Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna Katalog Autor
Mikołaj Sęp Szarzyński

Mikołaj Sęp Szarzyński

Liryka ✖ Barok ✖
Sortuj:

Liryka Barok Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

Erotyk Fraszka Hymn Pieśń Psalm Sonet Wiersz Anioł Bieda Błądzenie Bóg Bogactwo Ciało Ciemność Cień Cierpienie Cnota Czas Dobro Dorosłość Duma Dusza Dziedzictwo Grzech Gwiazda Honor Kara Kłamstwo Kobieta Kochanek Kondycja ludzka Konflikt wewnętrzny Król Ksiądz Księżyc Kwiaty Łzy Los Lustro Maszyna Matka Boska Miłość Miłość niespełniona Miłość silniejsza niż śmierć Miłość spełniona Miłość tragiczna Miłosierdzie Młodość Modlitwa Natura Nauka Nienawiść Noc Obłok Obraz świata Odwaga Ogień Ojczyzna Oko Okrucieństwo Opieka Państwo Patriota Pieniądz Pocałunek Podróż Poeta Poezja Pozory Praca Próżność Przedmurze chrześcijaństwa Przemiana Przemijanie Przywódca Pycha Religia Rodzina Rozum Rycerz Rzeka Śmierć Śmierć bohaterska Światło Święty Samobójstwo Serce Siła Sława Słońce Słowo Sługa Sobowtór Sprawiedliwość Strach Stworzenie Szantaż Szatan Szczęście Szlachcic Tchórzostwo Tęsknota Umiarkowanie Uroda Vanitas Wąż Walka Wiatr Wierzenia Wino Władza Woda Wojna Wolność Wróg Wspomnienia Wzrok Żywioły Zaświaty Zazdrość Zbawienie Zemsta Zło Zwierzęta Zwycięstwo

O autorze

Mikołaj Sęp Szarzyński
Aut. Adam Krechowiecki, domena publiczna, Wikimedia Commons

Mikołaj Sęp Szarzyński

Ur.
ok. 1550 r. w Zimna Woda
Zm.
ok. 1581 r. w Wolica
Najważniejsze dzieła:
O nietrwałej miłości świata tego, O Bożej Opatrzności na świecie, O Strusie, który zabit na Rastawicy

Mikołaj Sęp (Szarzyński to przydomek od gniazda rodowego) żył i tworzył na przełomie baroku i renesansu. Pisał po polsku i po łacinie. Studiował od 1565 r. w Wittemberdze, a następnie w Lipsku. Zachowane utwory Sępa zostały zebrane i wydane pośmiertnie w 1601 r. jako Rytmy abo Wiersze polskie. Składają się na ten zbiór sonety, pieśni, parafrazy psalmów Dawidowych, epitafia i fraszki. Za pierwszy utwór uważa się powstałe ok. 1567 r. epitafium pamięci ojca przyjaciela. Twórczość poety uzupełniają odnalezione w XIX w. erotyki z tzw. rękopisu Zamoyskich.
Sęp Szarzyński przyjął w liryce postawę artifex doctus - uczonego artysty. Był poetą metafizycznym, renesansowemu optymistycznemu humanizmowi przeciwstawiał obraz człowieka osamotnionego w kosmosie, narażonego na stałą niepewność poznawczą i eschatologiczną, rozdartego wewnętrznie, miotanego przez zmienny los i niezwykle słabego - stale narażonego na grzech i zbłądzenie. Jedynie Bogu przypisana jest we wszechświecie niezmienność (to wyraz arystotelizmu filozofii Sępa), dlatego tylko w nim człowiek może znaleźć ostoję i gwarancję swych dążeń. Szarzyński propagował postawę heroiczną zarówno w sferze duchowej, jak politycznej (był propagatorem koncepcji Polski jako przedmurza chrześcijaństwa).

  • autor: Sabina Narloch
Anusiu! byś mie tem chciała darować,
Żeby mi oczy twe wdzięczne całować
Wolno do wolej...

Mikołaj Sęp Szarzyński, Do Anusie (Anusiu! byś mie tem chciała darować...)
Bo, gdzie ciałem nie mogę być, tam myślą będę,
A pierwej siebie, niż ciebie zabędę...

Mikołaj Sęp Szarzyński, Do Zosie (Będę się zawsze dziwował twojej pikności...)
Ostrzejszy nad naostrzoną
Brzytwę język twój pilnuje
Nieprawdę zmyślać szaloną
I na dobre potwarz knuje.

Mikołaj Sęp Szarzyński, Pieśń II (Na psalm Dawidów LII)
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.