Władysław Stanisław Reymont
Chłopi, Część pierwsza - Jesień
— Mądraście kobieta, to i to wiecie, że prędzej czy później, a Jaguś z domu iść...
— Mądraście kobieta, to i to wiecie, że prędzej czy później, a Jaguś z domu iść...
Gęsto pić poczęli, jeden po drugim i na przekładankę arak ze słodką, i wszyscy wraz...
Kobietę mu wypomniał i dzieci… baczy on ją dobrze, baczy! Już mu dość obmierzły jej...
Hanka ryknęła nowym, ogromnym płaczem, wsparła się o okap i jęła zalewanym przez łzy, nieprzytomnym...
ale te baby to ino juchy do płakania są mądre, a jak trza radzić, to...
— To Jewka was podobno zaskarżyła — zaczął wójt, podjadłszy nieco.
— A ona ci! Żem to jej...
— Jak stary młódkę bierze, diabeł się cieszy, bo profit z tego miał będzie — rzekł dziad...
— A bez kobiety trza zmarnieć abo dzieciom gospodarkę odpisać — myślał — a duża jucha i kiej...
Lampka tliła się nad okapem, ale w kominie musiał się buzować tęgi ogień, bo słychać...
— A że mu się darzy, to ino bez kobietę; on se wójtuje, a ona w...
Fragmenty odnoszące się do tego motywu — dotyczące zarówno funkcji przypisywanej kobiecie w społeczeństwie, oczekiwań wobec niej, jak i określające jej odrębność (duchowo-fizyczną) — zawierać będą zapewne wiele stereotypów i frazesów. Można jednak liczyć, że zebrany materiał posłuży do ciekawych badań i interpretacji (zob. też: córka, siostra, panna młoda, żona, matka, gospodyni, czarownica, kobieta upadła, ciało).