Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Tytus Czyżewski, Śmierć fauna

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Tytus Czyżewski, znany przede wszystkim jako malarz awangardowy i teoretyk sztuki okresu międzywojnia, stworzył też kilka obrazków literackich. Nalezy do nich miniatura dramatyczna Śmierć Fauna (z podtytułem „Obrazek”). Tematem utworu jest konfrontacja tradycyjnej idylli — o antycznym rodowodzie — z rzeczywistością wsi polskiej pierwszej ćwierci XX wieku.

Zgodnie z estetyką sztuki nowoczesnej Śmierć Fauna Tytusa Czyżewskiego opiera się na paradoksach. Obrazek to humorystyczny, choć niewesoły: ostatecznie przecież gość przybyły z mitologicznych krain ponosi zapowiedzianą w tytule śmierć na polskiej niwie. Sztuka jest fantastyczna (w związku z obecnością fauna oczywiście), a jednak wiele w niej realizmu. Na przykład w stosunkach między klasami w społeczeństwie polskim: wyższa, inteligencka oskarża niższą, chłopską o ciemnotę i skłonność do ślepej przemocy, poza tym zależy jej, żeby się sprawa przykrego końca fauna nie wydała, wieść się nie rozniosła. Realizm cechuje też język i postawę ludu.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Tytus Czyżewski
Aut. Leon Chwistek, domena publiczna, Wikimedia Commons

Tytus Czyżewski

Ur.
28 grudnia 1880 w Przyszowa
Zm.
5 maja 1945 w Kraków
Najważniejsze dzieła:
Śmierć Fauna. Obrazek (1907), Zielone Oko. Poezje formistyczne. Elektryczne wizje (1920), Noc --- dzień. Mechaniczny instynkt elektryczny, Osioł i słońce w metamorfozie, Włamywacz z lepszego towarzystwa, Wąż, Orfeusz i Euridika (1922), Pastorałki (1925), Robespierre. Rapsod. Cinema. Od romantyzmu do cynizmu (1927), Lajkonik w chmurach (1936)

Malarz, poeta, krytyk sztuki, jeden z teoretyków formizmu; współzałożyciel grupy Formistów (zał. w 1917 jako Ekspresjoniści polscy, od 1919 pod tą nazwą), redagował pismo grupy p.t. ,,Formiści", współorganizator klubów futurystycznych: Katarynka (1919) i Gałka Muszkatołowa (1921). Publikował wiersze w ,,Jednodńuwce futurystuw".

Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, m.in. pod kierunkiem Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego (1902--1907), następnie kontynuował studia w Paryżu (1907--1909, 1910--1912). W czasie I wojny światowej w działał w środowisku artystycznym Krakowie, w l. 1922--1925 pracował w ambasadzie polskiej w Paryżu, od 1930 mieszkał w Warszawie, tu również przebywał w czasie II wojny światowej, aż do powstania warszawskiego, po którym przeniósł się do Krakowa, gdzie zmarł.

Autor wierszy i miniatur dramatycznych w stylu futurystycznym, z czasem ewoluował w kierunku stylizacji ludowych (np. Pastorałki), tekstów z zakresu teorii sztuki, a także monografii o Władysławie Ślewińskim (1928).