Genesis. Księga Rodzaju. Bereszit
tłum. Izaak Cylkow





Rozdział I

Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię.

Ziemia zaś była zamętem i bezładem, a ciemność nad otchłanią; a duch Boży unosił się nad powierzchnią wód.

I rzekł Bóg: „Niech się stanie światło!” I stało się światło.

I widział Bóg światło, że dobre; i rozdzielił Bóg między światłem a ciemnością.

I nazwał Bóg światło dniem, a ciemność nazwał nocą. I był wieczór, i był ranek — jeden dzień.

I rzekł Bóg: „Niech będzie przestwór w pośrodku wód, a niech przedzieli między wodami a wodami!”

I uczynił Bóg przestwór i przedzielił między wodami, które pod przestworem, a wodami, które nad przestworem. I stało się tak.

I nazwał Bóg przestwór — niebem. I był wieczór, i był ranek — dzień drugi.

I rzekł Bóg: „Niech się zbiorą wody spod nieba w jedno miejsce, a niech się ukaże ląd!” I stało się tak.

I nazwał Bóg ląd ziemią, a zbiór wód nazwał morzami. I widział Bóg, że dobrze.

I rzekł Bóg: „Niech porośnie ziemia rośliną, zielem rozsiewającym nasienie, drzewem owocowym, rodzącym owoc podług rodzaju swojego, w którym by nasienie jego było, na ziemi!” I stało się tak.

I wydała ziemia roślinę — ziele, rozsiewające nasienie podług rodzaju swojego, i drzewo rodzące owoc, w którym nasienie jego było, podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze.

I był wieczór, i był ranek — dzień trzeci.

I rzekł Bóg: „Niech będą światła na przestworze nieba, aby przedzielać między dniem a nocą; a niech służą jako znaki i [niech wyznaczają] pory, dni i lata;

I niech będą światłami na przestworze nieba, dla przyświecania ziemi!” I stało się tak.

I utworzył Bóg dwa owe światła wielkie: światło większe dla panowania dniem, a światło mniejsze dla panowania nocą, i gwiazdy.

I umieścił je Bóg na przestworze nieba, dla przyświecania ziemi.

I aby panowały dniem i nocą, i przedzielały między światłem a ciemnością. I widział Bóg, że dobrze.

I był wieczór, i był ranek — dzień czwarty.

I rzekł Bóg: „Niech się zaroją wody rojem jestestw żyjących, a ptactwo niech się unosi nad ziemią, na przestworze niebios!

I stworzył Bóg owe potwory wielkie i wszelkie jestestwo żyjące, poruszające się, którym zaroiły się wody podług rodzaju swego, i wszelkie ptactwo skrzydlate podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze.

I pobłogosławił im Bóg i rzekł: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie wody w morzach, a ptactwo niech się rozmnaża na ziemi!”

I był wieczór, i był ranek — dzień piąty.

I rzekł Bóg: „Niech wyda ziemia jestestwa żyjące podług rodzajów swoich: bydło i płazy, i zwierzęta lądowe podług rodzajów swoich!” I stało się tak.

I utworzył Bóg zwierzęta lądowe podług rodzajów swoich, i bydło podług rodzaju swojego, i wszelkiego płaza ziemnego podług rodzaju swojego. I widział Bóg, że dobrze.

I rzekł Bóg: „Uczyńmy ludzi na obraz Nasz i podług podobieństwa Naszego, a niech panują nad rybami morza i nad ptactwem nieba, i nad bydłem, i nad wszystką ziemią, i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi!”

I stworzył Bóg człowieka na obraz Swój, na obraz Boga stworzył go; mężczyznę i kobietę — stworzył ich.

I błogosławił im Bóg, i rzekł do nich Bóg: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie ziemię, i zawładnijcie nią, i panujcie nad rybami morza, i nad ptactwem nieba, i nad wszelkim zwierzem, który się porusza na ziemi!”

I rzekł Bóg: „Oto oddaję wam wszelkie ziele rozsiewające nasienie, będące na powierzchni całej ziemi, i wszelkie drzewo, na którym jest owoc drzewa, rozsiewający nasienie: niechaj będą na pokarm wam.

I wszelkiemu zwierzowi lądowemu, i wszelkiemu ptactwu nieba, i wszystkiemu, co się porusza na ziemi, w czym jest dusza żyjąca — wszelką zieloną roślinę [oddaję] na pokarm!” I stało się tak.

I obejrzał Bóg wszystko, co uczynił, i oto było bardzo dobre. I był wieczór, i był ranek — dzień szósty.



Rozdział II

I ukończone były niebo i ziemia, i wszystkie ich zastępy.

I skończył Bóg dnia siódmego dzieło Swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego po całym dziele Swoim, które uczynił.

I pobłogosławił Bóg dzień siódmy i poświęcił go; albowiem w nim zaprzestał Bóg czynić wszystkie dzieła Swoje, które stworzył.

Oto [dzieje] zrodzenia się nieba i ziemi przy stworzeniu ich. W czasie, w którym uczynił Wiekuisty — Bóg, niebo i ziemię,

Zanim jakiś krzew polny był na ziemi, i zanim wzeszło jakieś ziele polne — bo nie spuścił jeszcze Wiekuisty, Bóg, deszczu na ziemię; i człowieka nie było, aby uprawiał ziemię —

Para wzniosła się z ziemi, i zrosiła całą powierzchnię ziemi.

I utworzył Wiekuisty, Bóg, człowieka z prochu ziemi, i tchnął w nozdrza jego dech żywota, i stał się człowiek istotą żyjącą.

A zasadziwszy Wiekuisty, Bóg, ogród w Edenie, na wschodzie, umieścił tam człowieka, którego utworzył.

I wywiódł Wiekuisty, Bóg, z ziemi wszelakie drzewo urocze na wejrzenie i smaczne do spożycia, a także Drzewo Życia pośrodku ogrodu, i Drzewo Poznania dobrego i złego.

A strumień wypływa z Edenu dla nawadniania ogrodu, a stamtąd rozdziela się na cztery odnogi.

Nazwa jednego [strumienia]: Piszon; to ten, który okrąża całą ziemię Chawila, gdzie znajduje się złoto.

A złoto tego kraju wyborowe; tamże jest bdelliumi kamień drogocenny.

A nazwa strumienia drugiego: Gichon; to ten, który okrąża całą ziemię Kusz.

A nazwa strumienia trzeciego: Chidekel; to ten, który płynie ku wschodowi Aszuru. A strumieniem czwartym jest Frat.

I wziął Wiekuisty, Bóg, człowieka, i osadził go w ogrodzie Edenu, aby go uprawiał i dozorował.

I przykazał Wiekuisty, Bóg, człowiekowi, i rzekł: „Z każdego drzewa ogrodu pożywać możesz;

Ale z Drzewa Poznania dobrego i złego pożywać nie będziesz; bo gdy spożyjesz z niego — umrzesz!

I rzekł Wiekuisty, Bóg: „Niedobrze, aby pozostał człowiek samotnym; uczynię mu pomoc, odpowiednią jemu!”

I Wiekuisty, Bóg, utworzył z ziemi wszystkie zwierzęta dzikie, i wszelkie ptactwo nieba, i przywiódł do człowieka, aby zobaczyć, jak je nazwie; a jakkolwiek nazwie człowiek każdą istotę żywą, taka będzie jej nazwa.

I nadał człowiek nazwy wszelkiemu bydłu i ptactwu nieba, i wszelkiemu zwierzowi dzikiemu. Ale nie znalazła się dla człowieka odpowiednia pomoc.

I spuścił Wiekuisty, Bóg, odurzenie na człowieka, i ten zasnął; i wyjął jedno z jego żeber, i zasklepił [w tym miejscu] ciało.

I ukształtował Wiekuisty Bóg żebro, które wyjął z człowieka, na kobietę, i przywiódł ją do człowieka.

I rzekł człowiek: „Tym razem jest to kość z kości moich, i ciało z ciała mojego; tę nazywać kobietą, bo z mężczyzny wzięta ona!”

Przeto opuszcza mąż ojca swojego i matkę swoją, a łączy się z żoną swoją, i stają się ciałem jednym.

A byli oboje nadzy, człowiek i żona jego, a nie wstydzili się.



Rozdział III

A wąż był chytry bardziej niż wszelki zwierz dziki, którego uczynił Wiekuisty Bóg; i rzekł do kobiety: „Czyżby powiedział także Bóg: »Nie pożywajcie z żadnego drzewa ogrodu«?”

I rzekła kobieta do węża: „Z owocu drzew ogrodu pożywać możemy.

Tylko z owocu drzewa, co w pośrodku ogrodu, rzekł Bóg: »Nie pożywiajcie z niego i nie dotykajcie się go — abyście nie umarli«”.

I rzekł wąż do kobiety: „Umrzeć nie umrzecie.

Ale wie Bóg, iż w dniu, gdy pożywać zeń będziecie, otworzą się oczy wasze i staniecie się jako Bóg, znający dobro i zło”.

I kobieta, widząc, że smacznym jest drzewo ku spożyciu, że rozkoszą jest dla oczu, a uroczym drzewo [jest] do zdobycia wglądu, wzięła z owocu jego i jadła, i dała też mężowi swojemu przy sobie, i jadł.

I otworzyły się oczy obojga, i poznali, że są nagimi! I spletli liście figowe, i poczynili sobie przepaski.

I usłyszeli głos Wiekuistego Boga, rozlegający się po ogrodzie, z powiewem dziennym; i skrył się człowiek i żona jego przed obliczem Wiekuistego Boga, między drzewa ogrodu.

I zawołał Wiekuisty, Bóg, do człowieka, i rzekł do niego: „Gdzie jesteś?”

[Ten] rzekł: „Głos Twój słyszałem w ogrodzie, i uląkłem się, bo nagi jestem, i skryłem się”.

Odrzekł: „Któż powiedział ci, że nagi jesteś? Czyż z drzewa, o którym ci przykazałem nie jeść z niego, jadłeś?”

I rzekł człowiek: „Kobieta, którą umieściłeś przy mnie, ona to dała mi z drzewa, i jadłem”.

I rzekł Wiekuisty, Bóg, do kobiety: „Cóżeś ty uczyniła!” I rzekła kobieta: „Wąż skusił mnie i jadłam”.

I rzekł Wiekuisty, Bóg, do węża: „Żeś uczynił to, przeklętym bądź spomiędzy wszelkiego bydła i wszelkiego zwierza dzikiego; na brzuchu twoim czołgać się będziesz, i prochem się żywić, po wszystkie dni życia twojego.

A nienawiść wzniecę między tobą a kobietą, i między potomstwem twoim a potomstwem jej; ono porazi ci głowę, a ty mu porazisz piętę!”

Do kobiety rzekł: „Wielce, wielce pomnożę męki brzemienności twojej; w bólach rodzić będziesz dzieci; do męża twego [lgnąć będzie] twoje pożądanie, a on panować będzie nad tobą”.

A do Adama rzekł: „Żeś usłuchał głosu żony twojej, a jadł z drzewa, o którym ci przykazałem, mówiąc: nie będziesz jadł z niego; przeklętą niech będzie ziemia z twojego powodu, w utrapieniu żywić ci się z niej, po wszystkie dni żywota twojego.

I cierń, i oset rodzić ci będzie, a żywić się będziesz zielem polnym.

W pocie oblicza twego będziesz pożywał chleb, aż powrócisz do ziemi, bo z niej wziętym jesteś; bo prochem ty, i w proch się obrócisz!”

I nazwał Adam imię żony swojej: Chawa, gdyż ona stała się matką wszystkich żyjących.

I sprawił Wiekuisty, Bóg, Adamowi i żonie jego szaty skórzane, i przyodział ich.

I rzekł Wiekuisty, Bóg: „Oto człowiek stał się jako jeden z Nas, co do wiedzy dobrego i złego. A teraz może sięgnie ręką swoją i weźmie także z drzewa życia i spożyje, aby żył na wieki…!”

I wydalił go Wiekuisty, Bóg, z ogrodu Eden, aby uprawiał ziemię, z której wzięty.

I tak wygnał człowieka; i usadowił na wschód od ogrodu Eden Cherubów, i płomienny miecz, wirujący, dla strzeżenia drogi do drzewa życia.



Rozdział IV

A Adam poznał Chawę, żonę swoją, i poczęła, i urodziła Kaina; bo rzekła: „Nabyłam mężczyznę od Wiekuistego”.

I urodziła jeszcze brata jego, Hewla; i był Hewel pasterzem trzód, a Kain był uprawiającym ziemię.

I stało się po niejakim czasie, iż przyniósł Kain z owocu ziemi dar Wiekuistemu;

A Hewel przyniósł również z pierworodnych trzody swojej i z tłuszczu ich. I wejrzał Wiekuisty na Hewla i na dar jego;

Ale na Kaina i na dar jego nie wejrzał. I gniewało to Kaina bardzo, i zapadły lica jego.

I rzekł Wiekuisty do Kaina: „Czemu się gniewasz i czemu zapadły lica twoje?

Wszak, jeżeli się poprawisz, podniesiesz [oblicze], a jeżeli się nie poprawisz, u drzwi grzech się wyleguje; i ku tobie [kieruje] swoje pożądanie, a ty panować masz nad nim”.

I zagadnął Kain do Hewla, brata swojego. I stało się, gdy byli na polu, że powstał Kain na Hewla, brata swojego, i zabił go.

I rzekł Wiekuisty do Kaina: „Gdzież Hewel brat twój?” I odpowiedział: „Nie wiem; alboż to stróżem brata mego ja?”

I rzekł: „Cóżeś uczynił! Głos krwi brata twego woła do Mnie z ziemi!

A teraz wyklętym bądź z ziemi, która otworzyła paszczę swoją, aby przyjąć krew brata twego z ręki twojej.

Gdy uprawiać będziesz ziemię, nie wyda więcej siły swej tobie; tułaczem i zbiegiem będziesz na ziemi!”

I rzekł Kain do Wiekuistego: „Zbyt wielka przewina moja do zniesienia?

Oto wypędzasz mnie dzisiaj z oblicza tej ziemi, abym się ukrywał przed obliczem Twoim, a był tułaczem i zbiegiem na ziemi; wszak ktokolwiek mnie spotka, zabije mnie!”

I rzekł doń Wiekuisty: „Zaiste, ktokolwiek by zabił Kaina, siedmiokrotną poniesie pomstę”. I uczynił Wiekuisty dla Kaina znak, aby go nie zabijał każdy, kto go spotka.

I tak uszedł Kain sprzed oblicza Wiekuistego, i osiadł w krainie Nod, na wschód od Edenu.

I poznał Kain żonę swoją, i poczęła, i urodziła Chanocha; a budując wtedy miasto, nadał miano temu miastu od imienia syna swego: Chanoch.

I urodził się Chanochowi Irad; Irad zaś spłodził Mechujaela, a Mechujael spłodził Metuszaela, a Metuszael spłodził Lemecha.

I pojął sobie Lemech dwie żony; imię jednej: Ada, a imię drugiej: Cylla.

I urodziła Ada Jawala; on to stał się ojcem mieszkających w namiotach [przy hodowli] bydła.

A imię brata jego — Juwal; ten stał się ojcem władających cytrą i podwójnym fletem.

A Cylla, ona również urodziła Tuwal-Kaina, który wykuwał wszelakie narzędzia rolnicze z miedzi i żelaza. Siostrą zaś Tuwal-Kaina była Naama.

I rzekł Lemech do żon swoich: „Ado i Cyllo, słuchajcie głosu mojego, żony Lemecha, dajcie ucho mowie mojej! Oto zabiłem mężczyznę za ranę moją, a młodzieńca za siniec mój.

Jeżeli siedmiokroć pomszczonym był Kain, to Lemech siedemdziesiąt i siedem kroć!”

I poznał Adam ponownie żonę swą, i urodziła syna, i nazwała imię jego Szet: — „bo dał mi Bóg potomstwo inne, zamiast Hewla, którego zabił Kain”.

A Szetowi również urodził się syn, i nazwał imię jego Enosz. Wtedy to zaczęto wzywać imienia Bożego.



Rozdział V

Oto spis potomków Adama: w czasie [gdy] stwarzał Bóg Adama, na podobieństwo Boże uczynił go.

Mężczyznę i kobietę stworzył ich, i błogosławił im, i nazwał imię ich Człowiek, w czasie ich stwarzania.

I przeżył Adam sto trzydzieści lat, i spłodził na podobieństwo i obraz swój, i nazwał imię jego: Szet.

I były dni Adama po spłodzeniu Szeta osiemset lat; i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Adama, które przeżył: dziewięćset trzydzieści lat; i umarł.

I przeżył Szet sto pięć lat, i spłodził Enosza.

I żył Szet po spłodzeniu Enosza osiemset siedem lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Szeta: dziewięćset dwanaście lat; i umarł.

I przeżył Enosz dziewięćdziesiąt lat, i spłodził Kenana.

I żył Enosz, po spłodzeniu Kenana, osiemset piętnaście lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Enosza: dziewięćset pięć lat; i umarł.

I przeżył Kenan siedemdziesiąt lat, i spłodził Mahalalela.

I żył Kenan po spłodzeniu Mahalalela osiemset czterdzieści lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Kenana: dziewięćset dziesięć lat; i umarł.

I przeżył Mahalalel sześćdziesiąt pięć lat, i spłodził Jereda.

I żył Mahalalel, po spłodzeniu Jereda, osiemset trzydzieści lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Mahalalela: osiemset dziewięćdziesiąt pięć lat; i umarł.

I przeżył Jered sto sześćdziesiąt i dwa lata, i spłodził Chanocha.

I żył Jered, po spłodzeniu Chanocha, osiemset lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Jereda: dziewięćset sześćdziesiąt i dwa lata; i umarł.

I przeżył Chanoch sześćdziesiąt i pięć lat, i spłodził Metuszelacha.

I chodził Chanoch z Bogiem, po spłodzeniu Metuszelacha, jeszcze trzysta lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Chanocha: trzysta sześćdziesiąt pięć lat.

I tak chodził Chanoch z Bogiem — i nie było go, bo zabrał go Bóg.

I przeżył Metuszelach sto osiemdziesiąt siedem lat, i spłodził Lemecha.

I żył Metuszelach, po spłodzeniu Lemecha, siedemset osiemdziesiąt i dwa lata, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Metuszelacha: dziewięćset sześćdziesiąt dziewięć lat; i umarł.

I przeżył Lemech sto osiemdziesiąt i dwa lata, i spłodził syna.

I nazwał imię jego Noach, mówiąc: „Ten niechaj pocieszy nas z pracy naszej i z trudów rąk naszych, na ziemi, którą przeklął Wiekuisty!”

I żył Lemech, po spłodzeniu Noacha, pięćset dziewięćdziesiąt pięć lat, i spłodził synów i córki.

A były wszystkie dni Lemecha: siedemset siedemdziesiąt siedem lat; i umarł.

I był Noach w wieku pięciuset lat, gdy spłodził Noach Szema, Chama i Jafeta.



Rozdział VI

I stało się, gdy poczęli się ludzie rozmnażać na ziemi, a córki im się narodziły,

Że ujrzawszy synowie Boscy córki ludzkie, iż piękne były, pojęli sobie żony ze wszystkich, które sobie upodobali.

I rzekł Bóg: „Nie [będzie] walczyć duch Mój w człowieku długo, jest on wszakże i ciałem; i niech będzie dni jego — sto dwadzieścia lat”.

Olbrzymi byli na ziemi w czasach onych; i także potem, bo przychodzili synowie Boscy do cór ludzkich, a [one] rodziły im: Są to owi mocarze, którzy od wieków byli mężami sławy.

A widząc Wiekuisty, że wzmogła się niegodziwość człowieka na ziemi, a wszystkie knowania i zamysły serca jego tylko niegodziwe wciąż;

Pożałował wtedy Wiekuisty, że utworzył człowieka na ziemi, i ubolewał w sercu Swoim.

I rzekł Wiekuisty: „Zgładzę ludzi, których stworzyłem, z oblicza ziemi, tak człowieka, jak i bydlę, tak robactwo, jak i ptactwo nieba; bo żałuję, żem utworzył je”.

Noach zaś znalazł łaskę w oczach Boga.

Oto dzieje Noacha: Noach był mężem sprawiedliwym; nieskazitelnym był on za czasów swoich; z Bogiem chodził Noach.

I spłodził Noach trzech synów: Szema, Chama i Jafeta.

I skażona była ziemia przed Bogiem, i napełniła się ziemia bezprawiem.

I widział Bóg ziemię, a oto skażona; bo skaziło wszelkie ciało drogę swą na ziemi.

I rzekł Bóg do Noacha: „Koniec wszelkiego ciała przyszedł przede Mną, bo napełniła się ziemia bezprawiem przez nich; i tak oto zniweczę ich z ziemi.

Zbuduj sobie arkę z drzewa cyprysowego; przegrody poczynisz w arce; i pokryjesz ją od wewnątrz i z zewnątrz smołowcem.

A tak oto urządzisz ją: Trzysta łokci długość arki, pięćdziesiąt łokci szerokość jej, a trzydzieści łokci wysokość jej.

Otwór poczynisz w arce, i aż na łokieć zwężysz ją wzwyż; a drzwi arki z boku jej umieścisz; o dolnych, średnich i wyższych piętrach uczynisz ją.

A Ja oto, sprowadzam potop — wody na ziemię, by zniweczyć wszelkie ciało, w którym dech życia jest spod nieba: wszystko, co na ziemi, wyginie.

Ustanowię zaś przymierze Moje z tobą, i wnijdziesz do arki — ty, i synowie twoi, i żona twoja, i żony synów twoich z tobą.

Z wszystkiego też, co żyje, z wszelkiego ciała, po parze z każdego wprowadzisz do arki, abyś zachował je z sobą: samiec i samica niech będą:

Z ptactwa według rodzaju jego, i z bydła według rodzaju jego, ze wszystkiego, co się porusza na ziemi według rodzaju ich — po parze z każdego niechaj wnijdą do ciebie, aby zachowane zostały.

Ty zaś nabierz sobie wszelakiej strawy na pokarm, a nagromadź ją u siebie, aby była tobie i im na pokarm”.

I uczynił to Noach, według wszystkiego, co polecił mu Bóg, tak uczynił.



Rozdział VII

I rzekł Wiekuisty do Noacha: „Wnijdź ty i wszystek dom twój do arki, bo ciebie ujrzałem jako sprawiedliwego przede Mną w tym pokoleniu.

Ze wszelkiego bydła czystego zabierzesz ze sobą po siedmioro — samca i samicę jego, zaś ze zwierząt, które nie są czyste — po parze — samca i samicę jego.

Również z ptactwa nieba po siedmioro — samca i samicę — aby zachować nasienie na powierzchni całej ziemi.

Bo, po dniach jeszcze siedmiu, spuszczę deszcz na ziemię, przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i zgładzę wszelki byt, który utworzyłem, z oblicza ziemi.

I spełnił Noach wszystko tak, jak polecił mu Wiekuisty.

A Noach był wtedy w wieku sześciuset lat. I nastał potop — wody na ziemi.

I wszedł Noach, i synowie jego, i żona jego, i żony synów jego z nim do arki, z powodu wód potopu.

Z bydła czystego i ze zwierząt, które nie są czyste, i z ptactwa, i z wszystkiego, co się porusza na ziemi —

Po parze weszły do Noacha, do arki — samiec i samica, jak polecił Bóg Noachowi.

I stało się po siedmiu dniach, iż wody potopu nastały na ziemi.

Roku sześćsetnego życia Noacha, miesiąca drugiego, siedemnastego dnia miesiąca — w tenże dzień rozwarły się wszystkie źródła otchłani bezmiernej, a spusty niebios się roztworzyły.

I padał deszcz na ziemię czterdzieści dni i czterdzieści nocy.

Onego właśnie dnia wszedł Noach i Szem, i Cham, i Jafet, synowie Noacha i żona Noacha, i trzy żony synów jego z nimi do arki —

Oni i wszelki zwierz, według rodzaju swego, i wszelkie bydło, według rodzaju swego, i wszelki płaz pełzający po ziemi, według rodzaju swego, i wszystko, co lata, według rodzaju swego, wszelakie ptactwo skrzydlate.

I tak weszło do Noacha, do arki, po parze z każdego ciała, w którym był dech żywota.

A te, które weszły — samiec i samica z każdego ciała weszły — jako polecił mu Bóg. I zamknął Wiekuisty za nim.

Był tedy potop przez czterdzieści dni na ziemi — i wezbrały wody, i podniosły arkę, i uniosła się wysoko nad ziemią.

I wzmogły się wody, i wezbrały bardzo na ziemi; i płynęła arka po powierzchni wody.

A wody wzmagały się coraz bardziej na ziemi; i pokryły się wszystkie góry wysokie, co pod całym niebem.

Piętnaście łokci wzwyż wzmogły się wody, i zakryte zostały góry.

I wyginęło wszelkie ciało poruszające się na ziemi — z ptactwa, i z bydła, i ze zwierząt, i z wszelkiego roju rojącego się na ziemi, i wszyscy ludzie.

Wszystko, w czyich nozdrzach tchnący dech żywota, ze wszystkiego, co na lądzie było, pomarło.

I tak zgładził wszystek byt na obliczu ziemi, od człowieka do bydlęcia i płazu, i ptaka nieba — zgładzone zostały z ziemi. A pozostał tylko Noach, i to, co było z nim w arce.

I opanowały wody ziemię, sto pięćdziesiąt dni.



Rozdział VIII

Ale wspomniał Bóg na Noacha, i na wszystkie zwierzęta, i na wszystko bydło, które było z nim w arce, i powiódł Bóg wiatr po ziemi, i uciszyły się wody.

I zawarły się źródła otchłani, i spusty niebios, i wstrzymany był deszcz z nieba.

I [zaczęły] ustępować wody sponad ziemi, wciąż ustępując; i opadły wody po upływie stu pięćdziesięciu dni.

I osiadła arka miesiąca siódmego, siedemnastego dnia miesiąca, na górach Ararat.

A wody wciąż opadały, aż do miesiąca dziesiątego; dziesiątego, pierwszego tegoż miesiąca, ukazały się wierzchołki gór.

I stało się po upływie czterdziestu dni: otworzył Noach okno arki, które był uczynił.

I wypuścił kruka, a ten latał wciąż tam i na powrót, póki nie oschły wody na ziemi.

Wtedy wypuścił gołębicę od siebie, aby obaczyć, czy zmniejszyły się wody na powierzchni ziemi.

Ale nie znalazła gołębica [miejsca] przystanku dla stopy swojej, i wróciła do niego do arki, bo była jeszcze woda na powierzchni całej ziemi; i wyciągnął rękę swoją, i wziął ją, i wpuścił ją do siebie do arki.

I przeczekawszy jeszcze siedem dni dalszych, znów wypuścił gołębicę z arki.

I wróciła do niego gołębica pod wieczór, a oto liść oliwkizerwany w dzióbku jej; i poznał Noach, że zmniejszyły się wody na ziemi.

I przeczekał jeszcze siedem dni dalszych, i wypuścił gołębicę: ale nie wróciła więcej do niego.

I stało się sześćsetnego pierwszego roku — miesiąca pierwszego, pierwszego dnia miesiąca, oschły wody z ziemi. I zdjął Noach dach arki, i spojrzał, a oto oschła powierzchnia ziemi.

A miesiąca wtórego, dwudziestego siódmego dnia miesiąca, wyschła ziemia.

I powiedział Bóg do Noacha, i rzekł:

„Wyjdź z arki ty i żona twoja, i synowie twoi, i żony synów twoich z tobą.

Wszystkie zwierzęta, które z tobą są, z wszelkiego ciała — z ptactwa i z bydła, i z wszelkiego robactwa pełzającego po ziemi — wywiedź ze sobą, aby się roiły na ziemi, a rozradzały i rozmnażały na ziemi”.

I wyszedł Noach, i synowie jego, i żona jego, i żony synów jego z nim.

Wszelkie zwierzę, wszelkie robactwo i wszelkie ptactwo, wszystko, co pełza po ziemi, podług rodzajów swoich, wyszły z arki.

I zbudował Noach ołtarz Wiekuistemu, i wziął z każdego bydła czystego, i z każdego ptaka czystego, i złożył całopalenia na ofiarnicy.

I przyjął Wiekuisty z zadowoleniem woń wdzięczną, i rzekł Wiekuisty w sercu Swoim: „Nie będę więcej przeklinał ziemi z powodu człowieka, bo zamysł serca ludzkiego zły od młodości jego, i nie będę więcej zatracał wszelkiego życia, jakem uczynił.

A póki trwać będzie ziemia: siew i żniwo, i mróz i upał, i lato i zima, i dzień i noc nie ustaną”.



Rozdział IX

I pobłogosławił Bóg Noacha i synów jego, i rzekł do nich: „Rozradzajcie się i rozmnażajcie i napełniajcie ziemię!

A bojaźń przed wami i trwoga przed wami niech będzie nad wszelkim zwierzęciem ziemi i nad wszelkim ptactwem nieba. Wszystko, co się porusza na ziemi, i wszystkie ryby morza w moc waszą oddane!

Wszystko, co się rusza i co żyje, wam będzie na pokarm, jak zieloną roślinę oddałem wam wszystko.

Wszakże istoty z życiem jej, z krwią jej — jeść nie będziecie.

W szczególności krwi waszej, służącej życiu waszemu, poszukiwać będę. Z ręki wszelkiego zwierzęcia poszukiwać jej będę; i z ręki człowieka — jednego z ręki drugiego — poszukiwać będę życia ludzkiego.

Kto przeleje krew człowieka, przez człowieka krew jego przelana będzie; bo na obraz Boży stworzył człowieka!

Wy zaś rozradzajcie się i rozmnażajcie; rozpleniajcie się na ziemi, i rozmnażajcie się na niej!”

I oświadczył Bóg Noachowi i synom jego z nim, i rzekł:

„Ja zaś oto stanowię przymierze Moje z wami, i z potomstwem waszym po was.

I z wszelką istotą żyjącą, która z wami — w ptactwie, bydle, i z wszelkim zwierzęciem ziemi przy was, z wszystkimi, co wyszły z arki, z wszelkim zwierzęciem ziemi.

I utwierdzam przymierze Moje z wami, żeby nie było już zgładzonym wszelkie ciało przez wody potopu, i nie było już potopu dla zniszczenia ziemi”.

I rzekł Bóg: „Oto znak przymierza, który ustanawiam między Mną a wami, i między każdą istotą żyjącą, która z wami, na czasy wieczne!

Łuk Mój kładę na obłokach, aby był znakiem przymierza między Mną a ziemią.

I będzie, gdy oblokę obłokiem ziemię, a ukaże się łuk na obłokach;

Wtedy wspomnę na przymierze Moje, co między Mną a wami, i każdym jestestwem żyjącym, we wszelkim ciele; a nie staną się już wody potopem, aby zniweczyć wszelkie ciało.

I będzie łuk w obłokach, i spojrzę nań, abym wspomniał na przymierze wieczne między Bogiem a każdym jestestwem żyjącym we wszelkim ciele, które jest na ziemi”.

I rzekł Bóg do Noacha: „Oto znak przymierza, które ustanowiłem między Mną a wszelkim ciałem, które jest na ziemi!”

A byli Synowie Noacha, którzy wyszli z arki: Szem i Cham, i Jefet. Cham zaś był ojcem Kanaana.

Ci trzej to byli synami Noacha — a z tych zasiedliła się cała ziemia.

I począł Noach, mąż roli, i zasadził winnicę.

I napił się wina, i odurzył się, i obnażył się we wnętrzu namiotu swojego.

I ujrzał Cham, ojciec Kanaana, nagość ojca swojego — i powiedział to dwóm braciom swoim na dworze.

I wziął Szem i Jefet szatę, i położyli ją obaj na ramiona swoje, i podeszli wstecz, i przykryli nagość ojca swojego; a oblicza ich były odwrócone, że nagości ojca swego nie widzieli.

I obudził się Noach po winie swoim, i dowiedział się, co uczynił mu syn jego młodszy.

I rzekł: „Przeklęty Kanaan; sługą sług niech będzie braciom swoim!”

I rzekł: „Błogosławiony Wiekuisty, Bóg Szema; a niech będzie Kanaan sługą im.

Niech rozprzestrzeni Bóg Jefetowi, i niech zamieszka w namiotach Szema; a niech będzie Kanaan sługą im!”

I żył Noach po potopie trzysta pięćdziesiąt lat.

A były wszystkie dni Noacha: dziewięćset pięćdziesiąt lat; i umarł.



Rozdział X

A oto rodowody synów Noacha: Szema, Chama i Jefeta. Urodzili się im bowiem synowie po potopie.

Synowie Jefeta: Gomer, i Magog, i Madai, i Jawan, i Tuwal, i Meszech, i Tiras.

A synowie Gomera: Aszkenaz, i Rifat, i Togarma.

A synowie Jawana: Elisza, i Tarszisz, Kitim i Dodanim.

Od tych rozeszły się pomorskie narody podług ziem swoich, każdy podług języka swojego, podług plemion swoich, podług narodów swoich.

A synowie Chama: Kusz, i Micraim, i Put, i Kanaan.

A synowie Kusza: Sewa, i Chawila i Sawta, i Rama, i Sawtecha. A synowie Ramy: Szewa i Dedan.

A Kusz spłodził Nimroda: ten począł być mocarzem na ziemi.

Był on mocarzem, myśliwym przed Wiekuistym. Przeto się mawia: jako Nimrod mocarz, myśliwy przed Wiekuistym.

A był początek panowania jego w Babelu, i Erechu i Akadzie, i w Kalne, w ziemi Szinar.

Z ziemi tej wyszedł do Aszuru, i zbudował Ninewę, i Rechowot-Ir, i Kalach.

I Resen, między Ninewą a Kalachem; ono to owym miastem wielkim.

A Micraim spłodził Ludim, i Anamim, Lehawim i Naftuchim.

I Patrusim, i Kasluchim, z których poszli Pelisztim, i Kaftorim.

A Kanaan spłodził Cidona, pierworodnego swego, i Cheta.

I Jewusytę, i Emorejczyka, i Girgaszytę.

I Chiwijczyka, i Arkijczyka i Sinitę.

I Arwadejczyka i Cemarejczyka, i Chamatejczyka; w następstwie zaś rozsiedliły się plemiona Kananejskie.

A była dziedzina Kananejczyka od Cydonu idąc do Gerar — aż do Azy, idąc do Sedomu i Amory i Admy i Cewojim — aż do Lasza.

Oto synowie Chama podług plemion swych, podług języków swoich, w krajach swoich, podług narodów swych.

I Szemowi również się narodziło, temu ojcu wszystkich synów Ebera, bratu Jefeta, najstarszemu.

Synowie Szema: Elam, i Aszur, i Arpachszad, i Lud, i Aram.

A synowie Arama: Uc, i Chul, i Geter, i Masz.

A Arpachszad spłodził Szelacha, a Szelach spłodził Ebera.

A Eberowi urodzili się dwaj synowie: imię jednego Peleg, gdyż za dni jego została rozdzielona ziemia, a imię brata jego Joktan.

A Joktan spłodził Almodada, i Szalefa, i Chacarmaweta, i Jeracha.

I Hadorama, i Uzala, i Diklę.

I Obala, i Abimaela, i Szebę.

I Ofira, i Chawilę, i Jowawa; wszyscy ci byli synami Joktana.

I była siedziba ich od Meszy idąc ku Sefar — aż do góry Wschodniej.

Oto synowie Szema podług plemion swoich, podług języków swoich, w krajach swych, podług narodów swoich.

Oto plemiona synów Noacha podług rodowodów ich, podług narodów ich, i od tych rozeszły się narody na ziemi po potopie.



Rozdział XI

I była cała ziemia mowy jednej i wyrażeń nielicznych.

I stało się, gdy ciągnęli od wschodu, znaleźli równinę w kraju Szinar i osiedli tamże.

I rzekli jeden do drugiego: „Oto wyróbmy cegły i wypalmy [wkładając je] do żaru”. I tak służyła im cegła zamiast kamienia, a asfalt służył im za zaprawę.

I rzekli: „Oto zbudujmy sobie miasto i wieżę, której by szczyt w niebie, a uczyńmy sobie imię, abyśmy się nie rozproszyli po powierzchni całej ziemi”.

Wtedy zstąpił Wiekuisty, aby zobaczyć ono miasto i wieżę, które budowali synowie ludzcy.

I rzekł Wiekuisty: „Oto lud to jeden, i mowa jedna u wszystkich; a taki początek ich przedsięwzięć! A teraz nie będzie dla nich nieosiągalne nic, co by zamierzyli wykonać.

Oto zstąpmy, a pomieszajmy tam mowę ich, aby nie zrozumieli jeden mowy drugiego.

I rozproszył ich Wiekuisty stamtąd po powierzchni całej ziemi; i tak przestali budować miasto.

Przeto nazwano imię jego Babel; gdyż tam pomieszał Wiekuisty mowę całej ziemi. Stamtąd też rozproszył ich Bóg po powierzchni całej ziemi.

Oto rodowód Szema: Szem miał sto lat, gdy spłodził Arpachszada, dwa lata po potopie.

I żył Szem, po spłodzeniu Arpachszada pięćset lat, i spłodził synów i córki.

A Arpachszad, przeżywszy trzydzieści pięć lat, spłodził Szelacha.

I żył Arpachszad, po spłodzeniu Szelacha, czterysta trzy lata, i spłodził synów i córki.

A Szelach, przeżywszy trzydzieści lat, spłodził Ebera.

I żył Szelach, po spłodzeniu Ebera, czterysta trzy lata, i spłodził synów i córki.

Eber zaś, przeżywszy trzydzieści cztery lata, spłodził Pelega.

I żył Eber, po spłodzeniu Pelega, czterysta trzydzieści lat, i spłodził synów i córki.

A przeżywszy Peleg trzydzieści lat, spłodził Reu.

I żył Peleg, po spłodzeniu Reu, dwieście dziewięć lat, i spłodził synów i córki.

Reu zaś, przeżywszy trzydzieści dwa lata, spłodził Seruga.

I żył Reu, po spłodzeniu Seruga, dwieście siedem lat, i spłodził synów i córki.

Serug zaś, przeżywszy trzydzieści lat, spłodził Nachora.

I żył Serug, po spłodzeniu Nachora, dwieście lat, i spłodził synów i córki.

Nachor zaś, przeżywszy dwadzieścia dziewięć lat, spłodził Teracha.

I żył Nachor, po spłodzeniu Teracha, sto dziewiętnaście lat, i spłodził synów i córki.

Terach zaś, przeżywszy siedemdziesiąt lat, spłodził Abrama, Nachora i Harana.

A oto dzieje Teracha: Terach spłodził Abrama, Nachora i Harana, a Haran spłodził Lota.

I umarł Haran w obliczu Teracha, ojca swojego, w kraju rodzinnym swoim, w Ur-Kasdim.

I pojęli sobie Abram i Nachor żony; imię żony Abrama — Saraj, a imię żony Nachora — Milka, córka Harana, ojca Milki i Iski.

A była Saraj niepłodna, nie miała dzieci.

I wziął Terach Abrama, syna swego, i Lota, syna Harana, wnuka swojego, i Saraj, synową swoją, żonę Abrama, syna swego, i wyruszyli [i inni] z nimi z Ur-Kasdim, by pójść do ziemi Kanaan; i doszli aż do Charanu, i osiedli tam.

I były dni Teracha dwieście pięć lat; i umarł Terach w Charanie.



Rozdział XII

I rzekł Wiekuisty do Abrama: Wyjdź z ziemi twojej, i z ojczyzny twojej, i z domu ojca twojego, do ziemi, którą ci wskażę.

A uczynię cię narodem wielkim, i pobłogosławię cię, i wywyższę imię twoje, i będziesz błogosławieństwem.

I pobłogosławię błogosławiących tobie, a przeklinającego ci — przeklnę, i błogosławić się będą tobą wszystkie plemiona ziemi.

I wyszedł Abram, jako polecił mu Wiekuisty, i poszedł z nim Lot. A Abram miał siedemdziesiąt pięć lat, gdy wyszedł z Charanu.

I wziął Abram Saraj, żonę swoją, i Lota, bratanka swojego, i cały dobytek ich, którego się dorobili, i dusze, które nabyli w Charanie; i wyruszyli, by się udać do ziemi Kanaan, i przybyli do ziemi Kanaan.

I przeszedł Abram kraj ten, aż do miejscowości Szechem, aż do dąbrowy More. A Kanaanejczyk był natenczas w kraju.

I ukazał się Wiekuisty Abramowi i rzekł: „Potomstwu twojemu oddam ziemię tę”. I zbudował tam ołtarz Wiekuistemu, który się mu ukazał.

I przeniósł się stamtąd ku wzgórzu, na wschód od Betel, i rozbił namiot swój: Betel od zachodu, a Aj od wschodu; i zbudował tam ołtarz Wiekuistemu, i wzywał imienia Wiekuistego.

I wyruszył Abram, wciąż idąc i koczując, ku południowi.

Ale nastał głód w kraju, i zstąpił Abram do Micraim, aby pobyć tamże, bo ciężkim był głód w kraju.

I stało się, gdy już bliskim był przybycia do Micraim, iż rzekł do Saraj, żony swojej: „Otóż wiem, że kobietą pięknego wyglądu jesteś.

I będzie, gdy ujrzą cię Micryjczycy, powiedzą wtedy: żona to jego, — i zabiją mnie, a ciebie zostawią przy życiu.

Powiedzże, żeś siostrą moją, aby mi się dobrze działo dzięki tobie, a żyła dusza moja z przyczyny twojej”.

I stało się, gdy przybył Abram do Micraim, że ujrzeli Micryjczycy kobietę tę, iż piękną była bardzo.

I ujrzawszy ją, książęta Faraona wysławiali ją przed Faraonem; i wzięta została kobieta ta do domu Faraona.

Abramowi zaś świadczono dobrze ze względu na nią. I posiadł owce, i woły, i osły, i sługi, i służebnice, i oślice, i wielbłądy.

Ale raził Wiekuisty Faraona klęskami wielkimi, takoż i dom jego, z powodu Saraj, żony Abrama.

I wezwał Faraon Abrama, i rzekł: „Cóżeś mi to uczynił? Czemu nie powiedziałeś mi, że to żona twoja?

Czemu mówiłeś: »siostra to moja«, tak że wziąłem ją sobie za żonę? Ale teraz, — oto żona twoja, zabierz [ją] i idź”.

I wyznaczył dlań Faraon ludzi i przeprowadzili go, i żonę jego, i wszystko, co posiadał.



Rozdział XIII

I wyszedł Abram z Micraim, on i żona jego i wszystko, co posiadał, i Lot wraz z nim, ku południowi.

A Abram bogaty był bardzo w stada, w srebro i złoto.

I szedł w pochodach swoich od południa, aż do Betel, aż do miejsca, gdzie był namiot jego przedtem, między Betel i między Aj.

Do miejsca ołtarza, który wystawił tam przedtem; i wzywał tam Abram imienia Wiekuistego.

A także Lot, który szedł z Abramem, posiadał trzody, i stada, i namioty.

Ale nie mogła znieść ich ziemia, aby przemieszkiwali razem, gdyż był dobytek ich wielkim, i nie mogli przemieszkiwać razem.

I wynikł spór między pasterzami stad Abrama a pasterzami stad Lota. A Kanaanejczyk i Peryzejczyk mieszkali wówczas w kraju.

I rzekł Abram do Lota: „Niechajże nie będzie sporu między mną a tobą, i między pasterzami moimi a pasterzami twoimi; wszakże ludźmi krewnymi jesteśmy.

Alboż nie cała ziemia przed tobą? Odłączże się ode mnie; jeżeli na lewo, to ja na prawo, a jeżeli na prawo, to ja na lewo”.

I podniósł Lot oczy swoje, i obaczył całą okolicę Jardenu, że cała nawodniona: — zanim Wiekuisty spustoszył Sedom i Amorę, była jako ogród Wiekuistego, jako ziemia Micraim, dochodząc aż do Coaru.

I wybrał sobie Lot całą okolicę Jardenu, i pociągnął Lot od wschodu; i tak odłączyli się jeden od drugiego.

Abram osiadł w kraju Kanaan, a Lot osiadł w miastach owej okolicy, i rozbił namioty aż do Sedomu.

A ludzie Sedomu byli źli i grzeszni wielce, przed Wiekuistym.

I rzekł Wiekuisty do Abrama po odłączeniu się Lota od niego: „Podnieśże oczy twoje, a spójrz z miejsca, na którym się znajdujesz, na północ, i na południe, i na wschód, i na zachód.

Gdyż całą ziemię, którą widzisz, tobie ją oddam, i rodowi twojemu na wieki.

I uczynię ród twój jako proch ziemi, tak, że gdyby zdołał kto zliczyć proch ziemi, i ród twój zliczonym będzie.

Powstań, obejdź kraj wzdłuż i wszerz, gdyż tobie oddam go”.

I zwinął Abram namioty, i przybył, i osiadł w dąbrowach Mamry, co przy Hebronie, i zbudował tam ołtarz Wiekuistemu.



Rozdział XIV

I stało się za czasów Amrafela, króla Szinaru, Arjocha króla Ellasaru, Kedorlaomera, króla Elamu i Tidala, króla Goimu.

Że toczyli wojnę z Berą, królem Sedomu, i z Birszą, królem Amory, z Szinabem, królem Admy, i Szemeberem, królem Cebojim i z królem Bela, czyli Coaru.

Wszyscy ci zebrali się przy dolinie Siddim, czyli Morzu Solnym.

Dwanaście lat podlegali Kedorlaomerowi; trzynastego zaś roku powstali.

A czternastego roku nadciągnął Kedorlaomer i królowie, którzy z nim byli, i pobili Refaów w Aszterot-Karnajim, i Zuzów w Ham i Emów na równinie Kirjataim.

I Chorejczyków w górach ich Seiru, aż do El-Paran, co nad pustynią.

I zawrócili, i przybyli do Ein-Miszpat, czyli Kadesz, i podbili cały obszar Amalekity, a również i Emorejczyka, osiadłego w Chacacon-Tamar.

I wyszedł król Sedomu, i król Amory, i król Admy, i król Cebojimu, i król Bela, czyli Coaru, i uszykowali się do boju z nimi w dolinie Siddim.

Z Kedorlaomerem, królem Elamu, i Tidalem, królem Goimu, i Amrafelem, królem Szinaru, i Arjochem, królem Ellasoru, czterech królów z pięcioma.

A dolina Siddim pełna była dołów smołowcowych; i uciekli królowie Sedomu i Amory, i rzucili się tam; a pozostali w góry uciekli.

I zabrali cały dobytek Sedomu i Amory, i całą żywność ich, i odeszli.

I zabrali też Lota i dobytek jego, — bratanka Abrama, — i odeszli; a mieszkał on w Sedomie.

I przybył rozbitek, i doniósł to Abramowi Ibrejczykowi, a ten mieszkał w dąbrowach Mamry Emorejczyka, brata Eszkola i brata Anera, którzy byli sprzymierzonymi Abrama.

A usłyszawszy Abram, że pojmany brat jego, wyprowadził wyćwiczonych swoich, zrodzonych w domu jego, trzechset osiemnastu, i ścigał aż do Dan.

I rozdzieliwszy [oddziały] w nocy [napadł] na nich, on i słudzy jego, i pobił ich, i ścigał ich aż do Choby, co na lewo od Damaszku.

I sprowadził na powrót cały dobytek, a również i Lota, brata swojego, i dobytek jego sprowadził na powrót, a także kobiety i lud.

I wyszedł król Sedomu naprzeciw niemu, gdy wracał po porażeniu Kedorlaomera i królów, którzy z nim byli, do doliny Szawe, czyli doliny królewskiej.

A Malki-Cedek, król Szalemu, wyniósł chleb i wino; a był on kapłanem Boga Najwyższego.

I pobłogosławił go, i rzekł: „Błogosławiony Abram Bogu Najwyższemu, dzierżącemu niebo i ziemię;

I błogosławiony Bóg Najwyższy, który wydał wrogi twoje w moc twoją!” I dał mu dziesięcinę ze wszystkiego.

I rzekł król Sedomu do Abrama: „Oddaj mi dusze, a dobytek weź sobie”.

I rzekł Abram do króla Sedomu: „Podnoszę rękę moją do Wiekuistego, Boga Najwyższego, dzierżącego niebo i ziemię,

Że ani nitki ani rzemyka sandału, — że nic nie wezmę ze wszystkiego, co twoje, abyś nie rzekł: jam wzbogacił Abrama.

Nic dla mnie! Jedynie co spożyli młodzieńcy, i udział mężów, którzy szli ze mną, — Aner, Eszkol i Mamre, — oni niech wezmą udział swój”.



Rozdział XV

Po wypadkach tych, doszło słowo Wiekuistego do Abrama w widzeniu, mówiąc: „Nie obawiaj się Abramie, Ja tarczą tobie; nagroda twoja wielką bardzo!”

I rzekł Abram: „Panie, Wiekuisty, cóż dać mi możesz, kiedy ja schodzę samotnym? Zawiadowcą zaś domu mojego jest Damasceńczyk Eliezer”.

I rzekł Abram: „Wszak mnie nie dałeś potomka; a tak domownik mój odziedziczy po mnie”.

Ale oto słowo Wiekuistego doszło go, mówiąc: „Nie odziedziczy po tobie ten, a tylko [ten], który wyjdzie z łona twojego, ten odziedziczy po tobie”.

I wyprowadził go na zewnątrz, i rzekł: „Spójrzże ku niebu, a zlicz gwiazdy: czy potrafisz je zliczyć? I rzekł do niego: „takim będzie ród twój!”

I zaufał Wiekuistemu, [który] poczytał mu to za zasługę.

I rzekł do niego: „Jam Wiekuisty, którym wywiódł cię z Ur-Kasdim, aby oddać ci ziemię tę w dziedzictwo!

I rzekł: „Panie, Wiekuisty, po czym-że poznam, że odziedziczę ją?”

I rzekł do niego: „Sprowadź mi jałowicę trzechletnią, i kozę trzechletnią, i barana trzechletniego, i synogarlicę, i gołąbka”

I sprowadził te wszystkie, i rozciął je w pośrodku, i położył każdą część naprzeciw drugiej; ale ptaków nie rozcinał.

I spuściły się sępy na martwe ciała, i spłoszył je Abram.

Słońce zaś miało się ku zajściu, a sen twardy padł na Abrama; aż oto trwoga, ciemność wielka przypadła nań.

I rzekł do Abrama: „Wiedzieć tobie, że obcym będzie ród twój w ziemi nie swojej, i ujarzmią ich, i ciemiężyć ich będą — czterysta lat.

Wszakże i naród, któremu służyć będą, osądzę; a potem wyjdą z dobytkiem wielkim.

A ty pójdziesz do ojców twoich w pokoju, pochowany będziesz w sędziwości szczęśliwej.

A w czwartym pokoleniu powrócą tu; bo nie pełną wina Emorejczyka dotąd”.

I gdy było słońce zaszło, a pomroka nastała, a oto — piec dymiący i pochodnia płonąca! [To On] przeszedł między owymi rozciętymi [połówkami].

Dnia onego zawarł Wiekuisty z Abramem przymierze w słowach: „Rodowi twojemu oddałem ziemię tę, od rzeki Micraim, aż do rzeki wielkiej, rzeki Frat.

Kenejczyka, i Kenizejczyka, i Kadmonejczyka;

I Chitejczyka, i Peryzejczyka, i Refaów;

I Emorejczyka, i Kanaanejczyka, i Girgaszytę, i Jewusytę”.



Rozdział XVI

A Saraj, żona Abrama, nie rodziła mu; miała zaś służebnicę Micrejską, imieniem Hagar.

I rzekła Saraj do Abrama: „Oto powściągnął mnie Wiekuisty od rodzenia; pójdźże do służebnicy mojej, może zbuduję się od niej”. I usłuchał Abram głosu Saraj.

I wzięła Saraj, żona Abrama, Hagarę Micrejską, służebnicę swoją, po upływie dziesięciu lat pobytu Abrama na ziemi Kanaanejskiej, i oddała ją Abramowi, mężowi swojemu, za żonę.

I poszedł do Hagary, i poczęła; ale widząc, że poczęła, lekceważyła panią swą w oczach swoich.

I rzekła Saraj do Abrama: „Krzywda moja na ciebie! Jam oddała służebnicę moją na łono twoje, a widząc, że poczęła, lekceważona zostałam w oczach jej; niechaj Wiekuisty rozsądzi między mną a tobą”.

I rzekł Abram do Saraj: „Wszak służebnica twoja w ręku twoim: czyń z nią, co najlepszym w oczach twoich!” I dręczyła ją Saraj, że uciekła przed nią.

I spotkał ją anioł Wiekuistego u źródła wód w pustyni, u źródła po drodze do Szur.

I rzekł: „Hagaro, służebnico Saraj! Skąd przychodzisz i dokąd idziesz? I rzekła: przed Saraj, panią moją, uciekam”.

I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „Wróć do pani swojej, a ukorz się pod ręce jej”.

I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „Wielce rozmnożę potomstwo twoje, że nie będzie zliczone z powodu mnóstwa”.

I rzekł do niej anioł Wiekuistego: „Oto poczęłaś, i zrodzisz syna; i tak nazwij imię jego Iszmael; bo usłyszał Wiekuisty o cierpieniu twoim.

A będzie on dzikim człowiekiem; ręka jego przeciw wszystkim, a ręka wszystkich przeciw niemu; a przed obliczem wszystkich braci swoich mieszkać będzie”.

I nazwała imię Wiekuistego, który przemawiał do niej: „Tyś Bóg widzenia”, bo mówiła: „Wszak i tu spoglądałam za [Tym], który mnie widział”.

Przeto nazwano studnię tę, studnią Lachaj-Roi. Oto ona między Kadesz i Bared.

I urodziła Hagar Abramowi syna, i nazwał Abram imię syna swego, którego urodziła Hagar: Iszmael.

A Abram miał osiemdziesiąt sześć lat, gdy urodziła Hagar Iszmaela Abramowi.



Rozdział XVII

A gdy miał Abram dziewięćdziesiąt i dziewięć lat, ukazał się Wiekuisty Abramowi, i rzekł do niego: „Jam jest Bóg Wszechpotężny; postępuj przede mną, a bądź nieskazitelny!

I ustanowię przymierze Moje między Mną a tobą, i rozmnożę cię bardzo a bardzo.

I padł Abram na oblicze swoje, a mówił z nim Bóg i rzekł:

„Ja, oto przymierze Moje z tobą: będziesz ojcem mnóstwa narodów,

I nie będzie zwane nadal imię twoje Abram, ale będzie imię twoje: Abraham; gdyż ojcem mnóstwa narodów ustanawiam cię.

I rozplenię cię bardzo a bardzo; i rozkrzewię cię w narody, a królowie z ciebie wyjdą.

I utwierdzę przymierze Moje między Mną a tobą, i między potomstwem twoim po tobie, w pokoleniach ich — w przymierze wieczne, abym był ci Bogiem i potomstwu twojemu po tobie.

I oddam tobie, i potomkom twoim po tobie, ziemię przebywania twojego — całą ziemię Kanaan, w posiadanie wieczne, i będę im Bogiem”.

I rzekł Bóg do Abrahama: „Ty zaś przymierza Mojego przestrzegaj, ty i potomkowie twoi po tobie, w pokoleniach swoich.

Oto przymierze Moje, którego przestrzegać będziecie między Mną a wami, i potomstwem twoim po tobie: obrzezaną ma być u was wszelka płeć męska.

I obrzeżecie ciało napletka waszego, a będzie to znakiem przymierza między Mną a wami.

A w wieku ośmiu dni obrzezaną ma być u was wszelka płeć męska, w pokoleniach waszych, urodzony w domu i nabyty za pieniądze z jakiegokolwiek cudzego rodu, który nie jest z potomstwa twojego.

Obrzezanym ma być urodzony w domu twoim, i nabyty za pieniądze twoje; a niechaj będzie przymierze Moje na ciele waszym przymierzem wiecznym.

Nieobrzezany zaś mężczyzna, który by nie obrzezał ciała napletka swojego, wytępiona zostanie dusza ta z ludu swojego, przymierze Moje zerwał”.

I rzekł Bóg do Abrahama: „Saraj, żony twojej, — nie będziesz zwał imienia jej Saraj, bo Sara imię jej.

I pobłogosławię ją, a także dam ci z niej syna; i pobłogosławię ją, i rozkrzewię ją w narody, królowie ludów z niej wyjdą.

I padł Abraham na oblicze swoje, a uśmiechnąwszy się pomyślał w sercu swoim: „Czyżby stuletniemu się narodziło, a czyżby Sara dziewięćdziesięcioletnia rodzić miała?”

I rzekł Abraham do Boga: „Niechby już Iszmael żył przed Tobą!”

I rzekł Bóg: „Ależ Sara, żona twoja, urodzi ci syna, i nazwiesz imię jego Icchak; i ustanowię przymierze Moje z nim przymierzem wiecznym, dla potomstwa jego po nim.

A też względem Iszmaela wysłuchałem cię: oto pobłogosławiłem go, i rozplenię go, i rozmnożę go bardzo a bardzo; dwunastu książąt spłodzi, i uczynię zeń naród wielki.

Przymierze zaś Moje utwierdzę z Icchakiem, którego urodzi ci Sara, o porze obecnej, w roku następnym.

I przestał mówić z nim, i wzniósł się Bóg od Abrahama.

I wziął Abraham Iszmaela, syna swojego, i wszystkich urodzonych w domu swoim, i wszystkich nabytych za pieniądze swoje, wszystkich płci męskiej między domownikami Abrahama, i obrzezał ciało napletka ich tegoż samego dnia, jako mówił z nim Bóg.

A Abraham miał dziewięćdziesiąt i dziewięć lat, gdy obrzezano ciało napletka jego.

A Iszmael, syn jego, miał trzynaście lat, gdy obrzezano ciało napletka jego.

Tegoż samego dnia obrzezanym został Abraham i Iszmael, syn jego.

I wszyscy domownicy jego, zrodzeni w domu, i nabyci za pieniądze spośród cudzoziemców, obrzezani zostali z nim.



Rozdział XVIII

I ukazał mu się Wiekuisty w dąbrowie Mamre, gdy siedział u wejścia [do] namiotu, w czasie upału dziennego.

I podniósł oczy swoje, i spojrzał, a oto trzej mężowie stanęli przed nim; a zobaczywszy ich, pobiegł na ich spotkanie sprzed wejścia namiotu, i pokłonił się ku ziemi.

I rzekł: „Panie! jeżeli też znalazłem łaskę w oczach twoich, nie przejdźże mimo sługi twojego!

Niechże przyniosą nieco wody, a umyjecie nogi wasze, i odpoczniecie pod drzewem.

A ja przyniosę kawałek chleba, a posilicie serce wasze; potem pójdziecie, — skoro już przeszliście obok sługi waszego”. I rzekli: „Uczyń tak, jakeś powiedział”.

I pospieszył Abraham do namiotu, do Sary, i rzekł: uwiń się, trzy miary mąki przedniej! Rozczyń je i zrób podpłomyki”.

I do bydła pobiegł Abraham, i wziąwszy cielę pulchne i wyborowe, dał je pachołkowi, który pospieszył, aby przyrządzić je.

I wziął śmietanki, i mleka, i cielę, które przyrządził, i postawił przed nimi; a sam stanął przy nich pod drzewem; i jedli.

I rzekli do niego: „Gdzież Sara żona twoja?”, a odpowiedział: „Oto — w namiocie”.

I rzekł: Wrócę do ciebie około czasu bieżącego, a oto — będzie miała syna Sara żona twoja; a Sara słuchała u wejścia do namiotu, a ono [było] za nim.

Abraham zaś i Sara byli starzy, podeszli w latach, przestała mieć Sara właściwość kobiet.

I roześmiała się Sara w duszy, mówiąc: „Czyżbym po zwiędnięciu moim miała doznać rozkoszy? — a pan mój starcem”.

I rzekł Wiekuisty do Abrahama: „Czemuż to śmiała się Sara mówiąc: »czyżbym rzeczywiście rodzić miała, gdy się zestarzałam«?

Alboż jest rzecz niemożliwa u Wiekuistego? W oznaczonej porze wrócę do ciebie, około czasu bieżącego, a mieć będzie Sara syna”.

I zapierała się Sara, mówiąc: „Nie śmiałam się!” — bo się obawiała; on wszakże powiedział: „Nie, bo śmiałaś się!”

I wstali stamtąd owi mężowie, i skierowali wzrok ku Sedomowi; a Abraham szedł z nimi, aby odprowadzić ich.

A Wiekuisty rzekł: „Miałżebym zataić przed Abrahamem, co uczynić chcę?

Abraham to rozkrzewi się w naród wielki i potężny, a błogosławić się nim będą wszystkie narody ziemi.

Albowiem umiłowałem go, aby polecił synom swoim, i domowi swojemu po sobie, strzec drogi Wiekuistego, spełniając cnotę i sprawiedliwość, aby sprowadził Wiekuisty na Abrahama to, co wyrzekł o nim”.

I rzekł Wiekuisty: „Skarga na Sedom, i Amorę, tak wielką jest, a grzech ich, tak ciężkim bardzo!…

Zstąpię też i zobaczę; jeżeli według skargi, która Mnie dochodzi, postępują, tedy — zagłada! a jeżeli nie, będę wiedział”.

I zwrócili się stamtąd owi mężowie, i poszli do Sedomu. Abraham zaś jeszcze stał przed Wiekuistym.

I przystąpił Abraham i rzekł: „Alboż rzeczywiście zgładzisz sprawiedliwego wraz z niegodziwym?

Może jest pięćdziesięciu sprawiedliwych w mieście; czyż także zgładzisz, i nie przebaczysz miejscu dla pięćdziesięciu sprawiedliwych, którzy w nim są?

Dalekim to od Ciebie, abyś uczynił rzecz podobną, byś zabił sprawiedliwego wraz z niegodziwym, aby był sprawiedliwy jako niegodziwy; dalekim to od Ciebie! Czyżby sędzia całej ziemi nie pełnił sprawiedliwości?”

I rzekł Wiekuisty: „Jeżeli znajdę w Sedomie pięćdziesięciu sprawiedliwych, w samym mieście, przepuszczę całemu miejscu ze względu na nich.

I odpowiedział Abraham i rzekł: „Otoż podjąłem się przemówić do mojego Pana, choć ja proch i popiół:

Może nie dostanie do pięćdziesięciu sprawiedliwych, pięciu: czyżbyś zgładził dla pięciu całe miasto?” I rzekł: „Nie zgładzę, jeżeli znajdę tam czterdziestu pięciu”.

I począł dalej mówić do Niego, i rzekł: „Może znajdzie się tam czterdziestu?” I odpowiedział: „Nie uczynię [zniszczenia] ze względu na czterdziestu”.

I rzekł: „Niech też nie gniewa Pana, że mówić będę: Może znajdzie się tam trzydziestu?” I rzekł: „Nie uczynię, jeżeli znajdę tam trzydziestu”.

I rzekł: „Otoż podjąłem się mówić do mojego Pana: Może znajdzie się tam dwudziestu?” I odpowiedział: „Nie zgładzę ze względu na dwudziestu”.

I rzekł: „Niech też nie gniewa Pana, gdy przemówię raz jeszcze: „Może znajdzie się tam dziesięciu?” I rzekł: „Nie zgładzę ze względu na dziesięciu”.

I poszedł Wiekuisty, przestawszy mówić do Abrahama; Abraham zaś wrócił do miejsca swojego.



Rozdział XIX

I przybyli dwaj aniołowie do Sedomu wieczorem; a Lot siedział u bramy Sedomu. I spostrzegł Lot, i powstał na spotkanie ich, i pokłonił się obliczem ku ziemi.

I rzekł: „Otoż proszę panowie moi! Wstąpcie też do domu sługi waszego, i przenocujcie, i umyjcie nogi wasze; a wstawszy rano, pójdziecie w drogę waszą”. I odpowiedzieli: „Nie, bo na ulicy przenocujemy”.

I nastawał na nich usilnie, i zaszli do niego, i przybyli do domu jego; i wyprawił im ucztę, i przaśnikównapiekł; i jedli.

Zanim się położyli, — a mieszkańcy miasta, mieszkańcy Sedomu, obiegli dom, od młodzieńca do starca, cały lud zewsząd.

I zawołali Lota, i rzekli doń: „Gdzież ci ludzie, którzy przybyli do ciebie tej nocy? Wyprowadź ich do nas, abyśmy nawiedzili ich”.

I podszedł do nich Lot ku wejściu, a drzwi zamknął za sobą.

I rzekł: „Nie czyńcie też, bracia moi, nic złego.

Otoż mam dwie córki, które nie poznały męża, wyprowadzę je raczej do was, a czyńcie z nimi co najlepszym w oczach waszych; a tylko mężom tym nie czyńcie nic, ponieważ weszli pod cień dachu mojego”.

I rzekli: „Ustąp precz!”, i rzekli: „Ten jeden przybył tu gościć, a chce wciąż sądzić! Teraz gorzej postąpimy z tobą niż z nimi!” I naparli na męża, na Lota, i przystąpili, by wyłamać drzwi.

I wyciągnęli mężowie owi rękę swoją, i wciągnęli Lota do siebie, do domu, a drzwi zamknęli.

A ludzi, będących u wejścia do domu, porazili ślepotą, od najmniejszego do największego — tak, że strudzili się, szukając wejścia.

I rzekli ci mężowie do Lota: „Kogokolwiek jeszcze masz tutaj, — zięciów, i synów twoich, i córki twoje, i wszystkich których masz w mieście, — wyprowadź z tego miejsca.

Albowiem zburzymy miejsce to, gdyż wzmogła się skarga na nich przed obliczem Wiekuistego i posłał nas Wiekuisty, aby je zburzyć”.

I wyszedł Lot, i powiedział zięciom swoim, którzy pojąć mieli córki jego, i rzekł: „Wstańcie, wyjdźcie z miejsca, gdyż zburzy Wiekuisty miasto”. Ale wydawał się jakoby żartował, w oczach zięciów swoich.

A zaledwie zorza wzeszła, nalegali aniołowie na Lota, mówiąc: „Wstań, zabierz żonę twoją i dwie córki twoje obecne tu, abyś nie zginął za winę tego miasta”.

Gdy się [jednak] ociągał, uchwycili mężowie owi za rękę jego, i za rękę żony jego, i za rękę dwóch córek jego w miłosierdziu Wiekuistego nad nim, i wyprowadzili go, i postawili go poza miastem.

A gdy wyprowadzili ich precz, rzekł jeden: „Uchodź z życiem twoim; nie oglądaj się za siebie, a nie zatrzymuj się w całej tej okolicy; w góry uchodź, abyś nie zginął”.

I rzekł Lot do nich: „O nie, panie!

Otoż znalazł sługa twój łaskę w oczach twoich, i uczyniłeś wielkim miłosierdzie, któreś okazał mi, ocalając życie moje; ale ja nie zdążę ujść w te góry, bo i tak dościgłoby mnie nieszczęście, i umarłbym.

Otoż to miasto jest bliskim, by uciec tam, i małym ono; ujdę raczej tam, wszakże małym ono, a niechaj żyje dusza moja”.

I rzekł do niego: „Oto uwzględnię cię i w tej mierze, abym nie spustoszył miasta, o którym mówisz.

Prędzej zatem, uchodź tam, bo nie mogę dokonać dzieła, póki nie zajdziesz tam”. Przeto nazwano imię miasta tego: Coar.

Słońce wzeszło nad ziemią, gdy Lot przybył do Coaru.

Wiekuisty zaś spuścił na Sedom i Amorę deszcz siarki i ognia, od Wiekuistego z nieba.

I zniszczył miasta te, i całą ową okolicę, i wszystkich mieszkańców tych miast, i roślinność ziemi.

I oglądała się żona [Lota] za niego, i stała się słupem soli.

I wstał Abraham rano, [spiesząc] na miejsce, kędy stanął przed obliczem Wiekuistego.

I spojrzał na powierzchnię Sedomu i Amory, i na całą powierzchnię ziemi owej okolicy, i zobaczył, a oto wznosił się dym z ziemi, jako dym z pieca!

I tak stało się, gdy zburzył Bóg miasta owej okolicy, że wspomniał Bóg na Abrahama, i wysłał Lota spośród zniszczenia, niszcząc owe miasta, w których mieszkał był Lot.

Lot zaś wyszedł z Coaru, i zamieszkał w górach, a dwie córki jego z nim; gdyż obawiał się pozostać w Coarze; i zamieszkał w jaskini, on i dwie córki jego.

I rzekła starsza do młodszej: „Ojciec nasz starym, a mężczyzny nie ma na ziemi, który by przyszedł do nas zwyczajem całej ziemi.

Chodź, upoimy ojca naszego winem, i położymy się z nim, a zachowamy z ojca naszego potomstwo”.

I upoiły ojca swojego winem nocy onej, i poszła starsza, i położyła się przy ojcu swoim; a nie wiedział on, kiedy się kładła, i kiedy wstała.

I stało się nazajutrz, że rzekła starsza do młodszej: „Oto leżałam wczoraj przy ojcu moim, upoimy go winem i tej nocy, a pójdziesz i położysz się przy nim, i zachowamy z ojca naszego potomstwo”.

I upoiły i nocy onej ojca swojego winem, i wstała młodsza, i położyła się przy nim; a nie wiedział on, kiedy się kładła, i kiedy wstała.

I poczęły dwie córki Lota od ojca swojego.

I urodziła starsza syna, i nazwala imię jego Moab: on to ojciec Moabitów, po dziś dzień.

A młodsza również urodziła syna, i nazwala imię jego Ben-Ammi: on to ojciec Ammonitów, po dziś dzień.



Rozdział XX

I wyruszył stamtąd Abraham do ziemi ku południowi, i osiadł między Kadesz a Szur, i przebywał w Gerarze.

I mówił Abraham o Sarze żonie swojej: „Siostra to moja”. I posłał Abimelech, król Geraru, i wziął Sarę.

Ale przyszedł Bóg do Abimelecha we śnie nocnym i powiedział mu: „Oto umrzesz z powodu niewiasty, którąś wziął, bo ona zamężna”.

A Abimelech nie zbliżył się był do niej i rzekł: „Panie! Alboż i naród niewinny zatracasz?

Wszakże sam powiedział mi: »Siostra to moja«, i ona sama też mówiła: »Brat to mój«. W prostocie serca mojego i w czystości rąk moich uczyniłem to”.

I rzekł do niego Bóg we śnie: „I Ja wiem, żeś w prostocie serca to uczynił; toteż powstrzymywałem cię, abyś nie grzeszył przeciw Mnie, i przeto nie dopuściłem, abyś jej dotknął.

A teraz zwróć żonę tego męża, a on, będąc prorokiem, pomodli się za ciebie, i będziesz żył; jeżeli zaś nie zwrócisz, wiedz, że umrzesz, ty i wszyscy twoi”.

I wstał Abimelech rano, i zwołał wszystkie sługi swoje, i opowiedział wszystkie rzeczy te w uszy ich; i zlękli się ludzie owi bardzo.

I zawezwał Abimelech Abrahama i rzekł mu: „Cóżeś narobił nam, i czymże zgrzeszyłem przeciw tobie, żeś prawie przywiódł na mnie i na królestwo moje grzech wielki? Czyny, których się nie czyni, uczyniłeś względem mnie”.

I rzekł Abimelech do Abrahama: „Cóżeś miał na widoku, gdyś uczynił rzecz tę?”

I odpowiedział Abraham: „Mniemałem: zapewne nie ma bojaźni Bożej na tym miejscu i zabiją mnie z powodu żony mojej.

I też w istocie siostrą moją, córką ojca mojego jest, choć nie córką matki mojej, i została żoną moją.

I było, gdy wywiódł mnie Bóg na tułactwo z domu ojca mojego, rzekłem wtedy do niej: Oto łaska, którą wyświadczysz mi: Do któregokolwiek miejsca przyjdziemy, powiedz o mnie: brat to mój”.

I wziął Abimelech trzody i rogaciznę, i sługi, i służebnice, i dał Abrahamowi, i zwrócił mu Sarę, żonę jego.

I rzekł Abimelech: „Oto ziemia moja przed tobą; gdziekolwiek ci się spodoba, osiądź”.

A do Sary rzekł: Oto dałem tysiąc srebrników bratu twemu; niech to będzie dla ciebie pokryciem pozoru przed wszystkimi, którzy z tobą są, a wobec wszystkich jesteś usprawiedliwiona.

I pomodlił się Abraham do Boga i uzdrowił Bóg Abimelecha, i żonę jego, i służebnice jego, że rodzić mogły.

Albowiem zupełnie zawarł był Wiekuisty każde łono domu Abimelecha, z powodu Sary, żony Abrahama.



Rozdział XXI

A Wiekuisty wspomniał na Sarę, jako rzekł; i uczynił Wiekuisty Sarze, jako był powiedział.

I poczęła, i urodziła Sara Abrahamowi syna w starości jego, w oznaczonym czasie, o którym mówił mu Bóg.

I nazwał Abraham imię syna swojego, który mu się urodził, którego urodziła mu Sara: Icchak.

I obrzezał Abraham Icchaka, syna swego, gdy miał osiem dni, jak przykazał mu Bóg.

A Abraham był w wieku stu lat, gdy urodził mu się Icchak, syn jego.

I rzekła Sara: „Śmiechu nabawił mnie Bóg: ktokolwiek usłyszy, wyśmieje mnie”.

I rzekła: „Któż by przepowiedział Abrahamowi: Karmić będzie dzieci Sara; jednak urodziłam syna w starości jego!”

I podrosło dziecię, i zostało odstawione; i wyprawił Abraham ucztę wielką w dzień odstawienia Icchaka.

I ujrzała Sara syna Hagary, Micrejki, którego urodziła Abrahamowi, szydzącego.

I rzekła do Abrahama: „Wypędź służebnicę tę i syna jej; bo nie ma dziedziczyć syn służebnicy tej z synem moim, z Icchakiem”.

I przykrą była rzecz ta wielce w oczach Abrahama, z powodu syna jego.

I rzekł Bóg do Abrahama: „Niechaj to przykrym nie będzie w oczach twoich z powodu chłopca i służebnicy twojej; cokolwiek powie ci Sara, słuchaj głosu jej, gdyż po Icchaku nazwanym będzie potomstwo twoje.

Wszakże i syna służebnicy, naród zeń uczynię, przeto iż nasieniem twoim jest”.

I wstał Abraham rano, i wziąwszy chleb i łagiew wody, dał Hagarze, kładąc na barki jej, a także dziecię, i odprawił ją. I poszła, i tułała się w pustyni Beer-Szeba.

I nie stało wody w łagwi; i rzuciła dziecię pod jeden z krzaków.

I poszła, i usiadła sobie z dala, w odległości strzału z łuku; bo mówiła: „Niechaj nie zobaczę śmierci dziecka”. I siedziała z dala, i podniosła głos swój, i płakała.

I usłyszał Bóg głos chłopca, i zawołał anioł Boży na Hagarę z nieba, i rzekł do niej: „Co ci Hagaro? Nie obawiaj się, bo usłyszał Bóg głos chłopca, tam kędy jest.

Wstań, podnieś chłopca, a ujmij go ręką twoją; gdyż naród wielki uczynię zeń”.

I otworzył Bóg oczy jej, i ujrzała studnię wody, i poszła i napełniła łagiew wodą, i napoiła chłopca.

I był Bóg z chłopcem; a podrósł i osiadł w pustyni i stał się strzelcem, łucznikiem.

I osiadł w pustyni Paran; i wzięła mu matka jego żonę z ziemi Micraim.

I stało się onegoż czasu, rzekł Abimelech wobec Pichola, dowódcy wojsk swoich, do Abrahama jak następuje: „Bóg z tobą we wszystkim co czynisz.

A przeto przysięgnij mi na Boga tutaj; że nie sprzeniewierzysz się ani mnie, ani synowi mojemu, ani wnukowi mojemu; wedle łaski, którą wyświadczyłem tobie, wyświadczysz mnie, i ziemi co gościłeś w niej”.

I rzekł Abraham: „Przysięgnę”.

Ale przymawiał Abraham Abimelechowi względem studni z wodą, którą przemocą zawładnęli słudzy Abimelecha.

I rzekł Abimelech: „Nie wiem kto to uczynił; aniś ty mi o tym oznajmił, anim ja o tym słyszał, wyjąwszy dzisiaj”.

I wziął Abraham trzody i rogaciznę, i dał Abimelechowi; i zawarli obaj przymierze.

Postawił zaś Abraham siedmioro jagniąt z trzody oddzielnie.

I rzekł Abimelech do Abrahama: „Na cóż te siedmioro jagniąt, które postawiłeś oddzielnie?”

I rzekł: „Siedmioro tych jagniąt przyjmiesz z ręki mojej, aby było mi to świadectwem, żem wykopał studnię tę”.

Przeto nazwano miejsce ono: Beer-Szeba; albowiem tam przysięgli obaj.

I zawarli przymierze w Beer-Szebie. I powstał Abimelech i Pichol, dowódca wojsk jego, i wrócili do ziemi Pelisztów.

I zasadził tamaryszekw Beer-Szebie, i wzywał tam imienia Wiekuistego, Boga Przedwiecznego.

I przebywał Abraham w ziemi Pelisztów przez czasy długie.



Rozdział XXII

I stało się po wypadkach tych, że Bóg doświadczył Abrahama, i rzekł do niego: „Abrahamie!” a [ten] rzekł: „Oto jestem!”

I rzekł: „Weźże syna twojego, jedynaka twojego, którego miłujesz, Icchaka, a idź do ziemi Moria, i złóż go tam jako całopalenie, na jednej z gór, którą wskażę tobie”.

I wstał Abraham rano, i osiodłał osła swojego, i zabrał dwóch pachołków swoich z sobą, i Icchaka, syna swego, i narąbał drew dla całopalenia, i powstał i poszedł na miejsce, o którym powiedział mu Bóg.

Dnia trzeciego, podniósł Abraham oczy swoje, i ujrzał miejsce ono z daleka.

I rzekł Abraham do pachołków swoich: „Zostańcie wy tu przy ośle; a ja i chłopię pójdziemy do onąd, i pokłonimy się, i powrócimy do was”.

I wziął Abraham drwa na całopalenie, i włożył je na Icchaka, syna swego; i wziął w rękę swoją ogień i nóż; i poszli obaj razem.

I rzekł Icchak do Abrahama, ojca swojego, i powiedział: „Ojcze mój!” I rzekł: „Oto jestem, synu mój!” I rzekł: „Oto ogień i drwa, a gdzież jagnię na całopalenie?”

I rzekł Abraham: „Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój!” i szli obaj razem.

I przybyli do miejsca, o którym mówił mu Bóg; i zbudował tam Abraham ołtarz, i ułożył drwa, i związał Icchaka, syna swego, i położył go na ołtarzu, ponad drwami.

I wyciągnął Abraham rękę swoją, i wziął nóż, by zarżnąć syna swego.

Ale zawołał nań anioł Wiekuistego z nieba, i rzekł: „Abrahamie! Abrahamie!” a rzekł: „Oto jestem!”

I rzekł: „Nie wyciągaj ręki twojej na chłopca i nie czyń mu nic; gdyż teraz wiem, że bogobojnym jesteś, a nie oszczędzałeś syna twego, jedynaka twojego, dla Mnie”.

I podniósł Abraham oczy swoje, i spojrzał, a oto baran, który potem uwiązł w gęstwinie rogami swoimi. I poszedł Abraham, i wziąwszy barana, złożył go na całopalenie zamiast syna swojego.

I nazwał Abraham imię miejsca onego: Wiekuisty upatrzy; stąd mówią po dziś dzień: na górze Wiekuistego ukaże się”.

I zawołał anioł Wiekuistego na Abrahama po raz wtóry z nieba.

I rzekł: „Na Siebie przysięgam, rzecze Wiekuisty, że ponieważ uczyniłeś to, a nie oszczędzałeś syna twojego, jedynaka twojego:

Że pobłogosławię cię, i rozmnożę potomstwo twoje, jako gwiazdy nieba, i jako piasek, co na brzegu morza; a zdobędzie ród twój bramy wrogów swoich;

I błogosławić się będą potomstwem twoim wszystkie narody ziemi, w nagrodę tego, żeś usłuchał głosu Mojego”.

I wrócił Abraham do pachołków swoich; i powstali, i poszli razem do Beer-Szeby; i osiadł Abraham w Beer-Szebie.

I stało się po wypadkach tych, że doniesiono Abrahamowi, co następuje: „Otóż urodziła i Milka synów, Nachorowi bratu twojemu:

Uca, pierworodnego jego, i Buza, brata jego i Kemuela, ojca Aramu.

I Keseda, i Chazoa, i Pildasza, i Idlafa, i Betuela.

A Betuel spłodził Riwkę. Ośmiu tych urodziła Milka Nachorowi, bratu Abrahama.

A nałożnica jego, imieniem Reuma, urodziła również: Tebacha i Gachama, i Tachasza i Maachę.



Rozdział XXIII

I trwało życie Sary sto dwadzieścia i siedem lat, — lata życia Sary.

I umarła Sara w Kirjat-Arba, to jest w Hebronie, w ziemi Kanaan. I przybył Abraham, by ubolewać nad Sarą, i by opłakiwać ją.

I powstał Abraham sprzed oblicza zmarłej swojej, i rzekł do synów Cheta, jak następuje:

„Przybyszem i osiedleńcem jestem u was; dajcie mi dziedziczny grób wpośród was, abym pochował zmarłą moją sprzed oblicza mojego”.

I odpowiedzieli synowie Cheta Abrahamowi, mówiąc mu:

„Słuchaj nas, panie nasz; księciem Bożym ty wpośród nas; w najprzedniejszym z grobów naszych pochowaj zmarłą twoją; nikt z nas grobu swojego nie wzbroni tobie, abyś nie pochował zmarłej twojej”.

I wstał Abraham, i pokłonił się ludowi kraju, synom Cheta.

I mówił z nimi, jak następuje: „Jeżeli jest wolą waszą pochować zmarłą moją sprzed oblicza mojego, posłuchajcie mnie, a przyczyńcie się za mną u Efrona, syna Cochara.

Aby mi ustąpił jaskinię w Machpela, którą posiada, która na końcu pola jego; za cenę pełną niech ją ustąpi mi, wpośród was, na dziedziczny grób”.

A Efron zasiadał wpośród synów Cheta; i odpowiedział Efron Chitejczyk Abrahamowi w uszy synów Cheta, wobec wszystkich wstępujących w bramę miasta jego, jak następuje:

„Nie, panie mój, słuchaj mnie! Pole to oddam tobie, i jaskinię, która w nim jest, tobie oddam ją; na oczach synów ludu mojego oddam ją tobie; pochowaj zmarłą twoją”.

I pokłonił się Abraham przed ludem tego kraju.

I rzekł do Efrona, w uszy ludu owego kraju jak następuje: „Gdybyś mnie tylko posłuchać zechciał! Dam pieniądze za to pole, przyjm ode mnie, a wtedy pochowam zmarłą moją tam”.

I odpowiedział Efron Abrahamowi, mówiąc mu:

„Panie mój, posłuchaj mnie: ziemia za czterysta szeklów srebra, między mną a tobą, cóż znaczy to? I tak pochowaj zmarłą twoją”.

I usłuchał Abraham Efrona; i odważył Abraham Efronowi to srebro, o którym mówił, w przytomności synów Cheta: czterysta szeklów srebra, obiegowego u kupców.

I dostało się pole Efrona, co w Machpela naprzeciw Mamre, — pole i jaskinia, która w nim, i wszystkie drzewa, które na polu były, na całej jego przestrzeni, wokoło,

Abrahamowi, jako nabytek w oczach synów Cheta, wobec wszystkich wstępujących w bramę miasta jego.

A następnie pochował Abraham Sarę, żonę swoją, w jaskini na polu Machpela, naprzeciw Mamre, czyli Hebronu, w ziemi Kanaan.

I tak dostało się pole, i jaskinia, która w nim, Abrahamowi, jako dziedziczny grób od synów Cheta.



Rozdział XXIV

A Abraham był stary, podeszły w latach; i Wiekuisty błogosławił Abrahamowi we wszystkim.

I rzekł Abraham do sługi swojego, starszego domu swojego, który zawiadywał wszystkim, co doń należało: „Połóż oto rękę twoją pod biodro moje.

A zaprzysięgnę cię na Wiekuistego, Boga nieba i Boga ziemi, żebyś nie brał żony dla syna mojego spomiędzy cór Kanaanejczyka, w pośród którego ja mieszkam;

Lecz do ziemi mojej, i do rodzinnego miejsca mojego pójdziesz, i weźmiesz żonę dla syna mojego, dla Icchaka”.

I rzekł do niego sługa: „Może nie zechce ta kobieta pójść za mną do kraju tego, czyż mam wtedy zaprowadzić syna twojego do kraju, z któregoś wyszedł?”

I rzekł do niego Abraham: „Strzeż się, abyś nie zaprowadził syna mojego tam!

Wiekuisty, Bóg nieba, który wziął mnie z domu ojca mojego i z ziemi rodzinnej mojej, który przyrzekł mi, i który zaprzysiągł mi, w słowach: »Potomstwu twojemu oddam ziemię tę«, On pośle anioła swojego przed tobą, i weźmiesz żonę dla syna mojego stamtąd.

A gdyby nie zechciała kobieta owa pójść za tobą, zwolnionym będziesz z tej przysięgi mojej. Tylko syna mojego nie zaprowadzaj tam!”

I położył sługa rękę swoją pod biodro Abrahama, pana swojego, i zaprzysiągł mu to.

I wziął sługa dziesięć wielbłądów, z wielbłądów pana swojego, i poszedł; [mając] wszelakie kosztowności pana swojego w ręku swoim, i powstał i wyruszył do Aram-Naharaim, do miasta Nachora.

I rozłożył wielbłądy poza miastem przy studni wody, pod wieczór, gdy zwykły wychodzić czerpiące [wodę],

I rzekł: „Wiekuisty, Boże pana mojego Abrahama! Zdarz-że przede mną dzisiaj, i uczyń łaskę panu mojemu Abrahamowi!

Otóż stoję u źródła wody, a córki mieszkańców tego miasta wychodzą, by czerpać wodę.

Tak niechaj stanie się, żeby dziewica do której powiem: Nachylże dzban twój, a napiję się, a powie: pij, i wielbłądy twoje też napoję, — była tą, którą przeznaczyłeś dla sługi Twojego, dla Icchaka; a po tym poznam, żeś uczynił łaskę panu mojemu”

I stało się, że zaledwie przestał mówić, a oto Riwka wyszła, która zrodzona była Betuelowi, synowi Milki, żony Nachora, brata Abrahama, a dzban jej na ramieniu jej.

A była to panna pięknego wielce wejrzenia, dziewica, której mężczyzna nie poznał; i zeszła do źródła, i napełniła dzban swój, i wracała.

I pobiegł sługa naprzeciw niej, i rzekł: „Pozwólże mi łyknąć nieco wody z dzbana twojego”.

I rzekła: „Pij panie mój!” i prędko spuściła dzban swój na rękę swoją, i dała mu pić.

A gdy dała mu się napić, rzekła: „I dla wielbłądów twoich czerpać będę, póki się nie napiją”.

I pospieszyła, i opróżniła dzban swój do koryta, i pobiegła znowu do studni, by czerpać, i naczerpała dla wszystkich wielbłądów jego.

A człowiek ten, zdumiewając się nad nią, milczał [jeszcze], aby poznać, czy poszczęścił Wiekuisty drodze jego, czy nie.

Ale gdy przestały wielbłądy pić, wyjął ów człowiek kolczyk złoty, pół szekla wagi, i dwa naramienniki — na ręce jej — dziesięciu złotych wagi.

I rzekł: „Czyją córką jesteś, powiedz że mi? Czy jest w domu ojca twojego miejsce dla nas, dla przenocowania?”

I rzekła do niego: „Córką Betuela jestem, syna Milki, którego urodziła Nachorowi”.

I rzekła do niego: „I słomy, i paszy dość u nas, i miejsce dla przenocowania”.

I skłonił się ów człowiek, i oddał pokłon przed Wiekuistym.

I rzekł: „Błogosławiony Wiekuisty, Bóg pana mojego Abrahama, który nie pominął łaski i rzetelności Swojej panu mojemu! Jestem na drodze, którą poprowadził mnie Wiekuisty do domu krewnych pana mojego!”

Dziewica zaś pobiegła, i opowiedziała w domu matki swojej o rzeczach tych.

A miała Riwka brata, imieniem Laban; i wybiegł Laban do owego człowieka na drogę, do źródła.

A stało się to, gdy ujrzał kolczyk i naramienniki na rękach siostry swojej, i gdy usłyszał słowa Riwki siostry swojej, która mówiła: „Tak rzekł do mnie człowiek ów”. I przyszedł do owego człowieka, a oto stał przy wielbłądach u źródła.

I rzekł: „Wnijdź, błogosławiony Wiekuistego! Czemuż stoisz na dworze? A jam wyprzątnął dom, i miejsce dla wielbłądów”.

I wszedł ów człowiek do domu, i odkiełznał wielbłądy; on zaś dał słomy i paszy wielbłądom, i wody dla umycia nóg jego, i nóg ludzi, którzy byli z nim.

I postawiono przed nim, żeby jadł; ale rzekł: „Nie będę jadł, póki nie wypowiem rzeczy mojej”. A rzekł: „Mów!”

I rzekł: „Sługą Abrahama jestem.

A Wiekuisty pobłogosławił pana mojego bardzo, że stal się możnym; i dał mu trzody i rogaciznę, i srebro i złoto, i sługi i służebnice, i wielbłądy i osły.

I urodziła Sara, żona pana mojego, syna panu mojemu w starości swojej, któremu oddał wszystko co posiada.

I zaprzysiągł mnie pan mój w słowach: »Nie weźmiesz żony dla syna mojego z córek Kanaanejczyka, w którego ziemi mieszkam.

Lecz do domu ojca mojego pójdziesz, i do rodziny mojej, a weźmiesz żonę dla syna mojego«.

I rzekłem do pana mojego: „Może nie pójdzie kobieta ta za mną?”

I odpowiedział mi: »Wiekuisty, co postępowałem przed Nim, pośle anioła swojego z tobą, i poszczęści drodze twojej, a weźmiesz żonę dla syna mojego, z rodziny mojej, i z domu ojca mojego.

Wtedy tylko zwolnionym będziesz z zaklęcia mojego, gdy przyjdziesz do rodziny mojej; i jeżeli nie dadzą ci [jej], zwolnionym będziesz z zaklęcia mojego!«

I przybyłem dzisiaj do źródła; i rzekłem: Wiekuisty, Boże pana mojego Abrahama, gdybyś raczył też poszczęścić drodze mojej, po której idę!

Oto stoję u źródła wody, — i niechaj stanie się, iż dziewica, która wyjdzie czerpać, i do której powiem: Dozwól mi też napić się nieco wody z dzbana twojego.

A powie mi: I ty się napij, a i dla wielbłądów twoich też naczerpię — ta to będzie żona, którą przeznaczył Wiekuisty dla syna pana mojego.

Ja zaś, zaledwie przestałem to mówić w sercu swoim, — a oto Riwka wychodzi, a dzban jej na ramieniu jej, i zstąpiła do źródła, i czerpała; i rzekłem do niej: »Daj mi też się napić«.

I prędko spuściła dzban swój z siebie, i rzekła: »Pij, a i wielbłądy twoje też napoję«. I piłem, a i wielbłądy napoiła.

I zapytałem się jej i rzekłem: »Czyją córką jesteś?« I rzekła: »Córką Betuela, syna Nachora, którego urodziła mu Milka«. Wtedy włożyłem kolczyk na nos jej, a naramienniki na ręce jej.

I skłoniłem się, i oddałem pokłon przed Wiekuistym i błogosławiłem Wiekuistemu, Bogu pana mojego Abrahama, który poprowadził mnie drogą prawdziwą, abym wziął córkę brata pana mojego dla syna jego.

A teraz, jeżeli chcecie wyświadczyć łaskę i wierność panu mojemu, powiedźcie mi; a jeżeli nie, powiedźcie mi [też], abym się zwrócił na prawo albo na lewo”.

I odpowiedzieli Laban i Betuel i rzekli: „Od Wiekuistego wyszła ta rzecz: nie możemy ci powiedzieć ani źle ani dobrze.

Oto Riwka przed tobą, zabierz ją, a idź, a niech będzie żoną syna pana twojego, jako wyrzekł Wiekuisty”.

I stało się, gdy usłyszał sługa Abrahama słowa ich, pokłonił się do ziemi Wiekuistemu.

I wyjął sługa klejnoty srebrne i klejnoty złote i szaty i dał Riwce; inne też kosztowności dał bratu jej i matce jej.

I jedli i pili, on i ludzie, którzy z nim byli, i przenocowali. A gdy wstali z rana, rzekł: „Puśćcie mnie do pana mojego!”

I rzekł brat jej, i matka jej: „Niech pobędzie dziewica z nami dni [kilka] albo dziesięć, a potem pójdzie”.

I rzekł do nich: „Nie zatrzymujcie mnie, skoro Wiekuisty poszczęścił drodze mojej; puśćcie mnie, abym poszedł do pana mojego”.

I rzekli: „Zawołamy dziewicę, i zapytamy się ust jej”.

I zawołali Riwkę, i rzekli do niej: „Czy pójdziesz z mężem tym?” A odpowiedziała: „Pójdę”.

I tak puścili Riwkę, siostrę swoją oraz jej karmicielkę, i sługę Abrahama i ludzi jego.

I pobłogosławili Riwkę, i rzekli do niej: „Siostro nasza! od ciebie niech powstaną tysiące myriadów, a niech zdobędzie ród twój bramę wrogów swoich!”

I powstała Riwka i służebne jej, i wsiadły na wielbłądy, i poszły za owym człowiekiem. I tak wziął sługa ów Riwkę i poszedł.

A Icchak wracał właśnie z wycieczki do studni Lachaj-Roi, gdyż mieszkał w ziemi południowej.

I wyszedł Icchak, by rozmyślać w polu pod wieczór, i podniósł oczy swoje, i spojrzał, a oto wielbłądy nadciągają.

I podniosła [też] Riwka oczy swoje, i ujrzała Icchaka i zsunęła się z wielbłąda;

I rzekła do sługi: „Któż to ów człowiek, który idzie po polu naprzeciw nam?” I rzekł sługa: „To pan mój”. I wzięła zasłonę i zakryła się.

I opowiedział sługa Icchakowi wszystkie rzeczy, które spełnił.

I wprowadził ją Icchak do namiotu Sary, matki swojej, i pojął Riwkę, i stała się jego żoną; i pokochał ją, i pocieszył się Icchak po matce swojej.



Rozdział XXV

A jeszcze pojął był Abraham żonę, a imię jej Ketura.

I urodziła mu Zimrana, i Jokszana, i Medana, i Midjana, i Iszbaka i Szuacha.

A Jokszan spłodził Szebę i Dedana. A synowie Dedana byli: Aszurowie, i Letuszowie, i Leumowie.

A synowie Midjana: Efa, i Efer, i Chanoch, i Abida, i Eldaa; wszyscy ci, synowie Ketury.

I oddał Abraham wszystko co miał, Icchakowi.

A synom nałożnic, które miał Abraham, dał Abraham upominki, i wyprawił ich od Icchaka, syna swego, jeszcze za życia swojego, ku wschodowi, do krainy wschodniej.

A oto dni lat żywota Abrahama, które przeżył: sto siedemdziesiąt i pięć lat.

I skończył, i umarł Abraham w sędziwości szczęśliwej, stary i syt [życia], i przyłączony został do ludu swojego.

I pochowali go Icchak i Iszmael, synowie jego, w jaskini w Machpela, na polu Efrona, syna Cochara Chitejczyka, co naprzeciw Mamre.

Na polu, które nabył był Abraham od synów Cheta, tam pochowany został Abraham i Sara żona jego.

I stało się po śmierci Abrahama, pobłogosławił Bóg Icchaka, syna jego, i osiadł Icchak przy studni Lachaj-Roi.

A oto rodowód Iszmaela, syna Abrahama, którego zrodziła Hagar, Micrejka, służebnica Sary, Abrahamowi.

Oto imiona synów Iszmaela podług nazw i rodowodów ich: pierworodny Iszmaela Nebajot; [po nim] Kedar, i Adbeel i Mibsam;

I Miszma, i Duma i Masa;

Chadad, i Tema, Jetur, Nafisz i Kedma;

Ci są synowie Iszmaela, i te imiona ich, w osadach ich, i w koczowiskach ich, — dwunastu książąt podług plemion ich.

A oto lata życia Iszmaela: sto trzydzieści siedem lat; i skończył i umarł, i przyłączony został do ludu swojego.

A mieszkali od Chawila aż do Szur, co naprzeciw Micraim, gdy idziesz do Aszuru; w obliczu wszystkich braci swoich rozsiadł się.

A oto rodowód Icchaka, syna Abrahama: Abraham spłodził Icchaka.

A miał Icchak czterdzieści lat, gdy pojął Riwkę, córkę Betuela, Aramejczyka, z Paddan-Aram, siostrę Labana Aramejczyka, sobie za żonę.

I błagał Icchak Wiekuistego za żoną swoją, gdyż niepłodną była; i dał mu się ubłagać Wiekuisty, i poczęła Riwka, żona jego.

I trącały się dzieci w [łonie] jej, i rzekła: „Jeżeli tak, na cóż tedy jestem?” I poszła dopytywać się u Wiekuistego.

I rzekł Wiekuisty do niej: „Dwa narody w łonie twoim, i dwa plemiona z wnętrza twego się rozejdą, a jedno plemię nad drugie się wzmoże, a starsze służyć będzie młodszemu”.

A gdy nastał czas jej, aby rodziła, a oto — — bliźnięta w łonie jej.

I wyszedł pierwszy, czerwonawy, cały niby szuba włosista. I nazwali imię jego Esaw.

A następnie wyszedł brat jego, ręką swą trzymając się pięty Esawa; i nazwano imię jego Jakub. A Icchak miał sześćdziesiąt lat gdy się narodzili.

I podrastali chłopcy; i stał się Esaw mężem biegłym w myślistwie, mężem pola, a Jakub mężem skromnym, przebywającym w namiotach.

I umiłował Icchak Esawa, bo łowy na ustach jego; a Riwka miłowała Jakuba.

I uwarzył Jakub warzywo, a przyszedł Esaw z pola znużony.

I rzekł Esaw do Jakuba: „Daj mi też łyknąć z czerwonego, czerwonego tego, bo znużony jestem!” Przeto nazwano imię jego: Edom.

I rzekł Jakub: „Sprzedajże mi zaraz pierworodztwo twoje”.

I rzekł Esaw: „Wszak ja idę na śmierć, i cóż mi po pierworodztwie?”

I rzekł Jakub: „Przysięgnijże mi zaraz!” I przysiągł mu, i sprzedał pierworodztwo swoje Jakubowi.

I podał Jakub Esawowi chleba i potrawę z soczewicy; i zjadł i wypił, i powstał, i poszedł; i pogardził Esaw pierworodztwem.



Rozdział XXVI

I był głód w kraju, mimo głodu pierwszego, który był za czasów Abrahama; i poszedł Icchak do Abimelecha, króla Pelisztów, do Gerar.

I ukazał mu się Wiekuisty i rzekł: „Nie zstępuj do Micraim! Zamieszkaj w kraju, o którym powiem tobie.

Przebywaj w kraju tym, a będę z tobą, i pobłogosławię cię; albowiem tobie i potomstwu twojemu oddam wszystkie kraje te, i stwierdzę przysięgę, którą zaprzysiągłem Abrahamowi ojcu twojemu.

I rozmnożę potomstwo twoje, jako gwiazdy nieba, i oddam potomstwu twojemu wszystkie kraje te, a błogosławić się będą potomstwem twoim wszystkie narody ziemi.

Za to, że usłuchał Abraham głosu Mojego a przestrzegał przestrzeżenia Mojego, — przykazań Moich, ustaw Moich, i nauk Moich”.

I osiadł Icchak w Gerar.

I pytali się mieszkańcy tego miejsca o żonę jego, i powiedział: „Siostra to moja”; bo obawiał się mówić: żona moja: „żeby nie zabili mnie mieszkańcy miejsca tego z powodu Riwki”, gdyż była piękna z wejrzenia.

Ale gdy przeżył tam już dłuższy czas, wyjrzał Abimelech, król Pelisztów, oknem, i spostrzegł, a oto Icchak bawi się z Riwką, żoną swoją.

I zawezwał Abimelech Icchaka, i rzekł: „ Ależ to żona twoja; i jakżeś powiadał: »Siostra to moja«?” I rzekł doń Icchak: „Ponieważ myślałem: czy nie umrę z jej przyczyny”.

I rzekł Abimelech: „Cóżeś to uczynił nam? Ledwie nie położył się który z ludu z żoną twoją, i przywiódłbyś na nas grzech”.

I rozkazał Abimelech całemu ludowi mówiąc: „Kto by się dotknął męża tego, lub żony jego, ulegnie śmierci”.

I siał Icchak w ziemi onej, i zebrał roku tego stokrotne plony i błogosławił mu Wiekuisty.

I wzmógł się ten mąż, i stawał się coraz możniejszym, aż został możnym bardzo.

I miał stada owiec, i stada wołów, i czeladź liczną; i zazdrościli mu Pelisztyni.

A wszystkie studnie, które wykopali byli słudzy ojca jego za dni Abrahama, ojca jego, zasypali Pelisztyni, i napełnili je ziemią.

I rzekł Abimelech do Icchaka: „Oddal się od nas, boś wzmógł się nad nas wielce”.

I oddalił się stamtąd Icchak, i rozłożył się w dolinie Gerar, i osiadł tam.

I na nowo rozkopał Icchak studnie wody, które wykopali byli za dni Abrahama, ojca jego, a które zasypali Pelisztyni po śmierci Abrahama, i nadał im nazwy, podług nazw, które był nadał im ojciec jego.

I kopali też słudzy Icchaka w dolinie, i znaleźli tam źródło wód żywych.

I spierali się pasterze Gerarscy z pasterzami Icchaka, mówiąc: „Naszą ta woda!” I nazwał imię studni tej Esek (swar), bo poswarzyli się z nim.

I wykopali studnię inną, ale spierali się również o nią; i nazwał imię jej Sitna (zwada).

I przeniósł się stamtąd, i wykopał studnię inną, i nie spierali się o nią, — i nazwał imię jej Rechowot i rzekł: „Bo teraz rozprzestrzenił Wiekuisty nam, i rozplenimy się na tej ziemi”.

I wyruszył stamtąd do Beer-Szeby.

I ukazał mu się Wiekuisty nocy tej, i rzekł: „Jam Bóg Abrahama, ojca twego; nie obawiaj się, bo z tobą Ja; i pobłogosławię cię, i rozmnożę potomstwo twoje, z powodu Abrahama sługi Mojego”.

I zbudował tam ołtarz, i wzywał imienia Wiekuistego, — i rozbił tam namiot swój. I wykopali tam słudzy Icchaka studnię.

I przybył do niego Abimelech z Gerar, i Achuzat, przyjaciel jego, i Pichol, dowódca wojsk jego.

I rzekł do nich Icchak: „Pocóżeście przybyli do mnie; wszak wy nienawidzicie mnie, i oddaliliście mnie od siebie?”

I odpowiedzieli: „Widzieliśmy, że był Wiekuisty z tobą, i rzekliśmy: niechaj też będzie przysięga między nami, między nami a tobą, a zawrzyjmy przymierze z tobą.

Abyś nie uczynił nam złego, jakośmy też ciebie się nie tykali, i jakośmy czynili tobie tylko dobrze, a puściliśmy cię w pokoju; a tyś i teraz błogosławiony od Wiekuistego”.

I wyprawił im ucztę, i jedli i pili.

A powstawszy z rana, przysięgli jeden drugiemu; i odprowadził ich Icchak, i poszli od niego w pokoju.

I stało się dnia tego, że przyszli słudzy Icchaka, i donieśli mu w sprawie studni, którą kopali, i rzekli mu: „Znaleźliśmy wodę”.

I nazwał ją: Szibea. Stąd nazwa miasta: Beer-Szeba, po dziś dzień.

Esaw zaś miał czterdzieści lat, gdy pojął żonę Jehudytę, córkę Beeri Chitejczyka, również i Bosmatę, córkę Elona Chitejczyka.

Ale były one umartwieniem ducha dla Icchaka i Riwki.



Rozdział XXVII

I stało się, gdy się zestarzał Icchak, a przytępiły się oczy jego, że widzieć nie mógł, zawezwał tedy Esawa syna swego starszego, i rzekł doń: „Synu mój!” a odpowiedział mu: „Oto jestem”.

I rzekł: „Otóż zestarzałem się, nie znam dnia śmierci mojej.

A teraz weźże broń twoją, kołczan twój i łuk twój, a wyjdź w pole, i nałów mi zwierzyny.

I przyrządź mi przysmaki, jak to lubię, i przynieś mi, abym jadł, aby pobłogosławiła cię dusza moja, zanim umrę”.

A Riwka słyszała, gdy to mówił Icchak do Esawa, syna swego; i wyszedł Esaw na pole, aby ułowił zwierzynę i przyniósł.

I rzekła Riwka do Jakuba, syna swego, tak: „Otom słyszała ojca twojego rozmawiającego z Esawem, bratem twoim, mówiącego:

»Przynieś mi zwierzyny, a przyrządź mi przysmaki, abym jadł, i pobłogosławił cię w obliczu Wiekuistego przed śmiercią moją«.

A teraz synu mój, posłuchaj głosu mojego w tym, co ci rozkazuję.

Zajdźże do trzody, i przynieś mi stamtąd dwoje koźląt dobrych, a przyrządzę z nich przysmaki dla ojca twego, jak to lubi.

I zaniesiesz ojcu twemu, a będzie jadł, aby pobłogosławił cię przed śmiercią swoją”.

I rzekł Jakub do Riwki, matki swojej: „Wszak Esaw, brat mój, człowiek kosmaty, a ja człowiekiem gładkim.

Może pomaca mnie ojciec mój, a byłbym w oczach jego jako szalbierz, a przywiódłbym na siebie przekleństwo, a nie błogosławieństwo”.

I rzekła doń matka jego: „Na mnie przekleństwo twoje, synu mój; tylko posłuchaj głosu mojego, a idź, przynieś mi”.

I poszedł, i wziął, i przyniósł matce swojej; i przyrządziła matka jego przysmaki, jak to lubił ojciec jego.

I wzięła Riwka szaty Esawa, syna swego starszego, lepsze, będące u niej w domu, i przyodziała Jakuba, syna swego młodszego.

A skórkami koźląt obłożyła ręce jego, i gładkość szyi jego.

I złożyła przysmaki i chleb, który przygotowała w ręce Jakuba, syna swego.

I wszedł do ojca swego, i rzekł: „Ojcze mój!” I odpowiedział: „Oto jestem; któżeś ty, synu mój?”

I rzekł Jakub do ojca swego: „Jam Esaw pierworodny twój; uczyniłem jakoś mówił mi; powstańże, siądź, a jedz ze zwierzyny mojej, aby pobłogosławiła mnie dusza twoja”.

I rzekł Icchak do syna swego: „Jakże tak prędko znalazłeś, synu mój?” I rzekł: „Tak już zdarzył Wiekuisty, Bóg twój, przede mną”.

I rzekł Icchak do Jakuba: „Przystąpże, a pomacam cię, synu mój: czyż to ty syn mój Esaw, czy nie?”

I przystąpił Jakub do Icchaka, ojca swego, a [ten] pomacał go, i rzekł: „Głos, głosem Jakuba; ale ręce, rękami Esawa!”

I nie rozpoznał go; albowiem były ręce jego jako ręce Esawa, brata jego, kosmate; i pobłogosławił go,

I rzekł: „Tyś to syn mój Esaw?” i odpowiedział: „Ja”.

I rzekł: „Podaj mi, abym jadł z łowu syna mojego, żeby błogosławiła cię dusza moja!” I podał mu, i jadł; przyniósł mu też wina i pił.

I rzekł do niego Icchak, ojciec jego: „Przystąpże a pocałuj mnie, synu mój!

I przystąpił, i ucałował go, a [skoro] poczuł woń szat jego, pobłogosławił go, i rzekł: „Oto woń syna mojego, jako woń pola, któremu błogosławił Wiekuisty.

I tak niechaj da ci Bóg z rosy niebios, i żyzności ziemi, i obfitość zboża i moszczu!

Niechaj służą ci ludy, a korzą się tobie plemiona; bądź panem braci twojej, a niech się korzą tobie synowie matki twojej; przeklinający cię niechaj będą przeklęci, a błogosławiący cię, błogosławieni!”

I stało się, gdy skończył Icchak błogosławić Jakubowi, i gdy zaledwie wyszedł Jakub sprzed oblicza Icchaka, ojca swego, że przybył Esaw, brat jego, z łowu swojego.

I przyrządził i on przysmaki, i przyniósł ojcu swojemu, i rzekł do ojca swojego: „Niech wstanie ojciec mój, i niech je z łowu syna swego, aby pobłogosławiła mnie dusza twoja”.

I rzekł doń Icchak, ojciec jego: „Któżeś ty?”. I odpowiedział: „Jam syn twój, pierworodny twój, Esaw”.

I zatrwożył się Icchak trwogą wielką bardzo, i rzekł: „Któż zatem ten, co ułowił zwierzynę, i przyniósł mi, żem jadł z wszystkiego, zanim przybyłeś, i błogosławiłem mu? A też błogosławionym będzie!”

Gdy usłyszał Esaw słowa ojca swojego, krzyknął krzykiem wielkim, i gorzkim niezmiernie, i rzekł do ojca swojego: „Pobłogosław i mnie, ojcze mój!”

On zaś rzekł: „Przyszedł brat twój chytrze, i wziął błogosławieństwo twoje”.

I rzekł [Esaw]: „Czyż nie dlatego nazwano imię jego Jakub! I podszedł mnie już dwukrotnie: pierworodztwo moje odebrał, a oto teraz odebrał i błogosławieństwo moje!” I rzekł: „Czyś nie zachował dla mnie błogosławieństwa?”

I odpowiedział Icchak, i rzekł do Esawa: „Oto panem postanowiłem go nad tobą, a wszystkich braci jego oddałem mu za sługi, a o zboże i moszcz upewniłem go, — a tobie, cóż teraz uczynię, synu mój?”

I rzekł Esaw do ojca swojego: „Czyżbyś błogosławieństwo jedno tylko miał, ojcze mój? Pobłogosław też i mnie, ojcze mój!” I podniósł Esaw głos swój i zapłakał.

I odpowiedział Icchak, ojciec jego, i rzekł doń: „Oto z żyzności ziemi będzie siedlisko twoje, i z rosy niebios z góry.

A z miecza twojego będziesz żył, i bratu twojemu będziesz służył. Ale, gdy będziesz się tułał niespokojnie, zrzucisz jarzmo jego z karku twojego”.

I znienawidził Esaw Jakuba z powodu błogosławieństwa, którym pobłogosławił go ojciec jego; i rzekł Esaw w sercu swoim: „Przybliżą się dni żałoby po ojcu moim, a wtedy zabiję Jakuba, brata mego!”

I doniesiono Riwce słowa Esawa, syna jej starszego, i posłała i wezwała Jakuba, syna swego młodszego, i rzekła mu: „Oto Esaw, brat twój, pociesza się tym, że cię zabije.

A teraz synu mój, posłuchaj głosu mojego: wstań, uciekaj do Labana, brata mego, do Charanu.

I pobądź przy nim czas niejaki, aż uśmierzy się zapalczywość brata twojego.

Aż odwróci się gniew brata twojego od ciebie, i zapomni coś uczynił mu; wtedy poślę i zabiorę cię stamtąd; czemuż mam być pozbawioną obu was dnia jednego!”

I rzekła Riwka do Icchaka: „Obmierzło mi życie z powodu córek Cheta. Jeżeli pojmie Jakub żonę spomiędzy córek Cheta, jakie są te, z córek tego kraju, po cóż mi życie?”



Rozdział XXVIII

I wezwał Icchak Jakuba, i pobłogosławił go, i przykazał mu, i rzekł do niego: „Nie pojmiesz żony spośród córek Kanaanu.

Powstań, idź do Paddan-Aram, do domu Betuela, ojca matki twojej, a pojmij sobie stamtąd żonę, spośród córek Labana, brata matki twojej.

A Bóg Wszechpotężny niechaj błogosławi tobie, i rozpleni cię i rozmnoży cię, aby powstał z ciebie zbór ludów.

I niechaj da ci błogosławieństwo Abrahama, tobie i potomstwu twojemu z tobą, abyś posiadł ziemię pobytu twojego, którą oddał Bóg Abrahamowi!”

I wyprawił Icchak Jakuba, a [ten] poszedł do Paddan-Aram do Labana, syna Betuela Aramejczyka, brata Riwki, matki Jakuba i Esawa.

A widząc Esaw, że pobłogosławił Icchak Jakuba, i że go wysłał do Paddan-Aram, aby pojął sobie stamtąd żonę, i że błogosławiąc go, przykazał mu mówiąc: »Nie pojmiesz żony spośród cór Kanaanu«,

I że usłuchał Jakub ojca swojego, i matki swojej, i poszedł do Paddan-Aram,

Widząc też Esaw, że nie mają upodobania córki Kanaanu w oczach Icchaka, ojca jego,

Poszedł tedy Esaw do Iszmaela, i pojął sobie Machalatę, córkę Iszmaela, syna Abrahama, siostrę Nebajota, oprócz żon swoich, za żonę.

I wyruszył Jakub z Beer-Szeby, i udał się do Charanu.

I natrafił na pewne miejsce, i przenocował tam, gdyż zaszło było słońce; i wziął z kamieni tego miejsca, i umieścił w głowach swoich, i położył się na tym miejscu.

I śniło mu się, a oto drabina postawiona na ziemi, a szczyt jej sięgał nieba, a oto aniołowie Boży wstępują i zstępują po niej.

A oto Wiekuisty stanął przy nim i rzekł: „Jam Wiekuisty, Bóg Abrahama, ojca twojego, i Bóg Icchaka! Ziemię na której leżysz, tobie oddam ją, i potomstwu twojemu.

I będzie potomstwo twoje, jako proch ziemi, i rozprzestrzenisz się ku zachodowi, i ku wschodowi, i ku północy, i ku południowi; a błogosławić się będą tobą wszystkie plemiona ziemi i potomstwem twoim.

A oto, Ja z tobą, i strzec cię będę, gdziekolwiek pójdziesz, i przywrócę cię do ziemi tej; gdyż nie opuszczę cię, aż spełnię to, com przyrzekł tobie”.

I przebudził się Jakub ze snu swojego, i rzekł: „Zaprawdę, jest Wiekuisty na miejscu tym, a jam nie wiedział!”

I uląkł się i rzekł: „Jak groźnym miejsce to! Nic to innego, a tylko dom Boży; to brama niebios!”

I wstał Jakub rano, i wziął kamień, który był położył w głowach swoich, i postawił go jako pomnik, i wylał olej na wierzch jego.

I nazwał imię miejsca tego Beit-El; wszakże było Luz imię miasta tego przedtem.

I ślubował Jakub ślub, i rzekł: „Jeżeli będzie Bóg ze mną, a strzec mnie będzie na drodze tej, którą idę, i da mi chleb na pokarm i suknię na odzienie,

A powrócę w pokoju do domu ojca mojego: to będzie Wiekuisty Bogiem moim.

A kamień ten, który postawiłem jako pomnik, będzie domem Bożym; a z wszystkiego co mi dasz, dziesięcinę zaofiaruję Tobie”.



Rozdział XXIX

I powstał Jakub, i poszedł do ziemi synów Wschodu.

I spojrzał, a oto studnia na polu, a tam trzy stada owiec rozłożone przy niej, bo ze studni tej zwykle pojono stada; a kamień był ogromny nad otworem studni.

A gdy zgromadzone tam były wszystkie stada, staczali kamień znad otworu studni, i poili trzody, i przywracali kamień nad otwór studni, na miejsce swoje.

I rzekł do nich Jakub: „Bracia moi, skąd wy?” I odpowiedzieli: „Z Charanu jesteśmy”.

I rzekł do nich: „Czy znacie Labana, syna Nachora?” I odpowiedzieli: „Znamy”.

I rzekł do nich: „Czy dobrze się miewa?” I odpowiedzieli: „Dobrze; a oto Rachel, córka jego, nadchodzi z trzodą!”

I rzekł: „Wszak jeszcze dnia dosyć, nie czas zapędzać stada; napójcież trzodę, a idźcie popaść”.

I odpowiedzieli: „Nie możemy, póki zgromadzone nie będą wszystkie trzody, i nie stoczą kamienia znad otworu studni, a wtedy napoimy trzodę”.

Jeszcze rozmawiał z nimi, — a Rachel nadeszła z trzodą ojca swego, bo pasterką była.

I stało się, gdy ujrzał Jakub Rachelę, córkę Labana, brata matki swojej, i trzodę Labana, brata matki swojej, że przystąpił Jakub, i stoczył kamień znad otworu studni, i napoił trzodę Labana, brata matki swojej.

I ucałował Jakub Rachelę, i podniósł głos swój, i zapłakał.

I oznajmił Jakub Racheli, że jest siostrzeńcem ojca jej, i że jest synem Riwki; i pobiegła, i opowiedziała to ojcu swojemu.

I stało się, gdy usłyszał Laban wiadomość o Jakubie, synu siostry swojej, pobiegł na spotkanie jego, i uścisnął go, i ucałował go, i wprowadził go do domu swojego; a wtedy opowiedział Labanowi o wszystkim tym.

I rzekł do niego Laban: „Wszak kością i ciałem moim ty!” I zamieszkał u niego przez miesiąc czasu.

Wtedy rzekł Laban do Jakuba: „Czyż dlatego, żeś bratem moim, masz mi służyć darmo? Powiedzże mi jakie ma być wynagrodzenie twoje?”

A miał Laban dwie córki; imię starszej: Lea, a imię młodszej: Rachel.

A oczy Lei były mdłe; Rachel zaś była pięknej postawy i pięknego wejrzenia.

I pokochał Jakub Rachelę, i rzekł: „Będę ci służył siedem lat o Rachelę, córkę twoją młodszą”.

I rzekł Laban: „Lepiej, że dam ją tobie, niżbym miał oddać ją mężowi innemu; pozostań u mnie”.

I tak służył Jakub o Rachelę siedem lat; a zdawały się w oczach jego jako dni kilka w miłości jego ku niej.

I rzekł Jakub do Labana: „Daj mi żonę moją, bo spełniony czas mój, a pójdę do niej”.

I zgromadził Laban wszystkich ludzi miejscowych, i wyprawił ucztę.

I było wieczorem, wziął Leę, córkę swoją, i wprowadził ją do niego; i [Jakub] poszedł do niej.

A dał jej Laban Zilpę, służebnicę swoją, — Lei córce swej, za służebnicę.

I okazało się z rana, a oto była — Lea! I rzekł do Labana: „Cóżeś mi to uczynił? Alboż nie o Rachelę służyłem tobie, — i dla czegóż mnie oszukałeś?”

I rzekł Laban: „Nie zwykło się tak czynić w miejscu naszym, aby wydawać młodszą przed starszą.

Dopełnij tydzień tej, a damy ci i tę [drugą], za służbę, którą pełnić będziesz u mnie jeszcze siedem lat innych”.

I uczynił Jakub tak, i dopełnił tydzień tej; i dał mu Rachelę, córkę swoją, za żonę.

I dał Laban Racheli, córce swojej, Bilhę, służebnicę swoją, na jej służebnicę.

I poszedł też do Racheli, i kochał Rachelę bardziej, niż Leę; i służył u niego jeszcze siedem lat innych.

A widząc Wiekuisty, że nienawidzona [jest] Lea, otworzył łono jej; Rachel zaś była niepłodną.

I poczęła Lea, i urodziła syna, i nazwała imię jego: Reuben, bo rzekła: „Wejrzał Wiekuisty na niedolę moją, gdyż teraz pokocha mnie mąż mój”.

I poczęła znowu, i urodziła syna, i rzekła: „Ponieważ usłyszał Wiekuisty, że nienawidzoną [byłam], dał mi i tego;” i nazwała imię jego: Szimon.

I poczęła znowu, i urodziła syna, i rzekła: „Oto tym razem przylgnie mąż mój do mnie, gdyż urodziłam mu trzech synów;” przeto nazwano imię jego Lewi.

I poczęła jeszcze, i urodziła syna, i rzekła: „Tym razem sławić będę Wiekuistego;” przeto nazwała imię jego: Jehuda. I przestała rodzić.



Rozdział XXX

I widziała Rachel, że nie rodziła Jakubowi, — i zazdrościła Rachel siostrze swojej, i rzekła do Jakuba: „Daj mi dzieci; a jeżeli nie, umrę!”

I zapłonął gniew Jakuba na Rachelę, i rzekł: „Alboż ja na miejscu Boga, który odmówił ci płodu żywota?”

I rzekła: „Oto służebnica moja Bilha, pójdź do niej, aby urodziła na kolanach moich, a zbudowaną będę i ja od niej”.

I dała mu Bilhę, służebnicę swoją, za żonę; i poszedł do niej Jakub.

I poczęła Bilha, i urodziła Jakubowi syna.

I rzekła Rachel: „Osądził mnie Bóg i usłyszał głos mój, i dał mi syna”; przeto nazwała imię jego: Dan.

I poczęła znowu, i urodziła Bilha, służebnica Racheli, syna drugiego Jakubowi.

I rzekła Rachel: „W zapasach potężnych pasowałam się z siostrą moją, a przemogłam”; i nazwała imię jego: Naftali.

A widząc Lea, że przestała rodzić, wzięła Zilpę służebnicę swoją, i dała ją Jakubowi za żonę.

I urodziła Zilpa, służebnica Lei, Jakubowi syna.

I rzekła Lea: „Przyszło szczęście!” I nazwała imię jego: Gad.

I urodziła Zilpa. służebnica Lei, syna drugiego Jakubowi.

I rzekła Lea: „Na szczęście moje! bo szczęśliwą nazywać mnie będą niewiasty”. I nazwala imię jego: Aszer.

I wyszedł Reuben w czasie żniw pszenicy, i znalazł mandragoryna polu, i przyniósł je Lei, matce swojej; i rzekła Rachel do Lei: „Dajże mi mandragor syna twego”.

A rzekła do niej: „Czyż mało, żeś wzięła męża mojego, że chcesz wziąć i mandragory syna mego?” I rzekła Rachel: „Niechajże śpi z tobą tej nocy za mandragory syna twego”.

A gdy przyszedł Jakub z pola wieczorem, wyszła Lea naprzeciw niego, i rzekła: „Do mnie zajdziesz, gdyż najęłam cię za mandragory syna mego;” I spał z nią onej nocy.

I wysłuchał Bóg Leę, i poczęła, i urodziła Jakubowi syna piątego.

I rzekła Lea: „Dał mi Bóg wynagrodzenie, iż oddałam służebnicę moją mężowi mojemu”. I nazwała imię jego Issachar.

I poczęła znowu Lea, i urodziła syna szóstego Jakubowi.

I rzekła Lea: „Obdarował mnie Bóg darem pięknym, tym razem przytuli mnie do siebie mąż mój, gdyż urodziłam mu sześciu synów!” I nazwała imię jego: Zebulun.

A następnie urodziła córkę, i nazwała imię jej: Dina.

I wspomniał Bóg na Rachelę, i wysłuchał ją Bóg, i otworzył łono jej.

I poczęła, i urodziła syna, i rzekła: „Zdjął Bóg hańbę moją!”

I nazwała imię jego: Josef, mówiąc: „Oby dodał mi Wiekuisty syna drugiego.

A gdy urodziła Rachel Josefa, rzekł Jakub do Labana: „Puść mnie, abym wrócił do miejsca mojego, i do ziemi mojej.

Daj mi żony i dzieci moje, za które ci służyłem, a pójdę; gdyż znasz służbę moją, jaką ci służyłem”.

I rzekł do niego Laban: „Gdybym też znalazł łaskę w oczach twoich! Wywróżyłem, że pobłogosławił mi Wiekuisty dzięki tobie”.

I rzekł: „Oznacz mi wynagrodzenie twoje, a dam ci”.

I rzekł do niego [Jakub]: „Tobie wiadomo, jakom ci służył, i czym się stał dobytek twój przy mnie.

Bo nielicznym było, coś miał przede mną, a rozmnożyło się w mnóstwo, i błogosławił ci Wiekuisty z przyjściem moim; a teraz, kiedyż popracować i mnie dla domu mojego?”

I rzekł: „Cóż ci mam dać? I odpowiedział Jakub: „Nie dasz mi nic, [ale] skoro uczynisz mi rzecz tę; wtedy znowu będę pasł trzodę twoje, i strzegł:

Przejdę całą trzodę twoją dzisiaj, i oddzielę z niej każde jagnię nakrapiane i pstre; a każde jagnię płowe między owcami, a pstre i nakrapiane między kozami, niechaj będzie wynagrodzeniem moim.

I świadczyć będzie za mną prawość moja w dzień przyszły, gdy przyjdziesz, by [zobaczyć] wynagrodzenie moje przed sobą: wszystko, coby nie było nakrapianym i pstrym między kozami, a płowym między owcami, kradzionym to będzie przy mnie”.

I rzekł Laban: „Oto niechaj będzie podług słów twoich!”

I oddzielił dnia tegoż kozły pręgowate i pstre, i wszystkie kozy nakrapiane i pstre, wszystko, na czym coś białego było, i wszystko płowe między owcami, — i oddał w ręce synów swoich.

I naznaczył odległość trzech dni drogi między sobą a Jakubem; a Jakub pasał trzodę Labana pozostałą.

I nabrał sobie Jakub prętów topoli białej, świeżych, i [prętów] migdałowych i jaworowych, i ostrugał na nich pasy białe, odsłaniając białość, która na prętach była.

I postawił pręty, które ostrugał, u żłobów, u koryt wody, gdzie przychodzą trzody pić, przed trzody, i [gdzie] parzyły się, przychodząc pić.

I parzyły się trzody naprzeciw prętów, i rodziły trzody, pręgowate, nakrapiane i pstre.

A jagnięta te oddzielił Jakub, i ustawiał trzody wejrzeniem ku pręgowatym i wszelkim płowym w trzodach Labana, i trzymał sobie stada osobno, a nie przyłączał ich do trzód Labana.

I bywało ile razy parzyły się owce silne, ustawiał Jakub pręty przed oczy trzody u koryt, aby się parzyły wobec prętów.

Ale gdy owce słabe były, nie ustawiał [prętów]: i tak zostały słabe dla Labana, a silne dla Jakuba.

I wzmógł się mąż ów bardzo a bardzo, i miał trzody liczne, i służebnice, i sługi, i wielbłądy i osły.



Rozdział XXXI

I usłyszał słowa synów Labana mówiących: „Zabrał Jakub wszystko, co miał ojciec nasz, i z mienia ojca naszego utworzył sobie całe to bogactwo”.

Widział też Jakub oblicze Labana, a oto — nie był dlań jak wczoraj i onegdaj.

I rzekł Wiekuisty do Jakuba: „Wróć do ziemi ojców twoich, i do miejsca urodzenia twego, — a będę z tobą!”

I posłał Jakub, i wezwał Rachelę i Leę na pole trzody swojej,

I rzekł do nich: „Widzę ja po obliczu ojca waszego, iż nie jest dla mnie jak wczoraj i onegdaj; ale Bóg ojca mojego był ze mną.

Wy też same wiecie, że z całych sił moich służyłem ojcu waszemu.

A ojciec wasz urągał mi, i zmieniał wynagrodzenie moje po dziesięćkroć; ale nie dozwolił mu Bóg szkodzić mi.

Gdy tak mówił: »Nakrapiane będą wynagrodzeniem twoim«, rodziły tedy wszystkie trzody nakrapiane; gdy zaś tak mówił: »Pręgowate będą wynagrodzeniem twoim«, — rodziły tedy wszystkie trzody pręgowate.

I oddzielił Bóg z dobytku ojca waszego, a oddał mnie.

Stało się bowiem podczas parzenia się trzody, żem podniósł oczy swe, i widziałem we śnie, a oto barany, pokrywając trzodę, były pręgowate, nakrapiane i pstre.

I rzekł do mnie anioł Boży we śnie: »Jakubie!« A rzekłem: »Oto jestem«.

I rzekł: »Podnieśże oczy twe, a zobacz: wszystkie barany, pokrywające trzodę, pręgowate są, nakrapiane i pstre: gdyż widziałem wszystko, co Laban czyni tobie.

Jam Bóg [z] Beit-El, gdzie namaściłeś pomnik, gdzie ślubowałeś mi ślub; teraz powstań, wyjdź z ziemi tej, a wróć do ziemi rodzinnej twojej!«”

I odpowiedziały Rachel i Lea, i rzekły do niego: „Alboż mamy jeszcze udział i dziedzictwo w domu ojca naszego?

Alboż nie jako obce poczytane byłyśmy u niego, skoro sprzedał nas, a spożył także i pieniądze nasze?

Zaprawdę, całe bogactwo, które oddzielił Bóg od ojca naszego, naszym jest i synów naszych. A teraz wszystko, co rozkazał Bóg tobie, uczyń!”

Powstał tedy Jakub, i wsadził synów swoich, i żony swe na wielbłądy.

I uprowadził wszystkie stada swoje, i cały dorobek swój, którego się dorobił, — dobytek własny swój, który nabył w Paddan-Aram, — aby wrócić do Icchaka, ojca swojego, do ziemi Kanaan.

Laban zaś poszedł był strzyc owce swoje, i ukradła Rachel bożki ojca swego.

A Jakub wkradł się w zaufanie u Labana, Aramejczyka, nie dając mu wieści, że uchodzi.

I tak uszedł on, i wszystko co doń należało, i wybrał się i przeprawił się przez rzekę, i zwrócił oblicze swoje ku górze Gilead.

I doniesiono Labanowi dnia trzeciego, iż uszedł Jakub.

Zabrał wtedy krewnych swoich z sobą, i ścigał za nim siedem dni drogi, i doścignął go u góry Gilead.

I przyszedł Bóg do Labana, Aramejczyka, we śnie nocą i rzekł do niego: „Strzeż się, abyś się nie rozmówił z Jakubem, ani w dobrym ani w złym!”

I tak doścignął Laban Jakuba; a Jakub rozbił był namiot swój na górze; Laban zaś rozbił go z krewnymi swoimi przy górze Gilead.

I rzekł Laban do Jakuba: „Cóżeś uczynił, żeś podszedł mnie, a uprowadził córki moje jako branki wojenne?

Czemu potajemnie uciekłeś, a wykradłeś się ode mnie, i nie mówiłeś mi nic, abym mógł puścić cię z radością i pieśniami, z bębnami i z cytrami?

Ani dozwoliłeś mi ucałować wnuki moje i córki moje? Otóż nierozsądnie postąpiłeś.

Jest w mocy mojej czynić wam źle, ale Bóg ojca waszego wczorajszej nocy rzekł do mnie, mówiąc: »Strzeż się, abyś się nie rozmówił z Jakubem ani w dobrym ani w złym«.

I tak poszedłeś sobie, boś tęsknił bardzo za domem ojca twojego; ale czemu skradłeś bogi moje?”

I odpowiedział Jakub, i rzekł do Labana: „Bo obawiałem się, bo sądziłem, że może wydrzesz mi córki twoje.

Ten zaś, u którego znajdziesz bogi twoje, żyć nie będzie; wobec krewnych naszych rozpoznawaj, co jest u mnie, i zabierz sobie!” A nie wiedział Jakub, iż Rachel je skradła.

I wszedł Laban do namiotu Jakuba, i do namiotu Lei, i do namiotu dwu służebnic, ale nie znalazł; i wyszedł z namiotu Lei, i wszedł do namiotu Racheli.

A Rachel wzięła bożki, i włożyła je pod siodło wielbłąda, i usiadła na nich: i przerzucił Laban cały namiot, ale nie znalazł.

I rzekła do ojca swojego: „Niechaj się nie gniewa pan mój, że nie mogę powstać przed tobą; bo właściwość kobiet mam”. I tak szukał, a nie znalazł bożków.

I rozgniewał się Jakub i złajał Labana; i zaczął Jakub i rzekł do Labana: „Jakiż występek mój, i jakiż grzech mój, że ścigałeś mnie?

Gdyś przerzucił wszystkie sprzęty moje, cóżeś znalazł ze wszystkich sprzętów domu twojego? Połóż tu przed bracią moją i bracią twoją, a niech rozstrzygną między nami dwoma.

Oto dwadzieścia lat ja u ciebie; owce twoje i kozy twoje nie roniły, a baranów trzody twojej nie jadałem.

Rozszarpanego nie przynosiłem tobie; jam za nie odpowiadał; z ręki mojej poszukiwałeś go, czy skradzione było dniem, czy skradzione nocą.

Bywało we dnie pożerał mnie upał, a mróz w nocy, i odbiegał sen od oczu moich.

Takie to moje dwadzieścia lat w domu twoim. Służyłem ci czternaście lat za dwie córki twoje, a sześć lat za trzodę twoją; a odmieniałeś wynagrodzenie moje po dziesięć kroć.

Gdyby Bóg ojca mojego, Bóg Abrahama i Bojaźń Icchaka, nie był ze mną, to byś teraz z niczym mnie puścił. Nędzę moją i pracę rąk moich widział Bóg i rozstrzygnął wczoraj!”

I odpowiedział Laban, i rzekł do Jakuba: „Córki — córki to moje, a synowie — synowie to moi, a trzoda, — trzoda to moja, a wszystko, co widzisz, moim to; ale córkom moim, cóż uczynię im dzisiaj, albo synom ich, których urodziły?

A teraz pójdź, a zawrzemy przymierze ja i ty; a niechaj będzie [to] świadectwem między mną a tobą”.

I wziął Jakub kamień i postawił go jako pomnik.

I rzekł Jakub do braci swojej: „Nazbierajcie kamieni!” I wzięli kamienie, i zrobili kopiec i jedli tam na kopcu.

I nazwał go Laban: Jegar-Sahaduta, a Jakub nazwał go: Galed.

I rzekł Laban: „Kopiec ten świadkiem między mną a tobą dzisiaj!” Przeto nazwano imię jego: Galed,

Oraz Micpa, ponieważ mówił: „Niechaj baczy Wiekuisty między mną a tobą, gdy rozstaniemy się jeden z drugim!

Jeżelibyś dręczył córki moje, albo brał żony oprócz córek moich: to choć nie ma człowieka między nami, ale patrz, Bóg świadkiem między mną a tobą!”

I rzekł Laban do Jakuba: „Oto kopiec ten i oto pomnik, który postawiłem między mną a tobą;

Świadkiem kopiec ten, i świadkiem ten pomnik, że ja nie przejdę do ciebie poza kopiec ten, ani ty nie przejdziesz do mnie poza kopiec ten i poza pomnik ten, na złe.

Bóg Abrahama, i bóg Nachora, niechaj rozsądzą między nami, — bogi ojców ich!” I przysiągł Jakub na Bojaźń ojca swojego, Icchaka.

I zarznął Jakub ofiary na górze, i zaprosił brać swoją, aby spożyli chleb; i spożyli chleb, i przenocowali na górze.



Rozdział XXXII

I wstał Laban z rana, i ucałował synów swoich i córki swoje, i pobłogosławił ich. i poszedł; i wrócił Laban do miejsca swojego.

I Jakub też poszedł drogą swoją, i spotkali go aniołowie Boga.

I rzekł Jakub, gdy ich spostrzegł: „Obóz to Boży!”, i nazwał imię miejsca tego: Machanaim.

I wysłał Jakub posłańców przed sobą do Esawa, brata swego, do ziemi Seir, do krainy Edomu.

I rozkazał im, i rzeki: „Tak powiecie panu mojemu, Esawowi: tak rzecze sługa twój Jakub: u Labana gościłem, i bawiłem dotąd.

Ale nagromadziły się u mnie woły i osły, trzody, sługi i służebnice; a posyłam oznajmić to panu mojemu, by znaleźć łaskę w oczach twoich”.

I wrócili wysłańcy do Jakuba i rzekli: „Przybyliśmy do brata twojego, do Esawa, a on również idzie [na spotkanie] ku tobie, a czterysta ludzi z nim”.

I uląkł się Jakub bardzo, i strwożył się; i rozdzielił ludzi, którzy z nim byli, i trzody, i bydło, i wielbłądy, na dwa hufce.

I rzekł: „Jeżeliby napadł Esaw na jeden hufiec, a poraził go, wtedy hufiec pozostały ocaleje”.

I rzekł Jakub: „Boże ojca mojego Abrahama, i Boże ojca mojego Icchaka, Wiekuisty, któryś rzekł do mnie: »Wróć do ziemi twojej i do ojczyzny twojej a uszczęśliwię cię«,

Niegodny jestem wszystkich łask i wszelkiego dotrwania, któreś wyświadczył słudze twojemu; gdyż o kiju swoim przeprawiłem się przez Jarden ten, a teraz stanowię dwa hufce.

Ocal mnie też z ręki brata mojego, z ręki Esawa!… gdyż obawiam się go, aby nie przyszedł, i nie pobił mnie, matki wraz z dziećmi.

A Tyś rzekł: »Dobrze świadczyć ci będę, i uczynię ród twój jako piasek morski, którego się nie zliczy z powodu mnóstwa«”.

I zanocował tam tejże nocy, i wziął z tego, co miał pod ręką swoją, jako podarek dla Esawa, brata swego,

Kóz dwieście, i kozłów dwadzieścia; owiec dwieście, i baranów dwadzieścia,

Wielbłądzic dojnych wraz ze źrebiętami ich trzydzieści; krów czterdzieści i wołów dziesięć; oślic dwadzieścia i ośląt dziesięć.

I oddał w ręce sług swoich, każde stado z osobna, i rzekł do sług swoich: „Postępujcie przede mną, a przestrzeń zostawiajcie między stadem a stadem”.

I polecił pierwszemu mówiąc: „Jeżeli spotka cię Esaw, brat mój, a zapyta się ciebie i powie: Czyj ty, i dokąd idziesz, a czyje te [stada] przed, tobą?

Tedy odpowiesz: Sługi twojego Jakuba; podarunek to posłany panu mojemu Esawowi; a oto i on sam za nami”.

I polecił też i drugiemu i trzeciemu, i wszystkim, którzy szli za stadami mówiąc: „Słowy tymi przemówicie do Esawa, gdy go spotkacie,

I powiecie: Oto też i sługa twój Jakub za nami”. Rzekł bowiem: „Przebłagam oblicze jego podarkiem, który idzie przede mną, a następnie obaczę oblicze jego, może przyjmie mnie łaskawie”.

I przeciągnął podarek przed obliczem jego; sam zaś nocował onej nocy w taborze.

I wstał tejże nocy, i zabrał obie żony swoje i obie służebnice swoje, i jedenaścioro dzieci swoich, i przeprawił się przez bród Jabboka.

I wziął je, i przeprawił je przez ten potok, i przeprawił też wszystko, co posiadał.

I został Jakub sam jeden, i pasował się ktoś z nim aż do wzejścia jutrzenki;

A widział, że nie podoła mu, — i dotknął był stawu biodra jego, i zwichnął staw biodra Jakuba podczas pasowania się z nim, —

I rzekł: „Puść mnie, bo wzeszła jutrzenka!” I odpowiedział: „Nie puszczę cię, póki nie pobłogosławisz mnie!”

I rzekł do niego: „Jakie imię twoje?” I odpowiedział: „Jakub”.

I rzekł: „Nie Jakub będzie nazywane odtąd imię twoje, ale Israel; gdyż walczyłeś z istotą boską i z ludźmi, i przemogłeś”.

I zapytał Jakub i rzekł: „Powiedz mi też imię twoje!” I odpowiedział: „Czemu to pytasz o imię moje?” I błogosławił mu tamże.

I nazwał Jakub imię miejscowości tej: Peniel; „gdyż widziałem bóstwo twarzą w twarz, a ocalała dusza moja”.

I wzeszło mu słońce, gdy minął Penuel; ale chromał on na biodro swoje.

Przeto nie jadają synowie Israela żyły skurczonej, co na stawie biodra, po dziś dzień, ponieważ na stawie biodra Jakuba dotknął żyły skurczonej.



Rozdział XXXIII

I podniósł Jakub oczy swoje, i spojrzał, a oto Esaw nadciąga, a z nim czterysta ludzi. I rozdzielił [Jakub] dzieci między Leę, Rachelę i dwie służebnice.

I umieścił służebnice i dzieci ich na przedzie, a Leę i dzieci jej w tyle; Rachelę zaś i Josefa na ostatku.

A sam szedł przed nimi, i kłaniał się ku ziemi siedem razy, zanim przystąpił do brata swojego.

I pobiegł Esaw naprzeciw niemu, i objął go, i padł na szyję jego, i ucałował go; i płakali.

I podniósł oczy swe i spostrzegł kobiety i dzieci, i rzekł: „Czyjeż te przy tobie?” I odpowiedział: „To dzieci, którymi obdarzył Bóg sługę twojego”.

I przystąpiły służebnice, one i dzieci ich, i pokłoniły się.

Przystąpiła też Lea i dzieci jej, i pokłoniły się; a nareszcie przystąpił Josef i Rachel, i pokłonili się.

I rzekł: „Komu cały ten twój tabor, który spotkałem?” I odpowiedział: „Aby znaleźć łaskę w oczach pana mojego”.

I rzekł Esaw: „Posiadam ja wiele, bracie mój; niechaj pozostanie twoim, co twoje!”

I rzekł Jakub: „Nie, proszę; jeżelim też znalazł łaskę w oczach twoich, przyjmiesz podarunek mój z ręki mojej; gdyż oto ujrzałem oblicze twoje, jak gdyby się ujrzało oblicze anioła, a przyjąłeś mnie przychylnie!

Przyjmij że dar mój, który złożonym ci został; gdyż obdarzył mnie Bóg, a mam wszystko!” I nalegał nań, i przyjął.

I rzekł [Esaw]: „Zabierzmy się a idźmy; a ja pójdę przy tobie”.

I odpowiedział mu: „Panu memu wiadomo, że dzieci wątłe są, a trzody i bydło dojne u mnie; a jeżeli je popędzą dzień jeden, wymrze cała trzoda.

Niechajże pójdzie pan mój przed sługą swoim, a ja postępować będę powoli, jako nadąży bydło, które przede mną, i jako nadążą dzieci, póki nie dojdę, do pana mojego do Seiru”.

I rzekł Esaw: „Niechaj tedy pozostawię przy tobie kilku ludzi, którzy przy mnie są”. I rzekł: „Po co to? — Obym tylko znalazł łaskę w oczach pana mojego!”

I tak wrócił dnia tegoż Esaw drogą swą do Seiru.

A Jakub wyruszył do Sukot, i zbudował sobie dom, a dla stad swoich wystawił szałasy; przeto nazwano imię miejscowości tej: Sukot.

I przybył Jakub szczęśliwie do miasta Szechem, co w ziemi Kanaan, po powrocie z Paddan-Aram, i rozłożył się przed miastem.

I nabył kawał pola, na którym rozbił namiot swój, od synów Chamora, ojca Szechema, za sto kesytów.

I postawił tam ołtarz, i nazwał go: Moc Boga Israela.



Rozdział XXXIV

I wyszła Dina, córka Lei, którą urodziła była Jakubowi, aby rozejrzeć się między córkami owej ziemi.

I ujrzał ją Szechem, syn Chamora, Chiwejczyka, księcia owej ziemi, i porwał ją, i położył się przy niej, i zgwałcił ją.

I przylgnęła dusza jego do Diny, córki Jakuba, i pokochał tę dziewicę, i przemawiał do serca dziewicy.

I rzekł Szechem do Chamora, ojca swojego, mówiąc: „Weź mi dziewczę to za żonę!”

A Jakub usłyszał, że zhańbił Dinę, córkę jego; [gdy] synowie jego byli z bydłem jego na polu, zamilczał Jakub aż do ich przybycia.

Tedy wyszedł Chamor, ojciec Szechema, do Jakuba, aby rozmówić się z nim.

A synowie Jakuba przyszli z pola, usłyszawszy o tym; i zasmucili się mężowie ci, i gniewało ich bardzo, że bezeceństwo popełnił w Israelu, leżąc przy córce Jakuba; a tak się nie czyni.

I mówił Chamor z nimi w te słowa: „Szechem, syn mój, — zapragnęła dusza jego córki waszej; dajcież mu ją za żonę.

A spowinowaćcie się z nami: córki wasze oddacie nam, a córki nasze weźmiecie sobie.

A z nami zamieszkacie; a ziemia stanie otworem przed wami; osiądźcie i prowadźcie interesy w niej, i utwierdzajcie się na niej”.

I rzekł Szechem do ojca i do braci jej: „Obym tylko znalazł łaskę w oczach waszych, a cokolwiek mi powiecie, dam.

Nałóżcie na mnie największe wiano i dary, a dam, ile naznaczycie mi: — tylko dajcie mi tę dziewicę za żonę!”

I odpowiedzieli synowie Jakuba Szechemowi i Chamorowi, ojcu jego, podstępnie; a mówili tak dlatego, że zhańbił Dinę, siostrę ich.

I rzekli do nich: „Nie możemy tego uczynić, abyśmy wydali siostrę naszą za człowieka nieobrzezanego; bo hańbą by to było dla nas.

Wszakże pod tym warunkiem będziemy wam powolni, jeżeli staniecie się podobni do nas, aby obrzezany był u was każdy mężczyzna.

A wtedy oddamy córki nasze wam, a córki wasze pojmiemy sobie, i zamieszkamy przy was, a staniem się ludem jednym.

Gdybyście zaś nie usłuchali nas, abyście się obrzezali, to zabierzemy córkę naszą i pójdziemy”.

I znalazły upodobanie słowa ich w oczach Chamora, i w oczach Szechema, syna Chamora.

I nie zwlekał młodzieniec ze spełnieniem tej rzeczy, bo się rozmiłował w córce Jakuba; a był on najbardziej poważany ze wszystkich w domu ojca swojego.

I przyszedł Chamor i Szechem, syn jego, do bramy swego miasta, i przedstawili [to] ludziom miasta swego, mówiąc:

„Ludzie ci są pokojowo usposobieni dla nas, osiedliby na tej ziemi, i prowadziliby w niej interesy, bo ziemia oto przestronna przed nimi; córki ich bralibyśmy sobie za żony, a córki nasze oddalibyśmy im.

Wszakże pod tym jedynie warunkiem zgodzą się ci ludzie zamieszkać z nami, i być ludem jednym, — jeżeli obrzezanym będzie u nas każdy mężczyzna, tak jako oni są obrzezani.

Stada ich i dobytek ich, i wszelkie bydło ich, czyż nie naszym będzie? Tylko bądźmy im powolni, i niech zamieszkają z nami”.

I usłuchali Chamora i Szechema, syna jego, wszyscy wychodzący z bram miasta jego; i dał się obrzezać każdy mężczyzna, wszyscy wychodzący z bram miasta jego.

I stało się dnia trzeciego, gdy byli w bólu, wzięli wtedy dwaj synowie Jakuba, Szimon i Lewi, bracia Diny, każdy miecz swój, i napadli na miasto śmiało, i wymordowali wszystkich płci męskiej.

I Chamora i Szechema, syna jego, zabili ostrzem miecza, i zabrali Dinę z domu Szechema i odeszli.

Synowie zaś Jakuba naszli na zabitych, i zrabowali miasto, w którym zhańbili siostrę ich.

Trzody ich, rogaciznę ich, i osły ich, i co było w mieście i co na polu, zabrali.

I całe mienie ich, i wszystką dziatwę ich, i kobiety ich zabrali w niewolę, i zrabowali też wszystko, co w domach było.

I rzekł Jakub do Szimona i Lewiego: „Wprowadziliście mnie w biedę, poróżniwszy mnie z mieszkańcami tej ziemi, z Kanaanejczykiem i Peryzejczykiem! A stanowię ja garstkę nieliczną: gdy zgromadzą się przeciwko mnie, porażą mnie, i wytępionym będę ja i dom mój”.

I rzekli: „Czyż jako z wszetecznicą postępować można z siostrą naszą?”



Rozdział XXXV

I rzekł Bóg do Jakuba: „Wstań, udaj się do Beit-El, a osiądź tam, i wystaw tam ołtarz Bogu, który ukazał się tobie, gdyś uchodził przed Esawem, bratem twoim!”

I rzekł Jakub do domowników swoich, i do wszystkich, którzy z nimi byli: „Usuńcie bogi obce, co wpośród was, a oczyśćcie się, i zmieńcie szaty wasze.

A wstaniemy, i pójdziemy do Beit-El, i wystawię tam ołtarz Bogu, który mnie wysłuchał w dniu niedoli mojej, i był ze mną na drodze, którą chodziłem!”

I oddali Jakubowi wszystkie bogi obce, które były w ich ręku, i kolczyki, które mieli w uszach swoich; i zakopał je Jakub pod dębem, co przy Szechem,

I wyruszyli. A padł postrach Boży na miasta wokoło nich, i nie ścigali synów Jakuba.

I przybył Jakub do Luz, co w ziemi Kanaan, to jest do Beit-El, on i wszystek lud, który z nim był.

I zbudował tam ołtarz i nazwał miejscowość tę: El Beit-El; gdyż tam objawił mu się Bóg, gdy uchodził przed bratem swoim.

I umarła Debora, karmicielka Riwki; i pochowaną została poniżej Beit-El, pod dębem, i nazwano imię jego: Dąb płaczu.

I ukazał się Bóg Jakubowi raz jeszcze, po powrocie jego z Paddan-Aram, i pobłogosławił go.

I rzekł do niego Bóg: „Imię twoje — Jakub; ale nie będzie nazwanym odtąd imię twoje: Jakub, lecz Israel będzie imię twoje”. I nazwał imię jego: Israel.

I rzekł doń Bóg: „Jam Bóg Wszechpotężny; rozpleniaj się i rozmnażaj; naród i zbór narodów powstanie z ciebie, a królowie z bioder twoich wyjdą.

A ziemię, którą dałem Abrahamowi i Icchakowi, tobie ją oddam, i potomstwu twojemu po tobie oddam ziemię tę”.

I wzniósł się od niego Bóg, z miejsca, na którym mówił z nim.

I postawił Jakub pomnik na miejscu, na którym mówił z nim [Bóg], pomnik kamienny; i wylał nań ofiarę płynną, i polał go oliwą.

I nazwał Jakub imię miejsca, na którym mówił z nim Bóg: Beit-El.

I wyruszyli z Beit-El, a pozostała jeszcze przestrzeń ziemi, aby przybyć do Efraty, gdy urodziła Rachel; a miała ciężki poród.

A gdy ciężko rodziła, rzekła do niej położniczka: „Nie obawiaj się, gdyż i ten tobie synem!”

I stało się to, gdy uchodziła dusza jej, bo umierała; i nazwała imię jego: Ben-oni. Lecz ojciec jego nazwał go: Binjamin.

I umarła Rachel, i pochowaną została na drodze do Efraty, czyli Beit-Lechem.

I postawił Jakub pomnik na grobie jej; jest to pomnik grobu Racheli, po dziś dzień.

I wyruszył Israel, i rozbił namiot swój poza wieżą Eder.

I stało się, gdy mieszkał Israel w owej krainie, że poszedł Reuben, i obcował z Bilhą, nałożnicą ojca swojego. I usłyszał to Israel. — A synów Jakuba było dwunastu:

Synowie Lei: pierworodny Jakuba — Reuben, i Szimon, i Lewi, i Jehuda, i Issachar, i Zebulun.

Synowie Racheli: Josef i Binjamin.

A synowie Bilhy, służebnicy Racheli: Dan i Naftali.

A synowie Zilpy, służebnicy Lei: Gad i Aszer. Ci są synowie Jakuba, którzy mu się urodzili w Paddan-Aram.

I przybył Jakub do Icchaka, ojca swojego, do Mamre, do Kirjat-Arba, to jest Hebron, gdzie przebywał Abraham i Icchak.

A były dni Icchaka sto osiemdziesiąt lat.

I skonał Icchak i umarł, i przyłączony został do ludu swojego, stary i syt dni. I pochowali go Esaw i Jakub, synowie jego.



Rozdział XXXVI

A oto rodowód Esawa, czyli Edomu.

Esaw pojął był żony swoje spośród cór Kanaanu: Adę, córkę Elona, Chitejczyka i Oholibamę, córkę Any, córkę Cybeona, Chiwejczyka.

I Bosmatę, córkę Iszmaela, siostrę Nebajota.

1 urodziła Ada Esawowi Elifaza, a Bosmat urodziła Reuela.

A Oholibama urodziła Jeusza, i Jalama i Koracha. Oto synowie Esawa, którzy mu się urodzili w ziemi Kanaan.

I zabrał Esaw żony swoje, i synów swoich, i córki swe, i wszystkich ludzi domu swego, i stada swoje, i całe swoje bydło, i cały swój majątek, który nabył w ziemi Kanaan, i udał się do ziemi z dala od Jakuba, brata swojego.

Gdyż mienie ich było za wielkie, aby mogli mieszkać razem, i nie mogła ziemia ich pobytu pomieścić ich z powodu stad ich.

I osiadł Esaw na górze Seir: Esaw, czyli Edom.

A oto rodowód Esawa, ojca Edomitów, na górze Seir.

Oto imiona synów Esawa: Elifaz, syn Ady, żony Esawa; Reuel, syn Bosmaty, żony Esawa.

I byli synowie Elifaza: Teman, Omar, Cefo, i Gatam i Kenaz.

A Timna była nałożnicą Elifaza, i urodziła Elifazowi Amaleka. Oto synowie Ady, żony Esawa.

A oto synowie Reuela: Nachat i Zerach, Szamma i Mizza. Ci byli synowie Bosmaty, żony Esawa.

A oto synowie Oholibamy, córki Any, córki Cybeona, żony Esawa: urodziła ona Esawowi Jeusza, i Jalama i Koracha.

Oto książęta synów Esawa: synowie Elifaza, pierworodnego Esawa: książę Teman, książę Omar, książę Cefo, książę Kenaz.

Książę Korach, książę Gatam, książę Amalek. Oto książęta z Elifaza na ziemi Edomitów; oto synowie Ady.

A oto synowie Reuela, syna Esawa: książę Nachat, książę Zerach, książę Szamma, książę Mizza. Oto są książęta z Reuela na ziemi Edomitów: oto synowie Bosmaty, żony Esawa.

A oto synowie Oholibamy, żony Esawa: książę Jeusz, książę Jalam, książę Korach. Oto książęta z Oholibamy, córki Any, żony Esawa.

Oto synowie Esawa, i oto książęta ich, mianowicie Edomitów.

Oto synowie Seira, Chorejczyka, zamieszkali w tym kraju: Lotan i Szobal, i Cybeon i Ana.

I Diszon, i Ecer i Diszan. Oto książęta Chorejczyków, synów Seira, na ziemi Edomitów.

A byli synowie Lotana: Chori i Hemam, a siostrą, Lotana: Timna.

A oto synowie Szobala: Alwan, i Manachat, i Ebal, Szefo, i Onam.

A oto synowie Cybeona: Aja i Ana. Tenże to Ana, który odkrył gorące źródła w pustyni, pasąc osły Cybeona, ojca swojego.

A oto dzieci Any: Diszon i Oholibama, córka Any.

A oto synowie Diszona: Chemdan, i Eszban, i Itran i Cheran.

Oto synowie Ecera: Bilhan i Zaawan i Akan.

Oto synowie Diszana: Uc i Aran.

Oto książęta Chorejczyków: książę Lotan, książę Szobal, książę Cybeon, książę Ana.

Książę Diszon, książę Ecer, książę Diszan. Oto książęta Chorejczyków, według księstw ich w ziemi Seir.

A oto królowie, którzy panowali na ziemi Edom, zanim panował król nad synami Israela.

I panował w Edomie: Bela, syn Beora; a nazwa miasta jego: Dinhaba.

I umarł Bela, a panował zamiast niego Jobab, syn Zeracha, z Bocra.

I umarł Jobab, a panował zamiast niego Chuszam, z ziemi Temanitów.

I umarł Chuszam, a panował zamiast niego Hadad, syn Bedada, który poraził Midjanitów na błoniach Moabu; a nazwa miasta jego Awit.

I umarł Hadad, a panował zamiast niego Samla z Masreka.

I umarł Samla, a panował zamiast niego Szaul z Rechobot, co nad strumieniem.

I umarł Szaul, a panował zamiast niego Baal-Chanan, syn Achbora.

I umarł Baal-Chanan, syn Achbora, a panował zamiast niego Hadar; a nazwa miasta jego: Pau; a imię żony jego: Mehetabel, córka Matredy, córka Mei-Zahaba.

A oto imiona książąt Esawa podług plemion ich, podług miejscowości ich, podług nazw ich: książę Timna, książę Alwa, książę Jetet;

Książę Oholibama, książę Ela, książę Pinon;

Książę Kenaz, książę Teman, książę Mibcar;

Książę Magdiel, książę Iram. Oto książęta Edomu podług siedzib ich, w ziemi dziedzictwa ich. Oto Esaw, ojciec Edomitów.



Rozdział XXXVII

I osiadł Jakub w ziemi pobytu ojca swojego, w ziemi Kanaan.

Oto [rodzinne] dzieje Jakuba. Josef w wieku siedemnastu lat był wraz z bracią swoją pasterzem trzód — on, młodzieniec — z synami Bilhy i Zilpy, żon ojca swojego. I donosił Josef oszczerstwa ich złośliwe ojcu ich.

A Israel miłował Josefa nad wszystkich synów swoich, gdyż synem starości jego był; i sprawił mu płaszcz strojny.

A widząc bracia jego, iż go miłował ojciec ich nad wszystkich braci jego, — znienawidzili go, i nie mogli mówić z nim uprzejmie.

I śnił się Josefowi sen, i opowiedział braciom swoim; — i znienawidzili go jeszcze bardziej.

Rzekł bowiem do nich: „Posłuchajcież sen ten, który mi się przyśnił.

Oto wiążemy snopy wśród pola; a oto powstał snop mój, i stanął; a oto otoczyły go snopy wasze, i kłaniały się snopowi mojemu”.

I rzekli mu bracia jego: „Alboż jako król królować chcesz nad nami? Alboż jako władca władać chcesz nami?” — I zaczęli go jeszcze bardziej nienawidzić za sny jego, i za słowa jego.

I śnił mu się jeszcze sen inny, i opowiedział go braciom swoim, i rzekł: „Oto przyśnił mi się znowu sen; a oto słońce i księżyc i jedenaście gwiazd kłaniają mi się”.

I opowiedział to i ojcu swojemu, jak i braciom swoim; i zgromił go ojciec jego, i rzekł doń: „Cóż to za sen, co ci się przyśnił? Czyliż mamy przyjść ja, i matka twoja, i bracia twoi, aby ci się pokłonić ku ziemi?

I pałali przeciwko niemu bracia jego; a ojciec jego pomiarkował sobie tę rzecz.

I poszli bracia jego pasać trzodę ojca swego w Szechem.

I rzekł Israel do Josefa: „Wszak bracia twoi pasą w Szechem; idź, a poślę cię do nich”. I odpowiedział mu: „Oto jestem!”

I rzekł doń: „Idźże, wywiedz się o powodzeniu braci twoich, i powodzeniu trzody, i przynieś mi wiadomość”. I wysłał go z doliny Hebronu; i przybył do Szechem.

I spotkał go ktoś, gdy błąkał się po polu; i zapytał się go ów człowiek mówiąc: „Czego szukasz?”

I rzekł: „Braci moich szukam; powiedzże mi gdzie oni pasą?

I odpowiedział ów człowiek: „Wyruszyli stąd; a słyszałem ich mówiących: pójdźmy do Dotan”. I poszedł Josef za braćmi swoimi, i spotkał ich w Dotanie.

I spostrzegli go z daleka; zanim zaś zbliżył się do nich, uknuli przeciw niemu, aby go zabić.

I rzekli jeden do drugiego: „Oto snowidz ów idzie!

A teraz pójdźmy, a zabijmy go, — wrzućmy go w jaki dół, a powiemy: zwierz dziki pożarł go; i zobaczymy, co się stanie ze snów jego!”

I usłyszał to Reuben, i ocalił go z ręki ich, i rzekł: „Nie zabijajmy go!”

I rzekł do nich Reuben: „Nie rozlewajcie krwi; wrzućcie go do dołu owego, co na pustyni, a ręki nie podnieście nań!” Aby ocalić go z ręki ich, aby go zwrócić ojcu swemu.

I stało się, gdy przyszedł Josef do braci swoich, że ściągnęli z Josefa płaszcz jego, płaszcz strojny, co na nim był.

I wzięli go, i wrzucili do dołu; a dół ten był próżny: nie było w nim wody.

I zasiedli jeść chleb, — i podnieśli oczy swoje i spostrzegli, a oto — karawana Iszmaelitów przybywa z Gilead; a wielbłądy ich niosły korzenie, i balsam i lotus; a szły, aby sprowadzić to do Micraim.

I rzekł Jehuda do braci swoich: „Jakaż korzyść, że zabijemy brata naszego, a zataimy krew jego?

Pójdźcie, a sprzedajmy go Iszmaelitom, a ręka nasza niech nie będzie na nim; gdyż bratem naszym, ciałem naszym on!” I usłuchali bracia jego.

A gdy przechodzili mężowie Midjaniccy, kupcy, wyciągnęli i wyjęli Josefa z dołu, i sprzedali Josefa Iszmaelitom za dwadzieścia srebrników; a ci sprowadzili Josefa do Micraim.

Reuben zaś wrócił do dołu, a oto nie było już Josefa w dole! I rozdarł szaty swoje.

I wrócił do braci swoich, i rzekł: „Chłopca nie ma! A ja, gdzież się schronię?”

I wzięli płaszcz Josefa, i zarznęli koźlę, i umoczyli płaszcz we krwi.

I posłali płaszcz strojny, — zanieśli ojcu swojemu i rzekli: „Tośmy znaleźli; rozpoznajże, czy to płaszcz syna twojego, czy nie”.

A on poznał go, i rzekł: „To płaszcz syna mojego! Zwierz dziki pożarł go! Rozszarpany, rozszarpany Josef!”

I rozdarł Jakub szaty swoje, i włożył wór na biodra swoje, i opłakiwał syna swego przez długi czas.

I powstali wszyscy synowie jego, i wszystkie córki jego, aby go pocieszyć; ale nie dał się pocieszyć, i rzekł: „Tak już zstąpię za synem moim w żałobie do grobu!” I opłakiwał go ojciec jego.

A Midjanici sprzedali go w Micraim Potifarowi, dworzaninowi Faraona, naczelnikowi straży przybocznej.



Rozdział XXXVIII

I stało się onego czasu, iż odszedł Jehuda od braci swoich, i zaszedł do pewnego Adulamity, imieniem Chira.

I ujrzał tam Jehuda córkę pewnego Kanaanejczyka imieniem Szua; i pojął ją, i poszedł do niej,

I poczęła, i urodziła syna; i nazwał imię jego: Er.

I poczęła znowu, i urodziła syna; i nazwała imię jego: Onan.

I nadto jeszcze urodziła syna, i nazwała imię jego: Szela. [Jehuda] zaś był w Kezybie, gdy go urodziła.

I wziął Jehuda żonę Erowi, pierworodnemu swojemu, imieniem Tamar.

A był Er, pierworodny Jehudy, zły w oczach Wiekuistego, i uśmiercił go Wiekuisty.

Tedy rzekł Jehuda do Onana: „Idź do żony brata twojego, a spowinować się z nią, i ustanów potomstwo bratu twojemu”.

Lecz wiedział Onan, iż nie jego będzie to potomstwo; i bywało, ile razy wchodził do żony brata swojego, marnował [nasienie] na ziemię, aby nie dać potomstwa bratu swojemu.

I złem było w oczach Wiekuistego, to co czynił; i uśmiercił go także.

I rzekł Jehuda do Tamary, synowej swojej: „Pozostań wdową w domu ojca twojego, aż podrośnie Szela, syn mój”; bo myślał: może umarłby i on, jak bracia jego. I poszła Tamar, i zamieszkała w domu ojca swego.

I upłynęło wiele dni, i umarła córka Szuego, żona Jehudy. A pocieszywszy się Jehuda, poszedł do postrzygaczy owiec swoich, on i Chira, przyjaciel jego, Adulamita — do Timny.

I doniesiono Tamarze, mówiąc: „Oto teść twój udaje się do Timny, aby strzyc owce swoje”.

I zdjęła szaty wdowieństwa swego z siebie, i okryła się zasłoną, a otuliwszy się siadła u wrót Enaimu, co na drodze do Timny; widziała bowiem, że wyrósł Szela, a ona nie oddana mu za żonę.

I ujrzał ją Jehuda, i poczytał ją za nierządnicę, gdyż zakryła była twarz swoją.

I zwrócił się ku niej ku drodze, i rzekł: „Pozwólże, pójdę do ciebie!” Gdyż nie wiedział, że to synowa jego. I rzekła: „Co mi dasz, jeżeli pójdziesz do mnie?”

I rzekł: „Poślę ci koźlątko z trzody”. I rzekła: „Czy dasz zastaw, aż przyślesz?”

I rzekł: „Jakiż zastaw ci mam dać?” I odpowiedziała: „Pieczęć twoją, sznur twój, i laskę, co w ręku twoim”. I dał jej, i poszedł do niej; i poczęła z niego.

I wstała i odeszła; a zdjąwszy zasłonę swoją z siebie, włożyła szaty wdowieństwa swojego.

Jehuda zaś posłał koźlątko przez przyjaciela swego Adulamitę, aby odebrać zastaw z ręki kobiety; ale nie znalazł jej.

I pytał się ludzi miejscowości tej, mówiąc: „Gdzież ta wszetecznica, co była w Enaim na drodze?” I rzekli: „Nie było tu wszetecznicy”.

I wrócił do Jehudy i rzekł: „Nie znalazłem jej, a także ludzie miejscowi mówili: Nie było tu wszetecznicy”.

I rzekł Jehuda: „Niechaj zatrzyma sobie, abyśmy tylko nie stali się pośmiewiskiem! Otom posyłał to koźlątko, a tyś nie znalazł jej!”

A gdy upłynęło około trzech miesięcy, doniesiono Jehudzie mówiąc: „Dopuściła się nierządu Tamar, synowa twoja, a już oto brzemienna z nierządu”. I rzekł Jehuda: „Wyprowadźcie ją, a niech będzie spalona!”

Lecz gdy wyprowadzono ją, posłała do teścia swojego, by mu powiedzieć: „Od męża, do którego to należy, brzemienna jestem”. I rzekła: „Rozpoznajże czyja ta pieczęć, i te sznury, i ta laska?”

I poznał Jehuda i rzekł: „Sprawiedliwsza ona ode mnie, ponieważ nie oddałem jej Szeli, synowi mojemu”. I nie przestawał z nią więcej.

I okazało się w czasie porodu jej, a oto — bliźnięta w jej łonie.

A gdy rodziła, wysunął [jeden] rękę; i wzięła położniczka, i uwiązała u ręki jego nić purpurową, mówiąc: „Ten wyszedł pierwszy!”

Lecz gdy wciągnął rękę swoją, a oto wyszedł brat jego, i rzekła: „Cóż to, przełamałeś sobie ten przełom?” I nazwano imię jego: Perec.

A następnie wyszedł brat jego, na którego ręku była nić purpurowa. I nazwano imię jego: Zerach.



Rozdział XXXIX

Josef zaś sprowadzony został do Micraim; i kupił go Potifar, dworzanin Faraona, naczelnik przybocznej straży, Micrejczyk, od Iszmaelitów, którzy sprowadzili go tam.

I był Wiekuisty z Josefem, a był mężem, któremu się szczęściło; i zostawał w domu pana swojego, Micrejczyka.

A widząc pan jego, że Wiekuisty z nim, i że wszystkiemu, co czyni, Wiekuisty szczęści w ręku jego;

Znalazł wtedy Josef łaskę w oczach jego, i służył mu. I ustanowił go nad domem swoim, a wszystko, co posiadał, oddał w ręce jego.

I było od czasu, gdy go ustanowił nad domem swoim i nad wszystkim, co posiadał, błogosławił Wiekuisty domowi Micrejczyka z powodu Josefa, i było błogosławieństwo Wiekuistego nad wszystkim, co posiadał w domu i na polu.

I zostawił wszystko, co posiadał, w ręku Josefa, i nie troszczył się przy nim o nic, z wyjątkiem chleba, który pożywał. A był Josef pięknej postaci, i pięknego wejrzenia.

I stało się po zdarzeniach tych, iż zwróciła żona pana jego oczy swe na Josefa, i rzekła: „Połóż się ze mną!”

Ale on wzbraniał się, i rzekł do żony pana swojego: „Oto pan mój nie troszczy się przy mnie o nic, co w domu, a wszystko, co posiada, oddał w ręce moje.

Nie ma wyższego w domu tym nade mnie, a nie odmówił mi niczego prócz ciebie, przeto żeś ty żoną jego; i jakże miałbym spełnić tę niegodziwość wielką, i zgrzeszyć przeciw Bogu!?”

I było tak, że choć namawiała Josefa codziennie, nie usłuchał jej, by położyć się przy niej i być z nią.

I zdarzyło się dnia pewnego, że wszedł do domu, by załatwić sprawę swoją; a nikogo z domowników tam w domu nie było.

I pochwyciła go za szatę jego, i rzekła: „Połóż się ze mną!” Lecz on zostawił szatę swą w ręku jej, — uciekł, i wyszedł na ulicę.

I stało się, gdy zobaczyła, że zostawił szatę swą w ręku jej, a uciekł na ulicę:

Że zawołała na domowników swoich, i rzekła do nich, mówiąc: „Patrzcie, sprowadził nam Ibrejczyka, by swawolił z nami! Przyszedł do mnie, aby położyć się ze mną; lecz zawołałam głosem wielkim;

I było, gdy usłyszał, że podniosłam głos mój i zawołałam, zostawił szatę swą u mnie i uciekł, i wyszedł na ulicę”.

I zostawiła szatę jego u siebie, do przybycia pana jego do domu.

I opowiedziała mu w tych samych słowach, mówiąc: „Przyszedł do mnie ten sługa, Ibrejczyk, którego sprowadziłeś nam, — aby swawolić ze mną.

Lecz gdy podniosłam głos mój, i krzyknęłam, — zostawił szatę swą u mnie, i uciekł na ulicę”.

I stało się, gdy usłyszał pan jego słowa żony swojej, które opowiadała mu mówiąc: „W podobny sposób postąpił ze mną sługa twój”; — że wspłonął gniew jego.

I wziął go pan Josefa, i oddał go do więzienia, do miejsca, gdzie więźniowie króla więzieni byli. I był on tam w więzieniu.

Ale był Wiekuisty z Josefem, i zwrócił ku niemu przychylność, i użyczył mu łaski w oczach przełożonego więzienia.

I oddał przełożony więzienia w moc Josefa wszystkich więźniów będących w więzieniu; a wszystkim, co tam robić mieli, on rozporządzał.

Przełożony więzienia nie wglądał w nic, co pod ręką jego było; gdyż był Wiekuisty z [Josefem], i cokolwiek on czynił, Wiekuisty poszczęścił.



Rozdział XL

I stało się po zdarzeniach tych, że przewinili podczaszy króla Micraim i piekarz, przeciw panu swojemu, królowi Micraim.

I rozgniewał się Faraon na obu dworzan swoich: na przełożonego podczaszych, i przełożonego piekarzy.

I oddał ich pod straż, do domu naczelnika straży przybocznej, do więzienia, do miejsca, gdzie osadzony był Josef.

I ustanowił naczelnik straży przybocznej Josefa przy nich, i posługiwał im. I przebyli przez niejaki czas pod strażą.

I śnił się sen im obu, — każdemu sen jego jednej nocy, każdemu sen [innego] znaczenia, — podczaszemu i piekarzowi króla Micraim, którzy osadzeni byli w więzieniu.

I przyszedł do nich Josef z rana, i ujrzał ich, a oto byli zasępieni.

I zapytał się dworzan Faraona, będących z nim pod strażą, w domu pana jego, mówiąc: „Czemu to lica wasze tak ponure dzisiaj?”

I odpowiedzieli mu: „Sen śnił się nam, a wytłumaczyć go nie ma komu”. I rzekł do nich Josef: „Wszak od Boga wytłumaczenia! Chciejcie mi opowiedzieć!”

I opowiedział przełożony podczaszych sen swój Josefowi, i rzekł mu: „We śnie moim, — a oto winorośl przede mną;

A na winorośli trzy gałązki; a ona zaledwie się rozwinęła, puściła kwiat, i dojrzały szypułki jej w grona.

A puchar Faraona w ręku moim. I wziąłem grona te, i wycisnąłem je w puchar Faraona, i podałem puchar w rękę Faraona”.

I rzekł doń Josef: „Oto wyjaśnienie jego: trzy gałązki to trzy dni:

Za trzy dni wywyższy Faraon głowę twoją, a przywróci cię na stanowisko twoje, i będziesz podawał puchar Faraona do ręki jego, zwyczajem dawnym, gdy byłeś podczaszym jego.

Jeżeli przypomnisz mnie sobie, gdy dobrze ci będzie, to wyświadcz że mi tę łaskę, i napomknij o mnie przed Faraonem, i wyprowadź mnie z domu tego.

Gdyż po złodziejsku wykradziono mnie z ziemi Ibrejczyków, a także i tu nie uczyniłem nic takiego, żeby wtrącono mnie do lochu”.

Widząc zaś przełożony piekarzy, że dobrze wytłumaczył, rzekł do Josefa: „A ja we śnie moim: a oto trzy kosze białego pieczywa na głowie mojej,

A w koszu wierzchnim wszelaka żywność Faraona, wyrobu piekarskiego; ale ptactwo wyjadało ją z kosza sponad głowy mojej”.

I odpowiedział Josef i rzekł: „Oto wyjaśnienie jego: trzy kosze to trzy dni:

Za trzy dni zdejmie Faraon głowę twoją z ciebie, i powiesi cię na drzewie; a zjadać będzie ptactwo ciało twoje z ciebie.

I stało się dnia trzeciego, dnia urodzin Faraona, że wyprawił ucztę dla wszystkich sług swoich, i policzył głowę przełożonego podczaszych i głowę przełożonego piekarzy między sługami swoimi.

I przywrócił przełożonego podczaszych do podczastwa swego, i podawał puchar do rąk Faraona:

A przełożonego piekarzy powiesił, — jak był wyłożył im Josef.

Ale nie pamiętał przełożony podczaszych o Josefie, i zapomniał go.



Rozdział XLI

I stało się po upływie dwóch lat, że Faraonowi się śniło: a niby stanął nad rzeką:

A oto z rzeki wystąpiło siedem krów, pięknych z wejrzenia, i zdrowych na ciele: i pasły się na łące.

I oto, siedem krów innych wystąpiło za nimi z rzeki, lichych z wejrzenia i wychudłych na ciele, i stanęły obok owych krów, nad brzegiem rzeki.

I pożarły owe krowy liche z wejrzenia, i wychudłe na ciele, siedem krów pięknych z wejrzenia, zdrowych. I ocknął się Faraon.

I zasnął; i śniło mu się powtórnie: a oto siedem kłosów wyrastało z jednego źdźbła, zdrowych i pięknych,

A oto siedem kłosów pustych i opalonych wiatrem wschodnim, wyrastało za nimi.

I połknęły te kłosy puste owe siedem kłosów zdrowych i pełnych. I ocknął się Faraon; a to sen.

I stało się z rana, zaniepokoił się duch jego; i posłał i zwołał wszystkich wróżbitów Micraimu i wszystkich mędrców jego; i opowiedział im Faraon sny swoje: lecz nie było nikogo, kto by je wytłumaczył Faraonowi.

I rzekł przełożony podczaszych do Faraona, mówiąc: „Przewinienia moje wspominam ja dzisiaj.

Faraon rozgniewał się był na sługi swoje, oddał mnie pod straż do domu naczelnika przybocznej straży, — mnie i przełożonego piekarzy.

I śnił się nam sen jednej nocy, mnie i jemu, każdy [innego] znaczenia sen śniliśmy.

A był tam z nami młodzieniec Ibrejski, sługa naczelnika przybocznej straży; i opowiedzieliśmy mu i wyłożył nam sny nasze, każdemu wedle snu jego wyłożył.

I stało się, że jako nam wyłożył, tak i było: mnie przywrócono na stanowisko moje, a jego powieszono”.

I posłał Faraon, i zawezwał Josefa; i wyprowadzili go spiesznie z lochu. I ostrzygł się, i zmienił szaty swoje, i przyszedł do Faraona.

I rzekł Faraon do Josefa: „Sen mi się śnił, a nie ma nikogo, coby go wytłumaczył; ja zaś słyszałem o tobie mówią, że zrozumiesz sen, by go wyłożyć.

I odpowiedział Josef Faraonowi, i rzekł: „Nie ja! Bóg objawi szczęście Faraona!”

I rzekł Faraon do Josefa: „We śnie moim, — niby stoję nad brzegiem rzeki.

A oto z rzeki wystąpiło siedem krów, zdrowych na ciele, i pięknych z kształtu, i pasły się na łące.

A oto siedem krów innych wyszło za nimi, nędznych i lichych bardzo z kształtu, i chudych na ciele; nie widziałem podobnych na całej ziemi Micraim co do lichoty.

I pożarły krowy chude i liche siedem krów pierwszych, zdrowych.

I weszły do wnętrza ich: a przecie znać nie było, iż weszły do wnętrza ich, a wygląd ich pozostał lichy jak poprzednio. I ocknąłem się. —

I ujrzałem we śnie, a niby siedem kłosów wyrastało z źdźbła jednego, pełnych i pięknych.

Ale oto siedem kłosów zeschniętych, pustych i opalonych wiatrem wschodnim, wyrastało za nimi.

I pochłonęły kłosy puste, siedem kłosów pięknych. I opowiedziałem to wróżbitom, lecz nikt nie wyjaśnił mi”.

I rzekł Josef do Faraona: „Sen Faraona jeden jest! Co Bóg uczyni, zapowiedział to Faraonowi!

Siedem krów pięknych — to siedem lat; a siedem kłosów pięknych — to siedem lat; sen to jeden.

A siedem krów nędznych i lichych, które wstąpiły za nimi, — to siedem lat; a siedem kłosów czczych i opalonych wiatrem wschodnim, będą to siedem lat głodu.

Oto rzecz, o której powiedziałem do Faraona: co Bóg uczyni, pokazał Faraonowi.

Oto siedem lat nadejdzie obtfitości wielkiej na całej ziemi Micraim.

A nastanie siedem lat głodu po nich, że zapomniana będzie cała obfitość na ziemi Micraim, i zniszczy głód ziemię.

I znać nie będzie obfitości onej w ziemi, z powodu głodu tego, który nastąpi; gdyż ciężkim będzie bardzo.

A ponieważ powtórzył się sen Faraonowi dwukrotnie: to postanowioną jest ta rzecz od Boga, a przyspiesza Bóg jej spełnienie.

A teraz niech upatrzy Faraon męża rozsądnego i mądrego, a niech ustanowi go nad ziemią Micraim;

I niechaj zarządzi Faraon, aby ustanowił nadzorców nad ziemią, i zbierał piątą część [urodzajów] ziemi Micraim, w siedmiu latach obfitości.

I niech nagromadzą wszelkiej żywności lat tych dobrych, które nastąpią, i składają zboże pod rękę Faraona, na żywność po miastach, i niech pilnują.

I będzie ta żywność zapasem dla ziemi, na siedem lat głodu, które nastaną w ziemi Micraim, aby nie wyniszczała ziemia od głodu”.

I podobało się słowo to w oczach Faraona, i w oczach wszystkich sług jego.

I rzekł Faraon do sług swoich: „Czyż znajdziemy podobnego męża, w którym by był duch Boży?”

I rzekł Faraon do Josefa: „Skoro oznajmił ci Bóg to wszystko, to nie ma rozsądnego i mądrego, równego tobie!

Ty będziesz nad domem moim, a podług słowa twojego rządzić się będzie cały lud mój; tylko tronem będę wyższy od ciebie”.

I rzekł Faraon do Josefa: „Patrz, postanawiam cię nad całą ziemią Micraim!”

I zdjął Faraon pierścień swój z ręki swojej, i włożył go na rękę Josefa; i przyodział go w szaty z bisioru, i zawiesił łańcuch złoty na szyję jego.

I kazał go wozić na wozie namiestnikowskim swoim, i wołali przed nim; „zgiąć kolana!” I tak ustanowił go nad całą ziemią Micraim.

I rzekł Faraon do Josefa: „Jam Faraon; ale bez ciebie nie podniesie nikt ani ręki, ani nogi swojej, w całej ziemi Micraim”.

I nazwał Faraon imię Josefa: Cafnat-Paneach; a dał mu Osnatę, córkę Poti-fery, kapłana Onu, za żonę. I przeszedł Josef całą ziemię Micraim.

A Josef miał trzydzieści lat, gdy stanął przed Faraonem, królem Micraim. I wyszedł Josef sprzed oblicza Faraona, i przeszedł całą ziemię Micraim.

I wydawała ziemia w siedmiu latach obfitość, garściami.

I gromadził on wszelaką żywność w siedmiu latach, które nastały w ziemi Micraim, i składał żywność tę w miastach; żywność z pól każde miasto otaczających, składał w nim.

I nagromadził Josef zboża, jak piasku morskiego, mnóstwo wielkie; tak że zaniechał liczyć, gdyż nie było liczby.

A Josefowi urodzili się dwaj synowie, zanim nastał rok głodu, których urodziła mu Osnat, córka Poti-fery, kapłana Onu.

I nazwał Josef imię pierworodnego: Menasze, „gdyż — dał mi zapomnieć Bóg wszystkie nieszczęścia moje, i cały dom ojca mojego”.

A imię drugiego nazwał: Efraim, „gdyż — rozmnożył mnie Bóg w ziemi niedoli mojej”.

I skończyło się siedem lat obfitości, która była w ziemi Micraim.

I zaczęło siedem lat głodu następować, jako był przepowiedział Josef. I był głód we wszystkich krajach; ale na całej ziemi Micraim był chleb.

Lecz nastał głód i w całej ziemi Micraim, a wołał lud do Faraona o chleb; rzekł tedy Faraon do wszystkich Micrejczyków: „Idźcie do Josefa, a co powie wam, uczyńcie!”

Gdy zaś nastał głód na powierzchni całej ziemi, otworzył Josef wszystkie składy, i sprzedawał zboże Micrejczykom. A głód wzmagał się w ziemi Micraim.

I ze wszystkich krajów przybywali do Micraim, aby zakupować [zboże] u Josefa; gdyż wzmagał się głód na całej ziemi.



Rozdział XLII

I dowiedział się Jakub, że jest zboże w Micraim, i rzekł Jakub do synów swoich: „Na co się oglądacie?”

I rzekł: „Oto słyszałem, że jest zboże w Micraim; zejdźcie tam, a zakupcie nam stamtąd, abyśmy przeżyli, a nie pomarli”.

Zeszło tedy dziesięciu braci Josefa zakupić zboże w Micraim.

Ale Binjamina, brata Josefa, nie posłał Jakub z braćmi jego, rzekł bowiem: „by go nie spotkała przygoda”.

I przybyli synowie Israela dla zakupienia zboża wśród przybywających; gdyż był głód w ziemi Kanaan.

Josef zaś był władcą w kraju tym; on to sprzedawał zboże całemu ludowi kraju. I przybyli bracia Josefa, i pokłonili mu się twarzą ku ziemi.

I ujrzał Josef braci swoich, i poznał ich; lecz udawał obcego wobec nich, i przemówił do nich surowo, i rzekł do nich: „Skądeście przyszli?” I odpowiedzieli: „Z ziemi Kanaan, dla zakupienia żywności”.

Tak poznał Josef braci swoich, oni zaś nie poznali go.

I wspomniał Josef na sny, które mu się śniły o nich; i rzekł do nich: „Wyście szpiegi; by wypatrywać słabości tej ziemi, przybyliście!”

I rzekli do niego: „Nie, panie: ale słudzy twoi przybyli dla zakupienia żywności.

Wszyscyśmy synowie jednego człowieka; prawi jesteśmy; nie są słudzy twoi szpiegami”.

Ale on rzekł do nich: „Nie, bo słabość tej ziemi przybyliście wypatrywać!”

I rzekli: „Dwunastu nas braci, sług twoich; myśmy synowie jednego człowieka w ziemi Kanaan; a oto najmłodszy przy ojcu naszym dzisiaj, a jednego już nie ma”.

I rzekł do nich Josef: „To właśnie i powiedziałem wam, mówiąc: wyście szpiegi!

Poprzez to wybadani będziecie: na życie Faraona! nie wyjdziecie stąd, chyba że przybędzie tu brat wasz najmłodszy:

Wyprawcie jednego z was, i niech zabierze brata waszego; a wy będziecie uwięzieni, i zbadane będą słowa wasze, — czy jest prawda przy was; a jeśli nie, na życie Faraona, żeście szpiegi!”

I oddał ich pod straż na trzy dni.

I rzekł do nich Josef dnia trzeciego: „Oto co wam czynić, a żyć będziecie, — Boga ja się boję:

Jeżeliście wy prawi, niechaj brat wasz jeden pozostanie uwięzionym w domu, w którym jesteście strzeżeni; a wy idźcie, odwieźcie zboże wedle niedostatku rodzin waszych.

A brata waszego najmłodszego przyprowadźcie do mnie, aby stwierdziły się słowa wasze, i abyście nie zginęli”. I uczynili tak.

Ale mówili jeden do drugiego: „Zaprawdę, myśmy grzeszni ze względu na brata naszego; ponieważ widzieliśmy utrapienie duszy jego, gdy błagał nas, a nie wysłuchaliśmy; dlatego przyszło na nas utrapienie to”.

I odpowiedział im Reuben, mówiąc: „Alboż nie mówiłem wam tymi słowy: Nie grzeszcie przeciw chłopcu! Aleście nie słuchali. To też krew jego, oto poszukiwana jest!”

A oni nie wiedzieli, że rozumie to Josef; bo był tłumacz między nimi.

On zaś odszedł od nich, i zapłakał; i wrócił do nich i mówił z nimi, a wziąwszy spośród nich Szimona, związał go przed oczyma ich.

I rozkazał Josef, by napełniono wory ich zbożem, i aby zwrócono pieniądze ich, każdemu do worka jego, i żeby dano im zapasów na drogę. I uczyniono im tak.

I włożyli zboże swe na osły swoje, i wyruszyli stamtąd.

Ale rozwiązał jeden z nich wór swój, by dać obrok osłowi swemu w gospodzie, i spostrzegł pieniądze swoje: że oto były u otworu biesagi jego.

I powiedział braciom swoim: „Zwrócono pieniądze moje, a oto są w biesadze mojej”. I zatrwożyło się serce ich, i z drżeniem rzekł jeden do drugiego: „Co to nam Bóg uczynił!”

I przybyli do Jakuba ojca swego, do ziemi Kanaan, i opowiedzieli mu wszystko, co im się przytrafiło, mówiąc:

„Przemawiał do nas mąż ów, pan owej ziemi, surowo, i uważał nas za szpiegujących kraj.

I rzekliśmy do niego: myśmy prawi; nie jesteśmy szpiegami.

Dwunastu nas braci, synów ojca naszego; jednego już nie ma, a najmłodszy dziś przy ojcu naszym, w ziemi Kanaan.

I rzekł do nas mąż ów, pan owej ziemi: »Po tym poznam, żeście prawi: brata jednego zostawcie u mnie, a [żywność] dla niedostatku rodzin waszych zabierzcie i idźcie.

I sprowadźcie brata waszego najmłodszego do mnie a poznam, żeście nie szpiegami, żeście prawi; brata waszego wrócę wam, a będziecie mogli krążyć po kraju«”.

I stało się, gdy opróżniali wory swoje, a oto miał każdy węzełek pieniędzy swoich w worze swoim! I spostrzegli węzełki pieniędzy swoich, oni i ich ojciec i zatrwożyli się.

I rzekł do nich Jakub, ojciec ich: „Osierocicie mnie! Josefa nie ma, Szimona nie ma, a Binjamina zabrać chcecie — na mnie spada wszystko!”

I rzekł Reuben do ojca swego, mówiąc: „Dwóch synów moich zabij, jeżeli go nie sprowadzę tobie: oddaj go na ręce moje, a ja ci go zwrócę”.

I rzekł: „Nie pójdzie syn mój z wami, gdyż brat jego umarł, a on sam jeden pozostał; a gdyby spotkało go nieszczęście na drodze, którą pójdziecie, to strącicie siwiznę moją w żałości do grobu”.



Rozdział XLIII

A głód był ciężkim w kraju.

I stało się, gdy do ostatka spożyli zboże, które sprowadzili z Micraim, że rzekł do nich ojciec ich: „Wróćcie [tam] znowu, a kupcie nam cokolwiek żywności”.

I rzekł do niego Jehuda, mówiąc: „Oświadczył nam ów mąż, mówiąc: »Nie ujrzycie oblicza mojego, jeżeli brat wasz nie będzie z wami!«

Jeżeli zechcesz posłać brata naszego z nami, to zejdziemy i zakupimy ci żywności.

A jeżeli zaś nie poślesz, nie zejdziemy; bo mąż ów powiedział nam: Nie ujrzycie oblicza mojego, jeżeli nie będzie brata waszego z wami!”

I rzekł Israel: „Czemuście tak skrzywdzili mnie, mówiąc temu mężowi, że macie jeszcze brata?”

I rzekli: „Wypytywał się dokładnie ów mąż o nas i o rodzinie naszej, mówiąc: »Czyż jeszcze ojciec wasz żyje? Czy macie jeszcze brata?« I odpowiedzieliśmy mu stosownie do pytań tych. Alboż mogliśmy wiedzieć, że powie: »Sprowadźcie brata waszego«?”

I rzekł Jehuda do Israela, ojca swego: „Poślij chłopca ze mną, a wybierzemy się i pójdziemy, abyśmy żyli, a nie pomarli, — tak my, jako i ty i dzieci nasze!

Ja odpowiadam zań, z ręki mojej zażądasz go; jeżeli go nie odprowadzę do ciebie, i nie stawię przed oblicze twoje, niechaj będę grzesznym przed tobą po wszystkie dni.

Bo gdybyśmy nie byli zwlekali, już byśmy wrócili dwa razy”.

I rzekł do nich Israel, ojciec ich: „Jeżeli więc tak być musi, uczyńcie to; nabierzcie lepszych płodów tej ziemi w naczynia wasze, a zawieźcie mężowi owemu w darze — nieco balsamu, i nieco miodu, korzeni i lotusu, pistacji i migdałów.

Pieniędzy też w dwójnasób weźcie do rąk waszych, a pieniądze włożone na powrót w otwory biesag waszych zwróćcie rękami waszymi: może to [była] pomyłka.

I brata waszego weźcie, i wybierzcie się, i wróćcie się do owego męża.

A Bóg Wszechpotężny niechaj da wam miłosierdzie przed owym mężem, aby wypuścił wam brata waszego drugiego i Binjamina. A mnie — jeśli mi być osieroconym, niech osieroconym będę!”

I zabrali ci ladzie dary owe, i pieniędzy w dwójnasób wzięli w ręce swoje, i Binjamina, i wybrali się, i zeszli do Micraim, i stanęli przed obliczem Josefa.

A ujrzawszy Josef Binjamina z nimi, rzekł do przełożonego domu swego: „Wprowadź tych ludzi do domu, a narznij bydła i przygotuj; gdyż ze mną jeść będą ci ludzie w południe”.

I uczynił mąż ów jako rozkazał Josef, i wprowadził mąż ów tych ludzi do domu Josefa.

I zlękli się ci ludzie, że zaprowadzeni zostali do domu Josefa i rzekli: „Z powodu pieniędzy zwróconych do biesag naszych poprzednio, myśmy tu wprowadzeni, aby rzucić się na nas, i napaść nas, a wziąć nas na niewolników i osły nasze”.

I przystąpili do męża owego, co przełożonym był nad domem Josefa i przemówili do niego u wnijścia do domu.

I rzekli: „Pozwól panie! Przychodziliśmy już poprzednio kupować żywność.

I stało się, gdyśmy przybyli do gospody i rozwiązali biesagi nasze, a oto pieniądze każdego u otworu biesagi jego, pieniądze nasze według wagi ich! I przywieźliśmy je na powrót w rękach naszych.

Pieniądze też inne sprowadziliśmy w rękach naszych, dla zakupienia żywności. Nie wiemy, kto włożył pieniądze nasze do biesag naszych”.

I rzekł: „Bądźcie spokojni! Nie obawiajcie się: Bóg wasz, i Bóg ojca waszego dał wam skarb do biesag waszych; pieniądze wasze doszły mnie”. I wyprowadził do nich Szimona.

I wprowadził mąż ów tych ludzi w dom Josefa, i podał wody, i umyli nogi swoje; dał też obrok osłom ich.

I przygotowali dary, zanim nadszedł Josef w południe; gdyż słyszeli, iż tam jeść mieli posiłek.

A gdy przyszedł Josef do domu, przynieśli mu dary, które były w ręku ich, do domu, i pokłonili mu się ku ziemi.

A zapytał ich o zdrowie i rzekł: „Zdrówże ojciec wasz, starzec, o którymście mówili? Czy jeszcze żyje?”

A odpowiedzieli: „Zdrów sługa twój, ojciec nasz; jeszcze żyje”. I schylili się i pokłonili.

I podniósł oczy swoje, i spostrzegł Binjamina, brata swego, syna matki swojej, i rzekł: „Czyż to ten brat wasz najmłodszy, o którymście mówili mi?” I rzekł: „Oby ci był Bóg miłościw, synu mój!”

I pospieszył Josef, bo zawrzała miłość jego ku bratu swojemu, i chciał się wypłakać; i poszedł do komnaty, i płakał tam.

I umywszy twarz swoją wyszedł, i przezwyciężył się i rzekł: „Podajcie chleb!”

I podali jemu osobno, i im osobno i Mierejczykom też, którzy jadali z nim, osobno; ponieważ nie mogą Micrejczycy jeść z Ibrejczykami chleba, gdyż obrzydzeniem to dla Micrejczyków.

I usiedli przed nim, — starszy po starszeństwie swoim, a młodszy po młodości swojej; i zdziwieni [spoglądali] jeden na drugiego.

I wnoszono porcje sprzed oblicza jego dla nich; a przewyższała porcja dla Binjamina porcje wszystkich pięciokrotnie. I pili i podpili sobie z nim.



Rozdział XLIV

I rozkazał przełożonemu domu swojego, i rzekł: „Napełnij biesagi ludzi tych żywnością, ile potrafią unieść, a włóż pieniądze każdego u otworu biesagi jego.

A kielich mój, kielich srebrny, włożysz u otworu biesagi najmłodszego, jako i pieniądze za zboże jego”. I uczynił wedle słów Josefa, które wyrzekł.

Poranek zaświecił, gdy ludzie owi wyprawieni zostali, — oni i osły ich.

Zaledwie wyszli z miasta, jeszcze nie poszli daleko, gdy Josef rzekł do przełożonego nad domem swoim: „Wstań, pogoń za tymi ludźmi, a gdy dościgniesz ich, powiedz im: „Czemuście odpłacili złem za dobre?

Wszakże to ten, z którego pija pan mój! I wróżyć też wróży z niego, źleście to sobie poczęli!”

I doścignął ich i powiedział im te słowa.

I rzekli do niego: „Czemu mówi pan nasz słowa podobne? Niegodnym by to było sług twoich, uczynić rzecz taką!

Wszak pieniądze, któreśmy znaleźli u otworu biesag naszych, zwróciliśmy tobie z ziemi Kanaan, i jakże nam kraść z domu pana twojego srebro albo złoto?

U którego ze sług twoich znalezionym będzie, niechaj umrze; a my też będziemy pana naszego niewolnikami!”

I rzekł: „Istotnie podług słów waszych być powinno! Jednak ten, u którego się znajdzie, będzie mi niewolnikiem; wy zaś będziecie niewinni”.

I spiesznie złożyli każdy biesagę swą na ziemię, i rozwiązali każdy biesagę swoją.

I szukał; od najstarszego zaczął, a na najmłodszym skończył; i znalazł się kielich w biesadze Binjamina.

Tedy rozdarli szaty swoje, i objuczywszy każdy osła swojego, wrócili do miasta.

I przyszedł Jehuda i bracia jego do domu Josefa, który jeszcze tam był, i padli przed nim na ziemię.

I rzekł do nich Josef: „Cóż to za czyn, któryście popełnili? Alboście nie wiedzieli, że odgadywać może człowiek mnie podobny?”

I rzekł Jehuda: „Cóż mamy powiedzieć panu naszemu? Cóż nam mówić, i czym się usprawiedliwimy? Bóg znalazł grzech sług twoich! Otośmy niewolnikami pana naszego — i my, i ten, w którego ręku kielich znaleziony!”

I rzekł [Josef]: „Dalekim ode mnie, abym to uczynił: ten w którego ręku kielich znaleziony, ten będzie mi niewolnikiem; wy zaś idźcie w pokoju do ojca waszego!”

I przystąpił doń Jehuda, i rzekł: „Proszę, panie mój! Dozwólże słudze twojemu powiedzieć słowo w uszy pana mojego, a niech się nie zapali gniew twój na sługę twojego; gdyżeś ty jako sam Faraon!

Pan mój pytał sług swoich, mówiąc: »Czyż macie ojca albo brata?«

I odpowiedzieliśmy panu naszemu: »Mamy ojca starego, i chłopca [urodzonego mu na] starość, najmłodszego; brat zaś jego umarł, i został sam po matce swojej, a ojciec jego pokochał go«.

Tedy rzekłeś do sług twoich: »Sprowadźcie go do mnie, abym zwrócił oko moje na niego«.

I powiedzieliśmy panu naszemu: »Nie może ten chłopiec opuścić ojca swojego — bo gdyby opuścił ojca swojego, — on by umarł«.

Tedy rzekłeś do sług twoich: »Jeżeli nie zejdzie brat wasz najmłodszy z wami, to nie będziecie oglądać więcej oblicza mojego!«

I stało się, gdyśmy przyszli do sługi twego, do ojca mojego, powiedzieliśmy mu słowa pana naszego;

I rzekł ojciec nasz: »Wróćcie znowu i zakupcie nam cokolwiek żywności«.

I odpowiedzieliśmy: »Nie możemy zejść; jeżeli będzie brat nasz najmłodszy z nami, to zejdziemy; gdyż nie możemy oglądać oblicza męża owego, jeżeli brat nasz najmłodszy nie będzie z nami«.

I rzekł sługa twój, ojciec mój do nas: »Wam wiadomo, iż dwóch urodziła mi żona moja.

I poszedł jeden ode mnie, i rzekłem: zapewne rozszarpanym został; bo nie widziałem go dotychczas.

A jeżeli zabierzecie i tego sprzed oblicza mojego, a spotka go nieszczęście, strącicie tedy siwiznę moją w niedoli do grobu«.

A teraz, jeżelibym przyszedł do sługi twego, ojca mojego, a nie było by z nami chłopca, — dusza zaś jego przewiązana do duszy jego, —

Wtedy zobaczywszy, że chłopca nie ma, — umrze; i strącą słudzy twoi siwiznę sługi twego, ojca naszego, w żałości do grobu.

Sługa zaś twój poręczył za chłopca u ojca mojego, mówiąc: Jeżeli go nie odprowadzę do ciebie, niechaj grzesznym będę przed ojcem moim po wszystkie dni.

A teraz niech też zostanie sługa twój zamiast chłopca niewolnikiem pana mojego, a chłopiec niechaj pójdzie z braćmi swoimi!

Bo jakże pójdę do ojca mojego, gdy chłopca tego ze mną nie będzie? Niechaj nie zobaczę niedoli, która spotka ojca mojego!”



Rozdział XLV

I nie mógł się Josef powstrzymać wobec wszystkich stojących przed nim, i zawołał: „Wydalcie wszystkich ode mnie!” I nie został nikt przy nim, gdy się dał poznać Josef braciom swoim.

I podniósł głos swój z płaczem: i usłyszeli Micrejczycy, i usłyszał dom Faraona.

I rzekł Josef do braci swoich: „Jam jest Josef. Czy jeszcze ojciec mój żyje?” I nie mogli bracia jego odpowiedzieć mu, gdyż zlękli się przed nim.

I rzekł Josef do braci swoich: „Przystąpcie też do mnie!”; I przystąpili. I rzekł: „Jam jest Josef, brat wasz, coście sprzedali mnie do Micraim.

Ale teraz nie smućcie się, i niech to przykrym nie będzie w oczach waszych, żeście mnie tu sprzedali: gdyż dla utrzymania was wysłał mnie Bóg przed wami.

Bo oto już dwa lata głodu na ziemi, a jeszcze pięć lat, w których nie będzie ani orki, ani żniwa.

Wysłał mnie tedy Bóg przed wami, abym przygotował wam ostój na ziemi, i utrzymał przy życiu was, dla wielkiego ocalenia.

I tak teraz nie wyście posłali mnie tutaj, lecz Bóg, który też postanowił mnie ojcem Faraona i panem całego domu jego, i władcą w całym kraju Micraim.

Spieszcie się, a idźcie do ojca mojego, i powiedzcie mu: Tak rzecze syn twój Josef: Postanowił mnie Bóg panem całego Micraimu, przyjdźże do mnie, nie zwlekaj.

I osiądziesz w ziemi Goszen, a będziesz blisko mnie, — ty, i synowie twoi, i wnuki twoje, i trzody i bydło twoje, i wszystko co twoje.

A będę cię żywił tam, — bo jeszcze pięć lat będzie głód: abyś nie zubożał ty i dom twój, i wszystko, co twoje.

A oto, oczy wasze widzą i oczy brata mojego, Binjamina, że to usta moje przemawiają do was.

Opowiecie też ojcu mojemu o wszystkiej chwale mojej w Micraim, i o wszystkim, coście widzieli. I pospieszcie się, i sprowadźcie ojca mojego tutaj”.

I padł na szyję Binjamina, brata swego, i płakał, a płakał też Binjamin u szyi jego.

I ucałował wszystkich braci swoich, i płakał, obejmując ich; po czym rozmawiali bracia jego z nim.

A wieść rozniosła się w domu Faraona, i mówiono: „Przybyli bracia Josefa!” I było to przyjemnym w oczach Faraona i w oczach sług jego.

I rzekł Faraon do Josefa: „Powiedz braciom swoim: Oto co wam uczynić, — objuczcie bydło wasze, a idźcie, udajcie się do ziemi Kanaan;

I zabierzcie ojca waszego i rodziny wasze, i przyjdźcie do mnie; a oddam wam dobro ziemi Micraim, i będziecie pożywali żyzność ziemi.

A ty masz przykazane: — Oto co wam czynić: Weźcie sobie z ziemi Micraim wozów dla dzieci i dla żon waszych, i przywieźcie ojca waszego, i przybądźcie.

A oko wasze niech nie żałuje sprzętów waszych, gdyż dobro całej ziemi Micraim waszym będzie”.

I uczynili tak synowie Israela; i dał im Josef wozy z polecenia Faraona, i dał im zapasy na drogę.

Wszystkim im dał szaty na zmianę; a Binjaminowi dał trzysta srebrników i pięć szat na zmianę.

A ojcu swojemu posłał również: dziesięć osłów, objuczonych dobrem Micraimu, i dziesięć oślic, objuczonych zbożem i chlebem i żywnością — dla ojca swego na drogę.

I wyprawił braci swoich, i poszli; a rzekł do nich: „Nie wadźcie się w drodze!”

I wyszli z Micraimu, i przybyli do ziemi Kanaan, do Jakuba, ojca swojego.

I oznajmili mu, mówiąc: „Jeszcze Josef żyje”, i że on włada nad całą ziemią Micraim. I osłupiało serce jego; gdyż nie wierzył im.

I powtórzyli mu wszystkie słowa Josefa, które mówił do nich; i zobaczył wozy, które przysłał Josef dla przewiezienia go; i ożył duch Jakuba, ojca ich.

I rzekł Israel: „Dosyć! Jeszcze Josef, syn mój żyje? Pójdę, a zobaczę go, zanim umrę”.



Rozdział XLVI

I wyruszył Israel ze wszystkim co miał; i przybyli do Beer-Szeby, i złożył ofiary Bogu ojca swego, Icchaka.

I rzekł Bóg do Israela w widzeniach nocy tej i zawołał: „Jakubie, Jakubie!” I rzekł: „Oto jestem!”

I rzekł: „Jam Bóg, Bóg ojca twojego; nie obawiaj się zstąpić do Micraimu; gdyż narodem wielkim uczynię cię tam!

Ja zstąpię z tobą do Micraim, i Ja też cię wywiodę; a Josef położy rękę swą na oczy twoje!”

I ruszył Jakub z Beer-Szeby; i powieźli synowie Israela Jakuba, ojca swego, i dziatwę swą, i żony swoje, na wozach, które był posłał Faraon dla przewiezienia go.

I zabrali bydło swoje i dobytek swój, który nabyli w ziemi Kanaan, i przybyli do Micraim, Jakub i całe potomstwo jego z nim.

Synów swoich i wnuków swoich z sobą, córki swoje i wnuczki swoje, i całe potomstwo swoje sprowadził z sobą do Micraim.

A oto imiona synów Israela, przybyłych do Micraim: Jakub i synowie jego: pierworodny Jakuba Reuben.

A synowie Reubena: Chanoch, i Fallu, i Checron, i Karmi.

A synowie Szimona: Jemuel, i Jamin, i Ohad, i Jachin, i Cochar, i Szaul, syn Kanaanejki.

A synowie Lewiego: Gerszon, Kehat i Merari.

A synowie Jehudy: Er, i Onan, i Szela, i Perec, i Zerach; ale umarł Er i Onan w ziemi kanaanejskiej. A byli synowie Pereca: Checron i Chamul.

A synowie Isachara: Tola, i Fuwa, i Job i Szimron.

A synowie Zebuluna: Sered, i Elon i Jachleel.

Oto synowie Lei, których urodziła Jakubowi w Paddan-Aram, wraz z Diną, córką jego. Wszystkich dusz synów i córek jego, — trzydzieści i trzy.

A synowie Gada: Cifjon, i Chaggi, Szuni, i Ecbon, Eri, i Arodi i Areli.

A synowie Aszera: Imna, i Iszwa, i Iszwi, i Beria i Serach, siostra ich; a synowie Berii: Cheber i Malkiel.

Oto synowie Zilpy, którą dał Laban Lei, córce swojej, a urodziła ich Jakubowi; szesnaście dusz.

Synowie Racheli, żony Jakuba: Josef i Binjamin.

I urodzili się Josefowi [synowie] w ziemi Micraim, których urodziła mu Osnat, córka Poti-Fery, kapłana Onu: Menasze i Efraim.

A synowie Binjamina: Bela, i Becher, i Aszbel, Gera i Naaman, Echi, i Rosz, Muppim, i Chuppim i Ard.

Oto synowie Racheli, którzy się urodzili Jakubowi; wszystkich dusz czternaście.

A synowie Dana: Chuszim.

A synowie Naftalego: Jachceel, i Guni, i Jecer i Szillem.

Oto synowie Bilhy, którą dał Laban Racheli, córce swojej, a urodziła ich Jakubowi: wszystkich dusz siedem.

Wszystkich dusz przybyłych z Jakubem do Micraim, wyszłych z bioder jego, oprócz żon synów Jakuba, — wszystkich dusz było sześćdziesiąt i sześć.

A synów Josefa, którzy mu się urodzili w Micraim — dusz dwie. Wszystkich dusz domu Jakuba przybyłych do Micraim było siedemdziesiąt.

A Jehudę wysłał przed sobą do Josefa, aby mu wskazał drogę do Goszen. I przybyli do ziemi Goszen.

I zaprzągł Josef wóz swój, i wyjechał na spotkanie Israela, ojca swojego, do Goszen; a gdy mu się ukazał, padł na szyję jego, i płakał u szyi jego długo.

I rzekł Israel do Josefa: „Teraz już mogę umrzeć po ujrzeniu oblicza twojego, że jeszcze żyjesz!”

I rzekł Josef do braci swoich, i do domu ojca swego: „Pójdę i doniosę Faraonowi, i powiem mu: Bracia moi i dom ojca mojego, którzy byli w ziemi Kanaan, przybyli do mnie.

A ci ludzie są pasterzami trzód; gdyż hodowcami bydła zawsze byli, a trzody swoje i bydło swoje i wszystko, co do nich należy, sprowadzili.

I będzie, gdy zawezwie was Faraon, i powie: Jakie zatrudnienie wasze?

To powiecie: hodowcami bydła byli słudzy twoi od młodości naszej aż dotąd, — i my i ojcowie nasi; — abyście osiedli w ziemi Goszen; gdyż obrzydzeniem dla Micrejczyków jest każdy pasterz trzód”.



Rozdział XLVII

I przybył Josef i doniósł Faraonowi, i rzekł: „Ojciec mój i bracia moi i trzody ich, i bydło ich, wszystko co do nich należy, przybyli z ziemi Kanaan, — a oto są w ziemi Goszen.

I część braci swoich zabrał, pięciu mężów, i przedstawił ich Faraonowi.

I rzekł Faraon do braci jego: „Jakież zatrudnienie wasze?” I odpowiedzieli Faraonowi: „Pasterzami trzód są słudzy twoi, i my i ojcowie nasi”.

I rzekli do Faraona: „Przemieszkiwać w kraju tym przybyliśmy, gdyż nie ma pastwiska dla trzód sług twoich, bo ciężkim głód w ziemi Kanaan; a teraz niechże osiądą słudzy twoi w ziemi Goszen!”

I rzekł Faraon do Josefa, mówiąc: „Ojciec twój i bracia twoi przybyli do ciebie:

Ziemia Micraim przed tobą jest; na najlepszej ziemi usadów ojca twojego i braci twoich, niech osiądą w ziemi Goszen; a jeśli wiadomo ci, że są między nimi ludzie dzielni, to ustanowisz ich nadzorcami bydła mojego”.

I sprowadził Josef Jakuba, ojca swojego, i przedstawił go Faraonowi; i pobłogosławił Jakub Faraona.

I rzekł Faraon do Jakuba: „Ileż dni-lat życia twojego?”

I rzekł Jakub do Faraona: „Dni-lat wędrówki mojej — sto trzydzieści lat; krótkie i smutne były dni lata życia mojego, i nie doszły dni-lat życia ojców moich w dniach wędrowania ich”.

I pobłogosławił Jakub Faraona, i wyszedł sprzed oblicza Faraona.

I osiedlił Josef ojca swego i braci swoich, i nadał im posiadłość w ziemi Micraim, w wyborowej ziemi, w ziemi Rameses, jak rozkazał Faraon.

I zaopatrywał Josef ojca swojego, i braci swoich, i cały dom ojca swego chlebem, stosownie do dziatwy.

A chleba już nie było w całej ziemi, bo ciężkim był głód bardzo; i wycieńczona była ziemia Micraim i ziemia Kanaan z przyczyny głodu.

I zebrał Josef wszystkie pieniądze, które się znajdowały w ziemi Micraim i w ziemi Kanaan, za żywność, którą kupowali; i wniósł Josef pieniądze te do domu Faraona.

Ale wyczerpały się pieniądze w ziemi Micraim i w ziemi Kanaan; i przybyli wszyscy Micrejczycy do Josefa, mówiąc: „Daj nam chleba. Czemu mamy umierać przed tobą? Bo — nie staje pieniędzy!”

I rzekł Josef: „Sprowadźcie bydło wasze, a dam wam za bydło wasze, jeżeli nie staje pieniędzy”.

I sprowadzili bydło swoje do Josefa; i dał im Josef chleba za konie, i za stada owiec, i za stada wołów, i za osły; — i wspierał ich chlebem za wszystko bydło ich w roku onym.

I upłynął rok ów; i przyszli doń roku drugiego, i powiedzieli mu: „Nie zataim przed panem naszym, że gdy wyczerpały się pieniądze, a stada bydła u pana naszego są, nie pozostało nic przed panem naszym, prócz ciała naszego i ziemi naszej.

Czemu zamierać nam przed oczyma twoimi — i nam i ziemi naszej? Kup nas i ziemię naszą za chleb, a będziemy my z ziemią naszą niewolnikami Faraona; tylko daj nasienia, abyśmy żyli, a nie pomarli, a ziemia nie spustoszała”.

I tak kupił Josef wszystką ziemię Micraim dla Faraona, bo sprzedali Micrejczycy, każdy pole swoje, gdyż wzmógł się między nimi głód. I dostała się ziemia Faraonowi.

A lud przeniósł on do miast, od końca granic Micraimu, do końca jego.

Tylko ziemi kapłańskiej nie kupił, gdyż udział wyznaczony był dla kapłanów przez Faraona, i żywili się wyznaczonym udziałem swoim, który dał im Faraon; przeto nie sprzedawali ziemi swojej.

I rzekł Josef do ludu: „Oto kupiłem dzisiaj was i ziemię waszą dla Faraona: oto macie ziarno, i zasiejcie ziemię.

I będzie przy żniwie, oddacie piątą część Faraonowi, a cztery części zostaną wam na zasiew pól, i na pożywienie wasze i dla tych co w domach waszych, i na pożywienie dla dziatwy waszej”.

I rzekli: „Zachowałeś nas przy życiu! Niechaj znajdziemy łaskę w oczach pana naszego, i niechaj będziemy niewolnikami Faraona!”

I ustanowił to Josef za prawo aż do dnia dzisiejszego na ziemi Micraim: Faraonowi piąta część. Jedna tylko ziemia kapłanów nie dostała się Faraonowi.

I osiadł Israel w ziemi Micraim, w krainie Goszen; i nabywali posiadłości w niej, i rozplenili się i rozmnożyli się wielce.

I żył Jakub w ziemi Micraim siedemnaście lat; a było dni Jakuba, — lat życia jego, — sto czterdzieści i siedem lat.

I zbliżył się czas Israela, aby umarł; i wezwał syna swego, Josefa, i rzekł do niego: „Jeżelim też znalazł łaskę w oczach twoich, połóżże rękę twoją pod biodro moje, i okaż mi miłość i wierność; nie [chciej] pochować mnie w Micraim!

A gdy spocznę przy ojcach moich, wyniesiesz mnie z Micraim, i pochowasz mnie w grobie ich!” I odrzekł: „Uczynię podług słowa twojego!”

I rzekł: „Przysiąż mi!” I przysiągł mu. I pokłonił się Israel w głowach łoża.



Rozdział XLVIII

I stało się po wypadkach tych, że doniesiono Josefowi: „Oto ojciec twój zachorował!” I zabrał obu synów ze sobą: Menasze i Efraima.

I oznajmiono Jakubowi, mówiąc: „Oto syn twój, Josef, przybył do ciebie!” I wysilił się Israel, i usiadł na łożu.

I rzekł Jakub do Josefa: „Bóg Wszechpotężny objawił mi się w Luz, w ziemi Kanaan, i błogosławił mi.

I rzekł do mnie: »Oto rozplenię i rozmnożę cię i wywiodę z ciebie zbór narodów, i oddam ziemię tę potomstwu twojemu po tobie w posiadanie wieczne«.

A teraz dwaj synowie twoi, którzy ci się urodzili w ziemi Micraim, przed przybyciem moim do ciebie do Micraim, moimi oni: Efraim i Menasze jako Reuben i Szimon będą mi.

Dzieci wszakże, które urodzą się z ciebie, po nich, twoje będą: imieniem braci swoich nazywani będą w udziale ich.

Ja zaś… gdy wracałem z Paddan, umarła mi Rachel w ziemi Kanaan, w drodze, gdy pozostała jeszcze przestrzeń ziemi, aby przybyć do Efraty; i pochowałem ją tam na drodze do Efraty, czyli Beit-Lechem”.

I spostrzegł Israel synów Josefa i rzekł: „Któż ci są?”

I odpowiedział Josef ojcu swojemu: „Synowie to moi, których dał mi tu Bóg”. I rzekł [Israel]: „Przyprowadźże ich do mnie, a pobłogosławię ich”.

A oczy Israela przytępiły się od starości; nie mógł dojrzeć. I przybliżył ich do niego, a on ucałował ich i uściskał ich.

I rzekł Israel do Josefa: „Oglądać oblicza twojego nie spodziewałem się, a oto pokazał mi Bóg i potomstwo twoje!”

I usunął ich Josef od kolan jego, i pokłonił się twarzą ku ziemi.

I wziął Josef obydwu, — Efraima prawą ręką swoją, po lewej Israela, a Menaszego lewą ręką swoją, po prawej Israela, — i przybliżył ich ku niemu.

Ale wyciągnął Israel prawicę swoją, i położył ją na głowę Efraima, a ten był młodszy, a lewą rękę swoją na głowę Menaszego. Umyślnie przełożył ręce swoje, choć Menasze był pierworodnym.

I błogosławił Josefowi i rzekł: „Bóg, przed którego obliczem postępowali ojcowie moi, Abraham i Icchak, Bóg, który mnie prowadził od początku istnienia mojego aż do dnia obecnego,

Anioł, który wybawił mnie od wszelkiego zła, niechaj błogosławi tym chłopcom; niechaj mianowane będzie na nich imię moje i imię ojców moich, Abrahama i Icchaka, i niechaj rozrosną się w mnóstwo w pośród ziemi!”

I zobaczył Josef, iż położył ojciec jego rękę prawą swoją na głowę Efraima, i nie podobało się to w oczach jego; i ujął rękę ojca swojego, aby przenieść ją z głowy Efraima na głowę Menaszego.

I rzekł Josef do ojca swego: „Nie tak, ojcze mój! Gdyż ten jest pierworodny; połóż prawicę twoją na głowę jego”.

Ale wzbraniał się ojciec jego, i rzekł: „Wiem, synu mój, wiem! I z niego powstanie lud; i on będzie wielkim; wszakże brat jego młodszy większym będzie od niego, a ród jego będzie mnóstwem plemion”.

I błogosławił im w on dzień, mówiąc: „Tobą błogosławić będzie Israel w słowach: „Oby uczynił cię Bóg jako Efraima i jako Menaszego!” I przedłożył Efraima nad Menaszego.

I rzekł Israel do Josefa: „Oto ja umieram, a będzie Bóg z wami, i przywróci was do ziemi ojców waszych.

Ja zaś daję ci udział jeden więcej niż braciom twoim, z tego, co zdobyłem z ręki Emorejczyka mieczem moim i łukiem moim”.



Rozdział XLIX

I wezwał Jakub synów swoich i rzekł: „Zbierzcie się a oznajmię wam, co spotka was w późnych czasach!

Zgromadźcie się i posłuchajcie, synowie Jakuba, a słuchajcie Israela, ojca waszego!

Reuben, pierworodny tyś mój, siła moja i pierwiastek mocy mojej! Pierwszeństwo [byś miał] w dostojeństwie i pierwszeństwo w potędze;

Ale porywczość była jako powódź; pierwszeństwa mieć nie będziesz! Boś wstąpił na łoże ojca twojego; wtedy znieważyłeś! [Na] łoże moje wstąpił!

Szimon i Lewi to bracia: narzędziami rozboju miecze ich!

W radę ich nie wnijdź duszo moja! Ze zborem ich nie łącz się sławo moja! Bo w gniewie swoim zabili męża, a w swawoli swej kaleczyli wołu.

Przeklęty gniew ich, gdyż zawzięty, i zapalczywość ich, gdyż okrutna! Rozdzielę ich w Jakubie, a rozproszę ich w Israelu.

Jehudo! ciebie wysławiać będą bracia twoi; ręka twoja na karku wrogów twoich; korzyć się tobie będą synowie ojca twojego.

Młody lwie Jehudo! Na zdobyczy, synu mój, wzrosłeś! Przykląkł, zaległ jako lew, jako lwica: któż pobudzi go?

Nie ustąpi berło od Jehudy, ani buława spomiędzy stóp jego, póki nie przyjdzie [do] Szilo, a jemu posłuszeństwo ludów!

Uwiąże u winogradu osła swojego, a u winorośli wyborowej źrebię oślicy swojej, wypierze w winie odzież swoją, a w soku winogron szatę swą.

[Z] iskrzącymi oczami od wina, a białymi zębami od mleka.

Zebulun ku brzegom mórz się rozłoży i przy przystani okrętów, a jego krańce ku Cidonowi!

Isachar osioł kościsty, wyleguje się między zagrodami!

Upatrzył miejsce spoczynku, że dobre, i ziemię, że rozkoszna, i nachylił barki swe do dźwigania i poddał się daninie robotnika!

Dan bronić będzie ludu swego, jako każde z pokoleń Israela.

Niechaj będzie Dan wężem na drodze, żmiją na ścieżce, co kąsa pęciny rumaka, że pada jeździec jego wznak!

Pomocy twojej wyglądam, o Wiekuisty!

Gad, — najeźdźcy napierać nań będą, ale on odeprze ich pięty!

Od Aszera tłuste pokarmy, dostarczy on przysmaków królewskich.

Naftali łania chyża, przemawia on słowami pięknymi.

Różdżką płodną Josef, różdżką płodną nad zdrojem; latorośle jego rozkrzewiają się poza mur.

I jątrzą go i strzelają nań, i prześladują go łucznicy.

Wszakże pozostaje w mocy łuk jego i giętkimi są ramiona i ręce jego, z rąk Mocarza Jakuba, stamtąd — [od] Pasterza, Opoki Israela!

Od Boga ojca twojego, który ci też pomoże, i od Wszechpotężnego, który cię pobłogosławi, błogosławieństwami niebios z góry, błogosławieństwami głębi leżącej nisko, błogosławieństwami piersi i żywota!

Błogosławieństwa ojca twojego, które przewyższają błogosławieństwa przodków moich po granice wzgórz odwiecznych! Niechaj one zstąpią na głowę Josefa i na ciemię wybrańca braci swoich!

Binjamin wilk drapieżny: z rana pożera łup, wieczorem rozdziela zdobycz!”

Oto wszystkie dwanaście pokoleń Israela, i oto co powiedział im ojciec ich i błogosławił im, każdego błogosławieństwem jego błogosławił ich.

I polecił im i rzekł do nich: „Ja będę przyłączony do ludu mojego: pochowajcie mnie przy ojcach moich, w jaskini, co na polu Efrona Chitejczyka,

W jaskini, co na polu Machpela, co naprzeciw Mamre w ziemi Kanaan, którą nabył Abraham wraz z polem od Efrona Chitejczyka na dziedziczny grób.

Tam pochowano Abrahama i Sarę, żonę jego, tam pochowano Icchaka i Riwkę, żonę jego, i tam pochowałem i Leę —

Nabywszy pole i jaskinię, która w nim od synów Cheta”.

I przestał Jakub nakazywać synom swoim i złożył nogi swe na łoże, i skonał; i przyłączony został do ludu swego.



Rozdział L

I padł Josef na oblicze ojca swego i płakał nad nim, i całował go.

I rozkazał Josef sługom swym, lekarzom, zabalsamować ojca swego; i zabalsamowali lekarze Israela.

I upłynęło mu czterdzieści dni — gdyż tyle dni upływa na balsamowaniu — i opłakiwali go Micrejczycy siedemdziesiąt dni.

A gdy przeminęły dni płaczu po nim, rzekł Josef do domu Faraona, mówiąc: „Jeżelim też znalazł łaskę w oczach waszych, powiedzcież Faraonowi tak:

Ojciec mój zaprzysiągł mnie, mówiąc: »Oto, ja umieram; w grobie moim, którym wykopał sobie w ziemi Kanaan, tam pochowaj mnie!« A teraz, chciałbym pójść i pochować ojca mojego, i powrócić!”

I rzekł Faraon: „Idź, a pochowaj ojca twego, jako zaprzysiągł ciebie”.

I poszedł Josef, aby pochować ojca swego; i poszli z nim wszyscy słudzy Faraona, starsi domu jego, i wszyscy starsi ziemi Micraim.

I cały dom Josefa i bracia jego, i dom ojca jego; tylko dzieci swoje i trzody swe, i rogaciznę swą zostawili w ziemi Goszen.

Wyprawili się też z nim i wozy i jeźdźcy, tak, że poczet był bardzo wielki.

I doszli oni do klepiska Cierniowego, które po drugiej stronie Jardenu i urządzili tam żałobę wielką i ciężką bardzo; i obchodził po ojcu swym żałobę przez siedem dni.

I ujrzeli mieszkańcy ziemi tej, Kanaanejczycy, żałobę na klepisku Cierniowym i rzekli: „Żałoba to ciężka u Micrejczyków!” Przeto nazwano imię jego: Abel-Micraim, które po drugiej stronie Jardenu.

Uczynili z nim tedy synowie jego, jako im był przykazał:

Ponieśli go synowie jego do ziemi Kanaan i pochowali go w jaskini na polu Machpela, którą był nabył Abraham wraz z polem na grób dziedziczny od Efrona Chitejczyka, naprzeciw Mamre.

I wrócił Josef do Micraim, on i bracia jego, i wszyscy, którzy poszli z nim dla pochowania ojca jego — gdy pochował ojca swego.

A widząc bracia Josefa, że umarł ojciec ich, rzekli: „Cóż, jeżeli znienawidzi nas Josef i odda nam wszystko zło, któreśmy mu wyrządzili?”

I wysłali do Josefa tak: „Ojciec twój nakazał przed śmiercią swoją, mówiąc:

»Tak powiecie Josefowi: Proszę cię, chciejże przebaczyć winę braci twoich i grzech ich, że zło wyrządzili ci!« A teraz przebaczże winę sług Boga ojca twojego!” I zapłakał Josef gdy tak przemówiono do niego.

Poszli tedy i bracia sami, i upadli przed nim i rzekli: „Otośmy niewolnikami twoimi!”

I rzekł do nich Josef: „Nie obawiajcie się, bo czyż ja w miejscu Boga?

Jakkolwiek umyśliliście zło na mnie, Bóg umyślił to na dobre, aby sprowadzić to, co dziś się stało: aby zachować życie ludu licznego.

I tak nie obawiajcie się! Ja będę żywił was i dziatwę waszą”. I pocieszał ich, i przemawiał do serca ich.

I został Josef w Micraim, — on i dom ojca jego. I żył Josef sto dziesięć lat.

I widział Josef u Efraima dzieci trzeciego pokolenia; synowie też Machira, syna Menaszego, zrodzili się na kolanach Josefa.

I rzekł Josef do braci swoich: „Ja umieram; ale Bóg wspomni was i wyprowadzi was z ziemi tej, do ziemi, którą zaprzysiągł Abrahamowi, Icchakowi, i Jakubowi.

I zaprzysiągł Josef synów Israela, i rzekł: „Wspomnieć wspomni Bóg was, a wtedy wyniesiecie kości moje stąd!”

I umarł Josef w wieku stu dziesięciu lat, i zabalsamowano go, i złożono do skrzyni w Micraim.




-----
Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl.
Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/genesis-ksiega-rodzaju-bereszit/.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Wolne Lektury.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/
Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Wydawca: Fundacja Wolne Lektury

Publikacja zrealizowana w ramach biblioteki Wolne Lektury (wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Ewa Gordon, Aleksandra Kopeć-Gryz, Małgorzata Kordowicz, Wojciech Kotwica, Aleksandra Sekuła.