Bolesław Prus
Lalka, tom pierwszy
U nas, panie, niby u Żydów, jak się młodzi zejdą, to oni nie zajmują się...
U nas, panie, niby u Żydów, jak się młodzi zejdą, to oni nie zajmują się...
Znam to dobrze — mówił dalej, zadyszany z gniewu — bo choć jestem Żydem i zostanę nim...
Skoro macie nieco wolnego czasu, a ja też nie mam innej pilniejszej sprawy na głowie...
A tak rozważny, stateczny a poczciwy człowiek zawżdy się ma więcej mądrości niżli tylko samej...
Abowiem wiele o tym czytamy, iż oni starzy ćwikowie a oni sławni a zacni hetmani...
A tak jako się pirwej wspominało, bogaczom a łakomcom a rozkosznikom straszna jest śmierć, ale...
— Mądraście kobieta, to i to wiecie, że prędzej czy później, a Jaguś z domu iść...
Gęsto pić poczęli, jeden po drugim i na przekładankę arak ze słodką, i wszyscy wraz...
— Jagustynka to wszystko wiedzą…
— Jakże, wdowa po trzech chłopach, to i nauczna.
— Juści, jeden ją...
— Pono ptaszki nosiłeś dobrodziejowi? — zagadnął Boryna.
— Nosiłem, nosiłem! — Położył z nagła łyżkę i jął opowiadać...
Czym jest mądrość, starają się wyjaśniać autorzy literatury dydaktycznej, stąd wiele fragmentów odpowiadających temu motywowi znajdziemy np. w tekstach oświeceniowych. Mądrość bywa łączona z nauką i rozumem lub też im przeciwstawiana. W tym drugim przypadku zwraca się najczęściej uwagę na wiedzę pozarozumową, płynącą z serca lub bezpośredniego instynktu duszy. Mądrość jest cechą i domeną filozofów, ale zdarza się też, że odmawia się jej właśnie tym, którzy ,,zawodowo" zajmują się zdobywaniem i pielęgnowaniem mądrości (zob. też: mędrzec).