Zygmunt Krasiński
Nie-Boska komedia
[DUCH ZŁY]
Niedawnom jeszcze biegała po ziemi...
Niedawnom jeszcze biegała po ziemi...
Tegom żądał, o to przez długie...
Do mnie, mój luby.
Jakże już daleko, a ja przesadzić...
Gdzie Pani?
Pracowałem lat wiele na odkrycie ostatniego końca wszelkich wiadomości, rozkoszy i...
Ale ty widzisz jeszcze cokolwiek?
Słyszę głos twój, Ojcze...
Jako personifikacja zła, odwieczny wróg Boga i pierwszy buntownik, upadły anioł oraz kusiciel — ta symboliczna postać wywodzi się z Biblii. Występuje tam zarówno w Księdze Rodzaju jako ten, który przyczynił się do popełnienia grzechu pierworodnego przez pierwszego człowieka, a przez to spowodował upadek rodzaju ludzkiego; w Księdze Hioba jest stroną w zakładzie z Bogiem o wierność Hioba (analogiczną rolę odegra Mefistofeles w Fauście Goethego); w Ewangelii jest kusicielem nękającym Jezusa na pustyni. Postać szatana pojawia się na kartach literatury tam, gdzie podejmowany jest problem teodycei (a więc obecności zła w świecie stworzonym przez Boga, będącego wszak uosobieniem dobra) — podejmowali go twórcy romantyczni (począwszy od Byrona), moderniści i autorzy współcześni.