Jędrzej Kitowicz
Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
Po wielkich miastach w wstępną środę czeladź jakiego cechu poubierawszy się za dziadów i Cyganów...
Po wielkich miastach w wstępną środę czeladź jakiego cechu poubierawszy się za dziadów i Cyganów...
W wielką środę, po odprawionej jutrzni w kościele, która się nazywa ciemną jutrznią dlatego, iż...
Dobry pan ze wszech miar August III był tak nieszczęśliwy, że za jego panowania trzydziestoletniego...
Lecz to była robota próżna, tak z strony królewskiej, jak z strony ministra jego i...
Gdy zaś jednego roku panowie polscy z królem uwzięli się koniecznie zrobić sejm aby jeden...
I posłowie na takową zbrodnią, jaką była zrywanie sejmu, nigdyby się nie odważyli dla postronnej...
Ani król ani senat nie mieli vocem activam, dlatego w Izbie senatorskiej żadnych ustaw nie...
Trzeci i najmocniejszy bywał zjazd u tych panów, którzy trząsali Rzecząpospolitą i od których partyjami...
na nogach do kościoła but, latem przy robocie bosa noga. Czapka na głowie różnego koloru...
Początek gniazda twego Polaku, na faryjskich polach w Dalmacji; a od dawnych niegdy Słowaków masz...
W odróżnieniu od bardziej ogólnego motywu ojczyzny, ten motyw wskazuje fragmenty tekstów zawierające specyficzne figury, które przez wieki były używane dla określenia właśnie Polski. Szczególnie Polska pod zaborami była w naszej literaturze wciąż definiowana, dookreślana, poszukiwana. Była wszak Polska przedstawiana jako Chrystus narodów, a więc kraj, którego misją miała być powtórna chrystianizacja nardów europejskich oraz ich zbawienie w perspektywie polityczno-eschatologicznej. Stosowano wobec niej metaforę matki, niekiedy zmarłej lub cierpiącej - co miało wzbudzić poczucie obowiązku i wolę jej obrony czy wypełnienia jej testamentu. W Psalmach przyszłości Zygmunta Krasińskiego stylizowana jest na anielicę, córkę Boga. Spotyka się jednak również określenia krytyczne: Słowacki wypominał wszak Polsce, że była pawiem narodów i papugą, a więc cechowała ją nieuzasadniona duma oraz próżność z jednej strony, a naśladownictwo obcych wzorców z drugiej. Polska w stosunku do innych ojczyzn stanowi w związku z tym byt osobny a potężny.