Gerhart Hauptmann
Biedny Henryk
Czemu się biczujesz
dziś po raz wtóry?
Ottegeba
Całuje drżąca kraj jego rękawa.
Nie wiem...
Motyw ten ważny jest zarówno dla myśli chrześcijańskiej (w której cierpienie ma przynosić oczyszczenie z win), jak i dla refleksji egzystencjalnej. Cierpienie ukazywane jest niekiedy jako fundamentalne dla kondycji ludzkiej. Zaznaczamy zarówno znaczące opisy cierpienia, jak i przemyślenia na jego temat.