Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Motyw: Prawda

Epika

powieść psychologiczna powieść fantastyczna Starożytność Średniowiecze Renesans Barok Oświecenie Romantyzm Pozytywizm Modernizm Dwudziestolecie międzywojenne Współczesność Aforyzm Jerzy Andrzejewski Pietro Aretino François-Marie Arouet (Voltaire / Wolter) Artykuł Artykuł naukowy Autor nieznany Bajka Honoré de Balzac Baśń Jan Niecisław Baudouin de Courtenay Wacław Berent Marie Beyle (Stendhal) Tadeusz Borowski Tadeusz Boy-Żeleński Stanisław Brzozowski Kazimiera Bujwidowa Miguel de Cervantes Saavedra Joseph Conrad Susan Coolidge Ignacy Dąbrowski Julien Offray de La Mettrie Julie de Lespinasse Alfred de Musset Dialog Denis Diderot Tadeusz Dołęga-Mostowicz Arthur Conan Doyle Dramat współczesny Dziennik Epos Esej Antoine de Saint Exupéry Felieton Anatole France Aleksander Fredro Johann Wolfgang von Goethe Seweryn Goszczyński Stefan Grabiński Fryderyk Hebbel Paul Heyse E. T. A. Hoffmann Klementyna z Tańskich Hoffmanowa Karol Irzykowski Eleonora Kalkowska Kazanie Søren Kierkegaard Rudyard Kipling Egon Erwin Kisch Maria Konopnicka Janusz Korczak Julian Kornhauser Ignacy Krasicki Zygmunt Krasiński Józef Ignacy Kraszewski Władysław Łoziński Legenda Jeanne-Marie Leprince Bolesław Leśmian List Kornel Makuszyński Marek Aureliusz Tadeusz Miciński Adam Mickiewicz Franciszek Mirandola Helena Mniszkówna Michel de Montaigne Charles de Montesquieu (Monteskiusz) Friedrich Nietzsche Cyprian Kamil Norwid Nowela Opowiadanie opowiadanie naukowe George Orwell Helena Janina Pajzderska Pamiętnik Blaise Pascal Platon Poemat Poemat heroikomiczny Pogadanka Eleanor H. Porter Wacław Potocki Powiastka filozoficzna Powieść powieść dla dzieci i młodzieży powieść dworna Powieść epistolarna powieść historyczna powieść kryminalna powieść obyczajowa Praca naukowa Marcel Proust Proza poetycka Bolesław Prus Ksawery Pruszyński Stanisław Przybyszewski Przypowieść Mikołaj Rej Reportaż Reportaż podróżniczy Władysław Stanisław Reymont Różne Maria Rodziewiczówna Jean-Jacques Rousseau Rozprawa Satyra Artur Schopenhauer Bruno Schulz Henryk Sienkiewicz Piotr Skarga Juliusz Słowacki Benedykt de Spinoza Traktat Mark Twain Cecylia Walewska Otto Weininger Oscar Wilde Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) Władysław Witwicki Bogdan Wojdowski Kazimierz Wyka Stefan Żeromski Jerzy Żuławski Adam Zagajewski Marian Zdziechowski

Motyw: Prawda

Ustalenie, co jest prawdą i odróżnienie jej od pozorów, którymi łudzi nas rzeczywistość oraz bliźni — jest tak istotną kwestią być może dlatego, że jedną z głównych cech kondycji ludzkiej stanowi zagubienie w świecie (zagubienie wśród możliwych znaczeń i błądzenie po drogach, których celu nie jesteśmy pewni). Odwrotność prawdy stanowi kłamstwo jako świadomy akt (przede wszystkim słowny), ale też fałsz, będący często „niemą” kanwą rozmaitych działań. Wśród sposobów dotarcia do prawdy wskazywano poznanie rozumowe (to ścieżka filozofów) albo intuicję, czy też bezpośredni wgląd w istotę rzeczywistości na drodze mistycznej lub poprzez natchnienie. Ta ostatnia „metoda” miała być właściwa przede wszystkim poetom. W religiach monoteistycznych i kulturach na nich opartych rolę gwarantu, jak i źródła prawdy pełni Bóg.