Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Oświecenie

Sortuj:

Przypowieść Oświecenie Ignacy Krasicki

Bajka Ambicja Artysta Bezpieczeństwo Bieda Błazen Błoto Bóg Bogactwo Burza Chciwość Chłop Chleb Choroba Cień Cierpienie Cnota Czary Czas Deszcz Diabeł Dobro Dom Dorosłość Drzewo Dwór Dworek Dworzanin Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Fałsz Filozof Głód Głupota Góra Gospodarz Gra Grzech Grzeczność Handel Historia Honor Interes Jabłko Jedzenie Jesień Kaleka Kara Kłamstwo Kłótnia Klęska Kobieta Koń Kondycja ludzka Konflikt Konflikt wewnętrzny Korzyść Kot Kradzież Król Krzywda Ksiądz Książka Kwiaty Łzy Las Lekarz Lenistwo List Literat Los Lustro Mądrość Mąż Małżeństwo Maska Maszyna Matka Mędrzec Miasto Mieszczanin Miłość Młodość Modlitwa Morze Motyl Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Nieśmiertelność Niewola Noc Nuda Obcy Obłok Obowiązek Obraz świata Obyczaje Ofiara Ogień Ogród Ojciec Oko Okrucieństwo Opieka Pan Państwo Piekło Pieniądz Pies Pijaństwo Plotka Pochlebstwo Podróż Podstęp Poeta Pogarda Pogrzeb Pokora Polityka Polowanie Poświęcenie Pozory Pozycja społeczna Praca Prawda Prawnik Próżność Prorok Przebranie Przemiana Przemijanie Przemoc Przyjaźń Przywódca Ptak Pycha Raj Realista Religia Rewolucja Robak Rodzina Rośliny Rozczarowanie Rozum Rzeka Ślub Śmiech Śmierć Śpiew Światło Świętoszek Sąd Sąsiad Samobójstwo Sędzia Sen Siła Skąpiec Słońce Słowo Sługa Służalczość Sprawiedliwość Starość Strach Strój Sumienie Syn Szczęście Szkoła Szlachcic Sztuka Teatr Trucizna Uczeń Umiarkowanie Upadek Uroda Wąż Walka Wesele Wiatr Wieś Wieża Babel Wino Wiosna Władza Własność Woda Wojna Wolność Wróg Współpraca Wyrzuty sumienia Wzrok Żałoba Żołnierz Życie jako wędrówka Żywioły Zabawa Zabobony Zazdrość Zdrada Zdrowie Zemsta Ziemia Zło Złodziej Zwierzęta Zwycięstwo

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska