Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 456 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), O Czystej Formie

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

„[…] musimy przyjąć założenie pierwotne, że istotą sztuki jest forma. Pojęcie Piękna różniczkuje się wtedy na pojęcie Piękna życiowego, związanego z użytkowością życiową przedmiotu lub zjawiska, i na pojęcie Piękna Formalnego, które polega tylko na samym porządku, formie, czyli konstruktywności przedmiotu czy zjawiska.” - wyjaśnia Witkacy w opublikowanym na łamach dwutygodnika „Zet” eseju O Czystej Formie.

Esej ten miał według niego spełniać dwa zadania. Pierwszym z nich było podjęcie polemiki z licznymi zarzutami krytyków, z jakimi się musiał spotykać. Drugim - przedstawienie autorskiej koncepcji estetycznej, która najpełniej realizowała się jego przedstawieniach teatralnych. O Czystej Formie jest zatem swoistym wyjaśnieniem na marginesie, podręcznikiem do pełniejszego odczytania sztuki Witkacego, kluczem do zrozumienia przyjętych w niej rozwiązań.

Czytana równolegle z dramatami, rozprawa staje się nie tylko przewodniczką po zawiłym labiryncie ich konstrukcji, ale i prowokatorką pytań o rolę sztuki w ogóle. W ten sposób, nawet po ponad stu latach, pozostaje ona aktualną i inspirującą do dalszych przemyśleń.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)
Autoportret, fot. Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885–1939), domena publiczna

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)

Ur.
24 lutego 1885 w Warszawie
Zm.
18 września 1939 w Jeziorach na Polesiu
Najważniejsze dzieła:
W małym dworku dramat, 1921), Wariat i zakonnica (dramat, 1923), Janulka, córka Fizdejki (dramat, 1923), Matka (dramat 1924), Szewcy (dramat, 1934), Pożegnanie jesieni (powieść, 1927), Nienasycenie (powieść, 1930), Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia (1919), Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia (1935), Niemyte dusze (1936; wyd. 1975).

Pseudonim Witkacy.
Polski awangardowy malarz, dramaturg, pisarz i filozof. Malarstwo studiował na krakowskiej ASP (u J. Stanisławskiego i J. Mehofera). W czasie I wojny światowej zaciągnął się do armii carskiej, ranny w 1916 r., pojechał kurować się do rodziny w Moskwie, gdzie był świadkiem wybuchu rewolucji październikowej. Bezpośrednie doświadczenie historii ukształtowało katastroficzną historiozofię Witkacego. W 1918 roku wrócił do Polski i osiadł w Zakopanem. Pracował zarobkowo jako portrecista (w latach 30. stworzył jednoosobową "Firmę portretową"), tworzył teoretyczne teksty z zakresu estetyki, był członkiem krakowskiej grupy formistów, głosząc teorię Czystej Formy w sztuce, mającej odwoływać się u odbiorcy bezpośrednio do uczuć metafizycznych. Z czasem stworzył własny system filozoficzny. W 1935 r. odznaczony prze Polską Akademię Nauk. Po wybuchu II wojny światowej, nie przyjęty jako ochotnik do wojska, udał się w kierunku wschodniej granicy Polski. Zginął śmiercią artystyczno-samobójczą, zażywając weronal wraz ze swą ówczesną kochanką oraz podcinając sobie żyły na wieść o agresji Związku Radzieckiego na prowadzącą wojnę z hitlerowskimi Niemcami Polskę.