Stanisław Przybyszewski
Androgyne
A dusza jego drżała, błądziła, jak ptak przed burzą w strasznym niepokoju, bo czuła, że...
A dusza jego drżała, błądziła, jak ptak przed burzą w strasznym niepokoju, bo czuła, że...
Gdybym na poparcie mej teorii o „nagiej duszy” nie miał innego argumentu nad tajemnicę twórczości...
— To tu! — szepnęła dusza.
W samym środku wsi szkoła o wysokim, słomianym dachu — tam cichutka...
To nie przypadek, że przeznaczenie duszę moją właśnie w ten zakątek ziemi polskiej wysłało.
Nie...
Ale niech tylko rozpocznie się czas pożniwny, kiedy rozpoczynają rozorywać nagie rżyska, kiedy aż zbyt...
Może tak być, a może inaczej — ohé, les psychologues! Nic wspanialszego nad widok dwóch dusz...
Intuicja!
„Czuciem” nazywali ją nasi wielcy romantycy, głosem wewnętrznym — daimonionem zwał Sokrates ten organ wyższego...
W chrześcijaństwie obudził się duch, pętany i obezwładniony przez potęgę materii w świecie pogańskim.
Budził...
Duch był wówczas opętany wiarą. I mocą tej wiary miał prawo niszczyć doszczętnie tak zwaną...
dusza istnieje, jak długo zasoby fosforu na jej życie wystarczają; w chwili gdy mózg umiera...
W tradycji neoplatońskiej i chrześcijańskiej dusza miała być częścią niematerialną, składającą się, obok ciała, na całość osoby. Motywem tym zaznaczamy wypowiedzi określające, czym jest dusza, jaka jest sfera oraz zakres jej istnienia i działania, jakie są ,,prawa duszy". W romantyzmie są to np. prawa przeciwstawne tym organizującym ziemski, materialny porządek społeczny: pojawia się tu koncepcja siostrzanych dusz, nie mogących połączyć się na tym świecie węzłem małżeńskim, ale nieuchronną mocą przeznaczenia mających się połączyć w zaświatach (odwołuje się do niej Gustaw w Dziadach Mickiewicza). Synonimem duszy bywa serce.