Obraz, który się przedstawił moim oczom, był tak niezwykły, w kajucie tak pełno było i...
Tu już wpakowali nas na wielki statek, a takie okręty nazywają tam „przechodami”. Jechaliśmy przechodem...
Nie spałem całą noc. Jeszcze srebrne taśmy od gwiazd drgały na fali, gdy zasiadłem już...
Nazajutrz o godzinie siódmej byłem już na statku wraz ze wszystkimi mymi pakunkami. Po chwili...
Ale oto pierwsza świstawka! Na jej głos ruchoma wyspa szalup otaczających statek, łamie się i...
Miasto, jak powiedziałem, nie ma żadnego charakteru, ale spojrzawszy na te łodzie, mówi się sobie...
„Będziem się bronić jeszcze tydzień, dwa, trzy — myśleli sobie niektórzy ze szlachty i zakonników — ale...
Mówiono również o owym okręcie, który miał zwiedzić cezar, iż wiezie na dwa lata pszenicy...
Noc zapadała prawdziwie ślepa i cicha. Nagle wśród tej ciszy z najdalszych krańców widnokręgu ozwały...
W „Hispanioli” był wprost zakochany.
— Tak mnie słucha, mości panie, jakby mi przysięgła przed ołtarzem...
Motyw okrętu oddaje symbolicznie sytuację wyobcowanej, zamkniętej społeczności, której egzystencja jest potencjalnie (w związku z symboliką morza) lub realnie (por. motyw burzy) zagrożona. Okręt pojawia się więc jako metafora ludzkiego losu czy alegoria państwa, o które powinni dbać wszyscy jego obywatele. W polskiej literaturze najsłynniejsze użycie motywu okrętu zawierają Kazania sejmowe księdza Skargi; wykorzystują go jednak i Mickiewicz, i Kasprowicz, a najbardziej uniwersalnie symbolikę związaną z okrętem rozwinął w swych powieściach Joseph Conrad. Synonim: statek.
