Mikołaj Sęp Szarzyński
Fraszka do Zosie (Słuchaj, gdy nie chcesz baczyć, co się ze mną dzieje...)
Słuchaj, gdy nie chcesz baczyć, co się ze mną dzieje,
A nie mórz w mojem...
Motywem tym szczególnie chętnie posługiwano się w literaturze okresu preromantyzmu (por. Cierpienia młodego Wertera Goethego) i romantyzmu, kiedy to serce przeciwstawiano rozumowi. Pod nazwą serce kryje się czasem intuicja, umiejętność współodczuwania z innymi, zdolność do miłości i miłosierdzia, wrażliwość, pozaracjonalna mądrość, czy wiedza, a wreszcie — dusza.