Seweryn Goszczyński
Król zamczyska
— Ale nie była to radość. W tym śmiechu zaczęła się nowa moja przyszłość, moja wielkość...
— Ale nie była to radość. W tym śmiechu zaczęła się nowa moja przyszłość, moja wielkość...
Motyw ten wykorzystujemy, żeby wskazać fragmenty definiujące, czym jest niewola (duchowa, fizyczna, polityczna) oraz opisujące doświadczenie życia w niewoli, a także jego konsekwencje (często trwające długo po odzyskaniu wolności).