ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

 
Wpłać
Strona główna Katalog Motyw Żyd

Motyw: Żyd

Epika ✖

Epika

powieść psychologiczna powieść fantastyczna Starożytność Renesans Barok Oświecenie Romantyzm Pozytywizm Modernizm Dwudziestolecie międzywojenne Współczesność Aforyzm Jerzy Andrzejewski Pietro Aretino François-Marie Arouet (Voltaire / Wolter) Autor nieznany Honoré de Balzac Baśń Wacław Berent Tadeusz Borowski Tadeusz Boy-Żeleński Stanisław Brzozowski Gusta Dawidsohn-Draengerowa Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort Dialog Tadeusz Dołęga-Mostowicz Fiodor Dostojewski Dramat współczesny Ignacy Drygas Epos Esej Felieton Józef Flawiusz Anatole France Aleksander Fredro Zygmunt Gloger Johann Wolfgang von Goethe Wiktor Gomulicki Artur Gruszecki Czesław Halicz (właśc. Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa) Halina Górska E. T. A. Hoffmann Humoreska Bruno Jasieński Alter Kacyzne Światopełk Karpiński Andrzej Kijowski Jędrzej Kitowicz Maria Konopnicka Janusz Korczak Zygmunt Krasiński Józef Ignacy Kraszewski Agnes von Krusenstjerna Ferdynand Kuraś Legenda Bolesław Leśmian List Jan Masoński Gustav Meyrink Adam Mickiewicz Helena Mniszkówna Michel de Montaigne Charles de Montesquieu (Monteskiusz) Urke Nachalnik Friedrich Nietzsche Cyprian Kamil Norwid Nowela Opowiadanie Eliza Orzeszkowa Pamiętnik Blaise Pascal Icchok Lejb Perec Poemat dygresyjny Pogadanka Jan Potocki Powiastka filozoficzna Powieść powieść dla dzieci i młodzieży Powieść epistolarna powieść historyczna powieść kryminalna powieść obyczajowa Marcel Proust Proza poetycka Bolesław Prus Ksawery Pruszyński Stanisław Przybyszewski Publicystyka Maria Ratuld-Rakowska Reportaż Reportaż podróżniczy Władysław Stanisław Reymont Rozprawa Rozprawa polityczna Bruno Schulz Józef Siemiradzki Henryk Sienkiewicz Jan Słomka Juliusz Słowacki Stanisław Staszic Władysław Syrokomla Noemi Szac-Wajnkranc Teodor Tripplin Zofia Urbanowska Otto Weininger Oscar Wilde Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) Bogdan Wojdowski Kazimierz Wyka Stefan Żeromski Jerzy Żuławski Marian Zdziechowski

Motyw: Żyd

Jest to motyw powiązany z innymi hasłami określającymi na naszej liście grupy stanowe w dawnym społeczeństwie (chłop, mieszczanin, szlachcic, ksiądz). Za jego pomocą zaznaczamy fragmenty, w których mowa o życiu, obyczajach i sposobie funkcjonowania Żydów w społeczeństwie. Żydzi pełnili wiele funkcji: sklepikarzy, karczmarzy, pośredników (zwanych dawniej „faktorami”), a także, mówiąc dzisiejszym językiem, zbierali surowce wtórne, skupując szmaty i złom. W czasach, w których nie było banków, Żydzi udzielali kredytów i prowadzili instytucje, które dziś nazywamy lombardami czy komisami. Wyspiański w Weselu ciekawie pokazał relacje między księdzem, Żydem, a chłopem (Czepiec).
Oczywiście Żydzi byli zarazem grupą odrębną narodowościowo i religijnie, a w społeczeństwie zajmowali miejsce wyznaczone poza główną hierarchią, pełniąc rolę jakby „drugiego mieszczaństwa”. Owa złożona sytuacja sprawia, że również w naszym zbiorze motyw ten jest wieloznaczny i wchodzi relację również z tematyką związaną z narodem, tradycją, religią (oraz motywami pokrewnymi, takimi jak pobożność, czy obrzędy). Staraliśmy się, żeby fragmenty zaznaczane z pomocą tego motywu były tymi o charakterze neutralnym; dla tych szczególnie silnie nacechowanych uprzedzeniem przeznaczyliśmy motyw antysemityzm.

  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.