, który tak pokrzywdziłeś? — Postawcie kosz na ziemię, hultaje! Niech kto zawoła mojej żony[124]. W koszu młodzieniaszek! O, łotry wszeteczne! — To wyraźny przeciw mnie spisek całej bandy, całej łai[125] urwisów. Zawstydzimy teraz diabła. — Hola, mościa pani! Hola, przybywaj! Zobacz, co za uczciwą bieliznę do prania posyłasz.

A to już za wiele! Panie Ford, niepodobna dłużej wolnym cię zostawić; musimy cię związać.

To czysty lunatyk; to człowiek jak pies wściekły.

Wierzaj mi, panie Ford, to niedobrze, to wcale niedobrze.

I ja powtarzam: to wcale niedobrze. Zbliż się tu, mościa pani Ford! Mościa pani Ford, uczciwa niewiasto, skromna żono, uczciwe stworzenie, której mężem zazdrosny jest wariat! Podejrzewam cię bez powodów, mościa pani, czy nieprawda?

Niebo mi świadkiem, że mnie podejrzewasz bez powodów, jeśli mnie o jaką nieuczciwość podejrzewasz.

Piękna wymowa, miedziane czoło[126]; zobaczmy, jak długo to potrwa. Wyłaź, hultaju! Wyrzuca z kosza bieliznę

To przechodzi wszelkie wyobrażenie.

Czy wstydu nie masz? Co tobie do bielizny?

Potrafię ja cię znaleźć!

To sensu nie ma. Czy chcesz żony twojej suknie aresztować? Skończ, proszę.

Wytrząście kosz, powtarzam!

Co robisz, człowieku, co robisz?

Jak jestem człowiekiem, panie Page, wczoraj z mojego domu wyniesiono schowanego w tym koszu gacha; czy nie może tam być raz drugi? Jestem pewny, że znajduje się teraz w moim domu; moja wiadomość jest niewątpliwa; zazdrość moja ma podstawę. Wyrzućcie mi z kosza wszystką bieliznę!

Jeśli znajdziesz tam człowieka, jak pchłę go zabij.

Tu nie ma nikogo.

Na moje słowo, to niedobrze, panie Ford; sam się krzywdzisz.

Szukaj ratunku w motlitwie, panie Fort, a nie słuchaj potszeptów twojego serca; to zaztrość.

To tylko dowodzi, że nie ma w koszu człowieka, którego szukam.

Nie, nie ma go nigdzie, tylko w twoim mózgu.

Jeszcze ten raz pomóżcie mi dom mój przetrząsnąć, a jeśli nie znajdę, czego szukam, bądźcie dla mnie bez miłosierdzia, weźcie mnie za wieczny przedmiot waszego pośmiewiska; niech odtąd będzie przysłowie: zazdrosny jak Ford, który szukał w pustym orzechu gacha swojej żony. Bądźcie mi pomocą raz jeszcze; jeszcze raz ze mną szukajcie!

Hej, pani Page! Zejdź co prędzej, a przyprowadź z sobą starą kobietę; mąż mój chce wejść do pokoju.

Starą kobietę? Co za starą kobietę?

Mojej garderobianej ciotkę z Brentford.

Tę czarownicę? Tę starą hultajkę? Czy nie zakazałem jej do mojego domu przychodzić? Przychodzi tu z poselstwami, czy nieprawda? Prostoduszni z nas ludzie; nie wiemy wcale, co się tam dzieje pod płaszczykiem ciągnięcia kabały[127]. Rzemiosłem jej czary, zaklęcia, figury i Bóg wie, co tam jeszcze; wszystko to są rzeczy nad nasz rozum, nad nasze pojęcie. Zejdź mi tu zaraz, ty czarownico, zejdź mi tu zaraz, powtarzam!

Uspokój się mój dobry, kochany mężulku. Mości panowie, nie pozwólcie mu bić starej kobiety.

Śmiało, matko; nie bój się, pani Prat; daj mi rękę.

Dam ja tej matce synowskie powitanie. —Precz stąd, czarownico! bije go Ty łachmanie, ty kuglarko, ty tchórzu śmierdzący, ty banio nalana, precz stąd! Precz stąd! Ja cię tu zaklnę, ja ci tu kabałę pociągnę!

Czy wstydu nie masz? Kto wie, czy tej biednej staruszki nie zabił.

Jeśli jej nie zabił, to ją zabije. Wielka stąd dla ciebie chwała!

Na szubienicę z tą czarownicą!

PrzebranieCo to tego, i ja myślę, że ta kopieta jest czarownicą. Nie łupię kopiet z tługą protą; witziałem ttugą protę pot jej potwiką.

Czy chcecie mi towarzyszyć, panowie? Panowie, proszę z sobą. Zobaczcie tylko koniec mojej zazdrości. Jeśli się tak załawiam, nie widząc tropu[128], nie zważajcie odtąd na moje granie[129].

Nie sprzeciwiajmy mu się teraz; idźmy, panowie.

Czy widziałaś, jak mu porządnie skórę wygarbował?

Porządnie? Ja bym raczej powiedziała nieporządnie, bo mu ją zostawił w okrutnym nieporządku.

Kij ten poświęcę i nad ołtarzem zawieszę, bo dobrego dopełnił uczynku.

Co teraz myślisz? Czy niewieścia cnota i świadectwo dobrego sumienia pozwalają nam jeszcze nowej szukać na nim zemsty?

Sądziłabym, żeśmy już z niego wypędziły ducha lubieżności. Jeśli go diabeł nie posiadł na własność bezwarunkową, nie przypuszczam, aby raz jeszcze chciał nas kusić cieleśnie.

Czy nie byłoby dobrze powiedzieć naszym mężom, jak mu się przysłużyłyśmy?

Należy im opowiedzieć wszystko, choćby dlatego tylko, żeby z głowy twojego męża bziki wygonić. Jeśli osądzą w swoim sercu, że należy jeszcze dręczyć biednego, grzesznego kawalera, będziemy znowu ich narzędziem.

Jestem przekonana, że zechcą publicznie go zawstydzić, i moim zdaniem żart się nie skończy, dopóki publiczna hańba go nie spotka.

Więc do kuźni i kujmy plan nowy; bijmy żelazo, póki gorące.

Niemcy żądają, panie, żebyś im wynajął trzy konie; książę przybywa jutro na dwór, a mają zamiar na spotkanie jego wyjechać.

Cóż to za książę, co tak tajemnie przybywa? Nic o nim nie słyszałem na dworze. Chciałbym sam z panami tymi pogadać; czy mówią po angielsku?

Mówią, panie. Zawołam ich do ciebie.

Będą mieli konie, ale mi za nie dobrze zapłacą; osolę ich, jak należy. Mój dom był na ich rozkazy przez cały tydzień, dla nich wyprawiłem innych gości, słuszna, aby zapłacili za wszystkich; osolę ich i opieprzę. Chodź ze mną.

To najlepszy wymysł niewieściej uczciwości, jaki kiedykolwiek witzieć mi się ztarzyło.

I te listy do was obu w jednym czasie wyprawił?

Nie było kwadransa różnicy.

Mym zdaniem plan ich ze wszystkich najlepszy.

Co? Posłać mu zawiadomienie, że czekają na niego w parku o północy? Nie, nigdy tam nie przyjdzie.

Powiatacie, że go to rzeki rzucono, że pył okrutnie zpity przeprany za starą papę, myślę więc, że ma teraz stracha, że nie przyjdzie; myślę, że jego cielsko tość surowo pyło ukarane, że nie ma już w sopie okruszyny żątzy.

Oto moje przekonanie.

Zostawcie to mojej gorliwości; nauczę tzieci co i jak mają ropić; sam nawet przepiorę się za jakie straszytło, apy topiec kawalerowi moją pochotnią.

Nieporównane będziemy mieli widowisko. Idę zakupić dla nich maski.

Itźmy. Tziwnie to rozkoszne i uczciwe hultajstwo.

Czego chcesz, chamie? Czego żądasz, gruba skóro? Mów, ziej, rozprawiaj, tylko krótko, węzłowato, a żywo! Mów!

Żeby powiedzieć prawdę, panie, przysyła mnie tu pan Chudziak z interesem do sir Johna Falstaffa.

Tam jego pokoje, jego zamek, jego łoże i jego prycza, a naokoło świeżo malowana historia marnotrawnego syna. Idź, szukaj i wołaj, a odpowie ci w sposób antropofagiański[132]. Stukaj, powtarzam.

Stara kobieta, tłusta kobieta weszła do jego pokoju; pozwolę sobie, panie, zaczekać, aż zejdzie, bo szczerze mówiąc, do niej mam interes.

Co? Tłusta kobieta? Toć ona gotowa okraść kawalera; zawołam. — Zuchu kawalerze! Zuchu sir Johnie! Odpowiedz płucami żołnierskimi: Czy jesteś u siebie? To twój gospodarz, twój Efezyjczyk woła.

Co tam nowego, gospodarzu?

Jest tu cygan Tatar, który czeka na powrót twojej tłustej baby. Powiedz jej, zuchu, żeby zeszła natychmiast; mój dom jest uczciwy. Fe, tajemne schadzki, fe!

Prawda, gospodarzu, że była u mnie przed chwilą stara, tłusta kobieta, ale już odeszła.

Ale powiedz mi, proszę, panie, czy to nie była czarownica z Brentford?

Nie omyliłeś się, mój ślimaczku. Co chciałeś od niej?

Pan mój, panie, pan mój, Chudziak, widząc ją na ulicy, wyprawił mnie za nią, aby się u niej poradzić, panie, czy niejaki Nym, który mu zwędził łańcuszek, ma ten łańcuszek, czy go nie ma.

Mówiłem właśnie o tym interesie ze starą kobietą.

I cóż odpowiedziała, panie? Powiedz mi, proszę.

Odpowiedziała, że ten sam hultaj, który zwędził łańcuszek pana Chudziaka, skradł mu ten łańcuszek.

Pragnąłbym z tą kobietą sam na sam się rozmówić, bo miałbym z nią jeszcze o czym innym w jego interesie pogadać.

A o czym? Słuchamy.

Tak jest, słuchamy; gadaj, a żwawo, nie ociągaj się!

Nie mogę rzeczy zataić.

Zataj, albo zginąłeś!

ProroctwoOtóż, panie, idzie tu o pannę Annę Page. Chciałbym się jej poradzić, czy jest w przeznaczeniu mojego pana dostać ją lub nie?

To jest, to jest w jego przeznaczeniu.

Co, panie?

Dostać ją lub nie. Idź i powiedz twojemu panu, że mi tak odpowiedziała kobieta.

Czy mogę śmiało mu to powiedzieć?

Możesz, braciszku, któż by mógł lepiej?

Dziękuję waszej dostojności. Nowiny te nie pomału ucieszą mojego pana. wychodzi

Ćwik[133] z ciebie, nie lada ćwik z ciebie, sir Johnie. Ale czy była u ciebie jaka czarownica?

Była, gospodarzu, była czarownica, od której nauczyłem się więcej, niż od kogokolwiek w całym życiu; a do tego nie zapłaciłem nic za naukę, byłem raczej za nią zapłacony.

To zgroza, gospodarzu, proste oszustwo, proste oszustwo, gospodarzu!

Gdzie moje konie? Daj mi dobrą o nich wiadomość, lumpacjo.

Uciekły z oszustami. Ledwo przejechałem Eton, siedząc za jednym z nich z tyłu, rzucili mnie w błoto, spięli konie ostrogami i puścili się, że się aż kurzyło za nimi, jak prawdziwe trzy niemieckie diably, jak trzej doktorzy Fausty[134].

Pośpieszyli zapewne na przyjęcie księcia, durniu. Ani mi gadaj, że uciekli: Niemcy to naród uczciwy.

Gdzie gospotarz?

Co masz do mnie, panie?

Miej oko na twoje ruchomości. Przyjaciel mój, który właśnie co przyjechał to miasta, powiata mi, że trzech skonfeterowanych Niemców okradli z pieniędzy i koni wszystkich operżystów w Reatins, Maitenheat i Colebrook. Uwiatamiam cię o tym przez przyjaźń, po masz rozum i towcip i konceptów co niemiara, nie chciałpym, żepy cię oszwapiono. Żegnam. wychodzi

Gdzie mon hôte de la Jarretière[135]?

Tu, panie doktorze, w wielkim kłopocie i okrutnej dylemmie.

Ja nie mógł powiedzieć, co to znaczyłem, ale ja słyszał, że wielki tu robiłem przygotowania na przyjęcie jednego księcia alemański, ale na honor, nie ma książę, który był na dwór czekany. Powiedział to panu gospodarz par amitié! [136]Adieu[137]! Wychodzi

Wołaj na gwałt, hultaju, leć i wołaj! — Dopomóż mi, kawalerze. Zginąłem! Śpiesz się, leć mi, na gwałt wołaj, hultaju! Zginąłem!

Chciałbym, żeby świat cały był oszwabiony, bo i ja byłem oszwabiony, a w dodatku obity. Gdyby doszło ucha dworaków, w co byłem przeobrażony i jak to moje przeobrażenie było wyprane i wywałkowane, wytopiliby ze mnie wszystką moją tłustość kropla po kropli i wysmarowali nią chodaki rybackie. O, ani wątpię, chłostaliby mnie swoimi zjadliwymi językami, żebym się skurczył jak suszona gruszka. Nie wiodło mi się na świecie od czasu, jak po raz pierwszy fałszywie przysiągłem przy primero[138]. Na uczciwość, gdybym miał dość długi oddech na odmówienie pacierza, gotów bym za wszystkie moje minione grzechy pokutować. Wchodzi pani Żwawinska A ty skąd tu przychodzisz?

Od dwóch stron, możesz mi wierzyć, panie.

Niech diabeł porwie jedną stronę, a jego żona drugą! Będą miały obie, na co zasłużyły. Więcej dla nich wycierpiałem, więcej niż znieść jest w stanie paskudna słabość ludzkiej natury.

A one czy nie cierpiały? Ach, cierpiały nieboraczki, ręczę ci, panie! A jedna z nich nade wszystko, pani Ford, poczciwa dusza, zbita na kwaśne jabłko, cała sczerniała i zsiniała, nie znalazłbyś na niej jednej białej plamki.

Co mi pleciesz o sczernieniu i zsinieniu? Toć ja byłem zbity na wszystkie kolory tęczy, o mało nie byłem pojmany za czarownicę z Brentford, i gdyby nie moja przytomność umysłu, nie doskonałe udawanie starej baby, to ten huncwot komisarz byłby mnie wziął w dyby, tak jest, w zwyczajne dyby, jak czarownicę.

Daj mi tylko, panie, chwile posłuchania w twojej izbie, a opowiem ci wszystko, a jestem przekonana, że się uradujesz. Zresztą mam i list, który niejedną rzecz wytłumaczy. Ach, niebożęta! Co tu kłopotów, żeby was połączyć! Jedno z was źle zapewne służy niebu, gdy was spotkało tyle przeciwności.

Chodź ze mną do mego pokoju.

Panie Fenton, nie mów do mnie; ciężko mi na sercu; świat mi obrzydł cały.

Więc słucham cię, panie Fenton, a w najgorszym razie dotrzymam tajemnicy.