Maria Więckowska
Córce – Mirusi
I przyjęły Cię cytadeli stoki
Ich ziemia zroszona przedśmiertelnym potem
i krwią Mierosławskich i Traugutt...
Używając tego hasła wskazujemy pojawiające się w tekstach literackich rozmaite koncepcje historiozoficzne (szczególnie popularne w okresie oświecenia i romantyzmu), jak też po prostu przeświadczenia na temat funkcjonowania historii i jej wpływu na współczesność, na życie jednostki.