ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Zygmunt Krasiński, Psalmy przyszłości

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Psalmy przyszłości to cykl poetycki napisany w latach 40. XIX w. (1844–1848), zawierający konserwatywny program polityczno-społeczny zaprojektowany dla Polski pod zaborami. Zygmunt Krasiński, obserwując wrzenie w ówczesnej Europie, w której porządkowi Świętego Przymierza przeciwstawiały się siły rewolucyjne, obawiał się zarówno wchłonięcia instytucjonalnego Polski przez trzy sprawnie funkcjonujące państwa zaborcze, jak również — postępowych zmian w społeczeństwie polskim, grożących unieważnieniem roli jego własnej klasy. Aby do swego sposobu myślenia przekonać możliwie najszerszą rzeszę odbiorców, Zygmunt Krasiński obrał formę wielopłaszczyznowo perswazyjną, wykorzystując uświęcenie i uproszczenie. Z jednej strony sięgnął gatunku psalmu (o proweniencji biblijnej) i przyjął ramę religijną dla prezentowanych poglądów, z drugiej strony w szczególnie ważnych fragmentach swego przekazu zastosował krótkie, dobitnie rymowane wersy, które zdają się stworzone do skandowania, wznoszenia haseł.

Pierwsze trzy utwory, wydane w 1845 r., stanowiły w zamyśle program dla społeczeństwa polskiego wpisany w schemat chrześcijańskich cnót teologicznych. W liście z 29 kwietnia 1844 r. do jednego ze swych stałych korespondentów, Adama Sołtana, Krasiński pisał, streszczając nurtujące go wówczas idee: „Wiarę trzeba mieć w przeszłość, nadzieję w przyszłość, a miłość w każdym czynie teraźniejszym, czyli w życiu! Miłość najwyższą jest, bo jest czynem!”. Ponieważ w owym czasie dyskusje światopoglądowe odbywały się niejako poprzez usta poetów, wypowiedź Krasińskiego doczekała się odpowiedzi.

Podanie jako artykułu wiary przeszłości Polski (oczywiście świetlanej) oraz próba zamaskowania konfliktów klasowych refrenowym śpiewem o cudzie miłości między polską szlachtą i polskim ludem spotkały się z krytyką w opublikowanej anonimowo i bez wiedzy autora Odpowiedzi na Psalmy przyszłości Juliusza Słowackiego. Poetycka ta odpowiedź (znana także p.t.: Do autora trzech Psalmów) powstała na gorąco, na przełomie lat 1845–1846, tuż po ukazaniu się pierwszych trzech utworów cyklu Krasińskiego: Psalmu wiary, Psalmu nadziei i Psalmu miłości.

W 1848 r., w momencie bezimiennej publikacji odpowiedzi Słowackiego, w dysputę zdążyły już niejako włączyć się fakty historyczne: mianowicie wydarzenia rabacji galicyjskiej. Uważając je za proroczo przepowiedziane przez siebie, Zygmunt Krasiński z trudem tuszuje poczucie triumfu politycznego słowami ubolewania w Psalmie żalu. Ten ostatni utwór, wraz z Psalmem dobrej woli, dopełnia całości cyklu, która została opublikowana w 1850 r., gdy adwersarz dyskursu, Słowacki, spoczywał już na paryskim Cmentarzu Montmartre.

Wydawane pod pseudonimem Spirydion Prawdzicki, a dopiero od 1874 r. jawnie pod nazwiskiem autora, Psalmy przyszłości stanowią poetycki zapis historiozoficznych idei Zygmunta Krasińskiego, w tym mesjanistycznych wizji Polski jako „córki Boga”, jako narodu-wcielenia Chrystusa pośród narodów europejskich, jako ucieleśnienia wartości chrześcijańskich. Piękną tę postać wszakże Polska utrzymać może w mniemaniu konserwatywnego poety-myśliciela jedynie pod warunkiem zachowania nieskalanej czystości politycznej, polegającej głównie na uchronieniu się od rewolucji społecznej i zachowaniu wiodącej roli szlachty.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Zygmunt Krasiński
Karol Beyer, domena publiczna, Wikimedia Commons

Zygmunt Krasiński

Ur.
19 lutego 1812 w Paryż
Zm.
23 lutego 1859 w Paryż
Najważniejsze dzieła:
Irydion, Nie-Boska komedia, Psalmy przyszłości

Dramatopisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego romantyzmu (jeden z tzw. trójcy wieszczów). Najwybitniejsze dzieło, Nie-Boską komedię, prozatorski dramat romantyczny o rewolucji, przedstawiający racje i winy obu walczących stron, opublikował mając zaledwie 23 lata (1835). Z czasem przeszedł na pozycje ultrakonserwatywne (por. Psalmy przyszłości publ. pod pseud. Spirydion Prawdzicki). Twórca radykalnej odmiany mesjanizmu polskiego.
Tytuł hrabiowski rodzina Krasińskiego uzyskała od Napoleona. Trzyletni Zygmunt pełnił funkcję adiutanta następcy tronu Cesarstwa Francji (swego rówieśnika) i na uroczystościach nosił stosowny do tej funkcji mundur.