Gdzieś w Tatrach przy ognisku stary góral Sabała opowiada zgromadzonym bajkę.
Jej bohaterem jest chłop, który na swojej drodze spotkał Śmierć, ale przechytrzył ją i przez długi czas w wiosce nikt nie umierał. Sam chłop żył bardzo długo i gdy mu się życie sprzykrzyło, uwolnił Śmierć, która wkrótce zabrała mnóstwo ludzi. Zawahała się jednak, gdy miała zabrać ze sobą gaździnę, matkę siedmiorga dzieci, proszących, by pozwoliła jej żyć…
W noweli Sabałowa bajka Sienkiewicz odwołuje się do góralskich podań, którymi ludzie starali się sobie tłumaczyć różne zjawiska. Tym razem ukazuje, jak tłumaczyli sobie konieczność śmierci, która w końcu dopadnie każdego. Sabałowa bajka została po raz pierwszy opublikowana w 1884 roku.